Νίκος Μάστορας Πριν από λίγες ημέρες, το ΙΕΠ ανάρτησε σιωπηλά και χωρίς να την επικοινωνήσει, όπως συνηθίζει σε άλλα θέματα, την εξωτερική αξιολόγηση της Τράπεζας Θεμάτων.
Και πως να την επικοινωνήσει, όταν από τη μελέτη που το ίδιο παρήγγειλε, προκύπτει -μεταξύ άλλων- ότι η Τράπεζα αυξάνει το άγχος μαθητών και εκπαιδευτικών και οδηγεί τους τελευταίους σε ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη φροντιστηριακής στήριξης...
Ακόμα, η Τ.Θ αντιμετωπίζει όλους τους μαθητές της χώρας ως μαθητές παρόμοιων συνθηκών, ενώ στην πραγματικότητα οι κοινωνικές, οικονομικές, γεωγραφικές και μαθησιακές διαφοροποιήσεις είναι συχνά αγεφύρωτες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται έτσι ένα ισότιμο μεν, άδικο δε σύστημα αξιολόγησης...
Οι μισοί εκπαιδευτικοί δηλώνουν μη ικανοποιημένοι
Σύμφωνα με την αξιολόγηση αυτή, ο γενικός βαθμός ικανοποίησης των εκπαιδευτικών που ερωτήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας, από τον αξιολογικό ρόλο της Τ.Θ.Δ.Δ. είναι οριακά μέτριος με σχεδόν τους/τις μισούς/ές εκπαιδευτικούς να δηλώνουν λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι. Ομοίως, και για τις περισσότερες επιμέρους δηλώσεις που αφορούν στον αξιολογικό άξονα οι εκπαιδευτικοί εμφανίζονται επιφυλακτικοί, καθώς, με σημαντικές διακυμάνσεις στις απαντήσεις τους, τοποθετούνται σε γενικό επίπεδο στη κατηγορία «ούτε συμφωνώ ούτε διαφωνώ». Αντιθέτως στην ποιοτική έρευνα, η πλειονότητα των εκπαιδευτικών εμφανίστηκε περισσότερο ικανοποιημένη από τη συμβολή της Τ.Θ.Δ.Δ. στην αξιολογική διαδικασία.
Πιο συγκεκριμένα, τα πιθανά μειονεκτήματα που αναδεικνύονται ενδεχομένως από τους/τις εκπαιδευτικούς, αφορούν στο γεγονός ότι τους/τις αναγκάζει να προτάξουν την ταχύτητα κάλυψης της ύλης έναντι της εμβάθυνσης και ότι αυξάνει την πίεσή τους για την κάλυψή της.
Το συμπέρασμα αυτό συνάδει και με αντίστοιχο εύρημα από την ποιοτική έρευνα, όπου οι συνεντευξιαζόμενοι/ες επεσήμαναν ότι οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται έντονο άγχος και πίεση για την ολοκλήρωση της ύλης, η οποία σε συνδυασμό με τον ανεπαρκή διδακτικό χρόνο οδηγεί σε επιφανειακή διδασκαλία χωρίς την απαραίτητη εμβάθυνση σε απαιτητικές θεματικές ενότητες.
Οι εκπαιδευτικοί αιτιολογούν την πίεση που αισθάνονται με το επιχείρημα ότι λόγω της τυχαίας κλήρωσης των θεμάτων, θα πρέπει να προχωρήσουν στην διδασκαλία όλης της ύλης χωρίς να έχουν τον απαιτούμενο χρόνο να επιμείνουν στις θεματικές που κρίνουν ότι είναι πιο καίριες ή που παρουσιάζουν δυσκολίες οι μαθητές όπως έκαναν τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, ένα πλεονέκτημα που προκύπτει ενδεχομένως από τη χρήση της Τ.Θ.Δ.Δ, όπως αυτό εντοπίζεται από τα ευρήματα της ποιοτικής έρευνας, είναι και το γεγονός ότι μέσα από αυτήν εξασφαλίζεται η ολοκλήρωση της διδακτέας ύλης. Ακόμη, άλλα πιθανά πλεονεκτήματα που επισημάνθηκαν από τους εκπαιδευτικούς κατά τη διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας, είναι ότι λειτουργεί υποστηρικτικά προς το έργο τους, αφού τους/τις διευκολύνει απαλλάσσοντας από την υποχρέωση δημιουργίας δοκιμίων και δίνοντας τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές για τη διδασκαλία.
