Alfavita Newsroom Προς τον υπουργό Παιδείας, κο. Νικόλαο Φίλη
Αξιότιμε κύριε υπουργέ,
με την ευκαιρία Ανοιχτής Επιστολής σας προς τους συλλόγους διδασκόντων των σχολείων της χώρας μας θα θέλαμε να σας καταθέσουμε προβληματισμούς και προτάσεις μας σχετικά με την εκπαιδευτική διαδικασία στο σύνολό της και σε επιμέρους ζητήματα.
Αν η ελληνική κοινωνία "αξίζει μια ποιοτικά καλύτερη παιδεία", όπως αναφέρεται στην επιστολή σας, τότε η οπτική μας θα πρέπει να στραφεί τόσο σε ποσοτικά όσο κυρίως και σε ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού σχολείου.
Ξεκινώντας από τα ποσοτικά χαρακτηριστικά, θα κατατάσσαμε πρώτη την όσο το δυνατό πιο έγκαιρη πρόσληψη στην αρχή κάθε σχολικού έτους όλων των ειδικοτήτων που χρειάζεται το εκάστοτε σχολείο. Η αξιοποίηση της τεχνολογίας μπορεί εδώ να συνδράμει αποφασιστικά. Σημαντική, επίσης, θα θεωρούσαμε την έγκαιρη οργάνωση των τμημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας με την απαραίτητη στελέχωσή τους. Τέλος, ιδιαίτερα απαραίτητη θεωρούμε την έγκαιρη -ήδη από το τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς- και έγκυρη διοργάνωση επιμορφωτικών σεμιναρίων τόσο για τους νέους όσο και για τους παλαιότερους διδάσκοντες, ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Αν, όπως επισημαίνεται επίσης στην επιστολή, στόχος του διαλόγου για την παιδεία είναι ένα σχολείο που να ανταποκρίνεται "στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας", τότε θα πρέπει ίσως να οραματιστούμε ένα σχολείο στο οποίο η θεωρία και οι γενικότητες δε θα είναι σε βάρος της εφαρμοσμένης επιστήμης, της βίωσης έμπρακτων εμπειριών, χρήσιμων για την κατανόηση και τη διαχείριση καθημερινών αναγκών των νέων.
Πιο συγκεκριμένα, οι τάξεις διδασκαλίας θα μπορούσαν σ' ένα βαθμό να αντικατασταθούν από εργαστήρια. Εκτός από τα μαθήματα των θετικών επιστημών, της πληροφορικής και της τεχνολογίας, που συντελούνται στα αντίστοιχα εργαστήρια, όταν αυτά υπάρχουν στα σχολεία, να υπάρχουν εργαστήρια και για τα θεωρητικά μαθήματα με τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό. Αν στόχος μας είναι να καλλιεργήσουμε στους μαθητές μας την ερευνητική διάθεση, τη δυνατότητα να εντοπίζουν και να αξιολογούν την πληροφορία που βρίσκουν στο έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο, τότε θα πρέπει με την εποπτεία και μόνο των καθηγητών τους να παράγουν οι ίδιοι οι μαθητές τη γνώση.
Σ' αυτό το βαθμό θα μπορούσαν οι τόσες γραπτές δοκιμασίες (διαγωνίσματα αξιολόγησης), που πολλές φορές καταντούν ένας τυφλοσούρτης να αντικατασταθούν από εργασίες (γραπτός λόγος) και παρουσιάσεις (προφορικός λόγος) ομαδικές ή ατομικές. Αν, λοιπόν, η γνωστική και αξιολογική διαδικασία συντελείται κυρίως στα πλαίσια εργασιών, τότε είναι φανερό πως η ύλη των μαθημάτων, που είναι προσανατολισμένη σε σωρεία πληροφοριών, που τις περισσότερες φορές δεν επαρκεί ό χρόνος να αφομοιωθούν, θα πρέπει να περιοριστεί ποσοτικά και να επαναπροσδιοριστεί ποιοτικά.
Έτσι, όσον αφορά κυρίως τη διάταξη των μαθημάτων θα μπορούσε να ισχύσει ένα πλέγμα από μαθήματα υποχρεωτικά (Γλώσσα ελληνική και ξένη, Ιστορία, Μαθηματικά, Φυσικές επιστήμες, Μουσική, Τεχνολογία, Γυμναστική) και μαθήματα επιλογής, ανάλογα με τα ταλέντα και τις κλίσεις των μαθητών.
