Για εκπαιδευτικούς: Ιδέες για εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου στις τάξεις

Με βάση τις νέες συνθήκες που βιώνουμε, ο εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου 1940 φέτος θα γίνει στις σχολικές τάξεις.

Ο Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών (κ. Ιωάννης Πούλιος) συνέταξε το ακόλουθο κείμενο με ιδέες και προτάσεις. 

Προτάσεις για δραστηριότητες στη σχολική τάξη:

1. Προβολές ταινιών. Μια εξαιρετική περίπτωση είναι η ταινία μικρού μήκους (animation) “Ο Ντούτσε αφηγείται…» (η πρώτη ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων, διάρκεια 6΄)

https://www.youtube.com/watch?v=HbFsxf5DZNU

Μπορούμε να προβάλλουμε την ταινία στην τάξη και να ακολουθήσει συζήτηση:

–ποια ιστορικά γεγονότα αποτυπώνονται;

–πώς παρουσιάζεται ο Ντούτσε;

–τι ζητούν οι δημιουργοί από τους θεατές στα πρωτα δευτερόλεπτα της ταινίας;

–ποια μουσική ακούγεται στην ταινία;

–πώς παρουσιάζονται οι Έλληνες;

–ποιος ήταν ο στόχος των δημιουργών της ταινίας; Ποιο ήταν το μήνυμά τους;

Άλλες ταινίες που μπορούμε να αξιοποιήσουμε:

«Η νύχτα των 10», μια ταινία μικρού μήκους (διάρκεια 12΄) από το 2^ο Δημ. Σχολείο Σιδηροκάστρου

https://www.youtube.com/watch?v=r0a5z4xLdcQ

«Δημήτριος Ίτσιος: Το παλικάρι του Ιστίμπεη!», μια ταινία μικρού μήκους (διάρκεια 11΄) από τα Εκπαιδευτήρια ΕΛΠΙΔΑ

https://www.youtube.com/watch?v=P2fbMfVW5d8

(Σημείωση: και οι δύο ταινίες διακρίθηκαν στον Διαγωνισμό για τη Μάχη των Οχυρών που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Φίλων Οχυρού Ιστίμπεη, σε συνεργασία με τις Διεύθυνσεις Π.Ε. & Δ.Ε. Σερρών)

«Το κανόνι και το αηδόνι», σπονδυλωτή ταινία του Ιάκωβου Καμπανέλλη που αποτελείται από τρεις ιστορίες. Προτείνεται η ιστορία: «Το ρολόι» (Το 1943 ο Ιταλός Διοικητής της Σύρου προσπαθεί να επιβληθεί στους κατοίκους του νησιού, που κοροϊδεύουν την δύναμη κατοχής και σκαρώνουν φάρσες σε βάρος τους). Διάρκεια 15΄

https://www.youtube.com/watch?v=DbzKDlDXxws

…και ένα μικρό απόσπασμα από την ιστορία «Οι αντίπαλοι» (Το 1944 ένας πλούσιος Πατρινός (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος), που το σπίτι του έχει επιταχθεί από τους Γερμανούς, έχει καλές σχέσεις με έναν Γερμανό αξιωματικό (Γιώργος Καμπανέλλης). Όμως διαπιστώνει πως ανάμεσα σε εχθρούς δεν υπάρχουν αισθήματα φιλίας).

https://www.youtube.com/watch?v=uBcsDA-a2h0

(Σημείωση 2: Μια άλλη εξαιρετική ταινία, αλλά μεγάλης διάρκειας (διάρκεια 90΄), είναι το «Ξυπόλητο τάγμα» (Εξαιρετική ταινία με πιτσιρικάδες σαλταδόρους. Περιγράφει με δραματικό τρόπο την πείνα της κατοχής – παράλληλα με την αντίσταση. Το φόντο είναι η παλιά Θεσσαλονίκη με αναφορά στο Παπάφειο Ορφανοτροφείο.)

https://www.youtube.com/watch?v=nM68HeP6zU0

2. Μια δεύτερη πρόταση αφορά στην ανάγνωση ποιημάτων, αλλά με εναλλακτικούς τρόπους (οι ιδέες της Θεατρολόγου Μαρίας Μεντίζη)

• Διαβάζουμε πολλές φορές και με διαφορετικό τρόπο και συναισθήματα το κείμενο
• Βρίσκουμε σ’ αυτό εικόνες, σχήματα, ρόλους, κεντρική ιδέα ή μήνυμα
• Τα δημιουργούμε όλα αυτά με τα σώματα των παιδιών ή χρησιμοποιώντας λίγα αντικείμενα-σύμβολα
• Βρίσκουμε τον ρυθμό του ποιήματος και τον ακολουθούμε ή τον ανατρέπουμε
• Συνοδεύουμε το ρυθμό με ήχους, κραυγές, μουρμουρητά, αυτοσχέδια όργανα ή πραγματικά
• Χρησιμοποιούμε ανάλογη μουσική αν ταιριάζει
• Χωρίζουμε το ποίημα σε ενότητες που απαγγέλλονται ανά άτομο ή ανά ομάδα ή εν χορώ
• Αποφεύγουμε να κάνει την απαγγελία ένα μόνο άτομο αν μάλιστα είναι μεγάλο το ποίημα
• Αφήνουμε χρόνο στις παύσεις

