Πηγή: The Conversation via spoudase.gr
Οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε αναμνήσεις από τα πρώτα τρία με τέσσερα χρόνια της ζωής μας - στην πραγματικότητα, έχουμε την τάση να θυμόμαστε πολύ λίγο από τη ζωή μας πριν από την ηλικία των επτά ετών. Και όταν προσπαθούμε να θυμηθούμε τις πρώτες αναμνήσεις μας, είναι συχνά ασαφές κατά πόσον είναι το πραγματικό πράγμα ή απλά αναμνήσεις με βάση φωτογραφίες και ιστορίες που μας διηγήθηκε κάποιος άλλος .
Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως «παιδική αμνησία», έχει προβληματίσει τους ψυχολόγους για περισσότερο από έναν αιώνα - και εμείς ακόμα δεν το κατανοούμε πλήρως.
Με την πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνεται ότι ο λόγος που δεν θυμόμαστε την εποχή που ήμασταν μωρά είναι επειδή τα βρέφη και τα νήπια δεν έχουν αναπτύξει πλήρως την μνήμη τους. Αλλά τα μωρά από την ηλικία των έξι μηνών μπορούν να συγκρατήσουν τόσο βραχυπρόθεσμες αναμνήσεις που διαρκούν για λεπτά, όσο και μακροπρόθεσμες αναμνήσεις που διαρκούν εβδομάδες, αν όχι μήνες. Σε μία μελέτη, που έγινε σε μωρά έξι μηνών που έμαθαν πώς να πιέζουν ένα μοχλό για να λειτουργήσει ένα τρενάκι θυμόντουσαν πως να εκτελέσουν αυτήν την ενέργεια για δύο με τρεις εβδομάδες αφού είχαν δει για τελευταία φορά το παιχνίδι. Παιδιά προσχολικής ηλικίας, από την άλλη πλευρά, μπορεί να θυμούνται τα γεγονότα που πάνε χρόνια πίσω. Είναι συζητήσιμο εάν οι μακροχρόνιες μνήμες στην ηλικία αυτή είναι πραγματικά αυτοβιογραφικές ή όχι.
Φυσικά, οι δυνατότητες της μνήμης σε αυτές τις ηλικίες δεν είναι όπως ενός ενήλικα καθώς συνεχίζουν να ωριμάζουν μέχρι την εφηβεία. Στην πραγματικότητα, οι αναπτυξιακές αλλαγές σε βασικές διεργασίες μνήμης έχουν προταθεί ως εξήγηση για την παιδική αμνησία, και είναι μία από τις καλύτερες θεωρίες που έχουμε μέχρι στιγμής.
Αυτές οι βασικές διεργασίες περιλαμβάνουν αρκετές περιοχές του εγκεφάλου όπως τη διαμόρφωση, διατήρηση και στη συνέχεια ανάκτηση της μνήμης.Τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν νωρίτερα αναμνήσεις από ό,τι οι ενήλικες. Αυτό υποδηλώνει ότι το πρόβλημα μπορεί να είναι λιγότερο με το σχηματισμό αναμνήσεων παρότι με τη διατήρηση τους.
Αλλά αυτό δεν φαίνεται να είναι όλη η ιστορία. Ένας άλλος παράγοντας που γνωρίζουμε ότι παίζει ρόλο είναι η γλώσσα. Από την ηλικία του ενός έως τα έξι, τα παιδιά προχωρούν από το στάδιο της μιας λέξης στο να μάθουν άπταιστα την γλώσσα και να την κάνουν μητρική τους. Έτσι υπάρχουν σημαντικές αλλαγές και στη λεκτική ικανότητα, που συμπίπτουν με την περίοδο της παιδικής ηλικίας αμνησία. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση των παρελθοντικών χρόνων, τα λόγια που αφορούν τη μνήμη, όπως «θυμάμαι» και «ξεχνώ», και προσωπικές αντωνυμίες, με μια από τις αγαπημένες να είναι το "δικό μου".
Είναι αλήθεια, σε κάποιο βαθμό ότι η ικανότητα ενός παιδιού να εκφραστεί για μια εκδήλωση κατά τη στιγμή που συνέβη προβλέπει το πόσο καλά θα το θυμάται για μήνες ή χρόνια αργότερα. Μι εργαστηριακή ομάδα έκανε μια έρευνα σε παιδιά που είχαν υποστεί ατύχημα (ένα γεγονός που κατά κοινή ομολογία στιγματίζει). Το συμπέρασμα που βγήκε είναι ότι μωρά πάνω από 26μηνών που μπορούσαν να το περιγράψουν με λέξεις εκέινη την στιγμή μπορούσαν να το ανασύρουν στην μνήμη τους για τα επόμενα 5 χρόνια τουλάχιστον . Από την άλλη παιδιά κάτω των 26 μηνών που δεν μπορούσαν να μιλήσουν γι αυτό δεν μπορούσαν και να το θυμηθούν. Αυτό υποδηλώνει ότι η προ-λεκτική φάση οδηγεί τις αναμνήσεις στο να χάνονται ακριβώς επειδή δεν έχουν ''μεταφραστεί'' στη γλώσσα.
Διαφορές ανά κοινωνία
Ωστόσο, οι περισσότερες έρευνες σχετικά με το ρόλο της γλώσσας επικεντρώνονται σε μια συγκεκριμένη μορφή έκφρασης που ονομάζεται αφήγηση, και την κοινωνική της λειτουργία. Για παράδειγμα όταν οι γονείς αναπολούν μπροστά σε πολύ μικρά παιδία γεγονότα του παρελθόντος, αυτό βοηθάει εμμέσως στην δημιουργία δεξιοτήτων αφήγησης αλλά και κρίσης για το τι είδους γεγονότα είναι καλό να θυμόμαστε. Σε αυτό όμως παίζει ρόλο η κοινωνική λειτουργία ανταλλαγής εμπειριών που υπάρχει σε κάθε κοινωνία. Οι Μαορί ενήλικες έχουν αναμνήσεις από την ηλικία των 2,5 ετών, η πιο μικρή ηλικία σε σύγκριση με όσες μελετήθηκαν μέχρι τώρα. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας του εξαιρετικού τρόπου μεταλαμπάδευσης τρόπου αναμνήσεων των γονέων Μαορί.
Ενώ υπάρχουν ακόμα πράγματα που δεν γνωρίζουμε για την παιδική αμνησία, οι ερευνητές σημειώνουν πρόοδο.Εν τω μεταξύ, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, ακόμη και αν δεν μπορούμε να θυμηθούμε ρητά συγκεκριμένα γεγονότα από όταν ήμασταν πολύ νέοι, η συσσώρευσή τους, αφήνει διαρκή ίχνη που επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας. Τα πρώτα χρόνια της ζωής είναι παραδόξως λησμονήσιμο γεγονός και ακόμα ισχυρό στη διαμόρφωση των ενηλίκων που γινόμαστε.
Πηγή: The Conversation
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 11/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη