Μαρία Δούση Σε μια εποχή όπου η προφορική γλώσσα αλλάζει ταχύτατα και οι συντομεύσεις κυριαρχούν στα ψηφιακά μηνύματα, το ερώτημα «πώς γράφεται σωστά;» επιστρέφει ολοένα και συχνότερα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Καθηγητή Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργο Μπαμπινιώτη, η απάντηση είναι σαφής: ο σωστός τρόπος γραφής καθορίζεται από την ιστορική ορθογραφία των λέξεων.
Όπως επισημαίνει, τα ελληνικά —όπως και πολλές άλλες εθνικές γλώσσες, από τα αγγλικά και τα γαλλικά έως τα κινεζικά και τα ιαπωνικά— δεν ακολουθούν αποκλειστικά τη φωνητική γραφή. Αντίθετα, στηρίζονται στην παραδοσιακή γραφή που αντανακλά την ιστορία και την ετυμολογία κάθε λέξης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αγγλική λέξη knight: προφέρεται «νάιτ», αλλά η γραφή της διατηρεί τα ίχνη της παλαιότερης προφοράς «κνιχτ», όπως σημειώνει ο καθηγητής.
Με βάση την αρχή της ιστορικής ορθογραφίας, ο Γιώργος Μπαμπινιώτης ξεκαθαρίζει δύο από τις πιο επίμονες ορθογραφικές «κόντρες» της καθομιλουμένης:
Ξίδι ή ξύδι;
Η σωστή μορφή είναι ξίδι. Η λέξη δεν συνδέεται με το «οξύς», όπως συχνά θεωρείται, αλλά προέρχεται από το υποκοριστικό της αρχαίας λέξης «όξος» — δηλαδή από το «οξίδιον». Άρα, η ορθή γραφή διατηρεί το «ι».
Συγγνώμη ή συγνώμη;
Η ορθότερη γραφή είναι συγγνώμη. Η λέξη έχει ρίζες στο «συν + γνώμη» (από το «γιγνώσκω»), και το διπλό «γ» αποτελεί αποτέλεσμα αφομοίωσης του «ν» από το γειτονικό «γ». Η προφορά κάνει το «γγ» να ακούγεται ως ένα «γ», ωστόσο η παράλειψη του δεύτερου γράμματος αλλοιώνει την ετυμολογία της λέξης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
