Νίκος Τσούλιας Διαβάστε την ομιλία του Νίκου Τσούλια για τα 100 χρόνια ιστορίας της ΟΛΜΕ:
Κυρία Βουλευτή, αγαπητέ Πρόεδρε της ΟΛΜΕ,
συναδέλφισσες, συνάδελφοι,
Είναι ιδιαίτερη τιμή και για μένα να συμμετέχω σε αυτή την ιστορική συνάντηση του κλάδου μας, της ΟΛΜΕ. Και είναι τιμή, γιατί η ΟΛΜΕ δεν είναι μόνο ένα μεγάλο “σχολείο” εκπαιδευτικών αγώνων. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι η πιο επιδραστική Ομοσπονδία στη χώρα μας.
Και αυτό οφείλεται σε δυο κυρίους παράγοντες. Ο ένας είναι ότι η ελληνική κοινωνία από τη δεκαετία του ‘60 και δώθε, έχει ως προτεραιότητα τη μόρφωση των παιδιών της ως το πιο βασικό μέλημά της. “Ματώνουν” οι γονείς για να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Είναι το πιο ισχυρό εκπαιδευτικό αίτημα που υπάρχει σε ευρωπαϊκή χώρα. Και εμείς συνδεόμαστε αναπόσπαστα και πρωταρχικά με αυτό το αίτημα.
Το δεύτερο στοιχείο οφείλεται στον κλάδο μας. Έχει διαμορφώσει διαχρονικά μια αγωνιστική κουλτούρα, που είναι σαφώς έξω από τα όρια του κλαδικού. Και ίσως εδώ είναι και η δυναμική του επαγγέλματός μας.
Ποτέ ένας Εκπαιδευτικός δεν μπορεί να μιλήσει για τα κλαδικά του αιτήματα, αν δε μιλήσει για τη Δημόσια Δωρεάν Παιδεία. Δεν μπορεί να πραγματώσει κανένα παιδαγωγικό παράδειγμα. Γι’ αυτό και ποτέ δεν υπήρξε μονομερής κλαδικός αγώνας ακόμα και όταν είχε κλαδικό επίχρισμα. Και πιστεύω ότι πρέπει, να δούμε επιτακτικά την ιστορία της ΟΛΜΕ και στη γραφή της πλέον, όπως έχει κάνει η αδερφή Ομοσπονδία της ΔΟΕ. Η ιστορία είναι “φοβερό” σχολείο μάθησης.
Χαίρομαι πάρα πολύ για τους παλιούς συνδικαλιστές που μίλησαν και προηγούμενα, στο τι μπορεί να κερδίσεις από αυτή την διαπάλη των απόψεων, των θεωριών μας, όλων μας και των παρατάξεών μας φυσικά. Ισχυρίζομαι λοιπόν ότι αυτός ο πλούτος που υπάρχει μέσα στο εκπαιδευτικό κίνημα θα πρέπει να συγκροτηθεί και να εκφραστεί.
Σήμερα, κατά τη γνώμη μου πάντα, τρία είναι τα μεγάλα προτάγματα. Πρώτη, οι ανισότητες. Ξαναγυρίζουμε στις παλιές δεκαετίες. Οι ανισότητες πλήττουν τη μόρφωση των παιδιών. Βασικό στοιχείο της δράσης μας είναι η άμβλυνσή τους και το άνοιγμα για κοινωνική κινητικότητα των νέων.
Το δεύτερο μεγάλο θέμα είναι οι ιδιωτικοποιήσεις. Έρχονται από παντού και εδώ πρέπει να γίνει γενικότερη κοινωνική προσέγγιση. Με ευθύνη της ΟΛΜΕ να αναδειχθεί και να γίνει κυρίαρχο ρεύμα ο δημόσιος χαρακτήρας του σχολείου. Γιατί, αν προχωρήσουν οι ιδιωτικοποίησες, τα πράγματα θα είναι πολύ άσχημα για τη χώρα μας συνολικά.
