Alfavita Newsroom Για τα νέα δεδομένα με την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων και την ενίσχυση των δημοσίων, τη φοιτητική στέγη και τη διαγραφή των «αιώνιων» φοιτητών μίλησε στο «Μανιφέστο» η υπουργός, Σοφία Ζαχαράκη, λίγες ημέρες πριν από την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας.
Φέτος οι βάσεις αναμένονται χαμηλότερες. Σκέφτεστε να επαναφέρετε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής ή προκρίνετε πιο ανοιχτή πρόσβαση στα ΑΕΙ;
Η παιδεία είναι ο θεμέλιος λίθος της κοινωνικής συνοχής και της προόδου σε μία χώρα. Παρακολουθούμε με προσοχή τα δεδομένα των Πανελλαδικών Εξετάσεων και τις τάσεις που διαμορφώνονται από τις επιδόσεις των μαθητών μας. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πώς θα κινηθούν φέτος οι βάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ και στα τέσσερα πεδία. Καλό είναι να μην προτρέχουμε, αλλά να σεβαστούμε την αγωνία των παιδιών και των οικογενειών, λίγες μέρες πριν από την ανακοίνωση των βάσεων. Από κει και πέρα, έχουμε εξαγάγει χρήσιμα συμπεράσματα από τα αποτελέσματα των τελευταίων ετών, και πάνω σε αυτά κάνουμε τον σχεδιασμό της επόμενης μέρας, όσον αφορά τη διαδικασία εισαγωγής στα ΑΕΙ, ενώ ήδη μέσα από μία σειρά παρεμβάσεων αναβαθμίζουμε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θεσπίστηκε ως μηχανισμός διασφάλισης ενός ελάχιστου ακαδημαϊκού επιπέδου. Εξετάζουμε το πλαίσιο συνολικά με προσοχή και χωρίς εμμονές, πάντα με γνώμονα τη διαφύλαξη της ποιότητας στα ελληνικά πανεπιστήμια και τη δίκαιη αντιμετώπιση των υποψηφίων. Δεν αποκλείουμε κάτι στην παρούσα φάση, αλλά η βασική γραμμή περνά μέσα από πολιτικές που θα διασφαλίζουν την ουσιαστική πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η αγορά εργασίας χρειάζεται πτυχιούχους με γνώσεις, δεξιότητες και όραμα –όχι απλά αριθμούς και πτυχία χωρίς αντίκρισμα– και αυτό αποτελεί κεντρική κατεύθυνση του ίδιου του πρωθυπουργού.
Οι διαγραφές φοιτητών έχουν ξεκινήσει. Πώς απαντάτε στις κατηγορίες περί «μαζικής εκκαθάρισης» χωρίς κοινωνικά κριτήρια;
Αυτή η συζήτηση δεν είναι καινούργια, ούτε πρέπει να γίνεται ελαφρά τη καρδία. Οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε το δημόσιο πανεπιστήμιο με σοβαρότητα και ευθύνη, προς όφελος των ίδιων των φοιτητών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και συνολικά της κοινωνίας. Οι ρυθμίσεις που εισάγουμε δεν αποτελούν «μαζική εκκαθάριση», όπως αδόκιμα και άδικα έχει λεχθεί από την αντιπολίτευση του «όχι σε όλα», αλλά στοχευμένες ενέργειες που ενισχύουν το κύρος των σπουδών, αυξάνουν τη θεσμική αξιοπιστία των ιδρυμάτων και διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία τους. Θυμίζω ότι η έννοια του «αιώνιου» φοιτητή δεν υφίσταται σε καμία ευρωπαϊκή χώρα που σέβεται μία πολύ ξεχωριστή –για το μέλλον κάθε νέου ανθρώπου– εκπαιδευτική διαδικασία. Στηρίζουμε έμπρακτα τους φοιτητές, ενώ μέσα από το νομοσχέδιο υπάρχουν προβλέψεις για εξαιρέσεις, παρατάσεις και επανεγγραφές, για κοινωνικές ομάδες με συγκεκριμένα και διαφανή κριτήρια. Παρέχουμε επίσης μία «δεύτερη ευκαιρία» στους φοιτητές μας που έμειναν πίσω, αλλά, όπως αποδεικνύεται, δεν είχαν αποκοπεί από τον πανεπιστημιακό «ομφάλιο λώρο». Κανείς φοιτητής δεν θα αδικηθεί λόγω πραγματικής δυσκολίας και αυτό αποτελεί κεντρική γραμμή, όπως συζητήσαμε πρόσφατα στη 109η Σύνοδο των Πρυτάνεων. Είναι όμως άδικο απέναντι στους χιλιάδες φοιτητές που κοπιάζουν καθημερινά, με στόχο να αποφοιτήσουν μέσα στα φυσιολογικά χρονικά όρια, να επιτρέπουμε την επ’ αόριστον παραμονή φοιτητών σε ένα μη ενεργό status. Το πανεπιστήμιο δεν είναι χώρος στασιμότητας, αλλά εξέλιξης. Συνεχίζουμε να επενδύουμε στη δημόσια παιδεία, να ενισχύουμε τις υποτροφίες, τη φοιτητική μέριμνα και να δημιουργούμε ένα περιβάλλον που προάγει την αξιοκρατία και την προσπάθεια. Η μεταρρύθμιση αυτή εντάσσεται στο συνολικό μας όραμα, για ένα πανεπιστήμιο σύγχρονο, διεθνώς ανταγωνιστικό και κοινωνικά δίκαιο.
