Alfavita Newsroom Όλοι πλέον γνωρίζουν την Black Friday. Άλλα γνωρίζετε ότι επιστημονικές ομάδες έχουν βρει πως τον Ιανουάριο υπάρχει μία άλλη, ιδιαίτερη ημέρα; Η λεγόμενη Blue Monday που θεωρείται ως η πιο καταθλιπτική μέρα ολόκληρου του έτους. Γιατί όμως ονομάζεται έτσι; Γιατί, όμως, μπλε; Τι συμβολίζει το χρώμα και ποια η ιστορία του στην ζωγραφική και στην μουσική;
Μπλε. Έχει τη μοναδική ικανότητα να κάνει το μυαλό να περιπλανηθεί. Μπορεί να μας πάει σε μέρη μακρινά: σε εξωτικές παραλίες και γαλαξίες πολύ πολύ μακρινούς. Στην ιστορία της τέχνης, συνδέεται με την ηρεμία και την γαλήνη, και συχνά περιγράφεται ως ήρεμο, ειρηνικό και τακτικό χρώμα.
Ωστόσο, κάτι αρκετά περίεργο έχει συμβεί στην αγγλική γλώσσα που έρχεται εντελώς σε αντίθεση με όλα αυτά: χρησιμοποιούμε τη λέξη «μπλε» για να περιγράψουμε τα συναισθήματά μας με αρνητικό τρόπο.
Το να νιώθουμε μπλε σημαίνει ότι νιώθουμε λυπημένοι, πεσμένοι και ίσως ακόμη και καταθλιπτικοί.
Αρχαία Αίγυπτος
Η ιστορία του μπλε χρώματος στην ιστορία της τέχνης χρονολογείται από τους αρχαίους Αιγύπτιους, περίπου πριν από 5.000 χρόνια. Το αιγυπτιακό μπλε θεωρείται η πρώτη χρωστική ουσία που παράγεται συνθετικά και χρησιμοποιήθηκε για τη ζωγραφική κεραμικών, αγαλμάτων και για τη διακόσμηση των τάφων των Φαραώ.
Το χρώμα γινόταν με άλεσμα και ανάμειξη ασβεστόλιθου με αζουρίτη ή μαλαχίτη και ασπράδι αυγού ως το συνδετικό μέσο. Η θέρμανση του μείγματος μεταξύ 800°C και 900°C του έδινε την αδιαφανή μπλε απόχρωση που μπορούμε να δούμε ακόμα σήμερα, χιλιάδες χρόνια μετά.
Αιγυπτιακό δοχείο με το χαρακτηριστικό Αιγυπτιακό Μπλε
Οι Αιγύπτιοι προσπάθησαν επίσης να μετατρέψουν έναν πολύτιμο λίθο που εισήχθη από τα βουνά του Αφγανιστάν σε μπλε χρώμα αλλά απέτυχαν παταγωδώς με κάθε προσπάθεια. Αυτός ο πολύτιμος λίθος είναι γνωστός ως Lapis Lazuli ή Ultramarine, που προέρχεται από τα λατινικά και σημαίνει «Πέρα από τη Θάλασσα». Εξακολουθεί να θεωρείται ότι είναι το πιο αγνό μπλε από πολλούς καλλιτέχνες.
The Old Guitarist, Pablo Picasso
Οι Βουδιστές του 6ου αιώνα του Bamiyan στο Αφγανιστάν ήταν οι πρώτοι που μετέτρεψαν με επιτυχία την πέτρα σε χρωστική ουσία. Όταν οι έμποροι του 14ου και 15ου αιώνα εισήγαγαν την πέτρα στην Ευρώπη, θεωρήθηκε τόσο πολύτιμη όσο ο χρυσός. Το Ultramarine ήταν τόσο ακριβό που το χρησιμοποιούσαν μόνο σε πολύ σημαντικά έργα. Τουλάχιστον αυτό ίσχυε μόνο αν ήσουν σώφρον καλλιτέχνης.
Ο Johannes Vermeer σχεδόν οδήγησε την οικογένειά του στη χρεοκοπία λόγω της αγάπης του για την πολύτιμη χρωστική ουσία. Αλλά ευτυχώς που το έκανε, γιατί η ομορφιά των πινάκων του μιλάει από μόνη της!
Girl with a Pearl Earring, Johannes Vermeer
19ος αιώνας
Το μπλε Ultramarine, λοιπόν, δεν ήταν για όλους. Συναντάμε το πολύ φθηνότερο μπλε του κοβαλτίου σε πολλά περισσότερα έργα τέχνης ανά τους αιώνες. Στην Κίνα χρησιμοποίησαν τη χρωστική ουσία στα χαρακτηριστικά τους σχέδια πάνω στις πορσελάνες. Με την ανακάλυψη μιας καθαρότερης έκδοσης με βάση την αλουμίνα τον 19ο αιώνα, το μπλε του κοβαλτίου έγινε η χρωστική ουσία που επέλεξαν διάσημοι ζωγράφοι όπως ο Renoir, ο Turner και ο Vincent Van Gogh.
Αλλά οι καλλιτέχνες του 19ου αιώνα είχαν μία μεγάλη ποικιλία από χρωστικές ουσίες για να διαλέξουν: το χρώμα του ουρανού Cerulean Blue, το ζεστό Indigo Blue (που χρησιμοποιείται ακόμα για να χρωματίσουμε τα τζιν μας), το Navy Blue (που είναι η πιο σκούρα απόχρωση του μπλε) και το ζωντανό Πρωσικό Μπλε.
The Starry Night, Vincent van Gogh
Αλλά την ίδια περίοδο, κάτι περίεργο συνέβη με το χρώμα ή τουλάχιστον με τον τρόπο που αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε αυτό το χρώμα στη γλώσσα μας. Η έκφραση «The blues» ως συνώνυμη της λύπης χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1807 από τον Ουάσινγκτον Ίρβινγκ. Πιστεύεται ότι ο Ίρβινγκ βράχυνε την φράση «blue devils» που χρονολογείται από την ελισαβετιανή εποχή και χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει μια απειλητική παρουσία. Μια άλλη εξήγηση μπορεί να βρεθεί στη ναυτική παράδοση κατά την οποία φέρουν γαλάζιες σημαίες όταν πέθαινε κάποιος αξιωματικός.
Το Μπλε στην μουσική
Πολλοί πολιτισμοί της Δυτικής Αφρικής είχαν μια μυστικιστική σχέση με το φυτό Indigo και το χρησιμοποιούσαν για να βάφουν τα ρούχα τους όποτε πενθούσαν, το γνωστό πλέον Indigo Blue. Πιστεύεται από ορισμένους ιστορικούς ότι οι Αφρικανοί σκλάβοι έφεραν αυτή τη μυστικιστική σχέση μαζί τους στις νότιες φυτείες στις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι τότε ήταν που η λέξη «μπλουζ» έφτασε να περιγράφει ένα συγκεκριμένο είδος τραγουδιού.
Στις φυτείες εκείνες γεννήθηκε το είδος μουσικής που εμείς πλέον γνωρίζουμε ως «Μπλουζ». Τα τραγούδια έδωσαν δύναμη στον σκλαβωμένο λαό και τον βοήθησαν να αντέξουν αφόρητες κακουχίες.
Δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε την επίδραση της μπλουζ μουσικής στην σύγχρονη κουλτούρα καθώς αποτελεί τη βάση πολύ δημοφιλών μουσικών ειδών του σήμερα: R&B, Hip Hop και Rap.
Empress of the Blues, Romare Bearden
Δεν είναι ενδιαφέρον το πώς μόνο ένα χρώμα μπορεί να συνδυάσει μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης με ένα βαθύ αίσθημα θλίψης και κατάθλιψης; Αλλά και πάλι, εμείς οι ίδιοι είμαστε ένα σύνθετο είδος και συχνά δεν βγάζουμε και πολύ νόημα ούτε εμείς οι ίδιοι με τον εαυτό μας. Έτσι, τα συναισθήματά μας είναι και αυτά περίπλοκα και μερικές φορές αλληλεπικαλύπτονται. Δεν είναι, λοιπόν, τόσο περίεργο που το μπλε χρώμα αντικατοπτρίζει κάτι τέτοιο.
Στην επιδίωξή του να αιχμαλωτίσει το χρώμα του ουρανού, ο Yves Klein δημιούργησε μια έκδοση Ultramarine που πίστευε ότι μπορούσε να μεταφέρει τον θεατή εκτός των ορίων του καμβά. Ο Κλάιν είπε: «Το μπλε δεν έχει διαστάσεις. Είναι πέρα από διαστάσεις». Και είναι πέρα από αυτές τις γνωστές διαστάσεις… όπου εμείς σας αφήνουμε… περιμένοντας τα πρώτα σημάδια της άνοιξης.
Αν σας άρεσε αυτή η σύντομη ιστορία, γιατί να μην στηρίξετε τα αγαπημένα σας μουσεία με τις αγορές σας; Εμπνευσμένοι από την Blue Monday δημιουργήσαμε μία συλλογή αντικειμένων προς αγορά από κορυφαία μουσεία παγκοσμίως. Δείτε την συλλογή εδώ:
Το πωλητήριο του Smartify συνεργάζεται με ενθουσιώδεις εμπόρους ώστε να προσφέρουν στους επισκέπτες κορυφαία δώρα που έχουν πολλές ιστορίες να διηγηθούν. Με κάθε αγορά σας, στηρίζετε απευθείας ένα πολιτιστικό ίδρυμα, φορέα ή μουσείο.
Εάν σας άρεσε αυτή η ιστορία και αν σας εμπνέει το έργο του Smartify μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο: [email protected]
Κατεβάστε το Smartify δωρεάν για Android και iOS για να ανακαλύψετε περισσότερες συλλογές και ιστορίες ανά τον κόσμο. Το Smartify είναι η μεγαλύτερη πλατφόρμα μουσείων παγκοσμίως που συνδέει εκατομμύρια χρήστες με τα αγαπημένα τους ιδρύματα.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε τον ιστότοπο μας: https://smartify.org/el
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
