Μιχάλης Τσιλιβάκος Ο υφυπουργός Παιδείας Νίκος Παπαϊωάννου, απαντώντας στην επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού του ΚΚΕ Αφροδίτης Κτενά, ξεκαθάρισε πως οι διαγραφές φοιτητών «δεν αποτελούν μέτρο τιμωρίας», αλλά μια διαδικασία που στοχεύει στη διατήρηση «καθαρών» και επικαιροποιημένων καταλόγων, όπως συμβαίνει διεθνώς.
«Μία φοιτήτρια ή ένας φοιτητής αν κάνει χρήση όλων εκείνων των δικαιωμάτων που του δίνει ο νόμος, μπορεί πάρα πολύ εύκολα και να ολοκληρώσει αν θέλει και να συνεχίσει τις σπουδές του», τόνισε ο Υφυπουργός.
Το μέτρο των καθαρών καταλόγων και οι «ξεχασμένοι»
Ο κ. Παπαϊωάννου υπερασπίστηκε το μέτρο της διαγραφής ως απαραίτητο για τη λειτουργία των ελληνικών ΑΕΙ, φέρνοντας ως παράδειγμα τα διεθνή ακαδημαϊκά πρότυπα. «Οι διαγραφές δεν είναι ένα μέτρο τιμωρητικό, αλλά είναι ένα μέτρο που σχετίζεται ξεκάθαρα με την παρουσία φοιτητικών καταλόγων καθαρών, όπως υπάρχουν σε όλα τα πανεπιστήμια της Ευρώπης, σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου, με ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά.»
Αναφερόμενος στους φοιτητές που εισήλθαν στα πανεπιστήμια πριν από δεκαετίες και παραμένουν εγγεγραμμένοι, ο Υφυπουργός έθεσε με σαφήνεια το όριο της ενεργού συμμετοχής:
«Ενεργότατος φοιτητής θεωρώ ότι δεν είναι ούτε αυτός που μπήκε το 1970 ούτε αυτός που μπήκε το 1980, διότι πραγματικά αυτοί οι συντοπίτες μας έχουν ξεχάσει ενδεχομένως ότι είναι φοιτητές.»
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «δεν διαγράφεται κάποιος ο όποιος αποδεικνύει μια πραγματική ενεργό συμμετοχή και πραγματικά επιθυμεί να ολοκληρώσει τις σπουδές του».
Σχετικά με τις διατάξεις του Ν. 5224/2024
Ο κ. Παπαϊωάννου υπενθύμισε ότι ο Ν. 4777 ψηφίστηκε το 2021, δίνοντας χρόνο στους φοιτητές που είχαν υπερβεί τα όρια (π.χ. σε τετραετή προγράμματα πριν το 2017) να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Τόνισε, ωστόσο, ότι ο νέος Ν. 5224 έρχεται με σημαντικές κοινωνικές και ευεργετικές διατάξεις.
Δίνεται η δυνατότητα για δύο επιπλέον ακαδημαϊκά εξάμηνα (που αντιστοιχούν σε τρεις εξεταστικές περιόδους) σε όσους φοιτητές πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Να έχουν περάσει το 70% των πιστωτικών μονάδων του τμήματος.
Να έχουν συμμετάσχει σε τουλάχιστον δύο ακαδημαϊκές δοκιμασίες (εξετάσεις μαθήματος, υποστήριξη διπλωματικής) στα τέσσερα τελευταία εξάμηνα και σε μία επιτυχώς.
Εξαιρέσεις από τις διαγραφές στα Πανεπιστήμια
Ο νόμος προβλέπει συγκεκριμένες εξαιρέσεις για ευάλωτες ομάδες και εργαζόμενους:
Κατ’ εξαίρεση υπέρβαση της ανώτατης χρονικής διάρκειας χορηγείται για σοβαρούς λόγους υγείας, που αφορούν είτε τον ίδιο τον φοιτητή είτε συγγενή πρώτου βαθμού εξ αίματος ή σύζυγο/σύμφωνο συμβίωσης.
Δικαίωμα μερικής φοίτησης δίνεται σε φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία, αποδεδειγμένα προβλήματα υγείας, καθώς και σε όσους έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Εργαζόμενοι φοιτητές: Δίνεται το δικαίωμα της μερικής φοίτησης στους φοιτητές που εργάζονται, προκειμένου να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
Διακοπή φοίτησης: Φοιτητές που δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο έχουν τη δυνατότητα να διακόψουν τη φοίτησή τους για δύο χρόνια.
Επιπλέον εξάμηνο: Δίνεται η δυνατότητα για ένα επιπλέον εξάμηνο σε τμήματα που απαιτούν πτυχιακή/διπλωματική εργασία ή πρακτική άσκηση.
Εμβόλιμη εξεταστική: Υπάρχει η δυνατότητα για εμβόλιμη εξεταστική εφόσον έχουν απομείνει μόνο δύο μαθήματα μετά τη λήξη της παράτασης.
Αναλυτικά η συζήτηση στη Βουλή
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΤΕΝΑ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κύριε Υπουργέ, όσο πλησιάζει η προθεσμία που έχει ορίσει η Κυβέρνησή σας για την εφαρμογή των διατάξεων των νόμων για τις διαγραφές των φοιτητών, τόσο αυξάνονται οι ανησυχίες, οι αγωνίες και το άγχος στους χιλιάδες φοιτητές, γονείς και οικογένειες που τους στηρίζουν οικονομικά και ψυχικά, για το μέλλον τους.
Δυστυχώς, έως και σήμερα, παρά το ότι έρχεται και η εξεταστική περίοδος του Ιανουαρίου, δεν υπάρχει καμία επίσημη ενημέρωση από το Υπουργείο σας, ούτε από τα Πανεπιστήμια, για το ποιους ακριβώς αφορά αυτή η διαδικασία και ποια είναι τα κριτήρια που θα καθορίσουν την εφαρμογή των νόμων, διότι υπάρχουν τρεις διαφορετικοί νόμοι.
Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές, οι διατάξεις των τριών αυτών νόμων είναι αντικρουόμενες, διότι ο Νόμος 4009/2011, το άρθρο 48, καθορίζει ότι: «Με απόφαση της Συγκλήτου του οικείου ΑΕΙ, διαγράφονται οι φοιτητές των οποίων η διάρκεια φοίτησης υπερβεί κατά τέσσερα εξάμηνα την κανονική διάρκεια του προγράμματος σπουδών.»
Ο Νόμος 4957/2022, στο άρθρο 326, ρυθμίζει ότι: «Οι διατάξεις περί διαγραφής φοιτητών του άρθρου 48 του Νόμου 4009/2011 εφαρμόζονται μόνο για τους φοιτητές που εισήχθησαν από το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 έως και το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021.» Δηλαδή, για όσους φοιτητές εισήχθησαν μετά το 2020-2021, εφαρμόζεται ο Νόμος 4957/2022, το άρθρο 78, που αναφέρει ότι: «Διαγράφονται οι φοιτητές, των οποίων η διάρκεια φοίτησης υπερβεί τη διάρκεια του προγράμματος σπουδών, προσαυξημένη κατά έξι εξάμηνα.»
Συνεπώς, τίθεται ένα σοβαρό ζήτημα άνισης μεταχείρισης των φοιτητών. Η διαγραφή φοιτητών είναι ένα μέτρο που πρέπει να εφαρμόζεται με εξαιρετική προσοχή και ευαισθησία. Δεν πρέπει να οδηγεί σε απώλεια της ακαδημαϊκής τους πορείας για λόγους που δεν σχετίζονται με την ακαδημαϊκή τους επίδοση.
Καλούμε το Υπουργείο Παιδείας να προβεί άμεσα σε ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας, των φοιτητών, των γονέων και των εκπαιδευτικών, για τα κριτήρια και τη διαδικασία διαγραφής των φοιτητών. Επίσης, καλούμε το Υπουργείο να θεσπίσει άμεσα μια ενιαία διάταξη που να ρυθμίζει το ζήτημα της διαγραφής των φοιτητών, αίροντας τις αντικρουόμενες διατάξεις.
Επίσης, θέλω να ρωτήσω: Ποια είναι η πρόθεσή σας για τους φοιτητές που είναι αμεΑ, ασθενείς, αθλητές ή έχουν οικογενειακούς λόγους, καθώς και για τους φοιτητές που έχουν πληγεί από τις φυσικές καταστροφές, όπως αυτές που έγιναν πρόσφατα στη Θεσσαλία, στην Κρήτη ή στην Εύβοια; Επίσης, ποια είναι η πρόθεσή σας για τους φοιτητές που έχουν διακόψει τις σπουδές τους λόγω οικονομικών προβλημάτων ή άλλων σοβαρών λόγων;
Καλούμε το Υπουργείο Παιδείας να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα, προκειμένου να μην διαγραφεί κανένας φοιτητής για τυπικούς λόγους.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο για να απαντήσετε.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Κυρία συνάδελφε, σας ευχαριστώ για την ερώτησή σας.
