Ευαγγελία Ασημακοπούλου Με αφορμή την αποφοίτησή της, απόφοιτος του 1ου Γενικού Λυκείου Κέρκυρας καταγγέλλει το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, χαρακτηρίζοντάς το ως ακατάλληλο και επιβλαβές για τους μαθητές. Η νεαρή μαθήτρια, εκπροσωπώντας το τμήμα της θεωρητικής κατεύθυνσης, εξέφρασε τις έντονες ανησυχίες της για την αλλοίωση της έννοιας της παιδείας και την επιβάρυνση των μαθητών με ένα αναποτελεσματικό και αποστειρωμένο σύστημα που προάγει την αποστήθιση και την παθητική αφομοίωση γνώσεων.
Σύμφωνα με την απόφοιτο, το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα έχει καταλήξει σε ένα ατέρμονο κυνήγι βαθμών και πτυχίων, χωρίς να εξυπηρετεί την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών. «Παιδεία δεν είναι μόνο η πνευματική ανάπτυξη, αλλά και η ηθική και συναισθηματική καλλιέργεια του ατόμου», αναφέρει χαρακτηριστικά, καταγγέλλοντας την αποτυχία του κράτους να διασφαλίσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που να καλλιεργεί την κριτική σκέψη και την κοινωνική συμμετοχή.
Η καταγγελία της νεαρής μαθήτριας εστιάζει και στις Πανελλήνιες εξετάσεις, τις οποίες χαρακτηρίζει «ψυχοφθόρες» και «αναποτελεσματικές». Η αδικαιολόγητη πίεση που προκαλούν, η παράλογη απομνημόνευση υπέρογκου όγκου πληροφοριών, και η άρνηση πρόσβασης σε κρίσιμα ειδικά μαθήματα (όπως τα Ιταλικά και Ισπανικά) καταδεικνύουν την αδυναμία του συστήματος να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών, επισημαίνει η απόφοιτη.
Ακόμη πιο σοβαρές είναι οι καταγγελίες για την έλλειψη καλλιτεχνικών μαθημάτων, που περιορίζουν τη δυνατότητα ανάπτυξης των δημιουργικών ικανοτήτων των μαθητών και υποβαθμίζουν τη σημασία των τεχνών στην εκπαίδευση. «Η απογοήτευση είναι μεγάλη για όσους θέλουν να ακολουθήσουν καλλιτεχνικές κατευθύνσεις», αναφέρει η ίδια.
Επιπλέον, προτείνει ριζικές αλλαγές, όπως την κατάργηση των Πανελληνίων εξετάσεων και την είσοδο στο πανεπιστήμιο μέσω του απολυτηρίου λυκείου, μιμούμενη τα πρότυπα άλλων χωρών, όπως η Ελβετία, που διακρίνεται για το εκπαιδευτικό της σύστημα.
Η απόφοιτη κλείνει την επιστολή της με έντονη διαμαρτυρία για την έλλειψη κρατικής μέριμνας στην ψυχική υγεία των μαθητών, ζητώντας την άμεση τοποθέτηση ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών σε όλα τα σχολεία της χώρας, καθώς και την ενίσχυση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.
Αξιοσημείωτο είναι πως η απόφοιτη αναφέρεται και στην παραδοχή του Αριστοτέλη για την πολιτεία και την παιδεία, τονίζοντας την ανάγκη για ένα σύγχρονο, ηθικό και σφαιρικό εκπαιδευτικό σύστημα που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών και της κοινωνίας.
Η καταγγελία αυτή προσφέρει μια σοβαρή πρόκληση στο Υπουργείο Παιδείας και την κυβέρνηση, καλώντας τους να αναλογιστούν την ανάγκη για αναδόμηση του εκπαιδευτικού συστήματος, προκειμένου να μην παραμένει ένα άγονο σύστημα που καταστρατηγεί τις φιλοδοξίες και το μέλλον των νέων.
Αναλυτικά η επιστολή στην υπουργό Παιδείας του 1ου Γενικού Λυκείου Κέρκυρας
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Ως απόφοιτη λυκείου, εκπροσωπώντας το τμήμα μου της θεωρητικής κατεύθυνσης του σχολείου μου και αξιοποιώντας τις εμπειρίες μου από τη φετινή σχολική χρονιά, επιθυμώ να σας εκφράσω κάποιους από τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες μας σχετικά με το περιεχόμενο και τη λειτουργικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας και να σας προτρέψω να αναλογιστείτε ίσως τις αλλαγές που φιλοδοξούμε ότι μπορούν να συνδράμουν στη βελτίωση του χαρακτήρα της σύγχρονης εκπαίδευσης.