Αγχος και περισσότερο φροντιστήριο για τους μαθητές
Τα πιθανά μειονεκτήματα που αναδεικνύονται ενδεχομένως για τους μαθητές είναι ότι τους προκαλεί πρόσθετο άγχος -εύρημα που επιβεβαιώνεται και από την ποιοτική έρευνα-, αυξάνει πιθανόν την ανάγκη τους για πρόσθετη φροντιστηριακή υποστήριξη, δε συμβάλλει στην ολιστική ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους και δεν ανταποκρίνεται στις εξατομικευμένες μαθησιακές τους ανάγκες. Συνεπώς, και σε αυτή την περίπτωση, οι μαθητές καλούνται να είναι προετοιμασμένοι εξίσου για όλα τα θέματα που ίσως κληρωθούν και αυτό αυξάνει, τόσο το άγχος τους για τις τελικές εξετάσεις όσο και την ανάγκη φροντιστηριακών μαθημάτων με απώτερο σκοπό την καλύτερη σχολική επίδοση, χωρίς έτσι να δίνεται βαρύτητα στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και στις εξατομικευμένες ανάγκες που έχουν. Εντούτοις, ένα πλεονέκτημα που αναδύεται από την ποιοτική έρευνα σχετικά με την αξιοποίηση της Τ.Θ.Δ.Δ. αναφέρεται στην ευκαιρία εξάσκησης που δίνεται στους μαθητές.
Αξιοσημείωτο είναι μάλιστα ότι , οι εκπαιδευτικοί των ΓΕΛ συμφωνούν σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι εκπαιδευτικοί των ΕΠΑΛ και των ΕΝΕΕΓΥΛ ότι η Τ.Θ.Δ.Δ. αυξάνει την ανάγκη των μαθητών για πρόσθετη φροντιστηριακή στήριξη. Αυτό ενδεχομένως να αιτιολογείται, μερικά τουλάχιστον, από τον υψηλό ανταγωνισμό των μαθητών που φοιτούν στα Γενικά Λύκεια σε σχέση με τον μαθητικό πληθυσμό των ΕΠΑΛ και των ΕΝΕΕΓΥΛ. Ακόμη, οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν σε ΓΕΛ συμφωνούν σε μεγαλύτερο βαθμό για το ότι η Τ.Θ.Δ.Δ. περιέχει ποικιλία θεμάτων ως προς το περιεχόμενό τους που εμπλουτίζουν τη διδακτική πράξη και ότι περιέχει συνδυαστικά θέματα που καλύπτουν μεγάλο εύρος της διδακτέας ύλης. Για κάθε τύπο Λυκείου τα θέματα διαφέρουν. Συνεπώς, η διαφοροποίηση των εκπαιδευτικών των ΓΕΛ πιθανόν να οφείλεται στο γεγονός ότι τα θέματα που έχουν αναρτηθεί για τον τύπο σχολείου τους είναι ίσως περισσότερα και εμφανίζουν μεγαλύτερη ποικιλομορφία
Όσον αφορά τα πιθανά μειονεκτήματα που σχετίζονται με την εκπαιδευτική διαδικασία, αυτά αναφέρονται στην πίεση του διαθέσιμου χρόνου διδασκαλίας παράλληλα με τις αυξανόμενες απαιτήσεις για κάλυψη της ύλης, στην έλλειψη συνεισφοράς της Τ.Θ.Δ.Δ. στην υλοποίηση μιας καλύτερα δομημένης διδασκαλίας και στο γεγονός ότι θα έπρεπε η αξιοποίηση της Τ.Θ.Δ.Δ. να συνοδεύεται με ταυτόχρονη μείωση της διδακτέας ύλης. Μάλιστα, η χρήση της Τ.Θ.Δ.Δ. με την ταυτόχρονη μείωση της διδακτέας ύλης θα μπορούσε να αποτελέσει μία πρόταση βελτίωσης από την οπτική των εκπαιδευτικών.
Από την άλλη πλευρά, τα ευρήματα της ποιοτικής έρευνας έρχονται σε κάποια αντίθεση ή αντίφαση με εκείνα της ποσοτικής, αφού τα θετικά σημεία της Τ.Θ.Δ.Δ. που τονίζονται ιδιαίτερα αφορούν στη συμβολή και τη χρησιμότητά της στην αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η ποιότητα των θεμάτων
Αναφορικά με την ποιότητα των θεμάτων, υπήρξαν κάποιες ενστάσεις από τη μεριά των εκπαιδευτικών, όπως φάνηκε κατά τη διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας, ενστάσεις που εστιάζουν στις ασάφειες, τα λάθη και τα θέματα εκτός ύλης που έχουν παρατηρηθεί, καθώς επίσης στην αναντιστοιχία του βαθμού δυσκολίας τους με το επίπεδο των μαθητών. Εντούτοις, αναδεικνύεται και ένα βασικό πλεονέκτημα που είναι το ότι η Τ.Θ.Δ.Δ. περιλαμβάνει θέματα που καλύπτουν το σύνολο της ύλης. Τα ευρήματα της ποιοτικής έρευνας λειτουργούν ενισχυτικά στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς, όπως αναφέρθηκε, η Τ.Θ.Δ.Δ. λειτουργεί ως ένα εύχρηστο αποθετήριο θεμάτων, δεδομένου ότι εμπεριέχει μεγάλη ποικιλία ποιοτικών θεμάτων τα οποία υποστηρίζουν το έργο των εκπαιδευτικών.
