Alfavita Newsroom Μια μοιραία συνάντηση στην προϊστορική Ευρώπη
Περίπου 40.000 χρόνια πριν, σ’ ένα βραχώδες τοπίο της Ρουμανίας, μια γυναίκα –όχι Νεάντερταλ– και ένας άνδρας Νεάντερταλ συναντήθηκαν. Δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα, όμως αυτό δεν στάθηκε εμπόδιο για τη σύνδεσή τους. Η συνάντηση αυτή, όσο φανταστική κι αν ακούγεται, έχει επιστημονική βάση: η ανακάλυψη ενός ανθρώπινου σαγονιού στο Σπήλαιο των Οστών (Peștera cu Oase) το 2002 έδειξε, μέσω DNA, ότι ο άνδρας στον οποίο ανήκε είχε κοντινούς Νεάντερταλ προγόνους.
Η γενετική μιλάει
Αυτό δεν ήταν μεμονωμένο φαινόμενο. Με την ανάλυση DNA, έχει πλέον επιβεβαιωθεί ότι υπήρξαν πολλαπλές περιπτώσεις σεξουαλικής επαφής μεταξύ Νεάντερταλ και πρώιμων σύγχρονων ανθρώπων όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην Ασία. Αποτέλεσμα; Οι περισσότεροι από εμάς σήμερα έχουμε μικρό ποσοστό γονιδίων Νεάντερταλ.
Ακόμα και σε Αφρικανούς πληθυσμούς που θεωρείται πως δεν ήρθαν άμεσα σε επαφή με Νεάντερταλ, ανιχνεύονται ίχνη αυτών των γονιδίων, πιθανώς λόγω επιστροφών πληθυσμών στην ήπειρο.
Η περίπτωση των Ντενίσοβαν
Μια ακόμη ομάδα αρχαίων ανθρώπων είχε επίσης στενές σχέσεις με τους Νεάντερταλ. Ένα θραύσμα οστού που βρέθηκε το 2018 ανήκε σε κορίτσι με μητέρα Νεάντερταλ και πατέρα Ντενίσοβαν. Η σεξουαλική επαφή μεταξύ διαφορετικών υποειδών φαίνεται πως ήταν πολύ πιο συχνή και φυσική από όσο νομίζαμε.
Το DNA λέει περισσότερα
Αναλύσεις των χρωμοσωμάτων Υ σε Νεάντερταλ έδειξαν ότι πλησιάζουν περισσότερο εκείνα των σύγχρονων ανθρώπων παρά των Ντενίσοβαν, υποδεικνύοντας εκτενή γενετική επιμειξία με ανθρώπους. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και στα μιτοχόνδρια στοιχεία που μεταδίδονται αποκλειστικά από τη μητέρα στα παιδιά. Αυτά τα ευρήματα ενισχύουν την άποψη ότι οι επαφές δεν ήταν μεμονωμένες αλλά επαναλαμβανόμενες.
Ασθένειες και ιοί
Όμως μαζί με τα γονίδια, μεταδόθηκαν και ιοί. Ο ιός HPV-16, υπεύθυνος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, φαίνεται πως πρωτοεμφανίστηκε όταν οι πρόγονοί μας συναντήθηκαν με τους Νεάντερταλ. Η γεωγραφική κατανομή των παραλλαγών του HPV αντανακλά τη γενετική κληρονομιά των Νεάντερταλ στον παγκόσμιο πληθυσμό. Ο ιός, σύμφωνα με μελέτες, μεταδόθηκε πιθανότατα περισσότερες από μία φορές.
Μάλιστα, δεν αποκλείεται να κληρονομήσαμε και άλλους ιούς ανάμεσά τους έναν μακρινό συγγενή του HIV.
Μονογαμία ή πολυγαμία;
Ένα ακόμη πεδίο ερευνών είναι η σεξουαλική συμπεριφορά των Νεάντερταλ. Η απουσία των «ακανθών του πέους», χαρακτηριστικών σε άλλα είδη όπως οι χιμπατζήδες, ίσως υποδηλώνει τάση προς τη μονογαμία. Ωστόσο, μελέτες βασισμένες στην «αναλογία δακτύλων», που σχετίζεται με την έκθεση σε ορμόνες κατά την κύηση, δείχνουν ότι οι Νεάντερταλ μπορεί να είχαν πιο πολυγαμικές τάσεις από τους σύγχρονους ανθρώπους.
Το αποτύπωμα του έρωτα
Η συνύπαρξη και οι ερωτικές σχέσεις των Νεάντερταλ με άλλα ανθρώπινα είδη δεν ήταν απλώς στιγμιαία πάθη άφησαν βαθιά αποτυπώματα στο γενετικό, εξελικτικό και υγειονομικό μας παρελθόν. Από τα παιδιά μικτών ενώσεων μέχρι τις ασθένειες που εξακολουθούν να μας επηρεάζουν, ο έρωτας στην προϊστορία ήταν πολύ πιο αποφασιστικός απ’ ό,τι θα φανταζόμασταν.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
