Alfavita Newsroom Το φαινόμενο της μαζικής φυγής εξειδικευμένων επιστημόνων και νέων από τη χώρα μας, γνωστό ως «brain drain», συνεχίζει να αποτελεί μείζον πρόβλημα για την Ελλάδα, ειδικά μετά την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Ωστόσο, το ζήτημα είναι πολυδιάστατο και δεν επιδέχεται απλές ερμηνείες. Για τον λόγο αυτό, το συνέδριο InForum: Brain Retain & Regain, που διοργανώνει το περιοδικό in στις 2 και 3 Ιουνίου στη Βιβλιοθήκη της Βουλής (πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο), επιχειρεί να φωτίσει τη μετανάστευση και την επιστροφή του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού με ολιστικό τρόπο.
Στην εκδήλωση συμμετέχουν πανεπιστημιακοί, πολιτικοί, φοιτητές, μαθητές αλλά και νέοι που βιώνουν την πραγματικότητα της μετανάστευσης ή σκέφτονται να φύγουν στο εξωτερικό, ανταλλάσσοντας απόψεις και εμπειρίες.
Οι επιπτώσεις της φυγής εγκεφάλων
Μελέτες πανεπιστημίων και διεθνών οργανισμών έχουν καταγράψει τις σοβαρές αρνητικές συνέπειες από την απώλεια ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Ενδεικτική είναι η έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία συσχετίζει την οικονομική ύφεση και τα μέτρα λιτότητας μεταξύ 2010-2015 με την έξοδο των ταλαντούχων νέων και τη μείωση του ΑΕΠ. Οι αναλύσεις δείχνουν ότι χωρίς το brain drain, η ύφεση θα ήταν 17% μικρότερη και το δημόσιο χρέος πιο διαχειρίσιμο.
Εκτός από τις οικονομικές επιπτώσεις, το brain drain δημιουργεί ελλείψεις σε κρίσιμους τομείς, επιδεινώνει το δημογραφικό πρόβλημα και προκαλεί κοινωνικά κενά, όπως την έλλειψη φροντίδας των ηλικιωμένων που μένουν πίσω, σύμφωνα με έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου.
Μια πιο σύνθετη εικόνα: θετικές όψεις της μετανάστευσης
Παρά τα αρνητικά, το φαινόμενο δεν είναι μονόπλευρο. Υπό προϋποθέσεις, η κινητικότητα των εξειδικευμένων επιστημόνων μπορεί να λειτουργήσει και θετικά. Οι επιστροφές μεταναστών ενσωματώνουν στην ελληνική αγορά νέες γνώσεις, καινοτόμες ιδέες και εμπειρίες από το εξωτερικό. Επιπλέον, οι μετανάστες μπορούν να διατηρούν επαφές και συνεργασίες με την Ελλάδα, συμβάλλοντας μέσω επενδύσεων και τεχνογνωσίας — μια προοπτική που τονίζει και έρευνα του ΣΕΒ και του ΙΟΒΕ.
Τι δείχνουν τα τελευταία στοιχεία
Παρόλο που υπάρχουν σημάδια ανάκαμψης, το brain drain παραμένει σημαντική πρόκληση. Σύμφωνα με την πλατφόρμα Greece In Figures και στοιχεία της Eurostat, την τελευταία δεκαετία το ποσοστό Ελλήνων με ανώτατη εκπαίδευση που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) αυξήθηκε κατά 83%. Συνολικά, περισσότεροι από 104.000 Έλληνες πτυχιούχοι κατοικούν πλέον μόνιμα σε χώρες της ΕΖΕΣ, αριθμός που έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2013.
Οι Έλληνες απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο εξωτερικό έχουν υψηλά ποσοστά απασχόλησης (79%) και αποτελούν το 36% του συνολικού ελληνικού πληθυσμού στην ΕΖΕΣ. Η χώρα μας κατατάσσεται δέκατη μεταξύ των κρατών μελών σε μετανάστευση υψηλής ειδίκευσης, με 11,1 πτυχιούχους ανά 1000 κατοίκους να ζουν στο εξωτερικό.
Το inForum, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα, φιλοδοξεί να συμβάλει στη βαθύτερη κατανόηση του φαινομένου και να αναδείξει πρακτικές λύσεις για την αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
