Νίκος Μάστορας Ενα νόμο-πλαίσιο για τη λειτουργία των Πανεπιστημίων της χώρας στα βήματα της προκατόχου της κ.Αννας Διαμαντοπούλου, αλλά ακόμα πιο περιοριστικό για την αυτοδιοίκηση των ιδρυμάτων, φέρεται να ετοιμάζει η κ.Νίκη Κεραμέως.
Σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφόρησαν προχθές, η κ.Κεραμέως ουσιαστικά προχωρά στην απαγόρευση εκλογών για την ανάδειξη νέων πρυτανικών αρχών, οι οποίες προγραμματίζονταν για την Άνοιξη σε δέκα ΑΕΙ με τροπολογία που αναμένεται να καταθέσειστη Βουλή. Κι αυτό διότι το υπουργείο Παιδείας, δεν επιθυμεί να διεξαχθεί η διαδικασία πριν το νέο Νόμο Πλαίσιο που σχεδιάζει για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Σύμφωνα με το in.gr, με το νόμο που θα καταθέσει για δημόσια διαβούλευση τον επόμενο μήνα, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας φιλοδοξεί να συμπεριλάβει διάταξη για νέο μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πρόθεση της Υπουργού Παιδείας, είναι να επαναφέρει το θεσμό των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ -τα οποία είχαν θεσπιστεί από την Αννα Διαμαντοπούλου και λειτούργησαν για λίγο, προκαλώντας ένα είδος «ακαδημαϊκού εμφυλίου» με τις πρυτανικές αρχές ώσπου καταργήθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Παντοδύναμα Συμβούλια, διορισμένοι πρυτάνεις
Η νέα πρόταση του υπουργείου, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, δίνει τέλος στην εκλογή πρυτάνεων απευθείας από το εκλογικό σώμα των ΑΕΙ. Οι πρυτάνεις προτείνεται να επιλέγονται μεταξύ των εσωτερικών μελών των νέων Συμβουλίων των ΑΕΙ, ενώ θα ασχολούνται μόνο με ακαδημαϊκά θέματα των ΑΕΙ, όχι με την οικονομική ή άλλη διαχείρισή τους. Τα συμβούλια αυτά προτείνεται να είναι πανίσχυρα και ο μόνος πόλος εξουσίας στα ΑΕΙ χωρίς έλεγχο από κανέναν, καθώς η σύγκλητος υποβαθμίζεται. Η συγκρότηση των συμβουλίων προτείνεται να γίνεται ως εξής: Εκλογή έξι εσωτερικών μελών από την ακαδημαϊκή κοινότητα κάθε ιδρύματος με ψήφο μόνο των μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ). Τα εσωτερικά μέλη θα επιλέγουν τα υπόλοιπα πέντε εξωτερικά, μεταξύ ΑΕΙ Ελλάδας ή εξωτερικού και ενδεχομένως άλλων φορέων. Τα μέλη συμβουλίων (στο σύνολό τους) θα επιλέγουν πρύτανη (μεταξύ των εσωτερικών μελών).
Η αποτυχία των προηγούμενων Συμβουλίων
Το ενδεχόμενο αυτό, πάει την κατάσταση ένα βήμα πέρα και από το νόμο Διαμαντοπούλου, αφου δεν προβλέπει καν την εκλογή των πρυτάνεων από τα μέλη ΔΕΠ, αλλά την απευθείας επιλογή τους από τα Συμβούλια! Ουσιαστικά δηλαδή, την πραγματική διοίκηση των ιδρυμάτων θα ασκούν τα Συμβούλια και ο μάνατζερ-γραμματέας που σχεδιάζεται, ενώ οι πρυτανικές αρχές και οι Σύγκλητοι θα έχουν λόγο μόνο για ακαδημαϊκά θέματα, κιν αυτόν περιορισμένο.
Ο νόμος της κ.Διαμαντοπούλου προέβλεπε ότι τα Συμβούλια επιλέγουν τρεις υποψηφίους, εκ των οποίων ένας εκλέγεται Πρύτανης με μυστική ψηφοφορία μεταξύ των μελών ΔΕΠ. Οταν εφαρμόστηκε όμως, προέκυψαν πολλά παρατράγουδα.
Το σημαντικότερο συνέβη στο ΑΠΘ το 2014, όπου ο τότε πρύτανης -και νυν πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώατης εκπαίδευσης (ΕΘΑΕΕ) Περικλής Μήτκας υπέβαλε την παραίτηση του μετά την ακύρωση της εκλογής του από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο είχε προσφύγει ο καθηγητής Ανδρέας Γιαννακουδάκης, που είχε μιλήσει για παράτυπο αποκλεισμό του. Για "μεθόδευση" των διαδικασιών εκλογής των πρυτάνεων από το Συμβούλιο Ιδρύματος έκανε λόγο και ο πρώην αντιπρύτανης του ιδρύματος και μετέπειτα Γ.Γ του ΥΠΑΙΘ, εκλιπών σήμερα, Γιάννης Παντής, που επίσης είχε κοπεί στην προεπιλογή. Εκτός από αυτό το περιστατικό, εξελίχθηκε την εποχή εκείνη ο ακαδημαϊκός εμφύλιος ανάμεσα στα συμβούλια και τις πρυτανικές αρχές που προαναφέραμε, προκαλώντας πολύμηνες αναταραχές στα ΑΕΙ την περίοδο 2013-14.
Είχε προσπαθήσει και η Διαμαντοπούλου
Μάλιστα οι πληροφορίες λένε, ότι οι πρυτάνεις κατάφεραν το 2011, πιέζοντας τα κόμματα, να αλλάξουν αυτό το καίριο σημείο της μεταρρύθμισης Διαμαντοπούλου και να επιτύχουν την εκλογή του πρύτανη από τα μέλη ΔΕΠ αποτρέποντας τον ορισμό του από το Συμβούλιο που θα είχε την ευθύνη της επιλογής του, όπως ήθελε η τότε υπουργός. Αυτή την πρόβλεψη επιχειρεί να επαναφέρει τώρα, κατά τις πληροφορίες, η Νίκη Κεραμέως, πιστεύοντας ότι έτσι θα γλιτώσει νέες αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε πρυτάνεις και Συμβούλια. Θα το επιτύχει όμως; Ακόμα δεν είναι καν σίγουρο ότι θα λάβει το πράσινο φως από τον Πρωθυπουργό, αφού πολλοί από τους νυν πρυτάνεις έχουν ισχυρές επιρροές στην κυβέρνηση και καθόλου δεν επιθυμούν την υποβάθμισή τους.
Όπως έχει αναφέρει εξάλλου ο πρώην υπουργός Παιδείας Αριστείδης Μπαλτάς, κύριος λόγος της αποτυχίας των Συμβουλίων είναι το ότι αποτελούν προσπάθεια «μίμησης» του θεσμού των Boards of Trustees των Αμερικανικών πανεπιστημίων, χωρίς, όμως, κατανόηση του πραγματικού τους ρόλου.
