Λεωνίδας Βουρλιώτης Το καρπούζι αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ελληνικής καλοκαιρινής διατροφής και συγκαταλέγεται στα πιο αγαπημένα φρούτα της εποχής. Ωστόσο, γύρω από την κατανάλωσή του έχει διαμορφωθεί ένας ευρέως διαδεδομένος προβληματισμός: είναι κατάλληλο για όλους ή θα πρέπει να αποφεύγεται από όσους παρακολουθούν την πρόσληψη ζάχαρης;
Στην πραγματικότητα, παρά τη γλυκιά γεύση του, το καρπούζι περιέχει σχετικά χαμηλά επίπεδα φυσικών σακχάρων. Σύμφωνα με διατροφικά δεδομένα, 100 γραμμάρια καρπουζιού αποδίδουν μόλις 30 θερμίδες και περιέχουν περίπου 6–7 γραμμάρια φυσικών σακχάρων — λιγότερα από άλλα φρούτα όπως το μήλο, η μπανάνα ή τα σταφύλια. Με περιεκτικότητα σε νερό που φτάνει το 92%, αποτελεί μία από τις πιο ενυδατικές τροφές.
Μια τυπική φέτα των 300 γραμμαρίων περιέχει περίπου 90 θερμίδες και 18–20 γραμμάρια φυσικών σακχάρων, ποσότητα συγκρίσιμη με ένα ελαφρύ σνακ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι τα φυσικά σάκχαρα των φρούτων δεν είναι ταυτόσημα με την προστιθέμενη ζάχαρη που βρίσκουμε σε γλυκίσματα και ροφήματα. Η παρουσία φυτικών ινών, βιταμινών και αντιοξειδωτικών στο καρπούζι επιβραδύνει την απορρόφηση της γλυκόζης, μειώνοντας την άμεση επίδραση στον οργανισμό.
Τι ισχύει με τον γλυκαιμικό δείκτη;
Ένα ακόμα σημείο που προκαλεί ανησυχία αφορά τον γλυκαιμικό δείκτη (GI) του καρπουζιού, ο οποίος όντως είναι υψηλός (~72). Ωστόσο, αυτό το νούμερο δεν αποδίδει πλήρως την πραγματική επίδραση της τροφής στο σάκχαρο αίματος. Το κρίσιμο μέγεθος είναι το γλυκαιμικό φορτίο (GL) — δηλαδή ο συνδυασμός ποσότητας και ταχύτητας απορρόφησης των υδατανθράκων. Στην περίπτωση του καρπουζιού, το GL είναι χαμηλό (περίπου 5–6 για 150 γραμμάρια), γεγονός που σημαίνει ότι η συνολική επίδρασή του στη γλυκόζη αίματος είναι περιορισμένη.
Διατροφικά οφέλη πέρα από τα σάκχαρα
Το καρπούζι περιέχει σημαντικά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνη C, βήτα-καροτίνη, μαγνήσιο και το αμινοξύ κιτρουλίνη, που συμβάλλει στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος. Επιπλέον, είναι πλούσιο σε λυκοπένιο, ένα αντιοξειδωτικό που συνδέεται με την υγεία της καρδιάς και του δέρματος.
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε νερό και ηλεκτρολύτες, μπορεί να λειτουργήσει και ως φυσικό ισοτονικό ρόφημα, βοηθώντας στην ενυδάτωση και την αναπλήρωση ενέργειας, ειδικά κατά τους θερινούς μήνες ή μετά από σωματική δραστηριότητα.
Τι πρέπει να προσέχουν οι ευαίσθητες ομάδες
Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη μπορούν να καταναλώνουν καρπούζι με μέτρο, ιδανικά σε συνδυασμό με άλλες τροφές (π.χ. πρωτεΐνη ή λιπαρά), ώστε να περιοριστεί η απότομη αύξηση του σακχάρου. Επίσης, άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) ενδέχεται να εμφανίσουν ενόχληση από τη φρουκτόζη του καρπουζιού, ειδικά σε μεγάλες ποσότητες.
Προτάσεις για υγιεινή κατανάλωση:
Σε συνδυασμό με τυρί (φέτα ή ανθότυρο) για ένα ισορροπημένο σνακ
Σε smoothie με γιαούρτι και φρέσκα βότανα, όπως μέντα
Σε σαλάτα με αγγούρι, lime και μυρωδικά
Με ξηρούς καρπούς ή σπόρους για μεγαλύτερη διάρκεια κορεσμού
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Η πρώτη αργία του Σεπτεμβρίου για όλες τις τάξεις τη νέα σχολική χρονιά
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 27/8
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