Αναφορικά με το μάθημα των αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπο και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου, που φαίνεται σε πολλές περιπτώσεις να καταντά ξερή γνώση, θα μπορούσε ο Αρχαίος Λόγος, που εμφορείται από πλήθος αξιών με διαχρονικό και επίκαιρο χαρακτήρα να διδάσκεται με το εργαλείο της σύγχρονης γλώσσας, ώστε να συμβάλλει ουσιαστικότερα στην πνευματική καλλιέργεια των νέων (κάτι που εφαρμοζόταν στη δεκαετία του '80). Έτσι η επαφή των μαθητών με τον αρχαίο ελληνικό λόγο από το πρωτότυπο θα μπορούσε να ξεκινά από την τελευταία τάξη του Γυμνασίου, ως προπαρασκευή για το Λύκειο και για όσα παιδιά ενδιαφέρονται για τις κλασικές σπουδές, από τις οποίες δε θα πρέπει να απουσιάζουν η διδασκαλία της λατινικής γλώσσας και φιλοσοφίας.
Σχετικά με το μάθημα της Ιστορίας, το κατεξοχήν, κατά τη γνώμη μας, μάθημα που συντελεί στη διαμόρφωση συνειδητών πολιτών, θα πρέπει καταρχήν, όπως επανειλημμένα έχει αιτηθεί από την ΠΕΦ, να διδάσκεται από εκπαιδευμένους κατά τη διάρκεια των σπουδών τους καθηγητές. Η ανάθεσή του σε άλλες ειδικότητες δίνει στο μάθημα αυτό μια χροιά αυτοδίδακτου μαθήματος, αφαιρώντας του έτσι την επιστημονική του βαρύτητα. Η ογκώδης ύλη, εξάλλου, που καλούνται σε μια σχολική χρονιά να διατρέξουν μαθητές και εκπαιδευτικοί επιβαρύνει τόσο την κατανόηση των κοινωνικών νόμων, που διέπουν το ιστορικό γίγνεσθαι, όσο και τη γοητεία να συγκρίνουν το τότε με το σήμερα, να νιώσουν τις ομοιότητες των ανθρώπινων χαρακτηριστικών, να παιδευτούν σε μια προσπάθεια διδαχής από τις ανθρώπινες πράξεις του παρελθόντος, να κατανοήσουν και να συμβάλλουν πληρέστερα στις πράξεις του παρόντος.
Αν συμφωνήσουμε πως η νεότερη ιστορία, που λόγω της τεχνολογίας, διαθέτει πληθώρα ποικιλοτρόπως αξιοποιήσιμων πηγών, ίσως θα πρέπει να σκεφτούμε μια αναδιάταξη της ύλης της Ιστορίας. Η ιστορική ύλη αρχίζει και ολοκληρώνεται στο δημοτικό (αρχαία- μεσαιωνική - νεότερη) μια φορά, επαναλαμβάνεται άλλη μια φορά στο Γυμνάσιο και μια τρίτη ακόμη φορά στο Λύκειο. Με δεδομένη λοιπόν την επιτάχυνση και την πολυπλοκότητα των εξελίξεων, που συντελούνται από τον 20ο αιώνα, λόγω της ακμάζουσας εξέλιξης της τεχνολογίας, η ιστορία του 20ου αιώνα θα πρέπει να διδάσκεται μόνη της κατά τη διάρκεια μιας τουλάχιστον σχολικής χρονιάς.
Ολοκληρώνοντας την παρούσα παρουσίαση προτάσεων, θα ήταν αναγκαία μια αναφορά στο μάθημα των θρησκευτικών: Ζώντας σε μια τεχνολογική εποχή της εύκολης μετακίνησης και επικοινωνίας ανθρώπων, υλικών και πνευματικών αγαθών και σε μια χώρα με συνταγματικά κατοχυρωμένη τη δημοκρατία και την ανεξιθρησκία, η προσφορά του μαθήματος των θρησκευτικών θα ήταν καλύτερο να διευρυνθεί, ώστε να προσελκύει και όχι να αποκλείει ομάδες μαθητών και συνακόλουθα κοινωνικές ομάδες. (Στη Θράκη όπου ζω και εργάζομαι οι μουσουλμάνοι μαθητές αποκλείονται από το μάθημα των θρησκευτικών.) Έτσι, σύμφωνα και με τις διατυπωμένες γνώμες συλλόγων θεολόγων ή και μεμονωμένων θεολόγων καθηγητών, ένα μάθημα θρησκευτικών, που, αφήνοντας τον ομολογιακό του χαρακτήρα και λαμβάνοντας χαρακτήρα κοινωνικής επιστήμης, που θα μελετά την ανθρωπογεωγραφία και τη λαογραφία των θρησκειών, θα μπορούσε καλύτερα να ανταποκρίνεται σ' ένα σχολείο προσανατολισμένο στην επιστημονική παιδαγωγική γνώση, έτσι όπως αυτή ορίζεται στην επιστολή του Υπουργού Παιδείας.
Με τιμή
Γεωργιάδου Βασιλική, φιλόλογος- ιστορικός δ.φ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
