Στο μακρινό παρελθόν…. Κάποτε, στα σχολεία έβρισκες αυστηρότητα παντού. Στις ανακοινώσεις, στα βλέμματα των καθηγητών, στα τετράδια, στα κουδούνια, μέχρι και στις κιμωλίες που έσπαγαν με ύφος «συμμορφωθείτε γιατί αλλιώς αλίμονο σας.»
Υπήρχαν υπερβολές; Ασφαλώς και υπήρχαν υπερβολές. Ξύλινη αντιμετώπιση χωρίς κατανόηση μαθησιακών δυσκολιών (ανύπαρκτος όρος) χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς δεύτερες ευκαιρίες.
Ήσουν αδιάβαστος; Καταπέλτης η βαθμολογία… Μέσα στην τάξη δεν είχες την πρέπουσα αμίλητη «του νεκρού» συμπεριφορά; Διακτινιζόσουν στο γραφείο του διευθυντή αστραπιαία να απολογείσαι με σκυμμένο κεφάλι, σαν κατάδικος και τον διευθυντή να σου διαβάζει τον «εξάψαλμο».
2. Σήμερα: Το σχολείο της απόλυτης κατανόησης και της δικαιολόγησης των μαθητών για τα πάντα.
Και φτάνουμε στο παρόν, όπου το σχολείο λειτουργεί με μια νέα λογική: Μην ταράξουμε κανέναν. Αν ο μαθητής δεν μελέτησε; Φυσικά, υπάρχουν πάντα σοβαροί λόγοι: κουράστηκε, αγχώθηκε, είχε ποδόσφαιρο, είχε φεγγάρι, ανάδρομο Ερμή ή είχε……γενικά πολλές ασχολίες.
Και η αυστηρότητα; Είναι πια ποινικοποιημένος όρος στις σχολικές τάξεις. Ο αυστηρός καθηγητής είναι ο «κακός» καθηγητής. Ο καθηγητής που έχει μαθησιακές απαιτήσεις και η βαθμολογία του δεν είναι πάνω από 18, δεν είναι ούτε κατά διάνοια συμπαθής. Αυτόν που δεν τον θέλει κανείς. Ούτε οι μαθητές, ούτε οι γονείς….
Αντίθετα ο καθηγητής ο πιο χαλαρός, ο πιο γαλαντόμος στην βαθμολογία που η αμέριστη επιείκεια είναι χαρακτηριστικό του, είναι προσφιλής και σε μαθητές αλλά και στους γονείς. Για την επιστημονική του επάρκεια και για την καλή του μεταδοτικότητα ούτε λόγος… Δευτερεύοντα χαρακτηριστικά. Η αμέριστη επιείκεια που φτάνει όμως στην απόλυτη δικαιολόγηση της απουσίας συνέπειας του μαθητή, μόνο κακή έκβαση για την εκπαίδευση των μαθητών μπορεί να έχει.
3. Η καθημερινότητα στην τάξη: ένα μικρό σκετς.
Ρωτάς τον μαθητή γιατί δεν έκανε τις ασκήσεις. Και παίρνεις μια απάντηση που μοιάζει με αστυνομική κατάθεση: «Κυρία, έπεσε το Wi-Fi… αλλά και το λάπτοπ… και ο σκύλος το πάτησε… και μετά δεν είχα internet, γιατί έκανε αναβάθμιση το κινητό μου, η μάνα μου έχασε τα κλειδιά της, δύο ώρες περιμέναμε τον κλειδαρά στην βροχή και στο κρύο μετά πέρασε η ώρα, αφήστε που αρρώστησα κιόλας….» Και φυσικά, ο εκπαιδευτικός πρέπει να δείξει ενσυναίσθηση. Καταλαβαίνει, συμπάσχει, αναστενάζει, και στο τέλος λέει με χαμόγελο: «Δεν πειράζει, καλέ μου μαθητή κι αύριο μέρα είναι… δεν χάλασε κι ο κόσμος, μην πάθεις και τίποτα. Πάνω απ όλα η υγεία….» Το αύριο φυσικά γίνεται μεθαύριο, μετά την άλλη εβδομάδα, και κάποια στιγμή… βλέπουμε.
4. Η απόλυτη ανατροπή: από τα «πρέπει» στα «μην αγχώνεσαι»
Παλιά, ο μαθητής ξυπνούσε με στόχο να διαβάσει. Σήμερα ξυπνά με στόχο να μην αγχωθεί. Υπέροχο ως θεωρία, αλλά το άγχος δεν εξαφανίζεται επειδή εξαφανίσαμε τις απαιτήσεις. Απλώς εμφανίζεται αργότερα, στις Πανελλήνιες , στη σχολή, στη δουλειά , όταν θα κινδυνεύει να απολυθεί από τον εργοδότη που έχει απαιτήσεις και τότε δεν υπάρχει δάσκαλος να λέει «εντάξει, παιδί μου, έχεις λόγο που δεν διάβασες. Και αύριο μέρα είναι.» Κι έτσι το σχολείο καταλήγει να προετοιμάζει τα παιδιά για έναν κόσμο που μοιάζει με παράλληλο σύμπαν.
5. Αυτή η κατάσταση βοηθάει τη μάθηση;
Με λίγα λόγια: Είναι σαν να ρωτάς αν το παιδί παίζει όλη μέρα PlayStation αντί να διαβάζει για το διαγώνισμα, βοηθά την πρόοδο. Ωραία είναι, χαλαρωτικό αλλά η μάθηση ανύπαρκτη. Μηδέν από μηδέν… μηδέν. Τα παιδιά μαθαίνουν πολύ λιγότερο πώς να αντιμετωπίζουν δυσκολίες, γιατί το σχολείο συχνά βιάζεται να τις εξαφανίσει. Ξεχνάμε το βασικό: χωρίς προσπάθεια, δεν υπάρχει γνώση , υπάρχει μόνο καλή διάθεση.
6. Λύση: όχι αυστηρότητα με την μορφή του φόβου όμως τοποθέτηση σαφών κανόνων που θα οριοθετήσουν τον μαθητή , θα τον κάνουν υπεύθυνο και συνεπή.
Δεν ζητά κανείς να επιστρέψουμε στην αυστηρότητα του ’80. Αλλά κάπως πρέπει να βάλουμε πίσω στο σχολείο, μια σταγόνα συνέπειας. Όχι μαστίγιο, όχι τρόμο, όχι πανικό. Κανείς δεν είπε κάτι τέτοιο. Αλλά ανάμεσα από το μαστίγιο του χτες και το βαμβάκι του σήμερα, υπάρχουν τόσα πράγματα που μπορεί να βοηθήσουν τους μαθητές μας. Σαφή όρια, θέσπιση κανόνων από κοινού με τους μαθητές όσο ν αφορά τους κανόνες συμπεριφοράς, ενσυναίσθηση και παιδαγωγική προσέγγιση των μαθητών όχι δικαιολόγηση των πάντων. Ένα σχολείο όπου το «σε στηρίζω» συνυπάρχει με το «θα προσπαθήσεις».
Όπου το «σε καταλαβαίνω» συναντά το «έχεις ευθύνη». Και όπου το παιδί μαθαίνει επιτέλους ότι η δυσκολία δεν είναι καταστροφή, αλλά ο θεμέλιος λίθος της μάθησης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
