Alfavita Newsroom Με επίκεντρο τη συνεχιζόμενη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, τη λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων και τη θεσμική ενίσχυση των Παιδαγωγικών Τμημάτων, πραγματοποιήθηκε στις 4 Μαΐου 2025 η διαδικτυακή Σύνοδος Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών της χώρας.
Η ατζέντα της συνάντησης κάλυψε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που αφορούν την τριτοβάθμια παιδαγωγική εκπαίδευση, με στόχο την ανάδειξη προτάσεων για θεσμικές παρεμβάσεις και την ενίσχυση του ρόλου των Παιδαγωγικών Σχολών στον σχεδιασμό της εκπαιδευτικής πολιτικής. Μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, αποφασίστηκε η αποστολή των συμπερασμάτων στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, προκειμένου να υπάρξει θεσμική διαβούλευση.
Η ανακοίνωση της Συνόδου Προέδρων/Κοσμητόρων Παιδαγωγικών Τμημάτων/Σχολών
Η Σύνοδος των Προέδρων και Κοσμητόρων των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών, της 4ης Μαΐου 2025, που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, ολοκληρώθηκε με επιτυχία και με μεγάλη συμμετοχή. Βασικά θέματα της συζήτησης ήταν:
- Η επιμόρφωση εκπαιδευτικών σε σύνδεση με την αξιολόγηση και τα προσόντα του εκπαιδευτικού.
- Θέματα λειτουργίας των μη κρατικών πανεπιστημίων. Διασφάλιση ποιοτικών χαρακτηριστικών.
- Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για την κάλυψη θέσεων για πρόσληψη ακαδημαϊκής εμπειρίας από νέους κατόχους διδακτορικού διπλώματος.
- Η πρακτική άσκηση μεταπτυχιακών φοιτητών στα Παιδαγωγικά Τμήματα.
- Η διαδικασία πιστοποίησης στα Παιδαγωγικά Τμήματα.
- Η ενεργοποίηση του άρθρου 99 του Ν. 4957/2022 για την Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια.
- Δράσεις εξωστρέφειας και διάχυσης των θέσεων της Συνόδου.
Ο διάλογος που εξελίχθηκε ανάμεσα στα μέλη της Συνόδου υπήρξε ιδιαίτερα γόνιμος, οδηγώντας σε σύγκλιση απόψεων πάνω σε κρίσιμα ζητήματα της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών. Τα ζητήματα αυτά αποτελούν αφετηρία για τον αναστοχασμό και την αναθεώρηση θεμάτων που επί δεκαετίες παραμένουν άλυτα στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε συνάφεια με τις κατευθύνσεις της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασίστηκε να ζητηθεί συνάντηση με την Υπουργό Παιδείας, κα Σοφία Ζαχαράκη, καθώς και με τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΑΙΘ, κ. Παπαϊωάννου, προκειμένου να τεθούν υπόψη τους τα συμπεράσματα και οι προτάσεις της Συνόδου.
- Η Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε σύνδεση με την αξιολόγηση και τα προσόντα του εκπαιδευτικού.
Ο θεσμός της μετεκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, με ιστορική αναφορά στα Διδασκαλεία, αποτέλεσε έναν από τους πλέον ουσιαστικούς και διαχρονικούς μηχανισμούς επιμόρφωσης στην Ελλάδα. Τα Παιδαγωγικά Τμήματα, σε συνεργασία με συναφή Τμήματα ανά ΑΕΙ και περιοχή, μπορούν να αναλάβουν την επαναλειτουργία του θεσμού σε νέα μορφή, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της υβριδικής μάθησης και τις αρχές της συνεχιζόμενης επαγγελματικής ανάπτυξης.
Η επιμόρφωση αυτή πρέπει να είναι ευέλικτη, δωρεάν και προσαρμοσμένη στις ανάγκες των εκπαιδευτικών της πράξης, με δυνατότητα επιλογής θεματικών ενοτήτων και σύνδεσης με την εκπαιδευτική καθημερινότητα.
Η Σύνοδος τονίζει ότι η νέα μορφή επιμόρφωσης οφείλει να συνδέεται με το περιεχόμενο της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και με τα επαγγελματικά προσόντα του σύγχρονου εκπαιδευτικού. Τα Παιδαγωγικά Τμήματα πρέπει να έχουν θεσμικό ρόλο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων.
- Ίδρυση Μη Κρατικών Πανεπιστημίων – Ανάγκη για Θεσμικές Διευκρινίσεις και Διαβούλευση
Η πρόσφατη πρωτοβουλία για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων δημιουργεί νέα δεδομένα στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας και ιδιαίτερα στον τομέα των παιδαγωγικών σπουδών. Η Σύνοδος επισημαίνει την αναγκαιότητα άμεσων και ρητών διευκρινίσεων εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας σε σχέση με τα ακόλουθα κρίσιμα ζητήματα:
- Τα ακαδημαϊκά και λειτουργικά κριτήρια ίδρυσης και λειτουργίας των μη κρατικών πανεπιστημίων και των παιδαγωγικών τους τμημάτων.
- Τη διάρκεια σπουδών και την ισοτιμία των τίτλων που θα απονέμονται.
- Τα ακαδημαϊκά προσόντα και τις προϋποθέσεις διορισμού του διδακτικού προσωπικού.
- Τις διαδικασίες έγκρισης και αξιολόγησης της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών, με σεβασμό στα ακαδημαϊκά πρότυπα των δημόσιων ΑΕΙ.
Η Σύνοδος θεωρεί ότι η θεσμική σαφήνεια στα παραπάνω είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ισοτιμίας στην ανώτατη εκπαίδευση. Παράλληλα, ζητεί τη θεσμοθέτηση ουσιαστικής διαβούλευσης με τα Παιδαγωγικά Τμήματα των Δημόσιων Πανεπιστημίων, πριν τη λήψη οριστικών αποφάσεων που αφορούν το μέλλον της εκπαίδευσης και την παιδαγωγική κατάρτιση στη χώρα, καθώς και την ισότιμη μεταχείριση των φοιτητών.
- Αναγκαιότητα Τροποποίησης του Θεσμικού Πλαισίου για την Πρόσληψη Νέων Επιστημόνων – Εκπαιδευτικών με Διδακτορικό Δίπλωμα (Απόκτηση Ακαδημαϊκής Εμπειρίας/Εντεταλμένοι Διδάσκοντες)
Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο για την πρόσληψη νέων επιστημόνων αποκλείει από τις σχετικές διαδικασίες πλήθος εκπαιδευτικών που είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος, παρά το ότι διαθέτουν υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκά προσόντα και επαγγελματική εμπειρία. Η αποκλειστική αναφορά σε ορισμένες κατηγορίες υποψηφίων αγνοεί τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ιδιότητα του εκπαιδευτικού ως δημόσιου λειτουργού και την ανάγκη για αξιοποίηση όλου του διαθέσιμου επιστημονικού δυναμικού. Συνέπεια είναι να επιστρέφονται οι θέσεις χωρίς απορρόφηση και να χάνεται η ευκαιρία της απόκτησης ακαδημαϊκής εμπειρίας από πολλούς νέους διδάκτορες.
Προτείνεται, επομένως, η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου ώστε, στην περίπτωση που δεν κατατεθούν αιτήσεις από άλλες επιλέξιμες κατηγορίες υποψηφίων, να προβλέπεται η δυνατότητα πρόσληψης νέων επιστημόνων που είναι εκπαιδευτικοί κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος. Μια τέτοια ρύθμιση ενισχύει την ακαδημαϊκή λειτουργία των Ιδρυμάτων και διασφαλίζει ίσες ευκαιρίες συμμετοχής σε νέους επιστήμονες που υπηρετούν ήδη τη δημόσια εκπαίδευση.
- Η πρακτική άσκηση μεταπτυχιακών φοιτητών σε Μεταπτυχιακά Προγράμματα Ειδικής Αγωγής Παιδαγωγικών Τμημάτων
Σύμφωνα με την ισχύουσα ρύθμιση, η πρακτική άσκηση των φοιτητών που φοιτούν σε μεταπτυχιακά προγράμματα ή σε προγράμματα εξειδίκευσης στην Ειδική Αγωγή αναγνωρίζεται μόνον εφόσον πραγματοποιείται σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής. Η διάταξη αυτή αποκλείει από την αναγνώριση σημαντικό αριθμό εκπαιδευτικών που ήδη εργάζονται με μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές μαθησιακές ανάγκες σε γενικά σχολεία ή άλλες δομές συνεκπαίδευσης.
Αποτέλεσμα αυτής της ρύθμισης είναι η αδικαιολόγητη επιβάρυνση των φοιτητών με επιπλέον χρόνο και διαδικασίες για την ολοκλήρωση της πρακτικής, παρά το γεγονός ότι ασκούν ήδη στην πράξη την ειδίκευσή τους. Πρόκειται για ένα γραφειοκρατικό εμπόδιο που δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες αρχές της ενταξιακής εκπαίδευσης και δεν αναγνωρίζει τη συνάφεια της επαγγελματικής τους εμπειρίας.
Η Σύνοδος προτείνει την άμεση αναθεώρηση της διάταξης, ώστε να αναγνωρίζεται ως συναφής η πρακτική άσκηση που πραγματοποιείται με μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές μαθησιακές ανάγκες ανεξαρτήτως της δομής, εφόσον τεκμηριώνεται η εκπαιδευτική παρέμβαση στο πλαίσιο της ειδικής εκπαίδευσης.
- Η διαδικασία πιστοποίησης στα Παιδαγωγικά τμήματα
Η πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών των Παιδαγωγικών Τμημάτων ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα για όλα τα Τμήματα. Ωστόσο, στη διαδικασία που ακολουθήθηκε, αναδείχθηκαν σοβαρά ζητήματα: ο υπέρμετρος γραφειοκρατικός φόρτος, η επιβάρυνση προσωπικού χωρίς επαρκείς διοικητικούς ή ακαδημαϊκούς πόρους, η μεταφορά ευθυνών για χρόνιες θεσμικές δυσλειτουργίες στα ίδια τα Τμήματα, καθώς και η μονομερής σύνθεση των επιτροπών πιστοποίησης με μέλη αποκλειστικά από το εξωτερικό, χωρίς επαρκή γνώση της εγχώριας ακαδημαϊκής πραγματικότητας.
Η Σύνοδος ζητά την απλοποίηση των διαδικασιών πιστοποίησης, τη μείωση του γραφειοκρατικού βάρους και τη σημαντική συντόμευση του χρόνου αναμονής για την έγκριση, με στόχο τη θεσμική ενίσχυση και όχι τη διοικητική επιβάρυνση των πανεπιστημιακών τμημάτων.
- Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια
Τα μέλη της Συνόδου υπογραμμίζουν ότι η Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια (Π.Δ.Ε.) αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση για την επιστημονική και επαγγελματική συγκρότηση των μελλοντικών εκπαιδευτικών, όπως προκύπτει από τη διεθνή βιβλιογραφία και τις καλές πρακτικές των εκπαιδευτικών συστημάτων διεθνώς. Η πρόταση της Συνόδου προβλέπει ένα συνεκτικό πρόγραμμα σπουδών διάρκειας δύο εξαμήνων, με 6-8 μαθήματα και τουλάχιστον 24 πιστωτικές μονάδες ECTS, το οποίο θα οργανώνεται από τα Παιδαγωγικά Τμήματα ως τα πλέον αρμόδια ακαδημαϊκά όργανα.
Η Σύνοδος καλεί το Υπουργείο Παιδείας να απαντήσει με σαφήνεια εάν προτίθεται να εφαρμόσει το άρθρο 99 του Ν.4957/2022, αναγνωρίζοντας τον θεσμικό ρόλο των Παιδαγωγικών Τμημάτων στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας. Η αναγνώριση αυτή συνδέεται άρρηκτα με το πλαίσιο της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, όπως αναπτύσσεται στο παρόν κείμενο, και ειδικότερα με τη θέση ότι τα Παιδαγωγικά Τμήματα, σε συνεργασία με συναφή Τμήματα ανά ΑΕΙ, μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην αναβάθμιση της επιμόρφωσης και στην εδραίωση ενός συστήματος επαγγελματικής ανάπτυξης που συνδέεται άμεσα με την αξιολόγηση και τα επαγγελματικά προσόντα του σύγχρονου εκπαιδευτικού.
- Δράσεις Εξωστρέφειας της Συνόδου Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών
Η Σύνοδος Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών ενισχύει τον ρόλο της ως θεσμικού φορέα διαλόγου και τεκμηριωμένης παρέμβασης στα ζητήματα της εκπαίδευσης, αναπτύσσοντας σειρά δράσεων εξωστρέφειας και δημόσιας παρουσίας.
Στο πλαίσιο αυτό, προγραμματίζεται η συνδιοργάνωση επιστημονικού συνεδρίου σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με θεματικές που συνδέονται άμεσα με τα ζητήματα που τέθηκαν στη Σύνοδο του Νοεμβρίου και αφορούν την παιδαγωγική κατάρτιση, την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, την αξιολόγηση και τον ρόλο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον σχεδιασμό εκπαιδευτικής πολιτικής.
Παράλληλα, η Σύνοδος αναλαμβάνει πρωτοβουλίες επικοινωνίας προς τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με στόχο τη δημόσια προβολή και συζήτηση των θέσεών της, ενώ ενισχύει τη διασύνδεσή της με την εκπαιδευτική κοινότητα, αξιοποιώντας πολλαπλά δίκτυα συνεργασίας με εκπαιδευτικούς, σχολικές μονάδες, επαγγελματικές ενώσεις και συλλογικούς φορείς.
Η Σύνοδος επιδιώκει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο ως επιστημονικός σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας, αλλά και των Κοινοτήτων των εκπαιδευτικών, όπως η ΔΟΕ και η ΟΛΜΕ, σε ζητήματα που αφορούν την αρχική εκπαίδευση, την επιμόρφωση και τη συνεχιζόμενη επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Στοχεύει στη θεσμική της συμβολή στη διαμόρφωση εκπαιδευτικής πολιτικής που θεμελιώνεται σε επιστημονικά τεκμήρια, παιδαγωγική τεχνογνωσία και αίσθημα κοινωνικής ευθύνης, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης και την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου.
Το Προεδρείου της Συνόδου των Προέδρων και Κοσμητόρων Παιδαγωγικών Τμημάτων και Σχολών
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
1. Παιδαγωγική Σχολή
2. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
3. Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ
4. Σχολή Επιστημών Αγωγής
5. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
6. Τμήμα των Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία
ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
7. Σχολή Επιστημών Αγωγής
8. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
9. Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
ΠANEΠIΣTHMIO AIΓAIOY
10. Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών
11. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
12. Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
13. Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών
14. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
15. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
16. Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
17. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
18. Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης
19. Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
20. Σχολή Επιστημών Αγωγής
21. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
22. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
23. Σχολή Επιστημών Αγωγής
24. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
25. Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
26. Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών
27. Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας
28. Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 7/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