Απανωτές προσφυγές στη δικαιοσύνη
Δεν είναι τυχαίο, ότι το 2012 στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) προσέφυγαν 13 πανεπιστήμια, τέσσερις πρυτάνεις, δύο αντιπρυτάνεις και 49 καθηγητές του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), ζητώντας να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η υπουργική απόφαση για την ηλεκτρονική ψηφοφορία ανάδειξης των οργάνων των ΑΕΙ, ενώ εμμέσως προσέβαλαν και τον (τότε) νόμο-πλαίσιο. Σύμφωνα με τους προσφεύγοντες, παραβιαζόταν το άρθρο 16 του Συντάγματος που καθιερώνει την ακαδημαϊκή ελευθερία και το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ. Όπως υποστήριξαν, τόσο με τους επίμαχους δύο νόμους (4009/2011 και 4076/2012) όσο και με την προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση καταργείται το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ, λόγω της πρόβλεψης της συμμετοχής τρίτων, ιδιωτών, στα συμβούλια των πανεπιστημίων
Το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ
Τι γίνεται λοιπόν με το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων, αν ο νέος νόμος αποδειχθεί ακόμα πιο «αυταρχικός» από τον νόμο της κ.Διαμαντοπούλου; Και εδώ οι γνώμες διίστανται. Αλλοι πανεπιστημιακοί δε βλέπουν μείζον πρόβλημα, αφού τα ιδρύματα θα διοικούνται από τα Συμβούλιά τους, άλλοι όμως είναι κάθετοι ότι κάτι τέτοιο οδηγεί στο λεγόμενο Πανεπιστήμιο-επιχείρηση, και το αυτοδιοίκητο πλήττεται αφού τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας δε θα έχουν λόγο στην επιλογή της διοίκησής τους. Αν σκεφτεί κανείς μάλιστα ότι δεν είναι καθόλου λίγοι οι πανεπιστημιακοί που θεωρούν ότι ήδη έχει πληγεί το αυτοδιοίκητο με την πρόβλεψη για Πανεπιστημιακή Αστυνομία που θα υπάγεται στην ΕΛΑΣ αντί για τη Σύγκλητο (σ.σ. «ο σεβασμός, λοιπόν, στο αυτοδιοίκητο απαιτεί το ειδικό σώμα φύλαξης να ανήκει στο Πανεπιστήμιο. Πέραν αυτού, θα πρέπει το σώμα αυτό να είναι αναπόσπαστο τμήμα της πανεπιστημιακής κοινότητας και να αποτελεί βασική συνιστώσα της ακαδημαϊκής ζωής», έγραψε ο αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ κ.Δ.Καραδήμας σχετικά) αντιλαμβάνεται ότι η συζήτηση που θα ακολουθήσει, εφόσον βέβαια επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, θα είναι πολύ εντονότερη και μπορεί σχεδόν να προεξοφληθεί, ότι θα υπάρξουν νέες προσφυγές στη Δικαιοσύνη.
Τι έχει προτείνει η ΝΔ
Προτάσεις για το θέμα της διοίκησης των ΑΕΙ ενόψει του νέου Νόμου Πλαισίου για τα Πανεπιστήμια, έχει κάνει όμως και ο τομέας ανώτατης παιδείας της Νέας Δημοκρατίας. Ας δούμε τι προτείνει για το θέμα:
«Θα πρέπει να αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος και να μην δημιουργηθεί σύγχυση των αρμοδιοτήτων των Συμβουλίων με τα όργανα διοίκησης του πανεπιστημίου» αναφέρουν τα μέλη του τομέα ανώτατης παιδείας του κόμματος. «Τα Συμβούλια Ιδρύματος, μπορεί να αποτελούνται από προσωπικότητες (από το εξωτερικό ή το εσωτερικό) που αποδεδειγμένα έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το πανεπιστήμιο, να έχουν συμβουλευτικό ρόλο όπως επίσης και να έχουν αυξημένες αρμοδιότητες σε θέματα προβολής του έργου του πανεπιστημίου και προσέλκυσης πόρων και δωρεών»
Χαρακτηριστικά, προτείνεται τα συμβούλια να συμβάλλουν στην προσέλκυση πόρων και δωρεών για το ΑΕΙ χωρίς να έχουν εποπτικό λόγο (π.χ. στην αξιοποίηση των πόρων αυτών), με την πρωτοκαθεδρία να δίνεται στον πρύτανη και στη σύγκλητο. «Τα συμβούλια, ως προεκλογική δέσμευση και με βάση την πρόσφατη εμπειρία κακής δυαρχίας με τις πρυτανικές αρχές και τη σύγκλητο, θα πρέπει να υιοθετηθούν με διαχωρισμένες αρμοδιότητες και σαφείς ρόλους.
Μέλη των Συμβουλίων των ΑΕΙ δε θα πρέπει να μπορεί να είναι αφυπηρετήσαντες καθηγητές. Τα Συμβούλια είναι απαραίτητο να έχουν διακριτό ρόλο από τη Σύγκλητο και επιπλέον να προβλέπεται ρητώς ότι τα μέλη της Συγκλήτου δεν μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα για μέλη των Συμβουλίων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