Και το τρίτο είναι η αυταξία της συλλογικότητας. Χωρίς συλλογικότητα δεν μπορεί να υπάρχει καν το μόρφωμα της ΟΛΜΕ. Και δε θεωρώ ότι οι θεωρίες ιδιώτευσης ή αποδόμησης των μεγάλων αφηγήσεων είναι επαρκή εξηγητικά στοιχεία για να ερμηνεύσουν το οποιοδήποτε σημερινό αρνητικό στάτους.
Αναφέρομαι εν τάχει στη δεκαετία 1993-2003, που είχα και θεσμικό ρόλο. Θα σταθώ επιγραμματικά σε κάποια γεγονότα και θα δώσω τη δική μου ερμηνεία προσπαθώντας να είμαι όσο το δυνατόν λιγότερο υποκειμενικός. Γιατί πάντα η ανάγνωση της ιστορίας έχει και ιδεολογική βάση.
Συμβαίνει στην δεκαετία αυτή να έχουμε μία από τις μεγαλύτερες απεργίες του κλάδου μας, το 1997. Είναι βασικό αίτημα το μισθολογικό, με αίτημα το 40 % αύξηση στο μισθό και με σύνθημα που βγήκε μέσα από τα συλλαλητήρια, σύνθημα το οποίο μετά υιοθετήθηκε από πολλές Ομοσπονδίες του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. “Να ζούμε με αξιοπρέπεια από το μισθό μας”.
Και αυτό δεν είναι καθόλου κλαδικό έθιμο, είναι εκπαιδευτικό αίτημα. Εκπαιδευτικός με απαξίωση του οικονομικού ρόλου του είναι πλήγμα για το δημόσιο σχολείο. Η απεργία αυτή κράτησε περίπου δύο μήνες, με μεγάλες κινητοποιήσεις, με μαζικά συλλαλητήρια κάθε εβδομάδα, με συνελεύσεις που οι αίθουσες δεν χωρούσαν τους συναδέλφους.
Και αυτό έδειχνε τη δυναμική του κλάδου απέναντι σε ένα δίκαιο αίτημα όσον αφορά το μισθολογικό στάτους. Στη συνέχεια έχουμε τους νόμους 2525 και 2640, με τους οποίους έρχεται ένα εξεταστικό πεδίο με 28 μαθήματα πανελλαδικώς εξεταζόμενα.
Η ΟΛΜΕ πρωτοπορεί. Αυτή την περίοδο έχουμε και τις μαθητικές καταλήψεις και το αποτέλεσμα ήταν απτό και γρήγορο. Το σύστημα πρόσβασης εγκαταλείφθηκε.
Ταυτόχρονα, έχουμε την ιστορία της επετηρίδας.. Εδώ έχουμε κάνει ένα λάθος. Ίσως γιατί όταν δημιουργούμε κάποια θέσφατα, δύσκολα τα αγγίζουμε. Δεν προχωρήσαμε στην περίφημη εκκαθάριση της επετηρίδας και δεν ξέραμε ακριβώς τι γίνεται, ποια ήταν η εικόνα της.
Απλώς υπήρχε στο δημόσιο λόγο μια επικράτηση ότι οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί διορίζονται μετά από 10-20 χρόνια, διορίζονται στα 40 χρόνια ηλικίας, και άρα, πού πάμε; Αντιταχθήκαμε στον διαγωνισμό. Εμείς δώσαμε βάρος στο ζήτημα των αναπληρωτών, το βασικό αίτημα τότε ήταν να διοριστούν όλοι οι αναπληρωτές ακόμη και όσοι είχαν μια σύμβαση. Το Υπουργείο Παιδείας είχε υιοθετήσει το σχήμα των δύο συμβάσεων.
Και το δεύτερο στοιχείο, που δεν υπάρχει τώρα στα αιτήματα της ΟΛΜΕ, ήταν η παιδαγωγική κατάρτιση. Δηλαδή, μέσα από την παιδαγωγική κατάρτιση των Πανεπιστημίων, να λυθεί και το σύστημα διορισμού.
Στη συνέχεια, θέλω να αναφέρω μερικά στοιχεία γιατί τη δεκαετία αυτή η ΟΛΜΕ. Αν θέλουμε να δώσουμε κάποιους τίτλους στην Ομοσπονδία, θα μπορούσα να πω ότι χαρακτηρίζεται από αγωνιστικότητα με απτά αποτελέσματα, από δημιουργικότητα και από συλλογικότητα. Αγωνιστικότητα, συλλογικότητα, δημιουργικότητα ήταν το τρίπτυχο αυτής της περιόδου και η ΟΛΜΕ γίνεται γνωστή και σε εκπαιδευτικά συνέδρια και σε συλλαλητήρια στην Ευρώπη.
Ως απόρροια της δυναμικής είχαμε και το εξής γεγονός. Όταν αποφάσισαν όλες οι Ομοσπονδίες των τριών βαθμίδων Ελλάδας και Κύπρου να προχωρήσουμε στην Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικού για πρώτη φορά στη χώρα μας το 1998, ο πανηγυρικός λόγος δίνεται στον Πρόεδρο της ΟΛΜΕ ακριβώς για αυτόν συμβολισμό, ομόφωνα από όλες τις Ομοσπονδίες Ελλάδας και Κύπρου. Η εκδήλωση έγινε υπό την αιγίδα του Πρόεδρου της Δημοκρατίας, του Κωστή Στεφανόπουλου και με την παρουσία του στα Προπύλαια, στην αίθουσα κδηλώσεων.
Η δημιουργικότητα της ΟΛΜΕ εκφράστηκε κυρίως από το ΚΕΜΕΤΕ. Συμμετοχή σε πολλά προγράμματα, πολλές εκδόσεις και πολλά επιμορφωτικά και παρεμβατικά “πεδία” τόσο για μαθητές όσο και για εκπαιδευτικούς.
Αναφέρω ενδεικτικά: Αγωγή υγείας, αγωγή καταναλωτή, περιβαλλοντική εκπαίδευση, ομαδική βία - με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, αντιρατσιστικό οδηγό, καλλιτεχνικοί αγώνες. Και ταυτόχρονα, το αγωνιστικό πνεύμα εκείνης της περιόδου δημιουργεί και μια πολλαπλών μορφών εκδήλωση αλληλεγγύης.
Χρηματοδοτούμε την ανέγερση σχολείων στις Σάμπρα και Σατίλα στην Παλαιστίνη, που εκείνη την περίοδο είχαν βομβαρδιστεί, στην Σερβία, που είχαμε πάλι το ίδιο πρόβλημα, αλλά και το σχολείο των Κάλλας στα βάθη της Ασίας.
Στην περίοδο αυτή, και με την επίδραση ενός βασικού αιτήματος της ΟΛΜΕ εκείνη την περίοδο, έχουμε τη μαζικοποίηση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Μέσα στη δεκαετία 1993-2003 έχουμε υπερδιπλασιασμό των εισακτέων. Από 40.000 περίπου στους 80.000. Τότε, ένα από τα βασικά αιτήματα της ΟΛΜΕ ήταν η διεύρυνση του αριθμού των εισακτέων.
Αυτή η μαζικοποίηση - ουσιαστικά είναι εκδημοκρατισμός του εκπαιδευτικού συστήματος - έρχεται ως συνέχεια του εκδημοκρατισμού της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που συμβαίνει στη δεκαετία του ‘80. Αυτά τα μεγάλα μεγέθη, αυτή η κοινωνική κοινωνικότητα που προκύπτει μέσα από την εκπαίδευση είναι απόρροια και της ΟΛΜΕ. Ακριβώς γιατί η ΟΛΜΕ ήταν η αιχμή του εκπαιδευτικού κινήματος εκείνη την περίοδο.
Στα επιμέρους, θα ήθελα να αναφέρω ότι έχουμε: τη μείωση του ωραρίου διδασκαλίας, τη δυνατότητα συνταξιοδότησης στα 30 χρόνια. Αυτά φαίνονται βέβαια μακρινά τώρα γεγονότα σε σχέση με τις σημερινές πολλαπλά αρνητικές εξελίξεις.
