Alfavita Ανοικτή επιστολή προς την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία.
Είναι αλήθεια ότι ο Ευκλείδης Α έχει προσφέρει πολλά στη Μαθηματική εκπαίδευση εδώ και πολλά χρόνια και συνεχίζει να το κάνει επιτυχώς. Όμως στο τελευταίο του τεύχος (Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος 2019) μας περίμενε μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη. Τόσο δυσάρεστη που δεν μπορώ να την παραβλέψω.
Στο άρθρο «Πάντα κατ’ ἀριθμόν γίγνονται» παρουσιάζονται οι πρόγονοί μας όχι μόνο ως κοινωνία χωρίς δίκαιο (αναφέρομαι στο κατασκευασμένο παραμύθι με την δήθεν δολοφονία του Ίππασου) αλλά ως μια κοινωνία όπου η μόνη διαδικασία που παράγει αγαθό είναι η συνεύρεση αρσενικού με αρσενικό.
Δεν έχω τίποτα με την πλευρά της ανθρώπινης σεξουαλικότητας που σχετίζεται με την ομοφυλοφιλία αλλά η παρουσίαση αυτή προέρχεται από γνωστό ιστορικό μίσος κάποιων εναντίον της αρχαίας περιόδου με αρκετή δόση μισογυνισμού, και το οποίο σε αυτό το άρθρο αναπαράγεται χωρίς καμία αιδώ. Χωρίς καμία παραπομπή σε αρχαία πηγή (άλλωστε δεν υπάρχει, και το θέμα είναι μάλλον κατασκευασμένο τα πολύ νεώτερα χρόνια---αναρωτιέμαι ποιες είναι οι αξιόπιστες αναφορές;)
Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε μέρος του κειμένου. Διαβάζουμε:
«Οι άρτιοι είναι οι θηλυκοί ή φαύλοι και οι περιττοί οι άρρενες ή αγαθοί.»
Στη συνέχεια χειροτερεύει:
«Ανάμεσα στους αριθμούς αυτούς γίνονται γάμοι με πρόσθεση ή πολλαπλασιασμό. Από γάμους δια πολλαπλασιασμού προκύπτουν ‘εκ αγαθών γονέων, αγαθά τέκνα’ πχ 3 5=15, ‘εκ φαύλων, φαύλα’ π.χ. 2 4=8 και ‘εκ μεικτών φαύλα’ π.χ. 2 3=6».
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να κάνω κάποιο παραπάνω σχόλιο. Το κείμενο είναι απαράδεκτο και προσβλητικό τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες. Γνωρίζω ότι το κείμενο είναι από εργασία μαθητών και μαθηματικών του παραρτήματος Λακωνίας της ΕΜΕ. Προφανώς οι μαθητές δεν έχουν απολύτως καμία ευθύνη για αυτά. Οι καθηγητές όμως έχουν.
Οι Πυθαγόρειοι διαιρούσαν όντως τους αριθμούς σε περιττούς και άρτιους. Οι περιττοί είναι πεπερασμένοι, περιορισμένοι και αρσενικοί. Οι άρτιοι είναι απεριόριστοι, άπειροι και θηλυκοί. Τα περί αγαθότητας και φαυλότητας είναι άγνωστα στην επιστημονική βιβλιογραφία. Για περισσότερα δείτε στις αναφορές παρακάτω.
Τέλος, επειδή ευθύνη έχει και η συντακτική ομάδα του Ευκλείδη Α, ζητώ από την ΕΜΕ την τυπική απόσυρση του τεύχους (μια και αυτό έχει ήδη μοιραστεί στα σχολεία) ως απαράδεκτο.
Αντώνης Τσολομύτης
Καθηγητής
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Τμήμα Μαθηματικών
Αναφορές
[1] Αριστοτέλης. Μετά τα Φυσικά στο:
https://el.wikisource.org/wiki/Μεταφυσικά/Βιβλίο_Α
[2] Heidel, W. A. (1901). Πέρας and Άπειρον in the Pythagorean Philosophy. In: Archiv für Geschichte der Philosophie, 14 (3), 384–400.
[3] Mattéi Jean-Françoise. (1995). Ο Πυθαγόρας και οι Πυθαγόρειοι. Κ. Καψαμπέλη (μετάφρ.). Αθήνα: Μ. Καρδαμίτσα.
[4] Waerden, B.L. (2003). Η αφύπνιση της επιστήμης. Αιγυπτιακά, Βαβυλωνιακά και Ελληνικά Μαθηματικά. Χριστιανίδης, Γ. (επιμέλεια-μετάφραση). Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (1954).
