Γιώργος Καββαδίας Περίπου 100 χιλιάδες υποψήφιοι από την Παρασκευή 29/5 μπαίνουν στην αρένα των πανελλαδικών εξετάσεων με την αγωνία να κορυφώνεται για τα θέματα και την επιτυχία των υποψηφίων που διεκδικούν μία από τις 68.788 θέσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για το ακαδημαϊκό έτος 2025-26.
Ο αριθμός των 68.788 εισακτέων θα συρρικνωθεί σε ποσοστό 12 - 16% λόγω, κυρίως της ΕΒΕ με βάση τα δεδομένα των προηγούμενων χρόνων.
Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που γεμίζει τα κολέγια και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια με «αποτυχόντες» έκοψε πάνω από 10.000 θέσεις στη δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ πάνω από 20.000 υποψήφιοι των ΓΕΛ, περίπου 1 στους 3 δεν είχε δυνατότητα κατάθεσης μηχανογραφικού το 2024! Μετά από τέσσερα χρόνια εφαρμογής της ΕΒΕ μπορούμε να δούμε ότι δεν αποκλείστηκαν μόνο οι υποψήφιοι του 3, του 4 και του 5.
Αποκλείστηκαν και ένας στους τρεις υποψηφίους περίπου που έγραψε από 8,37 έως 14,43, το 2022 για παράδειγμα, και είχε περιορισμένη πρόσβαση στο Μηχανογραφικό Δελτίο. Δεν μπορούσε, δηλαδή, να δηλώσει όποια σχολή ήθελε στο Μηχανογραφικό του Δελτίο. Και το 14 για μας που γνωρίζουμε τους όρους διεξαγωγής των πανελλαδικών εξετάσεων είναι μια καλή βαθμολογία, καλύτερη από ό, τι ακούγεται.
Ασφαλώς και δεν είναι τα θέματα των εξετάσεων εύκολα ή δύσκολα, … θεία ή διαβολικά που καθορίζουν τον ρόλο των εξετάσεων και του σχολείου. Πίσω από μια τέτοια συζήτηση κρύβονται οι μύθοι των «ίσων ευκαιριών» και του «αδιάβλητου» των εξετάσεων. Οι πανελλαδικές εξετάσεις που δεν είναι εξετάσεις, αλλά διαγωνισμός, αποτελούν τον ορατό μηχανισμό της επιλεκτικής- απορριπτικής λειτουργίας του σχολείου.
Μέσα από μια ρηχή εξετασιολογία κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε τη μεγάλη σφαγή περίπου 40.000 υποψηφίων. Για την ακρίβεια το 2024 αποκλείστηκαν 39.891 ή περίπου 4 στους 10 υποψήφιοι όλων των κατηγοριών από τον μηχανισμό των πανελλαδικών εξετάσεων που λειτουργεί ως ταξικός κόφτης για τα παιδιά των λαϊκών, κυρίως, τάξεων και στρωμάτων και των απομακρυσμένων περιοχών της χώρας. Δεκάδες είναι και φέτος τα τμήματα που έχουν μεγάλο ποσοστό κενών θέσεων. Αθροιστικά, από το 2021 έως και το 2024, οι κενές θέσεις στα ΑΕΙ αγγίζουν τις 48.000. Αυτό αντιστοιχεί στην πλήρη «αποψίλωση» τριών Πανεπιστημίων του μεγέθους του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Πέρα από τον μαζικό αποκλεισμό των υποψηφίων, κυρίως από τις ασθενέστερες τάξεις και στρώματα και τις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, οι εξετάσεις επιβάλλουν έναν ολοκληρωτικό έλεγχο στην εκπαιδευτική διαδικασία από το Δημοτικό. Οι εξετάσεις γίνονται εργαλεία που μετατρέπουν τη διαδικασία της μόρφωσης σε εξάσκηση για το κυνήγι «χρήσιμων γνώσεων» που αποφέρουν βαθμούς. Σημασία έχει η παροχή «συνταγών επιτυχίας» για τη συλλογή μορίων. Οι μαθητές «μαθαίνουν» τις σχολικές γνώσεις, αρκετοί περνούν με επιτυχία τις εξετάσεις, αλλά δεν μπορούν να συνδέσουν τις επιμέρους γνώσεις από τα διάφορα μαθήματα προκειμένου να ερμηνεύσουν τον κόσμο στον οποίο ζουν.
«Εθνική ομοψυχία» για τις πανελλαδικές εξετάσεις
Η αλήθεια είναι ότι η «ιερή αγελάδα» των εξετάσεων που τόσο πολύ λατρεύουν τα κοινοβουλευτικά κόμματα -παρά τις μικρές ή μεγάλες διαφορές τους και αυτή η λατρεία μεταδίδεται με τα ΜΜΕ σε όλη την κοινωνία, είναι θεσμός ψυχοφθόρος, πνευματοκτόνος που εν τέλει μετατρέπει τις κοινωνικές ανισότητες σε εκπαιδευτικές. Διαχρονικά επιβεβαιώνεται ότι όσα κόμματα και αν εκπροσωπούνται στη Βουλή ακολουθούν με εθνική ομοψυχία μια πολιτική.
Την πολιτική της υπεράσπισης των πανελλαδικών εξετάσεων σαν να είναι θεσμός ουδέτερος, αξιοκρατικός και υπερταξικός. Και αν αυτό για τα αστικά κόμματα εξηγείται και δικαιολογείται για τα κόμματα της Αριστεράς μοιάζει με εκπαιδευτικό και κοινωνικό παράδοξο. Η πραγματική αριστερά δεν μπορεί να υπερασπίζεται την τυπικά αδιάβλητη και άψογη διεξαγωγή των εξετάσεων, γιατί πρόκειται για διαβλητή κοινωνικά επιλογή των υποψηφίων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Για αυτό και το «νέο λύκειο» συνιστά ένα αριστοκρατικό σύστημα, όπου θα κυριαρχεί η ταξική επιλογή, οι πολλαπλοί μηχανισμοί μορφωτικού αποκλεισμού των παιδιών των ασθενέστερων τάξεων και στρωμάτων και των απομακρυσμένων περιοχών της χώρας (Βλέπε Τράπεζα Θεμάτων, Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής) και η ταξική διαφοροποίηση των σχολείων με βάση τους νόμους της αγοράς. Στόχος ένα σχολείο που θα παράγει εργατικό δυναμικό φτηνό, χωρίς δικαιώματα, αλλά καταρτισμένο με εκείνες τις χρηστικές δεξιότητες που απαιτεί η αγορά και το κεφάλαιο. Η απαξίωση, η αποδόμηση κι εν τέλει η διάλυση του δημοσίου και δωρεάν σχολείου αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης, του ΟΟΣΑ και της ΕΕ.
Παράλληλα, η ενίσχυση του ιδιωτικής εκπαίδευσης και της κερδοφορίας του κεφαλαίου, μέσω των διαφόρων καναλιών που επιλέγει η κυβέρνηση. Αυτά τα δύο στοιχεία αποτελούν και το DNA της κυβερνητικής πολιτικής και δεν αφορά μόνο την εκπαίδευση αλλά οτιδήποτε είναι δημόσιο και έχει κοινωνικό χαρακτήρα.
Τι να κάνουμε;
Από τη πλευρά του κόσμου της εργασίας χρειάζεται να διαμορφωθεί ένα ευρύ μορφωτικό κίνημα παιδείας με μια εκπαιδευτική διακήρυξη για τα δικαιώματα και τις μορφωτικές ανάγκες της νέας γενιάς προβάλλοντας το στρατηγικό αίτημα «μόρφωση και δουλειά για όλους».
Όλα τα νέα και οι ειδήσεις που αφορούν τις Πανελλήνιες
Τελική ευθεία για τις Πανελλαδικές 2025: 10 πολύτιμες συμβουλές για την ημέρα της εξέταση
