Alfavita Newsroom Παρά το γεγονός ότι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της δημόσιας εκπαίδευσης, οι αναπληρωτές και αναπληρώτριες εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα παραμένουν σε καθεστώς θεσμοθετημένης ανισότητας. Ένα σύστημα δύο ταχυτήτων εξακολουθεί να διαιωνίζεται, με σοβαρές συνέπειες στην υγεία, την οικογενειακή ζωή και την αξιοπρέπειά τους. Το πιο πρόσφατο και συγκλονιστικό παράδειγμα; Αναπληρώτρια εκπαιδευτικός με σοβαρό πρόβλημα υγείας έλαβε ως μισθό για αναρρωτική άδεια μόλις 175 ευρώ για 15 ημέρες.
Μισά δικαιώματα για... πλήρη προσφορά
Οι διακρίσεις στα εργασιακά δικαιώματα δεν είναι νέο φαινόμενο. Οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί –που αριθμούν πάνω από 40.000 πανελλαδικά– αντιμετωπίζουν άνιση μεταχείριση σε κρίσιμα ζητήματα:
- Άδειες εγκυμοσύνης και επαπειλούμενης κύησης
- Δικαιώματα σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. Κέρκυρας καταγγέλλει ανοιχτά την “κατάφωρη παραβίαση της αρχής της ισότητας” και ζητά την άμεση εξίσωση των δικαιωμάτων αναπληρωτών και μόνιμων εκπαιδευτικών.
Πραγματικές Ιστορίες - Σκληρές Πραγματικότητες
“Πώς μπορείς να θεραπευτείς ή να αναρρώσεις όταν παίρνεις 175 ευρώ τον μήνα ενώ βρίσκεσαι στο νοσοκομείο;”, διερωτάται η εκπαιδευτικός που βρέθηκε σε καθεστώς απόλυτης οικονομικής ανέχειας μετά από αναρρωτική άδεια.
Το πρόβλημα δεν είναι μεμονωμένο. Πολλοί αναπληρωτές δηλώνουν ότι αποφεύγουν να δηλώσουν ασθένεια ή να λάβουν άδεια, ακόμη κι αν διακυβεύεται η υγεία τους, λόγω φόβου για τις οικονομικές συνέπειες. Το αποτέλεσμα; Εκπαιδευτικοί που δουλεύουν άρρωστοι, διακινδυνεύοντας τη δική τους ζωή αλλά και την υγεία των μαθητών τους.
Εγκυμοσύνη υπό καθεστώς ανασφάλειας
Ιδιαίτερα δραματική είναι η κατάσταση για τις αναπληρώτριες εκπαιδευτικούς που εγκυμονούν. Στις περιπτώσεις επαπειλούμενης κύησης, η νομοθεσία επιτρέπει μόλις 20 ημέρες άδειας με αποδοχές, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες, με σοβαρούς κινδύνους για την ίδια και το έμβρυο.
«Δεν μπορούσα να πάρω άδεια. Εάν έλειπα, θα έμενα και χωρίς εισόδημα, και χωρίς ασφάλιση. Επέλεξα να παραμείνω στην τάξη μέχρι τον 8ο μήνα, φοβούμενη ότι θα απολυθώ ή δεν θα με ξαναπάρουν», εξομολογείται νηπιαγωγός αναπληρώτρια.
Αναπληρωτές που επιθυμούν να γίνουν γονείς μέσω ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση σε σχετικές άδειες, γεγονός που λειτουργεί ως εμπόδιο στην άσκηση θεμελιωδών δικαιωμάτων και στη συμβολή στη λύση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας.
Η θεσμοθέτηση ίσων δικαιωμάτων μεταξύ μονίμων και αναπληρωτών δεν είναι πολυτέλεια, είναι αυτονόητη ανάγκη. Κάθε παιδί δικαιούται έναν εκπαιδευτικό που εργάζεται χωρίς φόβο και ανασφάλεια, σε ένα πλαίσιο που προάγει την υγεία, την οικογένεια και την επαγγελματική αξιοπρέπεια.