Αρχικά, έχει αλλοιωθεί το νόημα της παιδείας στο σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο δεν έχει προσδιορίσει με σαφήνεια τους στόχους του. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την κοινή γνώμη, η έννοια της παιδείας δεν περιορίζεται μόνο στο στενό πλαίσιο της πνευματικής ανάπτυξης , όπως συμβαίνει σήμερα. Σαφώς η παιδεία οφείλει να διευρύνει τους ορίζοντες της ανθρώπινης διάνοιας και να συμβάλλει στην όξυνση των νοητικών ικανοτήτων, ωστόσο παιδεία είναι η καλλιέργεια τόσο του πνεύματος όσο και της ψυχής, και οφείλει να προάγει την ηθική διαμόρφωση του μαθητή και την ολόπλευρη και σφαιρική ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, να καλλιεργεί την κριτική του σκέψη και να τον οπλίζει με τα κατάλληλα εφόδια για την αποφυγή της πλάνης αναπτύσσοντας τη φαντασία του, προωθώντας τον να συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική ζωή και να συντελώντας στην ιδεολογική του συγκρότηση.
Παιδεία για εμάς είναι η συνολική διάπλαση του ατόμου, η πνευματική, η ψυχική, η ηθική, η συναισθηματική του συγκρότηση. Σήμερα η έννοια αυτή φαίνεται να έχει λάβει διαφορετική σημασία. Ως παιδεία ορίζεται πλέον η στείρα αποστήθιση γνώσεων και η βαθμοθηρία που στηρίζεται σε μια αυστηρή εξετασιοκεντρική δομή. Το γεγονός αυτό μας προκάλεσε ιδιαίτερη δυσαρέσκεια, αλλά παράλληλα μας γέννησε το ερώτημα: ποιος είναι ο σκοπός αυτής της μορφής εκπαίδευσης, πού αποσκοπεί τελικά αυτός ο άγονος εγκυκλοπαιδισμός; Λαμβάνοντας υπόψιν μας και τον στόχο που φαινομενικά έχει θέσει το κράτος για τη διαμόρφωση πολύπλευρων και ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων και ενεργών πολιτών, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι οι στόχοι που θέσατε βρίσκονται σε πλήρη αναντιστοιχία με το σύγχρονο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που προάγει την παθητική αφομοίωση γνώσεων. Μολονότι, λοιπόν, υπάρχουν τόσο ενδιαφέροντα μαθήματα στην ύλη, όπως ο φιλοσοφικός λόγος που διδασκόμαστε στη θεωρητική κατεύθυνση και που εύλογα θα μπορούσε να οδηγήσει στην πνευματική και ηθική μας ανέλιξη, με την απομνημόνευση χάνεται όλη η ουσία τους και η εκπαιδευτική διαδικασία μετατρέπεται σε αγώνα δρόμου προκειμένου να ολοκληρωθεί η υπέρογκη διδακτέα ύλη.
Θεωρούμε ότι θα μπορούσαν να επέλθουν σημαντικές αλλαγές στον χαρακτήρα της παιδείας, αν όλοι αναλογιστούμε το παράδειγμα των αρχαίων Ελλήνων και την θεωρία του Αριστοτέλη περί παιδείας ο οποίος με έμφαση τονίζει ότι η πολιτεία οφείλει να ορίζει ξεκάθαρα τους σκοπούς της και το εκπαιδευτικό σύστημα, να εξυπηρετεί αυτούς τους στόχους προκειμένου να ευδαιμονήσουν όλοι οι πολίτες και μάλιστα θεωρεί πιο σημαντική την ηθοπλαστική παιδεία από την ωφελιμιστική και την γνωσιοκεντρική. Για αυτό μάλιστα και επαινεί το παράδειγμα της Σπάρτης, καθώς η εκπαίδευση που χαρακτηρίζεται από σκληρή πειθαρχία και διδασκαλία της στρατιωτικής τέχνης ανταποκρίνεται στον σκοπό της πόλης για την ανάδειξή της ως στρατιωτική και πολεμική δύναμη. Επομένως, θεωρούμε ότι αν θέσετε σαφείς διδακτικούς σκοπούς της παιδείας θα βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα
και η λειτουργικότητα του σύγχρονο ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Ακολούθως, θα ήθελα να αναφερθώ στο ζήτημα των Πανελληνίων. Η ψυχοφθόρα αυτή
διαδικασία όχι μόνο είναι ανούσια και εξαντλεί σωματικά και ψυχικά την πλειοψηφία των
μαθητών, αλλά χαρακτηρίζεται και από απαράδεκτα λάθη. Πέρα από την πίεση και
ψυχολογική φθορά που προκαλεί η Τράπεζα Θεμάτων, η οποία καταδικάζει την ελεύθερη
έκφραση των μαθητών και προωθεί την παράλογη απομνημόνευση υπέρογκου όγκου