Ως προς τις δηλώσεις, οι οποίες αφορούν τη συμβολή της Τ.Θ.Δ.Δ. στη δημιουργία, μέσω της δυνατότητας κλήρωσης θεμάτων, μιας αντικειμενικής και έγκυρης τελικής αξιολόγησης στο τέλος της σχολικής χρονιάς, οι εκπαιδευτικοί ούτε συμφώνησαν, ούτε διαφώνησαν, αποκαλύπτοντας έτσι έναν προβληματισμό για το κατά πόσο η Τ.Θ.Δ.Δ. με την παρούσα μορφή και τρόπο λειτουργία δύναται να αυξήσει την αντικειμενικότητα και την εγκυρότητα των τελικών εξετάσεων. Και στην ποιοτική έρευνα ορισμένοι εκπαιδευτικοί συντάχθηκαν με την επικρατούσα τάση στα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου και εξέφρασαν αμφιβολία κατά πόσο η Τ.Θ.Δ.Δ. μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό, θετικό ρόλο στην αξιολόγηση των μαθητών. Συγκεκριμένα, στην ποιοτική έρευνα ειπώθηκε από ορισμένους εκπαιδευτικούς ότι συντάσσονται με τον παραδοσιακό τρόπο αξιολόγησης, στον οποίο την επιλογή των θεμάτων τελικής εξέτασης διατηρεί ο διδάσκων, θεωρώντας ανέφικτη την πανελλαδική σύγκριση αποτελεσμάτων σε ανόμοια θέματα, επομένως και μη ρεαλιστικό τον στόχο της αντικειμενικής τελικής εξέτασης μέσω Τ.Θ.Δ.Δ..
Ως προς την εφαρμογή ενός δίκαιου συστήματος τελικών εξετάσεων σε μαθητές άνισων εκπαιδευτικών ευκαιριών, οι εκπαιδευτικοί ούτε συμφώνησαν, ούτε διαφώνησαν ότι η Τ.Θ.Δ.Δ. μπορεί να εξασφαλίσει ένα τέτοιο δίκαιο σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη τις εκπαιδευτικές ανισότητες μεταξύ των μαθητών. Ακόμη και η νέα προσθήκη επιλογής ενός θέματος μεταξύ τριών κληρωμένων θεμάτων, δε φάνηκε να θεωρείται από τους/τις εκπαιδευτικούς ως επαρκές μέτρο δίκαιης προσαρμογής των τελικών εξετάσεων στις διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες, καθώς και για αυτό εμφανίστηκαν ούτε να συμφωνούν, ούτε να διαφωνούν.
Στην ποιοτική έρευνα, οι εκπαιδευτικοί επεσήμαναν ότι μόνο οι διδάσκοντες γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες κάθε σχολικής τάξης και τις ιδιαίτερες διδακτικές συνθήκες της κάθε σχολικής χρονιάς, κάτι που ένα αυτοματοποιημένο ψηφιακό σύστημα δεν μπορεί να υλοποιήσει.
Τέλος, διατύπωσαν προβληματισμό για το γεγονός ότι η Τ.Θ.Δ.Δ. αντιμετωπίζει όλους τους μαθητές της χώρας ως μαθητές παρόμοιων συνθηκών, ενώ στην πραγματικότητα οι κοινωνικές, οικονομικές, γεωγραφικές και μαθησιακές διαφοροποιήσεις είναι συχνά αγεφύρωτες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται έτσι ένα ισότιμο μεν, άδικο δε σύστημα αξιολόγησης. Επομένως, τα ποσοτικά και τα ποιοτικά ευρήματα φαίνεται να έχουν έναν βαθμό σύγκλισης, ως προς αυτό.
Ποιοι αξιολόγησαν την Τράπεζα Θεμάτων
⚫ Ανδρεαδάκης Νικόλαος, Καθηγητής Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου, Επιστημονικά Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος
⚫ Ράπτης Νικόλαος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου
⚫ Παπαδομαρκάκης Ιωάννης, Εκπαιδευτικός Β΄/θμιας Εκπαίδευσης, Διευθυντής Β΄/θμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου, Διδάκτορας και Μεταδιδάκτορας Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου
⚫ Κωνσταντινίδη Νίκη Πασχαλίνα, Εκπαιδευτικός Β΄/θμιας Εκπαίδευσης, Διδακτόρισσα Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αιγαίου
⚫ Τρικοίλης Διονύσιος, Εκπαιδευτικός Β΄/θμιας Εκπαίδευσης, Διδάκτορας Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Υποψ. Μεταδιδάκτορας Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου
⚫ Γκαρνάρα Ροδούλα Σταυρούλα, Εκπαιδευτικός Α΄/θμιας Εκπαίδευσης, Υποψ. Διδακτόρισσα Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. Πανεπιστημίου Αιγαίου
Δείτε όλη την έκθεση αξιολόγησης
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 15/5
ΑΣΕΠ: Σε 2 ημέρες ΕΥΚΟΛΟ Online Proficiency χωρίς προφορικά, χωρίς έκθεση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
