Γιώργος Καββαδίας Από τη νέα σχολική χρονιά 2025-2026, 38 σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ήπειρο θα μείνουν κλειστά. Πιο αναλυτικά, 25 Νηπιαγωγεία και 13 Δημοτικά, σε όλους τους Νομούς της Περιφέρειας, τίθενται σε αναστολή λειτουργίας, καθώς δεν καταγράφηκε επαρκής αριθμός εγγεγραμμένων μαθητών.
Η σχετική απόφαση ελήφθη από την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ηπείρου, μετά από εισηγήσεις των τοπικών Διευθύνσεων Εκπαίδευσης σε Ιωάννινα, Άρτα, Πρέβεζα και Θεσπρωτία.
Μια σιωπηλή καταδίκη της Περιφέρειας
Η εικόνα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική σε ορεινά και απομονωμένα χωριά, όπου η υπογεννητικότητα, η αστυφιλία και η οικονομική μετανάστευση έχουν οδηγήσει σε δραματική μείωση του πληθυσμού – και κατ’ επέκταση, των μαθητών.
«Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή», έλεγε ο σπουδαίος Βίκτωρ Ουγκώ. Από μια άποψη ισχύει και το αντίθετο: "Οπου κλείνει ένα σχολείο ανοίγει μια φυλακή".
Όμως οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές δεν παίρνουν χαμπάρι. Η κυβέρνηση της ΝΔ και του Κυρ. Μητσοτάκη συνεχίζει την πολιτική της συρρίκνωσης του σχολικού δικτύου.
Η συρρίκνωση των σχολείων δεν είναι μόνο εκπαιδευτικό θέμα. Είναι ζήτημα κοινωνικής συνοχής και βιωσιμότητας της υπαίθρου. Το σχολείο είναι συχνά ο τελευταίος "πνεύμονας ζωής" ενός χωριού, όταν κλείνει, ακολουθεί η ερήμωση.
Η σταδιακή αποδυνάμωση των σχολείων στις ακριτικές περιοχές και τα μικρά νησιά συνδέεται με ευρύτερα δημογραφικά και κοινωνικά ζητήματα, όπως η μετανάστευση των νέων και η γενικότερη δημογραφική συρρίκνωση.
Η αναστολή λειτουργίας αυτών των σχολείων αποτελεί ουσιαστικά μια σιωπηλή καταδίκη για την εκπαιδευτική υποδομή στην περιοχή, ενώ θέτει ερωτήματα για το πώς θα διασφαλιστεί η πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση για τις επόμενες γενιές.
Γιατί "εξαφανίζονται" ;
Το λουκέτο είναι, κυρίως, αποτέλεσμα των σκληρών περικοπών που εφαρμόζουν όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις μέχρι σήμερα και της γενικότερης πολιτικής αποδόμησης της δημόσιας εκπαίδευσης με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του σχολικού δικτύου που πολλαπλασιάζει τα εμπόδια για τους τη μόρφωση των μαθητών από τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις και στρώματα και τις απομακρυσμένες περιοχές τη χώρας. Το δημογραφικό είναι πραγματικότητα (ενώ το 2010 είχαμε περίπου 115.000 γεννήσεις μια δεκαετία μετά, το 2021 είχαμε μόλις 85.000 γεννήσεις, δηλαδή περίπου 30.000 λιγότερα παιδιά), αλλά μπορεί να αποτελεί μια ευκαιρία όχι για το κλείσιμο των σχολικών μονάδων, αλλά για τη βελτίωση της δημόσιας εκπαίδευσης.
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι το πρόβλημα της υπογεννητικότητας και η μείωση του μαθητικού πληθυσμού δεν έπεσε από τον ουρανό, αλλά, οφείλεται αποκλειστικά στις δικές τους αντιλαϊκές πολιτικές, ιδιαίτερα στα μνημονιακά χρόνια.
Αν ήθελε η κυβέρνηση να στηρίξει τη δημόσια εκπαίδευση μπορούσε να το αξιοποιήσει για μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα και υλοποίηση των αιτημάτων της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Σύμφωνα με έρευνα του ΚΕΜΕΤΕ/ΟΛΜΕ η πλειονότητα των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση συνωστίζεται σε πολυπληθή ή υπερμεγέθη τμήματα. Συγκεκριμένα το 63% των μαθητών πανελλαδικά φοιτούν σε τμήματα των 22-27 μαθητών. Στην Αττική το ποσοστό ανεβαίνει στο 67% μάλιστα 23% των μαθητών πανελλαδικά (το ¼ του μαθητικού δυναμικού) φοιτούν σε τμήματα των 25-27 μαθητών.
Συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολείων είναι ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ των αντιεκπαιδευτικών πολιτικών στο πλαίσιο της «Έκθεσης Πισσαρίδη» (η οποία ως γνωστόν προτείνει μαζικές συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων) αφετέρου στο πλαίσιο των ανάλογων κατευθύνσεων του Υπουργείου Παιδείας με σκοπό την παραπέρα συμπίεση των δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση. Στην ατζέντα της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας βρίσκεται η αντιμετώπιση των μεγάλων εκπαιδευτικών κενών.
Τα κυβερνητικά επιτελεία απεργάζονται τη μείωση των δημόσιων δαπανών, μέσα από τις ελλείψεις εκπαιδευτικών, το μειωμένο αριθμό αναπληρωτών, την «εξοικονόμηση» πόρων με λιγότερες προσλήψεις αναπληρωτών παράλληλης στήριξης και σύμφωνα με όσα παραπάνω εκθέσαμε με την εξαφάνιση από τον εκπαιδευτικό χάρτη εκατοντάδων σχολικών μονάδων.
Οι συγχωνεύσεις του 2011
Τότε, η Α. Διαμαντοπούλου είχε προχωρήσει σε συνενώσεις 1.933 σχολείων για τη δημιουργία 877 νέων σχολείων. Σε επίπεδο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, 1.523 σχολεία συνενώθηκαν σε 672 σχολεία και σε επίπεδο δευτεροβάθμιας 410 σχολικές μονάδες συνενώθηκαν σε 205 σχολεία. Οι αλλαγές είχαν ως αποτέλεσμα καθαρή μείωση των θέσεων εκπαιδευτικών κατά περίπου 2.000, 75% σε νηπιαγωγεία και δημοτικά και οι υπόλοιπες σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