πληροφοριών, και την ελλιπή παροχή ορθού επαγγελματικού προσανατολισμού, συνιστά
ακόμη πιο εγκληματικό γεγονός η μη παροχή διδασκαλίας των ειδικών μαθημάτων που
εξετάζονται στις Πανελλαδικές. Μαθήματα όπως τα Ιταλικά, τα Ισπανικά, το ελεύθερο και
γραμμικό σχέδιο δεν διδάσκονται, συνιστούν ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά ζητούνται στις
εξετάσεις! Αντίστοιχα μαθητές που επιθυμούν να ασχοληθούν με τη μουσική υποχρεούνται
να εξεταστούν στην ιστορία της θεωρητικής κατεύθυνσης και όχι στην ιστορία μουσικής
παιδείας, ενώ αν δεν κατορθώσουν να περάσουν στο μουσικό έχουν εξαιρετικά
περιορισμένες έως ανύπαρκτες ευκαιρίες και άλλες επιλογές. Επίσης, γνώρισμα του
εκπαιδευτικού μας συστήματος που μας θλίβει ιδιαίτερα είναι η απουσία καλλιτεχνικών
μαθημάτων, όπως το θέατρο, η μουσική, τα καλλιτεχνικά, γεγονός που αποθαρρύνει την
ανάπτυξη της καλλιτεχνικής φύσης των μαθητών και τους αναγκάζει να ενσωματωθούν στο
σύνολο συμμετέχοντας σε εξετάσεις χωρίς ουσία. Ισως να σας φαίνεται ακραία η
κατάργηση των Πανελληνίων εξετάσεων και την ένταξη στο πανεπιστήμιο με βάση το
απολυτήριο λυκείου την οποία προτείνουμε, όμως σκεφτείτε το πρότυπο του εξωτερικού
και πως το ελβετικό εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται στην παροχή πρακτικής και
θεωρητικής γνώσης και δημιουργικών δραστηριοτήτων συνιστά ένα από τα καλύτερα στον κόσμο και μάλιστα η χώρα διακρίνεται από το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στον κόσμο.
Συνεπώς, τα δεδομένα αυτά υποδηλώνουν ότι η αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού
συστήματος δεν εξαρτάται από την εξάντληση των μαθητών αλλά από τον σεβασμό στις
ανάγκες και τα ξεχωριστά ενδιαφέροντά τους.
Τέλος, θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντική τη διαρκή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και την παροχή ψυχολογικής υποστήριξης στους μαθητές. Συγκεκριμένα, η σωστή επιμόρφωση των καθηγητών δεν ανάγεται μόνο στην προσωπική τους ευθύνη και πρωτοβουλία. Το κράτος οφείλει να μεριμνά ώστε να ενημερώνονται ορθά οι εκπαιδευτικοί είτε με δωρεάν παροχή μαθημάτων από το πανεπιστήμιο είτε με ειδικά προγράμματα από το υπουργείο σχετικά με.την είσοδο της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική διαδικασία, την αντιμετώπιση προβλημάτων, που ενδέχεται να προκύψουν στον σχολικό χώρο ή την διεξαγωγή δημιουργικών
δραστηριοτήτων και να μην αποδίδει αποκλειστικά τις ευθύνες στους εκπαιδευτικούς.
Επιπλέον, πιστεύουμε ότι καταλυτικό ρόλο στην ψυχική υγεία και ισορροπία των μαθητών
μέσα σε αυτό το αγχωτικό περιβάλλον του σχολείου και στην αύξηση της παραγωγικότητας
τους διαδραματίζει η ύπαρξη ψυχολογικής υποστήριξης. Πρέπει να υπάρξει κρατική
μέριμνα προκειμένου να επανδρωθούν όλα τα σχολεία της χώρας με ψυχολόγους και
κοινωνικούς λειτουργούς που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής και τις συνθήκες φοίτησης
των μαθητών και που θα μετατρέψουν το σχολικό περιβάλλον σε έναν πιο οικείο και
ευχάριστο χώρο στον οποίο συμβιώνουν αρμονικά όλοι οι μαθητές και εκπαιδευτικοί.
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Συνοψίζοντας, ελπίζουμε ότι θα λάβετε υπόψη σας τις προτάσεις μας για ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό όραμα , ότι θα προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες για την υλοποίηση τους και θα βοηθήσετε ώστε η παιδεία να ανακτήσει το χαμένο νόημά της.
Με εκτίμηση
Οι μαθητές και οι μαθήτριες του Γ2,
Τμήμα Ανθρωπιστικών του 1ου Γενικού Λυκείου Κέρκυρας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
