Alfavita Newsroom Στο ιστολόγιό του sarantakos.wordpress.com ο Νίκος Σαραντάκος θυμίζει σε όσους είχαν τελειώσει το σχολείο (και όχι μόνο) πριν την καθιέρωση του μονοτονικού, ορισμένα θέματα αναφορικά με τον τονισμό των μονοσύλλαβων λέξεων.
Με το μονοτονικό, όπως ισχύει στη χώρα μας από το 1982, οι μονοσύλλαβες λέξεις δεν τονίζονται, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Αυτές τις εξαιρέσεις τις μαθαίνουμε από το σχολείο, από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού ίσως. Η Γραμματική της Ε-ΣΤ Δημοτικού αναφέρει:
Επίσης στην επόμενη σελίδα αναφέρεται ότι τονίζονται οι αδύνατοι τύποι των προσωπικών αντωνυμιών στις περιπτώσεις όπου θα μπορούσε να υπάρξει σύγχυση με τα εγκλιτικά, π.χ. «Η μητέρα μού είπε / Η μητέρα μου είπε).
Ίσως οι συντάκτες της γραμματικής θεώρησαν περιττό να αναφερθεί το θηλυκό άρθρο «η», που δεν τονίζεται βεβαίως, ενώ θα μπορούσε (ή θα έπρεπε) να επισημαίνεται ότι επίσης τονίζονται τα «πού/πώς» στις φράσεις «πού και πού» και «πώς και πώς», όπου δεν εισάγεται ερώτηση.
Η γραμματική του Γυμνασίου εύλογα αναφέρει περισσότερα:
Οι κανόνες του τονικού συστήματος (μονοτονικού) που ισχύουν στην ελληνική εκπαίδευση και διοίκηση από το 1982 είναι οι εξής:
1) Τόνο παίρνει κάθε λέξη που έχει δύο ή περισσότερες συλλαβές. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση που η λέξη παρουσιάζεται ως μονοσύλλαβη ύστερα από έκθλιψη ή αποκοπή, όχι όμως όταν έχει χάσει το τονισμένο φωνήεν από αφαίρεση, π.χ. ούτ’ αυτός, κόψ’ τον, αλλά θα ‘θελε, μου ‘πε.
2) Οι μονοσύλλαβες λέξεις δεν παίρνουν τόνο. Εξαιρούνται και παίρνουν τόνο:
α) Ο διαζευκτικός σύνδεσμος ή, π.χ. ή αυτός ή εσύ.
β) Τα ερωτηματικά πού και πώς, π.χ. Πού θα πας; Με ρώτησε πώς τα περνάω. Τόνο επίσης παίρνουν το πού και το πώς σε περιπτώσεις όπως οι παρακάτω: Πού να σου τα λέω. Από πού κι ως πού. Πού και πού. Αραιά και πού. –Τους έστειλες το γράμμα; –Πώς! Πώς βαριέμαι! Κοιτάζω πώς και πώς να τα βολέψω.
γ) Οι αδύνατοι τύποι των προσωπικών αντωνυμιών (μου, σου, του, της, τον, την, το, μας, σας, τους, τις, τα), όταν στην ανάγνωση υπάρχει περίπτωση να θεωρηθούν εγκλιτικές, π.χ. Η μητέρα μού είπε (=η μητέρα είπε σε μένα), ενώ Η μητέρα μου είπε (=η δική μου μητέρα είπε).
δ) Οι μονοσύλλαβες λέξεις, όταν συμπροφέρονται με τους ρηματικούς τύπους μπω, βγω, βρω, ‘ρθω σε όλα τα πρόσωπα και τους αριθμούς και προφέρονται εμφατικά, π.χ. θά ‘ρθω (προφέρουμε δυνατότερα το θά), θά ‘ρθεις, αλλά θα ‘ρθεις (προφέρουμε δυνατότερα το ‘ρθεις).\
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Διέγραψαν από σχολικό βιβλίο την λέξη Ιντιφάντα: Η "ουδετερότητα" που δεν είναι ουδέτερη
750 ευρώ σε 170.000 πολίτες - Πάρτε τα με μια μόνο αίτηση και όλα εξα αποστάσεως μέσω golearn
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 2/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