Το ζήτημα της διαγραφής φοιτητών είναι ένα σοβαρό θέμα, που απασχολεί την ακαδημαϊκή κοινότητα και το Υπουργείο Παιδείας. Η Κυβέρνηση, με γνώμονα την προστασία του δημόσιου χαρακτήρα του Πανεπιστημίου και την αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών, έχει θεσπίσει διατάξεις για τη διαγραφή των φοιτητών που έχουν υπερβεί τη μέγιστη διάρκεια φοίτησης.
Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι οι διατάξεις αυτές αφορούν τους φοιτητές που έχουν υπερβεί τη μέγιστη διάρκεια φοίτησης, η οποία είναι ίση με τη διάρκεια του προγράμματος σπουδών, προσαυξημένη κατά τέσσερα εξάμηνα, για τους εισαχθέντες από το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 έως και το 2020-2021, και προσαυξημένη κατά έξι εξάμηνα, για τους εισαχθέντες από το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και εφεξής.
Πρόκειται για διατάξεις που θεσπίστηκαν από προηγούμενες Κυβερνήσεις και η παρούσα Κυβέρνηση έχει τη βούληση να τις εφαρμόσει, με στόχο την εξυγίανση του ακαδημαϊκού χώρου και την απελευθέρωση πόρων για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Επιπλέον, θα ήθελα να επισημάνω ότι το Υπουργείο Παιδείας, σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια, εξετάζει τη δυνατότητα να δοθεί μια εξαίρεση ή παράταση στους φοιτητές που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, οικονομικά ή έχουν οικογενειακούς λόγους, καθώς και σε αυτούς που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Η αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου επεξεργάζεται τις σχετικές ρυθμίσεις και σύντομα θα υπάρξει επίσημη ανακοίνωση.
Επίσης, όσον αφορά τους φοιτητές που έχουν διακόψει τις σπουδές τους λόγω οικονομικών ή άλλων σοβαρών λόγων, η Κυβέρνηση έχει ήδη προβλέψει τη δυνατότητα επανεγγραφής τους, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν υπερβεί το μέγιστο όριο φοίτησης.
Επίσης, υπάρχει το δικαίωμα για μερική φοίτηση για φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία, για φοιτητές που αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν πρόβλημα υγείας, καθώς και για φοιτητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Κι εδώ μπαίνει και η περίπτωση εκείνη των φοιτητών και των φοιτητριών -που τους τιμώ- που εργάζονται, για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Επίσης, φοιτητές που δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο, τους δίνεται η δυνατότητα να διακόψουν τη φοίτησή τους για δύο χρόνια, έτσι ώστε να μπορέσουν να ανακτήσουν όλα όσα λέτε. Ακόμη, πολύ απλά -όπως είπα και πριν, ο ν. 4777 ψηφίστηκε το 2021- από το 2021 όποια φοιτήτρια ή ήταν εκτός των χρονικών ορίων που είπα νωρίτερα, μπορούσε να έρθει και να συνεχίσει τις σπουδές.
Τέλος, θα ήθελα να τονίσω ότι η διαγραφή φοιτητών δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ένα μέτρο που αποσκοπεί στη διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και στην ομαλή λειτουργία των Πανεπιστημίων.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Κυρία Κτενά, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΤΕΝΑ: Κύριε Υφυπουργέ, σας ευχαριστώ για την απάντησή σας, η οποία, όμως, δυστυχώς, δεν είναι ξεκάθαρη και δεν επιλύει το πρόβλημα.
Όπως είπα και πριν, οι νόμοι είναι αντικρουόμενοι, δημιουργώντας μια κατάφωρη αδικία στους φοιτητές που εισήχθησαν πριν από το 2021. Ενώ για τους νεότερους φοιτητές δίνετε έξι επιπλέον εξάμηνα, για τους παλαιότερους δίνετε μόνο τέσσερα. Αυτή είναι μια άνιση μεταχείριση και ζητούμε άμεσα ενιαία διάταξη και για τις δύο κατηγορίες.