Παράλληλα, ως απόρροια της ένταξης των διάφορων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων των καθηγητών μέσα στο τυπικό ωράριο αφενός και αφ’ ετέρου λόγω των μεγάλων μεταναστευτικών εισροών, έχουμε μια αύξηση του καθηγητικού πληθυσμού, που στη δεκαετία είναι της τάξης του 50%. Από 60.000 το ‘93, ο καθηγητικός πληθυσμός στο 2003 είναι 90.000. Αυτό από μόνο του δείχνει βέβαια την ένταση, την έκταση και τη δυναμική του δημόσιου σχολείου και του κινήματός μας.
Για να ολοκληρώνω και αφού πρώτα πω ότι είχαμε πάρει πρωτοβουλίες και για την Κύπρο, για τους εγκλωβισμένους και για την Ελένη Φωκά, πραγματοποιήσαμε και το πρώτο κοινό συνέδριο με την ΟΕΛΜΕΚ, κλπ. Τέλος, ενισχύσαμε την παρουσία μας στα διεθνή εκπαιδευτικά δρώμενα.
Οφείλω να αναφερθώ και στις παρατάξεις μας. Οι παρατάξεις, που δρούσαν εκείνη την περίοδο, είτε ήταν στο Συμβούλιο είτε όχι, είχαν ένα φοβερά δημιουργικό ρόλο. Όμως, υπήρχε μια ισχυρή συνθήκη, η σύνθεση των προτάσεων. Γιατί αν ένα Συνδικάτο δεν συνθέτει - που σημαίνει ότι μετασχηματίζουμε τις παραταξιακές μας προσεγγίσεις -, αν δεν συναφθούμε με τις μεγάλες αφηγήσεις του κλάδου, τότε απλώς ο καθένας θεωρεί ότι έχει την καθαρότητα του λόγου και τίποτα πέραν τούτου. Αυτή την κατάκτηση, η δυνατότητα σύνθεσης μέσα από ένα δημιουργικό διάλογο είναι σημαντικό στοιχείο.
Τελειώνοντας, θα ήθελα, Πρόεδρε, σήμερα να μας πείτε ότι θα ξεκινήσει η γραφή της ιστορίας της ΟΛΜΕ για τα 100 χρόνια δράσης της και αγώνων της, γιατί θεωρώ ότι θα είναι πολύ σημαντικό βήμα για την ενίσχυση του κλάδου μας και για το δημόσιο σχολείο.
Η επικράτηση της ολιγαρχίας στην Ελλάδα με τόσο ευτελή τρόπο, με έντονες τις ανισότητες και με όλο αυτό το συρφετό που έχουμε με τις ιδιωτικοποιήσεις και με ξένα funds μέσα στην Ιδιωτική Εκπαίδευση, που κανένας δεν έχει δει τι σημαίνει, αλλά και με τις ποικίλες μορφές που δωρεών που δεν είναι δωρεές, αλλά παρεμβαίνουν στον πυρήνα του σχολείου. Για πρώτη φορά εξωεκπαιδευτικός φορέας επηρεάζει πρόγραμμα σχολείων.
Ζούμε σε εποχές κοινωνιών της Γνώσης, αλλά βλέπουμε να αυξάνει η αμάθεια, ο σκοταδισμός, ο ρατσισμός, ο τραμπισμός. Απέναντι σε όλα αυτά, θεωρώ ότι αν το εκπαιδευτικό κίνημα δεν είναι μορφωτικό κίνημα, δεν είναι παιδαγωγικό κίνημα, δεν μπορεί να απαντήσει στο αξιακό φορτίο που θέλει η δημοκρατία, ο ορθολογισμός, οι εργαζόμενοι, τα κοινωνικά κινήματα.
Τελειώνοντας, πρέπει να διευρυνθεί η κοινωνική παρέμβασή μας. Πρέπει να αναδείξουμε τα μείζονα προτάγματα της ιστορίας μας και του κλάδου μας για Δημόσια Δωρεάν Παιδεία, για μόρφωση σε όλα τα παιδιά και τους νέους, για δημοκρατικές αξίες, για Ουμανιστική Παιδεία.
Ευχαριστώ πολύ.
τ. Πρόεδρος της ΟΛΜΕ (1996-2003)
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 10/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
