Ένα εύρημα που μοιάζει να ήρθε από μια άλλη εποχή – κυριολεκτικά και μεταφορικά – έχει συγκλονίσει την επιστημονική κοινότητα. Πρόκειται για ένα αρχαίο θαλάσσιο αρθρόποδο, ηλικίας 444 εκατομμυρίων ετών, που εντοπίστηκε κοντά στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής και διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο απολίθωμα έχει βρεθεί έως σήμερα: διατηρήθηκε από μέσα προς τα έξω.
Το είδος ονομάστηκε Keurbos susanae, ή απλά Σου, και η μοναδικότητά του βασίζεται στο γεγονός ότι διασώθηκαν τα εσωτερικά του όργανα, ενώ το εξωτερικό περίβλημα – το κεφάλι, τα πόδια και το «κέλυφος» – έχουν εξαφανιστεί. Για δεκαετίες, το εύρημα προβλημάτιζε τους επιστήμονες, μέχρι που η παλαιοντολόγος Σάρα Γκάμποτ από το Πανεπιστήμιο του Λέστερ κατάφερε να εξηγήσει το φαινόμενο.
Μια «χρονοκάψουλα» από σπλάχνα
«Το εσωτερικό της Σου αποτελεί μια απολιθωμένη χρονοκάψουλα: μύες, τένοντες, ακόμη και έντερα, όλα διατηρούνται με εξαιρετική λεπτομέρεια», εξηγεί η Γκάμποτ. Αντίθετα, το σκληρό εξωτερικό τμήμα, που υπό κανονικές συνθήκες θα διατηρούσε καλύτερα, διαλύθηκε από τη χημική σύνθεση του περιβάλλοντος, πιθανόν λόγω της παρουσίας υδρόθειου στο θαλασσινό νερό, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Η μελέτη της δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό Paleontology και ήδη προσελκύει το ενδιαφέρον παλαιοντολόγων παγκοσμίως, καθώς προσφέρει μια σπάνια ματιά στα εσωτερικά ανατομικά χαρακτηριστικά των πρώιμων αρθροπόδων – μιας κατηγορίας που σήμερα περιλαμβάνει από τις γαρίδες και τις αράχνες, μέχρι τα ακάρεα και τις σαρανταποδαρούσες.
Το υλικό που διέσωσε τα εσωτερικά όργανα της Σου είναι το φωσφορικό ασβέστιο, η ίδια ουσία που αποτελεί τη βάση για τα οστά και τα δόντια των σπονδυλωτών – κάτι που εξηγεί εν μέρει την εντυπωσιακή διατήρηση των μαλακών ιστών. Όμως ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο πραγματοποιήθηκε αυτή η «ανάποδη απολίθωση» παραμένει υπό έρευνα.
Ένα απολίθωμα χωρίς "θέση" στο δέντρο της ζωής
Παρά τη σπάνια διατήρησή της, η Σου παραμένει ένα αίνιγμα. Η επιστημονική ομάδα δεν είναι ακόμη βέβαιη για την ακριβή ταξινόμησή της, αφού δεν υπάρχει άλλο γνωστό απολίθωμα με παρόμοια μορφολογία. Το εύρημα χρονολογείται στην Ορδοβίκια περίοδο, σε μια εποχή που η Γη βίωνε έναν από τους μεγαλύτερους παγετώνες στην ιστορία της και το 85% των θαλάσσιων ειδών εξαφανίστηκε.
«Είναι ένας υπερμαραθώνιος επιστημονικής ανακάλυψης», λέει η Γκάμποτ. «Η ανατομία είναι τόσο περίπλοκη και διατηρημένη σε τόσα επίπεδα, που κάθε στρώση αποκαλύπτει νέες πληροφορίες».
Το παράδοξο απολίθωμα δεν είναι μόνο μια επιστημονική περιέργεια. Είναι μια ζωντανή (ή ορθότερα, απολιθωμένη) υπενθύμιση του πώς η ζωή μπορεί να διατηρηθεί με τρόπους που ακόμα δεν κατανοούμε πλήρως. Κι όπως όλα δείχνουν, η Σου θα συνεχίσει να προκαλεί συζητήσεις – και ανακαλύψεις – για πολλά ακόμα χρόνια.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