Αναφέρατε ότι εξετάζετε τη δυνατότητα εξαίρεσης ή παράτασης για ορισμένες κατηγορίες. Η εξεταστική περίοδος του Ιανουαρίου είναι μπροστά μας. Δεν μπορούμε να περιμένουμε. Ζητούμε άμεσα ανακοίνωση των κριτηρίων και της διαδικασίας, ώστε να γνωρίζουν οι φοιτητές τι μέλλει γενέσθαι.
Επίσης, δεν απαντήσατε ξεκάθαρα για τους φοιτητές που έχουν πληγεί από τις φυσικές καταστροφές. Χιλιάδες φοιτητές στη Θεσσαλία, στην Κρήτη, στην Εύβοια, έχασαν τα σπίτια τους, το υλικό τους, τις σημειώσεις τους. Είναι δυνατόν να τους διαγράψετε;
Τέλος, όσον αφορά την επανεγγραφή, η προϋπόθεση που θέτετε για το μέγιστο όριο φοίτησης ακυρώνει την όποια θετική πρόθεση. Αυτοί που έχουν ξεπεράσει το όριο είναι αυτοί ακριβώς που χρειάζονται τη δυνατότητα επανεγγραφής.
Συνεπώς, καλούμε το Υπουργείο:
Να θεσπίσει ενιαία διάταξη για όλους τους φοιτητές, με έξι επιπλέον εξάμηνα από την κανονική διάρκεια.
Να ανακοινώσει άμεσα τα κριτήρια και τη διαδικασία διαγραφής.
Να δοθεί γενική παράταση για όλους τους φοιτητές, τουλάχιστον για ένα ακαδημαϊκό έτος, λόγω της πανδημίας και των συνεπειών της.
Να δοθούν εξαιρέσεις για τις ευπαθείς ομάδες, τους πληγέντες από φυσικές καταστροφές και όσους έχουν σοβαρούς οικογενειακούς ή οικονομικούς λόγους.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού): Κυρία συνάδελφε, σας ευχαριστώ και πάλι.
Θα ήθελα να επαναλάβω ότι η Κυβέρνηση έχει τη βούληση να εφαρμόσει τους νόμους για τη διαγραφή φοιτητών, διότι πιστεύει ακράδαντα ότι η αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών περνάει και μέσα από την τήρηση των ακαδημαϊκών κανόνων.
Όσον αφορά το ζήτημα της άνισης μεταχείρισης μεταξύ παλαιών και νέων φοιτητών, πρέπει να διευκρινιστεί ότι η διαφορετική ρύθμιση απορρέει από δύο διαφορετικούς νόμους που θεσπίστηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Ωστόσο, αναγνωρίζουμε την ανάγκη για εξομάλυνση και ενιαία αντιμετώπιση, και εξετάζουμε σοβαρά τη θέσπιση ενιαίας ρύθμισης, που να ευνοεί τους φοιτητές.
Σχετικά με την άμεση ανακοίνωση των κριτηρίων, σας διαβεβαιώνω ότι η αρμόδια επιτροπή εργάζεται εντατικά και η επίσημη ενημέρωση θα γίνει το συντομότερο δυνατό, εντός του Δεκεμβρίου.
Για τους πληγέντες από φυσικές καταστροφές, είναι αυτονόητο ότι θα υπάρξει πρόβλεψη και εξαίρεση από τη διαδικασία διαγραφής. Ήδη έχουν γίνει συστάσεις στα Πανεπιστήμια να είναι ευέλικτα και να αντιμετωπίσουν με ευαισθησία τα ζητήματα αυτά. Θα υπάρξει και θεσμική ρύθμιση.
Τέλος, η πρότασή σας για γενική παράταση λόγω της πανδημίας είναι υπό συζήτηση, αλλά η πάγια θέση μας είναι ότι η τήρηση του ακαδημαϊκού χρονοδιαγράμματος είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία των ιδρυμάτων.
Ολοκληρώνοντας, θέλω να πω το εξής: Με όλα όσα εν περιλήψει ανέφερα στον χρόνο που μου διατίθεται, δεν είναι ένα μέτρο τιμωρητικό, αλλά είναι ένα μέτρο που σχετίζεται ξεκάθαρα με την παρουσία φοιτητικών καταλόγων καθαρών, όπως υπάρχουν σε όλα τα πανεπιστήμια της Ευρώπης, σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου, με ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Η επίκαιρη ερώτηση της κυρίας Κτενά έχει απαντηθεί.
Δείτε ΕΔΩ αναλυτικά τη συζήτηση.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
