Τα πρόσφατα στοιχεία για την ψυχική υγεία των νέων στην Ελλάδα προκαλούν σοκ: η χώρα αντιμετωπίζει αυτό που οι ειδικοί περιγράφουν ως «πανδημία ψυχικής πίεσης» στους νέους, με το άγχος, τη θλίψη και τον αυτοτραυματισμό να μετατρέπονται από μεμονωμένα περιστατικά σε καθημερινή πραγματικότητα.
Η πανελλαδική έρευνα της UNICEF σε συνεργασία με τη MARC A.E., που εντάσσεται στο πλαίσιο της Εθνικής Δράσης για την Ψυχική Υγεία του Υπουργείου Υγείας, αποτυπώνει μία πολυεπίπεδη εικόνα πίεσης: σχεδόν οι μισοί νέοι ηλικίας 17-24 ετών δηλώνουν ότι βιώνουν συχνή θλίψη χωρίς σαφή λόγο, ενώ πάνω από το 55% ζουν με έντονο άγχος ή ψυχική φόρτιση. Η πίεση αυτή δεν μένει «αόρατη» — εκδηλώνεται και σωματικά, με πονοκεφάλους, αδυναμία και κόπωση, φανερώνοντας ότι η ψυχική εξάντληση μεταφέρεται στο σώμα.
Ανησυχητικό είναι επίσης ότι σχεδόν οι μισοί νέοι δυσκολεύονται να μιλήσουν για όσα αισθάνονται, αποκαλύπτοντας μία γενιά που υποφέρει στη σιωπή. Η κατάσταση γίνεται πιο σοβαρή όταν μιλάμε για αυτοτραυματισμό: σχεδόν 3 στους 10 νέους έχουν δοκιμάσει να προκαλέσουν σκόπιμα βλάβη στον εαυτό τους, με τις κοπέλες να εμφανίζουν υψηλότερη ευαλωτότητα. Η πρώτη επαφή με τον αυτοτραυματισμό καταγράφεται κυρίως στην πρώιμη εφηβεία, μεταξύ 13 και 15 ετών, αλλά δεν λείπουν περιπτώσεις που ξεκινούν ακόμη νωρίτερα.
Το φαινόμενο δεν είναι μεμονωμένο: περισσότεροι από 6 στους 10 νέους γνωρίζουν κάποιο άτομο που αυτοτραυματίζεται ή το έχει κάνει στο παρελθόν, ενώ μόνο 1 στους 5 γονείς γνωρίζει ότι το παιδί του αυτοτραυματίζεται. Παράλληλα, η έννοια του αυτοτραυματισμού είναι ευρέως γνωστή στους νέους — όχι μέσω σχολείων ή οικογενειών, αλλά κυρίως μέσω των social media.
Στα στοιχεία της έρευνας:
43,3% νιώθει συχνά ή πολύ συχνά έντονη θλίψη χωρίς σαφή λόγο
55,7% βιώνει έντονο άγχος ή ψυχική πίεση
39,8% εμφανίζει σωματικά συμπτώματα λόγω ψυχικής φόρτισης
45,9% δυσκολεύεται πολύ να μιλήσει όταν δεν αισθάνεται καλά
84,9% γνωρίζει τον όρο «αυτοτραυματισμός»
55,4% ενημερώνεται κυρίως από τα social media
63,8% γνωρίζει άτομο που αυτοτραυματίζεται ή αυτοτραυματιζόταν
29,7% έχει δοκιμάσει να αυτοτραυματιστεί
Πρώτη εμφάνιση συχνότερα στα 13–15 έτη
Μόνο 1 στους 5 γονείς γνωρίζει ότι το παιδί του αυτοτραυματίζεται
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, το Υπουργείο Υγείας έχει θέσει σε εφαρμογή σειρά μέτρων πρόληψης και υποστήριξης. Κεντρικό ρόλο έχει το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας Νέων στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο, σε συνεργασία με τη UNICEF και επιστημονικούς φορείς, που προσφέρει δωρεάν:
Συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία ατομική και ομαδική
Ενημέρωση και αποστιγματισμό
Εξειδικευμένη καθοδήγηση σε οικογένειες και νέους
Οι υπηρεσίες παρέχονται δια ζώσης αλλά και εξ αποστάσεως, μέσω τηλεψυχιατρικής. Για πληροφορίες και ραντεβού, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν στα τηλέφωνα 2107462290 και 2107462281 ή στο email [email protected].
Παράλληλα, το Πρόγραμμα Θετικής Γονεϊκότητας υποστηρίζει γονείς με παιδιά από τη βρεφική ηλικία, ενισχύοντας την επικοινωνία και την πρόληψη ψυχικών δυσλειτουργιών από νωρίς.
Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: δεν πρόκειται απλώς για μία δύσκολη περίοδο για τους νέους. Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κρίση ψυχικής υγείας σε εξέλιξη, όπου ο αυτοτραυματισμός αποτελεί σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας. Όσο η σιωπή και οι οθόνες κρύβουν το πρόβλημα, τόσο βαθαίνει. Πίσω από κάθε ποσοστό υπάρχει μια ζωή, μια οικογένεια, ένα παιδί που χρειάζεται βοήθεια.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Μαρία Δούση