Τι ζητούν οι αναπληρωτές:
Εξίσωση των αναρρωτικών αδειών με εκείνες των μονίμων
Πλήρεις αποδοχές σε άδειες κύησης, επαπειλούμενης εγκυμοσύνης και ανατροφής
Ισότιμη πρόσβαση σε άδειες για εξωσωματική γονιμοποίηση
Κατάργηση του απαράδεκτου ορίου ενσήμων για το επίδομα μητρότητας
«Όσο αποδεχόμαστε την κανονικοποίηση της απανθρωπιάς, ανοίγει ο δρόμος για καταστρατήγηση των δικαιωμάτων όλων», τονίζει η ανακοίνωση του Συλλόγου Κέρκυρας.
Σύγκριση Δικαιωμάτων Μονίμων & Αναπληρωτών Εκπαιδευτικών (2025) | ||
Τύπος Αδειας | Μόνιμοι Εκπαιδευτικοί | Αναπληρωτές Εκπαιδευτικοί |
Αναρρωτική Άδεια | 100% αποδοχές, πλήρης κάλυψη | Μερική αποζημίωση (π.χ. 175€/15ημ) |
Επαπειλούμενη Κύηση | Ολόκληρη διάρκεια, πλήρεις αποδοχές | Μέχρι 20 ημέρες, μετά χωρίς αποδοχές |
Γονική Άδεια Ανατροφής | Έως 9 μήνες, με αποδοχές | Περιορισμένη διάρκεια, συχνά χωρίς αποδοχές |
Εξωσωματική Γονιμοποίηση | Ειδική άδεια με κάλυψη | Μερική ή καμία κάλυψη |
Ιστορική Αναδρομή: Δικαιώματα Αναπληρωτών Εκπαιδευτικών (2004–2024)
2004–2010: Η εποχή της αδράνειας
Οι αναπληρωτές εργάζονται με ελάχιστα εργασιακά δικαιώματα.
Δεν προβλέπονται άδειες μητρότητας, επαπειλούμενης κύησης ή ανατροφής με αποδοχές.
Ουσιαστικά, ισχύει μόνο η ετήσια σύμβαση, χωρίς κατοχυρωμένα κοινωνικά δικαιώματα.
2010–2015: Μνημονιακές περικοπές – η ελαστικοποίηση παγιώνεται
Τα πρώτα Μνημόνια επιδεινώνουν τις συνθήκες: περιορισμοί σε άδειες, περικοπές επιδομάτων, αύξηση επισφάλειας.
Αν και θεσπίζονται κάποια στοιχειώδη δικαιώματα, η άνιση μεταχείριση παραμένει.
Ο αριθμός των αναπληρωτών αυξάνεται ραγδαία ως “φθηνότερη” λύση απέναντι στις προσλήψεις μονίμων.
2015–2019: Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – Υποσχέσεις χωρίς πλήρη υλοποίηση
Καθιερώνεται η άδεια ανατροφής τέκνου 3,5 μηνών με αποδοχές, αλλά μόνο υπό προϋποθέσεις.
Πρώτη νομοθετική αναγνώριση άδειας μητρότητας, χωρίς όμως πλήρη εξομοίωση.
Η συζήτηση για μονιμοποίηση μέρους των αναπληρωτών μένει κυρίως στα λόγια.
2020–2023: COVID-19 & κυβερνητικές παλινωδίες
Η πανδημία αποκαλύπτει τη γύμνια του συστήματος: αναπληρωτές χωρίς αναρρωτικές άδειες ή δυνατότητα τηλεργασίας.
Το 2021 η κυβέρνηση χορηγεί άδεια COVID για αναπληρωτές μόνο μετά από αγώνες των σωματείων.
Ενισχύεται η εργοδοτική ευελιξία μέσω προσωρινών συμβάσεων και παράκαμψης οργανικών θέσεων.
2023–2024: Μικρές βελτιώσεις – μεγάλες ανισότητες
Μετά από πίεση συνδικάτων, επεκτείνεται ελαφρώς η άδεια επαπειλούμενης κύησης (π.χ. από 10 σε 20 ημέρες), χωρίς όμως πλήρεις αποδοχές ή ασφάλιση.
Η άδεια μητρότητας εξακολουθεί να εξαρτάται από τα ένσημα των τελευταίων ετών (200 σε 2 χρόνια).
Καμία πρόβλεψη για άδειες σε περιπτώσεις υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Μια συγκλονιστική επιστολή αναπληρώτριας που πάσχει από καρκίνο για την αναλγησία του κράτους: Finito la musica passato la festa...
Τη συγκλονιστική επιστολή της αναπληρώτριας εκπαιδευτικού που πάσχει από καρκίνο, αλλά το κράτος δεν έχει προβλέψει ούτε καν τον τρόπο να αναλάβει ηλεκτρονικά υπηρεσία με αποτέλεσμα να χάσει 7 μεροκάματα δημοσιεύει σήμερα το alfavita.gr.
Το περιστατικό αυτό, που καταδεικνύει την απόλυτη αδιαφορία του υπουργείου Παιδείας για τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς που πάσχουν από σοβαρές ασθένεις φέρνει στο φως αναπληρώτρια εκπαιδευτικός, θεατρολόγος στη Γ' Αθηνών. Και μετά απορούμε γιατί παραιτούνται ομαδικά μετά από κάθε φάση προσλήψεων...
Για το ζήτημα αυτό έχουν ήδη εκδώσει ανακοινώσεις συμπαράστασης στην εκπαιδευτικό και διαμαρτυρίας για την αναλγησία του κράτους, ο Π.Ε.ΣΥ.Θ. (Σύλλογος Θεατρολόγων) και το ΔΣ του Συλλόγου «Δ. Γληνός»
Οπως τονίζει ο ΠΕΣΥΘ «Οι αναπληρωτές/ριες δεν είναι εκπαιδευτικοί δεύτερης κατηγορίας! Δεν ανεχόμαστε άλλο να σκεφτόμαστε αν θα αρρωστήσουμε, αν θα χρειαστούμε περαιτέρω αναρρωτικές ή ειδικές θεραπείες. Απαιτούμε να προβλεφθεί άμεσα ένας ολοκληρωμένος και δίκαιος συμπεριληπτικός νόμος υπέρ των αναπληρωτών/τριών εκπαιδευτικών με ανίατα και δυσίατα νοσήματα. Απαιτούμε πλήρη εξίσωση προς τα πάνω των δικαιωμάτων μονίμων και αναπληρωτών/ριών εκπαιδευτικών»
Η συγκλονιστική επιστολή της εκπαιδευτικού
ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ |
Στις 14 Δεκεμβρίου 2022, διαγνώστηκα με καρκίνο στο παχύ έντερο! Οι γιατροί το γράφουν με αυτή, τη λίγο αστεία ορολογία, C18.7 Κακόηθες νεόπλασμα: Σιγμοειδούς κόλου! Φαντάζομαι το C σημαίνει cancer! Ήμουν τριάντα χρονών και χωρίς κληρονομικότητα! Συμβαίνουν καμιά φορά και τ’ αδύνατα. Κα. Τ. είστε περίπτωση μία στο εκατομμύριο! Αν μη τι άλλο ένιωσα μοναδική! Καρκίνος τέταρτου σταδίου! Ησύχασα! Το βρήκα! Οκ, είπα, έχουμε δουλίτσα. Αυτό είναι τώρα! Και εκεί αφέθηκα στο θαύμα της επιστήμης! Όσο όμως βίωνα αυτό το θαύμα, με εμφύτευμα πορτ, χημειοθεραπείες, εξετάσεις στις εξετάσεις, χειρουργείο αφαίρεσης και πολυήμερη νοσηλεία, έπρεπε να συνεχίσω να δουλεύω. Αναπληρώτρια θεατρολόγος στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (σύμβαση ιδιωτικού δικαίου). Θ’ ακουστεί περίεργο αλλά αυτό που μου δυσκόλεψε πραγματικά τη ζωή και την ψυχολογία, σε ‘κείνη την περίοδο, ήταν ο ακατανόητος, ο μη συμπεριληπτικός νόμος για τις αναπληρώτριες/τες εκπαιδευτικούς σε τέτοιες περιπτώσεις. 22 μέρες δυσίατου νοσήματος! ΑΥΤΑ. ΚΙ ΑΝ ΘΕΣ! Διαφορετικά, υπάρχει η «επιλογή» να εξαντλήσεις τις κανονικές σου άδειες, στις οποίες χάνεις μεροκάματο. Α υπήρχε κι η επιλογή, όπως με ενημέρωσε ο «φιλεύσπλαχνος» προϊστάμενός μου, να βγω σε τρίμηνη άδεια άνευ αποδοχών! Αν δούλευα από χόμπυ αγαπητέ, θα είχα ήδη παραιτηθεί!
ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ||
23 ΑπρΙλίου 2024, διαγνώστηκα με καρκίνο στο μαστό˙ δε θα είμαι τόσο γλαφυρή σ’ αυτή την περίπτωση. Η διαδικασία πια γνωστή και διπλά κουραστική, όπως και για αμέτρητους άλλους ανθρώπους! Μέχρι τα 32 μου χρόνια λοιπόν, έχουμε διπλό καρκίνο κι ένα Υπουργείο Παιδείας να συμπεριφέρεται στις/στους αναπληρώτριες/τες εκπαιδευτικούς ως εργαζόμενες/ους δεύτερης κατηγορίας. Η ανυπαρξία κοινωνικού κράτους καταλήγει πραγματικά ως θηλιά στο λαιμό όταν «τολμήσει» μια/ένας αναπληρώτρια/τής να νοσήσει από κάποιο δυσίατο/ανίατο νόσημα ή απλώς μια γυναικα αναπληρώτρια βρεθεί σε κύηση. Τέλη Αυγούστου, προσλήφθηκα σε τρία σχολεία στην Αθήνα, 05 και 06.09.24 οφείλαμε ν’ αναλάβουμε υπηρεσία. Μέχρι τις 11.09.24 όμως εγώ έπρεπε να βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη για τις θεραπείες μου. Δε θα ήταν απλό ούτε αυτή τη φορά! Δεν υπάρχει κανένας νόμος, καμία υπουργική απόφαση που να προβλέπει την ηλεκτρονική ανάληψη υπηρεσίας για αναπληρώτριες/τες με δυσίατο/ανίατο νόσημα -για ποιον εξυγχρονισμένο κράτος και σύστημα ΠαΙδείας καυχιέστε κύριε Πιερρακάκη;- ή έστω ανάληψη στην πλησιέστερη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας. Αντ’ αυτού, η νομική πρόβλεψη που εντοπίστηκε για τις άνωθεν περιπτώσεις αφορά συνθήκες ανωτέρας βίας! (φυσική καταστροφή). Έπειτα, η «εξυπηρέτηση», στην περίπτωσή μου, ήταν ν’ αναλάβω υπηρεσία 12.09.24 χάνοντας, αυτονόητα, επτά μεροκάματα.
Γιατί κι αυτή τη χρονιά επέλεξα να είμαι αναπληρώτρια από χόμπι!
Στην τελευταία περίπτωση δε γίνεται λόγος καν για μη συμπεριληπτικό νομο αλλά για ανύπαρκτο! Διεκδικούμε την ίση και δίκαιη αντιμετώπιση γενικά και ειδικά όταν οι αναπληρωτές/τριες πάσχουν από βαρύτατα ζητήματα υγείας. Δεν είμαστε εργαζόμενες/οι ενός κατώτατου θεού! Απαιτούμε να μην εξαρτάται καμία/κανένας αναπληρώτρια-τής, σε δυσχερή θέση, από την «καλοσύνη των ξένων»! Αυτονόητα, δεν είναι ζήτημα φιλανθρωπίας και λύσεων κάτω απ’ το τραπέζι! Οφείλετε να προβλέψετε άμεσα έναν ολοκληρωμένο, δίκαιο και συμπεριληπτικό νόμο υπέρ των αναπληρωτριών-τών εκπαιδευτικών με ανίατα και δυσίατα νοσήματα. Ζητάμε ίσα δικαιώματα με εκείνα των μόνιμων εκπαιδευτικών. Τουλάχιστον δύο δεκαετίες, δεκάδες αναπληρώτριες-τές εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό και εργασιακό μεσαίωνα που δημιουργήσατε και συντηρείτε ακόμα.
Ας σταματήσει εδώ.
Finito la musica passato la festa!
Αγαπητό Υπουργείο Παιδείας, ένας καρκίνος εν γένει, δε σου ακυρώνει τη ζωή˙ όμως οι μη αξιοπρεπείς οικονομικες, εργασιακές και κοινωνικές συνθήκες μπορεί να σου ακυρώνουν καθημερινά την ύπαρξη σου!
Αναπληρώτρια Θεατρολόγος [ΠΕ.91.01] στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 47.000 υποψήφιους ως 21/5 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 21/05
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
