Thumbnail
Του Βασίλη Πλατή, φιλόλογου-δρος Ιστορίας Α.Π.Θ., Μουσικό Σχολείο Γιαννιτσών Πέλλας

Έντονος διάλογος έχει προκληθεί στους εκπαιδευτικούς κύκλους για τους σκοπούς που πρέπει να προάγει η διδασκαλία της Ιστορίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ιδιαιτέρως μετά τη δημόσια τοποθέτηση της υπουργού Παιδείας κυρίας Νίκης Κεραμέως –ομολογουμένως όχι τόσο αναλυτικά τεκμηριωμένης– για τη σύνδεση της διδασκαλίας του μαθήματος με τη διαμόρφωση εθνικής συνείδησης των μαθητών. Πρόκειται για επανεμφάνιση στο δημόσιο διάλογο ενός θέματος που είχε συζητηθεί στο πρόσφατο παρελθόν με διαφορετική τότε αφόρμηση.

Είναι αλήθεια ότι αρκετοί θεώρησαν τις απόψεις της κυρίας υπουργού αρκετά παρωχημένες, ως ένα βαθμό οπισθοδρομικές ή ακόμη και «εκτός κλίματος». Τα σχόλια αυτά δεν εκπορεύθηκαν μόνο από πολιτικούς αλλά και από ανθρώπους της εκπαίδευσης και σε κάθε περίπτωση απηχούσαν ένα συγκεκριμένο ιδεολογικό προσανατολισμό, αναμφίβολα διαφορετικό από εκείνο των ισχυρισμών της υπουργού Παιδείας.

Προφανώς στην εποχή της παγκοσμιοποίησης οι εθνικές κοινότητες αναζητούν «σταθερές» προκειμένου να σφυρηλατήσουν την ενότητά τους και να αποφύγουν την εθνική, πολιτισμική, ηθική κονιορτοποίηση και αλλοτρίωση. Με μία σημαντική προϋπόθεση: οι μαθητές να έχουν πρώτα διδαχτεί και κατακτήσει οι ίδιοι στο μέτρο του δυνατού την ιστορική αλήθεια, όχι εξωραϊσμένη και περιχαρακωμένη στα μέτρα ενός «βολικού» εθνικού αφηγήματος, αλλά «ωμή». Να κατανοήσουν τα γεγονότα όπως πραγματικά έγιναν και καταγράφηκαν στις πηγές, με αντικειμενικότητα και φιλαλήθεια.

Στην περίπτωση που συμβεί αυτό, οι νέοι άνθρωποι ασφαλώς θα νιώσουν υπερηφάνεια για τα ηρωικά κατορθώματα της φυλής στην οποία ανήκουν αλλά ταυτόχρονα θα συνειδητοποιήσουν τις ατέλειες και τα ελαττώματά της, που μερικές φορές λίγο έλειψε να την οδηγήσουν στον όλεθρο.

«Εθνικόν», το αληθές. Στην κατεύθυνση αυτή, οι μαθητές «αγγίζουν» και αναστοχάζονται γεγονότα και στιγμές της εθνικής ιστορίας τους που έχουν αφήσει πληγές στο παρόν χωρίς να αμαυρωθεί η γενική εικόνα της ιστορικής παρουσίας των Ελλήνων. Από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι δεν γίνονται θύματα ενός σκόπιμα καλλιεργημένου εθνικού εξαιρετισμού που αντί να τους ενισχύει ηθικά, τους αυτοπαγιδεύει. Κάθε έθνος και λαός έχει τη δική του ιστορία και ο καθένας έχει συμβάλει λιγότερο ή περισσότερο στην δημιουργία της ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Συνεπώς, δεν έχει καμία παιδευτική αξία να αποκλείουμε από τη διδασκαλία της σχολικής ιστορίας εκτενέστερες αναφορές, για παράδειγμα, στις εμφύλιες διαμάχες και στους πολέμους που συνέστησαν Έλληνες εναντίον Ελλήνων, από τα χρόνια του Αγώνα, τον Εθνικό Διχασμό που ταλαιπώρησε πάνω από μια γενιά Ελλήνων, έως τον αδελφοκτόνο Εμφύλιο που δυστυχώς συνεχίζουμε να εργαλειοποιούμε στους μεταξύ μας λεκτικούς διαξιφισμούς προς άγραν εντυπώσεων. Αντίθετα, όταν κανείς επιχειρεί να ψαύσει μία πληγή που μπορεί να είναι ακόμη χαίνουσα, αντιλαμβάνεται το μέγεθος της οδύνης και του λάθους.

Αναμφίβολα, το ίδιο συναίσθημα θα καταλάβει τους μαθητές μας εάν τους καθοδηγήσουμε να προστρέξουν στο οικείο παράθεμα από τα Απομνημονεύματα του αγωνιστή της Επανάστασης Νικόλαου Κασομούλη όπου ο Μαυροκορδάτος και οι συν αυτώ πολιτικοί, στα 1824, αφού πέρασαν τον Καραϊσκάκη από χαλκευμένη δίκη, τον κήρυξαν αποσυνάγωγο. Χαρακτηριστικά: «Πάντες δε οι λοιποί Έλληνες να απομακρυνθούν της συναναστροφής του, και να τον στοχασθούν ως εχθρόν, εν όσω να μετανοήση και να προπέση εις το έλεος του έθνους, και ζητήση συγχώρησιν» (Το παράθεμα έχει ληφθεί από τη μελέτη του Roderick Beaton, Ο πόλεμος του Μπάιρον, Πατάκης, 2015, 406). Πολιτικά παιχνίδια εξουσίας στις «πλάτες» του εθνικού Αγώνα…

Η ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας μέσα από τη διδασκαλία της Ιστορίας σε συνάρτηση με την υπερηφάνεια για τα κατορθώματα του ελληνικού έθνους στην ιστορική του διαδρομή –η Επανάσταση είναι ένα από αυτά και αναγνωρίζεται πλέον σχεδόν από όλους ως σημαντικό ευρωπαϊκό γεγονός– σφυρηλατεί τους δεσμούς και διαμορφώνει εθνική ταυτότητα στους νέους.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

σοκολάτα
Νέα έρευνα: Η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2
Oι συμμετέχοντες στη μελέτη που κατανάλωναν τουλάχιστον πέντε μερίδες οποιουδήποτε τύπου σοκολάτας την εβδομάδα (η μερίδα ισούται με περίπου 28...
Νέα έρευνα: Η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2
Κάρπαθος
Κάρπαθος: Στα 10 πιο ενδιαφέροντα μέρη του κόσμου για διακοπές το 2025
Εικόνες που «ταξιδεύουν» το κοινό σε εξωτικές παραλίες, δραστηριότητες στη φύση, θαλάσσιες εκδρομές, περιηγήσεις σε γραφικούς οικισμούς και...
Κάρπαθος: Στα 10 πιο ενδιαφέροντα μέρη του κόσμου για διακοπές το 2025