H αντιπολίτευση κάνει λόγο για «εκπαίδευση δύο ταχυτήτων» μετά τη θεσμοθέτηση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ποια είναι η απάντησή σας;
Η θεσμοθέτηση των μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας δεν δημιουργεί «εκπαίδευση δύο ταχυτήτων». Αντιθέτως, ενισχύει τις επιλογές των φοιτητών, ανεβάζει τον πήχη της ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση και αντιμετωπίζει μια διαχρονική στρέβλωση: την εξαγωγή χιλιάδων Ελλήνων φοιτητών και συναλλάγματος στο εξωτερικό. Εμείς δεν αντιλαμβανόμαστε την παιδεία ως ιδεολογικό ταμπού, αλλά ως εθνική προτεραιότητα. Οι νέοι μας έχουν δικαίωμα να επιλέγουν και οι φοιτητές αξίζουν ακόμη περισσότερες ευκαιρίες. Παράλληλα, συνεχίζουμε να στηρίζουμε έμπρακτα το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, μέσω χρηματοδοτήσεων, προσωπικού και μεταρρυθμίσεων που αναβαθμίζουν τη λειτουργία τους. Συνάμα, η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων με αυστηρή εποπτεία και αξιολόγηση ενισχύει το κύρος της ανώτατης εκπαίδευσης συνολικά. Κάθε άλλη συζήτηση αδικεί τόσο τους φοιτητές όσο και την αναγκαιότητα ενός σύγχρονου, πολυκεντρικού εκπαιδευτικού τοπίου που θα κρατήσει τα φωτεινά μυαλά και τις δυνατότητες της νέας γενιάς στην πατρίδα μας.
Πώς θα διασφαλιστεί ότι τα ξένα ΑΕΙ δεν θα λειτουργήσουν εις βάρος των δημοσίων; Υπάρχει σχέδιο στήριξης των τελευταίων;
Ενας από τους πιο σημαντικούς άξονες της εκπαιδευτικής μας πολιτικής είναι η διασφάλιση της ποιότητας και της ενίσχυσης του δημόσιου πανεπιστημίου, παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό και τη διεύρυνση των επιλογών στην ανώτατη εκπαίδευση. Η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων δεν έρχεται σε αντιπαράθεση με τα δημόσια ΑΕΙ, αλλά στοχεύει στη διαμόρφωση ενός άκρως ποιοτικού εκπαιδευτικού χάρτη, ώστε να αντιμετωπιστούν κάποιες μεγάλες προκλήσεις, όπως η φυγή φοιτητών στο εξωτερικό, η ποιοτική αναβάθμιση μέσα από έναν υγιή ακαδημαϊκό «ανταγωνισμό» και η ανάγκη για μεγαλύτερη εξωστρέφεια της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης. Ως υπουργείο, έχουμε ξεκάθαρο σχέδιο στήριξης και αναβάθμισης των δημόσιων πανεπιστημίων, το οποίο περιλαμβάνει: Aύξηση της χρηματοδότησης με έμφαση στην έρευνα και στις υποδομές. Ενίσχυση της αυτονομίας των ιδρυμάτων, ώστε να μπορούν να διαμορφώνουν ευέλικτα προγράμματα σπουδών και να προβαίνουν σε σημαντικές διεθνείς συνεργασίες, όπως τα πρόσφατα νέα 74 joint και dual μεταπτυχιακά που υπογράψαμε με ακαδημαϊκούς κολοσσούς της παγκόσμιας εκπαίδευσης. Κίνητρα για συνεργασίες μεταξύ δημόσιων και μη κρατικών ΑΕΙ, στη βάση της ποιότητας και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας. Αξιολόγηση και λογοδοσία σε όλα τα ΑΕΙ, δημόσια και ιδιωτικά, με κοινό θεσμικό πλαίσιο διαφάνειας και αριστείας. Θέλουμε ο ανταγωνισμός να είναι παραγωγικός και γι’ αυτό το πλαίσιο λειτουργίας των ξένων ή ιδιωτικών ΑΕΙ θα είναι αυστηρό και σαφώς ρυθμισμένο, ώστε να τηρούνται οι ακαδημαϊκές αρχές, χωρίς καμία αποδυνάμωση της δημόσιας εκπαίδευσης. Το δημόσιο πανεπιστήμιο παραμένει ο βασικός πυλώνας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα.
Προχωράτε σε 10.000 διορισμούς εκπαιδευτικών. Πώς θα καλυφθούν τα κενά σε δυσπρόσιτες περιοχές; Με ποια κίνητρα;
Σε συνέχεια της δέσμευσής μας για ενίσχυση της δημόσιας εκπαίδευσης, προχωρούμε με αποφασιστικότητα στην υλοποίηση 10.000 μόνιμων διορισμών εκπαιδευτικών για το επόμενο σχολικό έτος, σε συνέχεια των 38.000 διορισμών που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια. Οι διορισμοί αυτοί δεν είναι μόνο αριθμοί, αλλά το έμπρακτο αποτύπωμα μιας πολιτικής που θέτει στο επίκεντρο τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και την ποιοτική πρόσβαση στη γνώση. Γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι σχολικές μονάδες σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές. Γι’ αυτό και έχουμε προχωρήσει σε μια σειρά στοχευμένων κινήτρων, ώστε να διασφαλιστεί η στελέχωση των σχολείων με επάρκεια και ποιότητα. Οι εκπαιδευτικοί που επιλέγουν να υπηρετήσουν σε δυσπρόσιτες περιοχές λαμβάνουν αυξημένη μοριοδότηση για τη μετάθεσή τους, στοιχείο έμπρακτης αναγνώρισης της προσφοράς τους. Συνεργαζόμαστε ήδη με συναρμόδια υπουργεία για την επίλυση του στεγαστικού ζητήματος των εκπαιδευτικών, μέσα από την ενίσχυση των επιδομάτων ενοικίου, σίτισης και μετακίνησης, με στόχο να καλύπτονται τα βασικά έξοδα διαβίωσης για τους αναπληρωτές και μόνιμους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε απομακρυσμένες περιοχές. Θέμα για το οποίο είχα ασχοληθεί επισταμένως και ως υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Στο πλαίσιο του προγραμματισμού μας, εξασφαλίζουμε ότι οι προσλήψεις ξεκινούν νωρίς και με σαφείς προτεραιότητες, ώστε τα κενά στις ευαίσθητες περιοχές να καλύπτονται κατά προτεραιότητα. Η ποιότητα της δημόσιας εκπαίδευσης δεν πρέπει να εξαρτάται από τον ταχυδρομικό κώδικα κάθε σχολείου. Γι’ αυτό και σκοπός είναι κάθε παιδί –είτε ζει στο Καστελόριζο, είτε στη Φουρνά Ευρυτανίας, την οποία επισκεφθήκαμε πρόσφατα με τον πρωθυπουργό, είτε στην Αθήνα– να έχει ίσες ευκαιρίες μάθησης και πρόσβασης στη γνώση.
Το σχέδιο για ψυχολόγους στα σχολεία έχει δυσκολίες στην εφαρμογή του. Πότε θα υπάρξει κάλυψη των αναγκών σε όλη τη χώρα;
Η ψυχική υγεία των μαθητών μας αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για το υπουργείο Παιδείας, γι’ αυτό και δεν μένουμε στα λόγια, αλλά προχωρούμε σε πράξεις. Αναγνωρίζουμε ότι οι ανάγκες για ψυχολογική υποστήριξη στα σχολεία είναι αυξημένες και πολύπλευρες, ιδιαίτερα μετά την περίοδο της πανδημίας, αλλά και ενόψει των σύνθετων κοινωνικών και οικογενειακών προκλήσεων που βιώνουν τα παιδιά και οι έφηβοι. Ηδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια, ενώ μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις μου ως υφυπουργού Παιδείας το 2021 ήταν η ένταξη ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία. Φτάνοντας στο παρόν, να πω ότι και για το επόμενο σχολικό έτος αποτελεί προσωπικό μου στοίχημα να ενισχύσουμε τα σχολεία μας, προβαίνοντας σε περισσότερες προσλήψεις ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Συγκεκριμένα, στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου μας, το οποίο θα ψηφιστεί τις επόμενες εβδομάδες, θα συσταθούν για πρώτη φορά από το 2021 600 επιπλέον θέσεις ψυχολόγων και 600 επιπλέον θέσεις κοινωνικών λειτουργών, οι οποίοι θα εξυπηρετούν 3.000 γενικά σχολεία, τα οποία σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Συνεχίζουμε επίσης να στηρίζουμε τα ειδικά σχολεία και τα ΚΕΔΑΣΥ με εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ τρέχουν σημαντικά προγράμματα πρόληψης και ενημέρωσης για την ψυχική υγεία στη σχολική κοινότητα. Σε τόσο ευαίσθητα θέματα δεν χωρούν αυταρέσκειες και εφησυχασμοί. Θέλει διαρκή προσπάθεια. Είναι δέσμευσή μας η καθολική κάλυψη των σχολείων με υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, γιατί κάθε παιδί που νιώθει όμορφα στο σχολείο αποδίδει και καλύτερα.