3. Πολυμεσικές παρουσιάσεις: ένας αριθμός μαθητών μπορούν να αναλάβουν για εκείνη την ημέρα να ετοιμάσουν πολυμεσικές παρουσιάσεις με στοχευμένη θεματολογία (για παράδειγμα: η έναρξη του πολέμου, οι μάχες στο αλβανικό μέτωπο, οι γελοιογραφίες του πολέμου, τα πρωτοσέλιδα του πολέμου, οι μάχες των Οχυρών, η εισβολή των Γερμανών, η Κατοχή κλπ). Κάθε παρουσίαση θα είναι μικρή (ως 7,8 διαφάνειες).

4. Η σύνδεση με την τοπική ιστορία. Αξιοποιούμε το εγχειρίδιο της τοπικής ιστορίας. Στην ακόλουθη ιστοσελίδα, μπορούν να αξιοποιηθούν ένα από τα υποκεφάλαια

24.   Η κήρυξη του β' Παγκοσμίου πολέμου

25.   Η μάχη των Οχυρών-Έναρξη ελληνογερμανικού πολέμου

26.   Η σφαγή των Κερδυλλίων

27.   Η περίοδος της Κατοχής

http://localhistoryserres.sites.sch.gr/index.php/20os-aionas-a

Σκοπός μας δεν είναι να μετατρέψουμε τον εορτασμό της ημέρας σε ένα ακόμη μάθημα ιστορίας, αλλά να κατανοήσουμε τις τοπικές συνθήκες, να εστιάσουμε στην καθημερινότητα των ανθρώπων και να αναδείξουμε ελκυστικά στοιχεία που ίσως δε γνωρίζουν οι μαθητές.

Για παράδειγμα: Ένας ποδοσφαιρικός αγώνας την περίοδο της Κατοχής:

http://localhistoryserres.sites.sch.gr/index.php/20os-aionas-a/i-periodos-tis-katoxis/286-enot27-football

5. Αντί για εορτασμό στην τάξη, επιλέγουμε εκείνη την ημέρα (ως τμήμα, τηρώντας όλες τις υποδείξεις του ΕΟΔΥ αλλά και τις πρόνοιες του Υ.ΠΑΙ.Θ. για τις εκπαιδευτικές επισκέψεις) να κάνουμε μια εκπαιδευτική επίσκεψη σε έναν τόπο ιστορικού ενδιαφέροντος. Για παράδειγμα στην Περιφερειακή Ενότητα των Σερρών, μπορούμε να επισκεφτούμε: το μνημείο των Ν. Κερδυλλίων, τα Οχυρά του Ρούπελ κλπ

6. Δραματοποίηση ή θεατρική αφήγηση ενός μικρού διηγήματος με θέμα την 28^η Οκτωβρίου (προτείνεται να επιλεγούν μικρά διηγήματα που περιλαμβάνουν διαλόγους, οι μαθητές μπορούν να μοιραστούν τους ρόλους και ένας να κάνει τον αφηγητή, προτείνεται να προστεθούν στους διαλόγους θεατρικά στοιχεία και κίνηση):

«Η Ιταλία μας κήρυξε τον πόλεμο» (Κυριάκος Ντελόπουλος, Ο Άκης και οι άλλοι)

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2001/Glossa_E-Dimotikou_html-empl/index1_03.html

«Οι πιτσιρίκοι» (Δημήτρης Ψαθάς)

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2228/Keimena-Neoellinikis-Logotechnias_A-Gymnasiou_html-empl/index05_05.html

«Το πλατύ ποτάμι», Γιάννης Μπεράτης (σελ. 28)

http://archeia.moec.gov.cy/sm/14/vivlio_mathiti_c_gymn_2014.pdf

«Ο λύκος δε διαλέγει» (Ζήσης Σκάρος) (σελ. 32)

http://archeia.moec.gov.cy/sm/14/vivlio_mathiti_c_gymn_2014.pdf

«Οι Γερμανοί και οι πρόκες», Άλκη Ζέη

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2168/Anthologio_G-D-Dimotikou_html-empl/index05_07.html

«Ο Τζοβάνι», Λιλίκα Νάκου

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2168/Anthologio_G-D-Dimotikou_html-empl/index05_08.html

«Τα κουλουράκια», Ζωρζ Σαρή

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2003/Anthologio_E-ST-Dimotikou_html-empl/index08_14.html

«Η παρέλαση», Άλκη Ζέη

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2003/Anthologio_E-ST-Dimotikou_html-empl/index08_13.html

7. Εκείνη την ημέρα οι μαθητές φτιάχνουν την αφίσα της ημέρας (το σενάριο είναι ότι φτιάχνουμε την αφίσα της ετήσιας γιορτής του σχολείου με σκοπό να προσκαλέσουμε τους γονείς μας  ή εναλλακτικά, δημιουργούμε μια αφίσα με τα μηνύματα της ημέρας)

8. Να αξιοποιήσουμε τον «Μικρό Ήρωα» (Ο Μικρός Ήρως ήταν εβδομαδιαίο ανάγνωσμα που συνέγραψε ο Στέλιος Ανεμοδουράς και διάνθισε με σκίτσα του ο Βύρων Απτόσογλου για μία ολόκληρη 16ετία, από το 1953 έως το 1968 όταν και διακόπηκε για λόγους που είχαν άμεση σχέση με την επιβολή λογοκρισίας που εφάρμοσε το τότε δικτατορικό καθεστώς. Πρόκειται για τις περιπέτειες τριών ηρωϊκών Ελληνόπουλων (του Γιώργου Θαλάσση, της Κατερίνας και του "Σπίθα") κατά τη διάρκεια της κατοχής και του αγώνα τους απέναντι σε Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες.

Μπορούμε να αξιοποιήσουμε κάποια τεύχη που υπάρχουν στο διαδίκτυο και να ζητήσουμε από τους μαθητές να τα διαβάσουν, να κάνουν δραματοποιήσεις σκηνών, να τα παρουσιάσουν συνοπτικά στην τάξη την ημέρα της γιορτής κλπ. Ενδεικτικά, κάποια τεύχη:

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_01.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_97.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_98.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_99.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_100.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_101.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_102.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_103.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_156.pdf

http://www.pankoland.com/baoulo/MH_213.pdf

9. Άλλη μια ιδέα είναι να αξιοποιήσουμε το «Ημερολόγιο της Άννα Φρανκ». Μπορούμε να αναθέσουμε τις προηγούμενες μέρες στους μαθητές να επιλέξουν μία ημέρα από το ημερολόγιο (https://kupdf.net/download/alpha-nu-nu-alpha-phi-rho-alpha-nu-kappa-eta-mu-epsilon-rho-omicron-lambda-omicron-gamma-iota-omicron_58a047466454a75c1fb1e92d_pdf) και την ημέρα της γιορτής, μπορούν να ετοιμάσουν μια αφήγηση, μια δραματοποίηση, μια επιστολή, ένα εικαστικό έργο κλπ και να παρουσιάσουν ό,τι έφτιαξαν ή έγραψαν στην τάξη.

Εναλλακτικά, μπορούμε να ετοιμάσουμε μια εικονοϊστορία (δείτε εδώ ένα παράδειγμα:

https://media.public.gr/Books-PDF/9789601674964-1279512.pdf)

10. Να τραγουδήσουμε στην τάξη κάποια από τα τραγούδια της ημέρας (ορισμένα από αυτά, ολοκληρώνουν και άλλες δράσεις που προαναφέρθηκαν, όπως ο Μικρός Ήρως, το αρχικό animation για τον Ντούτσε κλπ.

Γυναίκες ηπειρώτισσες

https://www.youtube.com/watch?v=d-mphLx9sgY

Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του

https://www.youtube.com/watch?v=GXNLyBIr19E

Κορόιδο Μουσολίνι

https://www.youtube.com/watch?v=bRYigRhaHKw

Ο Μικρός Ήρωας

https://www.youtube.com/watch?v=DeMweA8pnLg

Παιδιά, της Ελλάδας παιδιά

https://www.youtube.com/watch?v=l8JzuSXs0GU

Δυο παιδιά από το Βραχώρι

https://www.youtube.com/watch?v=P2nR7kV43PI

Έφεδρος ανθυπολοχαγός

https://www.youtube.com/watch?v=E2B-AvzAkOk&list=PLR2m556tJJt4cBU1ppVFN15hmLwHt54X_&index=7

Ο μικρός στρατιώτης

https://www.youtube.com/watch?v=TGZ-iIqU488

11. Ακούμε στην τάξη την ανακοίνωση του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών (27 Απριλίου 1941) και τη σχολιάζουμε.
12. Τέλος, μπορούν οι εκπαιδευτικοί να πάρουν ιδέες από κάποια διαθεματικά σενάρια που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης (αναζητήστε τα με την αρίθμηση που ακολουθεί)

https://dipe.ser.sch.gr/?page_id=5409

15.Ο Ελύτης στο νοσοκομείο

36.Μανώλης Γλέζος

46.Μάχη των Οχυρών

79.Άννα Φρανκ

…αλλά και δύο σενάρια που προωθήθηκαν φέτος (Ποδόσφαιρο, από τα Σέρρας της Κατοχής… στον Πανσερραικό & Βούλα Παπαϊωάννου, η φωτογράφος της Κατοχής) και βρίσκονται στην ομάδα σχολικών δραστηριοτήτων στο Facebook (https://www.facebook.com/groups/421035481429146/)

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber