Παρά το γεγονός ότι αρκετοί κατακρίνουν τον στόμφο με τον οποίο προβλήθηκαν κάποιες από τις παραμέτρους του εορτασμού για τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση θεωρώντας τες ως δείγμα του «ελληνικού εξαιρετισμού» που αρκετά συχνά εμφανίζεται στη δημόσια σφαίρα για να τονώσει την εθνική μας αυτοπεποίθηση, δύσκολα αμφισβητείται η προβολή της ως γεγονότος με παγκόσμια απήχηση.
Η παραπάνω κρίση συμπυκνώνεται στην έκταση που έλαβε το κίνημα του φιλελληνισμού, το οποίο αγκάλιασε στις τάξεις του πολίτες από κραταιές ή λιγότερο ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες έως τις απομακρυσμένες Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Βεβαίως, δεν θα πρέπει να λησμονηθεί ότι η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Επανάσταση ήταν το νησί της Καραϊβικής Αϊτή, του προέδρου Ζαν-Πιερ Μπουαγιέ, που μόλις είχε ανεξαρτητοποιηθεί από τους ευρωπαίους κονκισταδόρες.
Προφανώς και δεν θα μπορούσε να υποεκτιμηθεί ότι πολίτες από διαφορετικές χώρες ήρθαν να πολεμήσουν στα πεδία των μαχών του Αγώνα και αρκετοί πλήρωσαν την επιλογή τους αυτή με την ίδια τη ζωή τους. Οι περισσότεροι, ωστόσο, συνέδραμαν με άλλους τρόπους, και μάλιστα περισσότερο επιδραστικούς, από απόσταση, στην πολιτική ανατροπή που επιτεύχθηκε στην ευρωπαϊκή σκηνή, καθώς σταδιακά αποδιοργανώθηκε ο σκληρός πυρήνας της «ευρωπαϊκής συμφωνίας» που είχε συμπηχθεί από τους απόλυτους μονάρχες των χωρών της Ευρώπης μετά τους Ναπολεόντειους Πολέμους.
«Είμαστε όλοι Έλληνες» αναφώνησε ο βρετανός ρομαντικός ποιητής Σέλεϊ, δίνοντας τον τόνο, στον πρόλογο του ποιήματός του «Ελλάς», που γράφτηκε μετά την έναρξη της Επανάστασης και εκδόθηκε το 1822. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι κάτοικοι μιας μάλλον περιθωριοποιημένης επαρχίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη μεθόριο Δύσης και Ανατολής επαναστάτησαν με στόχο τη δημιουργία εθνικού κράτους και η ρηξικέλευθη αυτή κίνησή τους προκάλεσε ισχυρές αναταράξεις στο ευρωπαϊκό στερέωμα, αρκεί να πεισθεί για τη σημασία του εγχειρήματος.
Το κατάλληλο «ίζημα» υπήρχε στο ευρωπαϊκό υπέδαφος· ήταν το αίσθημα της κοινής πατρίδας, που παρέπεμπε στην αθηναϊκή δημοκρατία του Περικλή. Καλλιεργήθηκε έτι περαιτέρω από τις φρικαλεότητες που προκάλεσαν τα οθωμανικά στρατεύματα όταν οι εντολείς τους άρχισαν να καταβάλλονται από πανικό για τον διαφαινόμενο κίνδυνο κατάρρευσης και να επιστρατεύουν την ωμή βία. Άλλωστε θύματά της ήταν ομόθρησκοι που τόλμησαν να σηκώσουν κεφάλι στον προαιώνιο δυνάστη.
Εν κατακλείδι, η δημιουργία και η γιγάντωση του κινήματος του φιλελληνισμού που προβλήθηκε εύλογα και με αμεσότητα κατά τους εορτασμούς των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση τοποθέτησε το γεγονός αυτό καθαυτό στη σωστή του διάσταση, στο γεωγραφικό πλαίσιο και στην κλίμακα σημαντικότητας που του αρμόζει.
Του Βασίλη Πλατή, φιλόλογου-δρος Ιστορίας Α.Π.Θ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ντομάτες: Πού πρέπει να τις αποθηκεύετε για να διατηρούνται φρέσκες και νόστιμες
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
