Alfavita Newsroom Το Δίκτυο για την Υπεράσπιση της Δημόσιας Εκπαίδευσης δημοσιεύει κείμενο με τίτλο «Προγραμματισμός και αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου Συλλογική αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας», το οποίο συντάχθηκε από θεματική ομάδα εργασίας και φέρει την υπογραφή των μελών που συνέβαλαν στη συγγραφή του και την έγκριση από το σύνολο των μελών του Δικτύου της αντίστοιχης βαθμίδας.
Το θέμα της αξιολόγησης των σχολικών μονάδων αποτελεί ένα διαχρονικό και πολύπλοκο ζήτημα στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, τόσο στο πεδίο της νομοθετικής επεξεργασίας όσο και στη μετέπειτα εφαρμογή της.
Με αφορμή την πρόσφατη νομοθέτηση του Υπουργείου Παιδείας, η οποία βρίσκεται σε πλήρη αντιδιαστολή με το σκεπτικό και τη μεθοδολογία της νομοθέτησης του 2018, το Δίκτυο παρουσιάζει μια μελέτη πάνω στο θέμα της αξιολόγησης, παραθέτοντας μια ιστορική αναδρομή του θεσμού, προτάσεις προς θεσμοθέτηση, καθώς και συγκριτικούς πίνακες.
Αυτοαξιολόγηση-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας
Η αυτοαξιολόγηση-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου αποτελούν ένα διαχρονικό και πολύπλοκο ζήτημα στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, τόσο στο πεδίο της νομοθετικής επεξεργασίας όσο και στη μετέπειτα εφαρμογή τους.
Γενικότερα, ως αξιολόγηση νοείται η διαδικασία κρίσης μιας εκπαιδευτικής δομής ή λειτουργίας με μεθοδολογία και στοχοθεσία προσαρμοσμένη στο ιδιαίτερο πεδίο υλοποίησης, η οποία έχει ως αντικειμενικό σκοπό τη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της σχολικής μονάδας. Ωστόσο, δεδομένης της ποικιλίας της στοχοθεσίας, των μεθόδων υλοποίησης και των διαφορετικών τρόπων αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης, καθώς και της αδυναμίας να προσδιοριστούν με επιστημονικά κριτήρια η «ποιότητα» του εκπαιδευτικού έργου, αλλά και το περιεχόμενο του όρου «καλός εκπαιδευτικός», οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης χρειάζεται να ιδωθεί μόνο με όρους πολιτικούς. Υπό την έννοια αυτή, αποτελεί πολιτική επιλογή ενταγμένη μέσα σε ένα ευρύτερο ιδεολογικό συγκείμενο και είναι ενδεικτική της πρόθεσης των κυβερνώντων για την πορεία της εκπαίδευσης.
Με βάση τις παραπάνω παραδοχές, ο προγραμματισμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, όπως τον περιέγραφε ο Ν4547/2018, διαφέρει εμφατικά από τα προηγούμενα νομοθετήματα, πολλώ δε μάλλον από την πρόσφατη θεσμοθέτηση του συλλογικού προγραμματισμού, της εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο (Για μια συγκριτική παρουσίαση των δύο νόμων επισυνάπτεται η εξαιρετική εργασία των ΣΥΝΕΚ: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2). Μια τέτοια διαδικασία, εστιασμένη στην παιδαγωγική και μόνο λειτουργία της σχολικής μονάδας, δεν έχει αναγκαστικά αρνητικές συνυποδηλώσεις.
Σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο έχουν αναπτυχθεί διάφοροι τύποι και συστήματα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου με βάση τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές, οικονομικές και κοινωνικό-πολιτισμικές συνθήκες της κάθε χώρας. Κεντρικός θεωρητικός άξονας των συστημάτων αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου είναι η «βελτίωση της ποιότητας στην εκπαίδευση». Η ποιότητα αυτή έχει σαφώς ιδεολογική και πολιτική φόρτιση, καθώς οι διάφορες πτυχές του εκπαιδευτικού έργου κρίνονται και αξιολογούνται ανάλογα με την οπτική γωνία των εμπλεκομένων στη διαδικασία. Αδιαμφισβήτητα, οι δύο βασικές κατηγορίες και ταυτόχρονα τα δύο διαφορετικά ρεύματα αξιολόγησης είναι η εξωτερική και η εσωτερική.
Η εξωτερική αξιολόγηση δίνει έμφαση στους μετρήσιμους και ποσοτικούς δείκτες και επικεντρώνεται κυρίως στην ατομική αξιολόγηση του ιδιαίτερου υποκειμένου, δομής ή ατόμου, από ένα άλλο υποκείμενο που δεν εμπλέκεται στη λειτουργία του, γεγονός που οδηγεί πολλές φορές σε μια αποσπασματική και εν τέλει στρεβλή αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου. Η παρουσία, δε, εξωτερικών φορέων στη σχολική μονάδα δημιουργεί άγχος και εργασιακή ανασφάλεια στους εκπαιδευτικούς, διαμορφώνοντας συνθήκες ατομικισμού και ανταγωνισμού μεταξύ σχολείων και εκπαιδευτικών λόγω της συγκριτικής τους αποτύπωσης σε μετρήσιμα αποτελέσματα.
Από την άλλη μεριά, η αυτοαξιολόγηση βασίζεται στα ίδια τα μέλη της σχολικής μονάδας και συχνά υποστηρίζεται από τις σχετικές δομές της εκπαίδευσης. Η μορφή αυτή επικεντρώνεται στον συλλογικό προγραμματισμό, στον εντοπισμό θετικών δράσεων αλλά και τυχόν αδυναμιών, με απώτερο σκοπό την αυτοβελτίωση ή την αλλαγή παιδαγωγικών και μαθησιακών λειτουργιών, όπως π.χ. οι διδακτικές πρακτικές. Η διαδικασία του εσωτερικού προγραμματισμού και της αποτίμησης καλλιεργεί τη συνέργεια και τη συνευθύνη, καθώς ενισχύει την αλληλοϋποστήριξη και εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της σχολικής μονάδας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έρχεται «βαρύς» καύσωνας στην Αττική: Πάνω από 42°C τις επόμενες ημέρες
750 ευρώ σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 2/76
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
