Παρόλο που η άνοια συνδέεται παραδοσιακά με τους ηλικιωμένους, τα τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι η νόσος επηρεάζει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους κάτω των 65 ετών. Στη Βρετανία, περίπου 71.000 άτομα ζουν σήμερα με άνοια νεαρής ηλικίας, αντιπροσωπεύοντας το 7,5% όλων των διαγνώσεων — αύξηση 69% σε σχέση με το 2014.
Αν και η ακριβής αιτία αυτής της αύξησης παραμένει ασαφής, ειδικοί θεωρούν ότι η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, αλλά και η πρόοδος στη διάγνωση συμβάλλουν σημαντικά.
Τα πρώιμα σημάδια που δεν σχετίζονται με τη μνήμη
Η γνωστική εξασθένηση και η απώλεια μνήμης είναι τα πλέον γνωστά συμπτώματα της άνοιας. Ωστόσο, σε νεαρά άτομα, τα πρώτα σημάδια συχνά εκδηλώνονται διαφορετικά — μέσα από προβλήματα στην όραση, τον λόγο ή την κίνηση.
Η ειδικός στην άνοια νεαρής ηλικίας, Molly Murray, από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Σκωτίας, εξηγεί ότι περίπου το ένα τρίτο των νέων με νόσο Αλτσχάιμερ εμφανίζει δυσκολίες στην οπτική επεξεργασία και στον κινητικό συντονισμό. Αυτό μπορεί να σημαίνει προβλήματα στο διάβασμα, στην εκτέλεση απλών καθημερινών δραστηριοτήτων όπως το ντύσιμο ή αδέξιες κινήσεις, που δεν οφείλονται στην όραση, αλλά στον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες.
Παράλληλα, οι γλωσσικές δυσκολίες είναι συχνές. Οι πάσχοντες μπορεί να δυσκολεύονται να εκφραστούν, να μπερδεύουν λέξεις ή να διακόπτουν προτάσεις στη μέση. Σε κάποιες περιπτώσεις, παρατηρούνται και αλλαγές προσωπικότητας, όπως η απώλεια κοινωνικών φραγμών, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει παρεξηγήσεις.
Μετωποκροταφική άνοια και λανθασμένες διαγνώσεις
Μία από τις συχνότερες μορφές άνοιας σε νεαρά άτομα είναι η μετωποκροταφική άνοια (FTD), η οποία προσβάλλει τα κέντρα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γλώσσα και τη συμπεριφορά, ευθυνόμενη για περίπου το 40% των περιπτώσεων. Τα συμπτώματά της είναι συχνά άτυπα και αποδίδονται λανθασμένα σε άγχος, εξουθένωση ή ακόμη και στην εμμηνόπαυση, καθυστερώντας την ακριβή διάγνωση.
Η δρ. Murray επισημαίνει ότι η παγιωμένη αντίληψη ότι η άνοια αφορά μόνο ηλικιωμένους οδηγεί σε καθυστέρηση της θεραπευτικής αντιμετώπισης στους νεότερους ασθενείς, στερώντας τους κρίσιμες παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη ζωή τους.
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης
Αν και η άνοια παραμένει ανίατη, η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική. Οι σύγχρονες θεραπείες μπορούν να επιβραδύνουν την πρόοδο της νόσου και να συμβάλουν σε καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους.
Η δημόσια προβολή περιπτώσεων όπως αυτή του ηθοποιού Ρόμπιν Γουίλιαμς, ο οποίος έπασχε από άνοια με σωμάτια Lewy και αυτοκτόνησε το 2014, έχει αυξήσει την ευαισθητοποίηση. Η σύζυγός του δήλωσε αργότερα ότι η διάγνωση εξήγησε τα ανεξήγητα συμπτώματά του και έφερε «ανακούφιση».
Η άνοια είναι πλέον μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Η αναγνώριση των λιγότερο γνωστών συμπτωμάτων και η ενημέρωση τόσο των γιατρών όσο και του κοινού είναι καίριας σημασίας για την αποτελεσματική διαχείρισή της.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 7/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