Η αναβάθμιση των φοιτητικών εστιών παραμένει εξαγγελία. Πότε ξεκινούν τα πρώτα έργα;
Η αναβάθμιση της φοιτητικής στέγασης έχει ήδη ξεκινήσει με πράξεις – όχι απλώς εξαγγελίες. Υπογράψαμε την Προγραμματική Σύμβαση με το Ιδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης και το ΤΑΙΠΕΔ και ξεκινά άμεσα η ριζική ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση της φοιτητικής εστίας στην Πατησίων 279-281, με προϋπολογισμό 25 εκατ. ευρώ. Το έργο χρηματοδοτείται από το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του υπουργείου Παιδείας, με εθνικούς πόρους του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Παράλληλα, προχωράει η πλήρης ανακατασκευή της φοιτητικής εστίας του Παντείου Πανεπιστημίου, η οποία ύστερα από 26 χρόνια εγκατάλειψης θα ξαναλειτουργήσει ως σύγχρονη δομή φοιτητικής στέγασης το 2027.
Πέρα από μεμονωμένα έργα ανακαίνισης που χρηματοδοτούμε μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου μας, θα υλοποιηθεί εκτεταμένο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης φοιτητικών εστιών σε όλη τη χώρα, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας, τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των φοιτητών.
Το πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 142 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτείται από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο.
Θέλω επίσης να αναφερθώ στην πρόσφατη απόφαση που υπέγραψα για την ανέγερση νέας φοιτητικής εστίας στη Σάμο, δυναμικότητας 115 φοιτητών, καθώς και μία σειρά εντάξεων έργων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, για αναβάθμιση εστιών και φοιτητικών εστιατορίων, όπως στην περίπτωση του Πανεπιστημίου Πατρών.
Επίσης προχωρούν τα εμβληματικά έργα των διαγωνισμών για την κατασκευή νέων εστιών στα περιφερειακά πανεπιστήμια μέσω ΣΔΙΤ.
Πρόσφατα, μάλιστα, υπεγράφη σύμβαση για τις φοιτητικές εστίες στην Κρήτη μέσω ΣΔΙΤ, με ανάδοχο τον Ομιλο Aκτωρ. Το έργο, συνολικού ύψους 255 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Τράπεζα Πειραιώς με δάνεια ύψους 91,5 εκατ. ευρώ εκάστη και ο Ομιλος Aκτωρ με δεσμευτική επένδυση ύψους 64,5 εκατ. ευρώ. Θα κατασκευαστούν δωμάτια και διαμερίσματα συνολικά 4.846 κλινών εκ των οποίων 2.710 στο Ρέθυμνο και 2.136 στο Ηράκλειο.
Σε μία εποχή που το στεγαστικό θέμα ανάγεται σε κορυφαίο κοινωνικό ζήτημα και αφορά τον προϋπολογισμό πολλών οικογενειών, υλοποιούμε με όραμα ένα Σχέδιο Δίκαιης Στήριξης της Φοιτητικής Στέγης για τους νέους μας που προέρχονται από κοινωνικά ευάλωτες οικογένειες και παράλληλα δημιουργούμε σύγχρονες φοιτητικές εστίες, ώστε κάθε φοιτητής να απολαμβάνει ένα αξιοπρεπές στεγαστικό περιβάλλον. Και βέβαια έχουμε διπλασιάσει το ποσό που δίνεται για το φοιτητικό επίδομα στέγασης με ιδιαίτερη μέριμνα για τους φοιτητές των περιφερειακών πανεπιστημίων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Voucher ΔΥΠΑ 750 ευρώ: - Πότε οι πληρώνεστε και που ξεκινάτε πρώτοι
«Μπάμια»: Πώς λέγεται στα ελληνικά;
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
