Ε ψιτ, τούριστ! Το άκουγα συχνάκις να ξεπηδάει από τα χείλη του απόμαχου τώρα συναδέλφου, κατευθυνόμενο στους λυκειοπαίδες του σχολείου. Όταν διαπίστωνε ότι κάποιος είναι ασυνεπής, όταν έμοιαζε αυτός ο κάποιος εκτός τόπου και χρόνου. Μου φέρνε μειδίαμα, μου γεννούσε ευθυμία, και ενίοτε ένα προβληματισμό, μάλλον ελαφρύ και μάλλον φευγαλέο. Τώρα νιώθω όλο και πιο συχνά - και βάζω στοίχημα δεν είμαι ο μόνος - ότι αυτός ο προβληματισμός έχει βάρος και διάρκεια. Και δεν χρειάζεται ως έναυσμα τώρα πια η γνώριμη συναδελφική φωνή.
Κάποιες μαθήτριες και κυρίως κάποιοι μαθητές έρχονται με ματογύαλα ηλίου και καπελάκι, για να δηλώσουν την τουριστική νοοτροπία. Ιδίως τώρα που πιάνουν και οι ζέστες. Αν μπορούσαν μάλιστα, θα ερχόντουσαν με παντοφλίτσα διχαλωτή, σορτσάκι ή βερμούδα και probably οι της neighbourhood με μία ξαπλώστρα ή αναδιπλούμενη καρέκλα παραλίας. Τους συγκρατεί μάλλον ο φόβος ότι θα τους κοτσάρουν την ταμπέλα του γραφικού, ότι μπορεί να γίνουν αντικείμενο χλεύης από συμμαθήτριες και συμμαθητές και από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Σημειωτέον ότι συνοδευτικό αξεσουάρ της τουριστικής τοιαύτης της περιβολής δεν αποτελεί η τσάντα, που είναι, υποτίθεται, απαραίτητο σύμβολο να δηλώσεις τη μαθητική σου ιδιότητα. Ιδίως στα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, αυτά που πρόκειται να απολυθούν λίαν συντόμως από τις τάξεις του ελληνικού σχολείου και μπορεί μάλιστα να έχουν καβατζάρει τα 18.
Δεν ξέρω αν τοιαύτη η "υπεροχή" των αρρένων εφήβων έχει σχέση με το γεγονός, πιστοποιημένο από γιατρούς, ότι τα αγόρια της ηλικίας αυτής είναι περίπου ενάμιση χρόνο πιο ανώριμα από τις κορασίδες.
Μπορούμε, ίσως, να τους επιβάλλουμε να φέρνουν τσάντες και βιβλία. Όποια/ος δεν φέρνει το βιβλίο της διδακτικής ώρας να έχει επιπτώσεις, παραδείγματος χάριν μία ωραία βολτίτσα στο γραφείο της διεύθυνσης με συνοδευτικά κεράσματα μία κατσάδα, μίας ώρας αποβολή ή και μία μέρα ολόκληρη ή η εναλλακτική της κοινωνικής εργασίας. Ίσως αυτό που θα τσούξει περισσότερο τον τουρίστα είναι ένα τηλεφώνημα στο γονιό, για να πληροφορηθεί από υπεύθυνα αυστηρά χείλη τα κατορθώματα του ανεπρόκοπου κανακάρη (συνήθως) ή της κανακάρισσας (σπανιότερα). Μπορεί στις περιπτώσεις κανακάρισσας τουρίστριας να υπάρξει και σύσταση, διότι φορούσε ''καυτό σορτσάκι'' π.χ. αλλά δεν θα γίνει το ίδιο σε κανακάρη που εμφανίζεται γυμνόστηθος μετά ή κατά τη διάρκεια της γυμναστικής.
Έτσι όμως, δηλαδή με την επιβολή, μάλλον εξασφαλίζεις μία όμορφη, πλην επίπλαστη εικόνα ευταξίας και φιλομάθειας. Εξασφαλίζεις ένα μαθητή με το βιβλίο ανοιγμένο στη σωστή σελίδα και με τα μάτια στραμμένα πάνω του, που μερικές φορές μπορεί να σου δίνει - με ύφος, βεβαίως, και περιεχόμενο διεκπεραιωτικό - και τη σωστή απάντηση, αν τον ρωτήσεις. Γιατί μάλλον δεν θα αξιώσει να σηκώσει το χέρι. Δεν μπορείς όμως να εξασφαλίσεις ότι το μυαλό του δεν θα πετάει αλλού, σε παραλίες που σύχναζε το προηγούμενο καλοκαίρι και θέλει γρήγορα να βρεθεί σε αυτές, σε έρωτες εν εξελίξει, εκπληρωμένους ή ανεκπλήρωτους, σε παιχνίδια διαδικτυακά άκρως εθιστικά, κ.λπ.
Θα αντιτείνει κάποιος ότι, εάν υπάρχει μπροστά στο παιδί ένα βιβλίο, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες αυτό να μάθει κάτι, να του μείνει κάτι. Είναι, βέβαια, και θέμα εκπαιδευτικού πόσο μεταδοτική/ός είναι, τι σχέση έχει φτιάξει με τα παιδιά, αν συντονίζεται με τις κεραίες τους, αν μπορεί να τις/τους εμπνεύσει. Η πίεση άλλωστε σε μία κοινωνία ανταγωνιστική προβάλλεται ως μία τακτική ταιριαστή. Μια τακτική που συχνά οι γονείς την ενθαρρύνουν στις διδάσκουσες και στους διδάσκοντες. Και αυτές/οί, συχνά, επίσης, την ακολουθούν. Χαρακτηριστική κοινότοπη ατάκα από εφηβικά χείλη: " Διαβάζω, γιατί μάς φωνάζει". Τα παιδιά διαβάζουν, επειδή τους φωνάζουμε! Αυτό όμως έχει αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμο, αφού δεν μπορεί να διεγείρει τα αληθινά, δηλαδή τα εσωτερικά κίνητρα του νέου ανθρώπου.
Χρειάζεται να βρούμε για ποιο λόγο οι μαθητές και οι μαθήτριες έρχονται χωρίς βιβλία και χωρίς τσάντες, σαν να κάνουν τουρισμό και τον λόγο αυτό να τον θεραπεύσουμε, πολιτεία, γονείς/κηδεμόνες και εκπαιδευτικοί. Οι περισσότεροι/ες άλλωστε, αν μπορούσαν, αν δεν μετρούσαν δηλαδή οι απουσίες, δεν θα τιμούσαν με την παρουσία τους το σχολείο. Πρώτα πρώτα, θεωρώ, οι μαθήτριες και οι μαθητές νιώθουν περαστικές/οί, γιατί το δημόσιο δε τους λέει τίποτα, απαξιωμένο συνήθως εκούσια από κράτος και ιδιώτες. Τους είναι κάτι το ξένο - στην καλύτερη- αν όχι εχθρικό. Επιπλέον, οι μαθητές και οι μαθήτριες βλέπουν ένα μέλλον σκοτεινό. Αποζητούν ένα εύκολο μέλλον, ένα μέλλον της ήσσονος προσπάθειας. Ένα μέλλον που η εντιμότητα, η ειλικρίνεια, η αλληλεγγύη, γενικότερα το ήθος δεν έχει θέση. Το ήθος αποτελεί αδυναμία, εμπόδιο, μειονέκτημα, αφορμή εμπαιγμού. Το διάβασμα και η μόρφωση έχουν την ίδια μοίρα, μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι. Το βλέπουν σχεδόν παντού, όσο και αν εμείς οι μεγαλύτερες/οι επιμένουμε σχεδόν εμμονικά να τους λέμε το αντίθετο. Άλλωστε συχνά και εμείς είμαστε ασυνεπείς.
Μήπως η στάση αυτή του αδιάφορου, του τουρίστα είναι μία καταδίκη, μία άρνηση του συστήματος, μέρος του οποίου έχουμε γίνει και εμείς οι εκπαιδευτικοί; Μιλάμε - να το πω χωρίς περιστροφές - για ένα σύστημα ελέγχου, ένα σύστημα διακριτικής - μερικές φορές και αδιάκριτης χωρίς καν τα στοιχειώδη προσχήματα - επιβολής δεξιοτήτων, αντιλήψεων και αξιών, παραδείγματος χάρη η αξία της πειθαρχίας, η αξία της εργατικότητας, επιθυμητές υπαλληλικές αξίες για έναν εργοδότη.
Μήπως πρόκειται στην ουσία για αμφισβήτηση των γνώσεων και των αντιλήψεων των διδακτικών εγχειριδίων; Μήπως είναι μίμηση γονιών και κηδεμόνων που με λόγια και περισσότερο με στάσεις και συμπεριφορές οδηγούν ακόμη και ασυνείδητα (όπως αναφέρθηκε πιο πριν για τις/τους εκπαιδευτικούς ) σε διαφορετική από την επιθυμητή κατεύθυνση;
Από την άλλη - και διακόπτοντας τη ροή των προβληματισμών - κάνοντας, όπως θα έλεγε μία/ένας ψυχολόγος, μία γενναία αναπλαισίωση, βλέποντας δηλαδή τις συμπεριφορές με μία άλλη οπτική, μέσα σε ένα άλλο πλαίσιο, μήπως η φαινομενικά ανώριμη πράξη δείχνει ότι ο ο νέος άνθρωπος ωριμάζει; Να το πούμε αλλιώς: μήπως δείχνει ότι γίνεται ένας πραγματικός μάγκας/ μία μάγκισσα με τη θετική πτυχή, νιώθει πιο δυνατός/η, όχι μόνο σωματικά αλλά και νοητικά να αντισταθεί στους μεγαλύτερους. Λαχταράει να ψάξει, να αποκαλύψει, να αντιδράσει και να προτείνει τα δικά της/ου σε επίπεδο αντιλήψεων και αξιών. Και προφανώς στην αρχή θα κάνει λάθη και μπορεί να φανεί και σαν τουρίστας. Αλήθεια, και εμείς οι μεγαλύτερες/οι πόσο μα πόσο τουρίστες ίσως είμαστε;
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Η ύλη για 70.000 υποψήφιους ως 14/5 με τις λύσεις
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