Alfavita Newsroom Στην ελληνική καθομιλουμένη, το λεξιλόγιο του χτυπήματος —κυριολεκτικά και μεταφορικά— είναι εντυπωσιακά πλούσιο. Από το «επίσημο» χαστούκι μέχρι τη γραφική κατραπακιά, η γλώσσα βρίσκει πάντα τρόπο να αποδώσει τη βία, την ταπείνωση ή το ξάφνιασμα με ακρίβεια — και, συχνά, με χιούμορ.
Η σφαλιάρα, ο κλασικός πρωταγωνιστής
Ανάμεσα σε όλες τις λέξεις, η σφαλιάρα κρατά πρωταγωνιστικό ρόλο. Πρόκειται για χτύπημα με την παλάμη, είτε στο πρόσωπο, είτε στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Η χρήση της λέξης έχει επεκταθεί και μεταφορικά, ως συνώνυμο μιας επώδυνης ή εξευτελιστικής εμπειρίας — π.χ. «έφαγε σφαλιάρα από την πραγματικότητα».
Λεξιλογικές αποχρώσεις της… παλάμης
Ανάλογα με το ύφος, το πλαίσιο και την ένταση, η ελληνική γλώσσα έχει στη διάθεσή της εναλλακτικές επιλογές:
Χαστούκι: Ίσως ο πιο «θεσμικός» όρος. Χτύπημα στο πρόσωπο, που συνήθως συνδέεται με προσβολή ή τιμωρία. Έχει και θεατρική υπόσταση.
Μπάτσος: Πιο ανεπίσημος, συχνά χρησιμοποιείται για δυνατό, απότομο χτύπημα, χωρίς απαραίτητα φορτίο ντροπής. Φέρει και αστυνομικούς συνειρμούς, λόγω της διπλής σημασίας.
Κατραπακιά: Λέξη με έντονο λαϊκό χρώμα, χρησιμοποιείται μεταφορικά για ένα ισχυρό σοκ ή πλήγμα — όχι πάντα κυριολεκτικό. «Έφαγε κατραπακιά στην κάλπη», για παράδειγμα.
Η γλώσσα του χτυπήματος, γλώσσα του συναισθήματος
Πέρα από την περιγραφή της κίνησης, αυτές οι λέξεις αποτυπώνουν και κάτι βαθύτερο: την ένταση των ανθρώπινων σχέσεων, τη φόρτιση της στιγμής, ή ακόμη και το χιουμοριστικό σχολιασμό μιας κατάστασης. Δεν είναι τυχαίο ότι συχνά χρησιμοποιούνται και μεταφορικά, αποτυπώνοντας συναισθήματα, ήττες ή ανατροπές.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
