Το γεγονός πως το Υπουργείο Παιδείας δεν αγαπάει τους μαθητές, το ξέρουν όλοι, μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί, καθώς και το ίδιο το Υπουργείο. Ακόμη και στην περίπτωση όπου υπάρχει η καλή διάθεση από μεριάς της ηγεσίας να λυθούν κάποια προβλήματα και να γίνουν μικρά βήματα προς μια θετική κατεύθυνση, νιώθει κανείς πως το ίδιο το σύστημα και η γραφειοκρατία του είναι τέτοια, ώστε όσο καλή διάθεση να έχει ο κάποιος, αυτή πεθαίνει ήδη στα σπάργανά της.
Όσο κι αν ακούγεται ‘’κλισέ’’, ο κορονοϊός αποτέλεσε μια καλή δοκιμασία για το εκπαιδευτικό σύστημα, και εν μέσω πανδημίας, η ανάγκη για τηλεκπαίδευση έγινε πιο επιτακτική από ποτέ. Το Υπουργείο τσάτρα-πάτρα κατάφερε να στήσει μια υποδομή του ποδαριού, αλλά αυτό που όλοι φοβούνται είναι πως κάθε προσπάθεια για να γίνει σωστά και οργανωμένα η εκπαίδευση από απόσταση, θα ξεχαστεί μόλις περάσει αυτή η κρίση. Τελικά, μοιάζει πως το σύστημα πολεμάει τον εαυτό του, κι ενώ μπορεί να κάνει κάποια θετικά βήματα, αυτά δεν γίνονται ποτέ.
Ο γνωστός κωμικός και youtuber Mikeius μαζί με τον Δημήτρη Κουλουμάση έκαναν μια καινούργια εκπομπή στο youtube, με την ονομασία «Schoolhacks». Η λογική είναι απλή: Μικρά μαθήματα της σχολικής ύλης, είτε για καλύτερη κατανόηση, είτε ως φρεσκάρισμα των γνώσεων των παλαιότερων τάξεων. Έχεις κενά που θες να καλύψεις; Έχεις ξεχάσει πως λύνονται κάποιες εξισώσεις και δυσκολεύεσαι στο μάθημα; Ο Mikeius και ο Κουλουμάσης έχουν την λύση.
Αν το Υπουργείο αγαπούσε τους μαθητές του, θα έπαιρνε αυτή την ιδέα, θα την πήγαινε σε άλλο επίπεδο και θα την τερμάτιζε. Θα έφτιαχνε μια σοβαρή πλατφόρμα όπου θα υπήρχαν βίντεο που θα ανέλυαν όλη την ύλη, όλων των μαθημάτων, όλων των τάξεων. Δεδομένου πως αυτά θα προέρχονταν κατευθείαν από το Υπουργείο και θα ήταν εγκεκριμένα από επιτροπή, δεν θα υπήρχε κανένας φόβος ως προς την ποιότητα, αλλά ακόμη και αν υπήρχε, θα μπορούσαν να τα αλλάξουν, να τα προσαρμόσουν, να τα τελειοποιήσουν.
Τα πλεονεκτήματα της ανάπτυξης μιας τέτοιας ιδέας θα ήταν πολλαπλά, πέρα από την τηλεκπαίδευση σε έκτακτες περιπτώσεις, όπως η πανδημία.
Το πρώτο και σημαντικότερο είναι η ευκολία που προσφέρουν στους μαθητές τα βιντεοσκοπημένα μαθήματα. Δεδομένου πως είναι προ-μαγνητοσκοπημένα και δεν αποτελούν ζωντανή διδασκαλία, ο μαθητής μπορεί να τα δει από όπου θέλει, όπως θέλει, ό,τι ώρα θέλει, από όποια συσκευή θέλει, laptop, tablet ή κινητό. Δεν περιορίζεται από το σχολικό ωράριο και πρόγραμμα, που επιτάσσει συγκεκριμένο μάθημα σε συγκεκριμένη ώρα, αλλά με αυτόν τον τρόπο του δίνεται η ευχέρεια να δημιουργήσει το δικό του προσωπικό «πρόγραμμα», βασισμένο στις ανάγκες του.
Επιπλέον, το γεγονός πως αυτά αποτελούν βίντεο και όχι ζωντανή διδασκαλία, έχει το πλεονέκτημα της επαναπαροκολούθησης. Πολλές φορές, μαθητές και εκπαιδευτικοί παραπονιούνται πως δεν έχουν αρκετή ώρα και πως αναγκάζονται να ‘’τρέχουν την ύλη για να προλάβουν’’. Ως αποτέλεσμα, μένουν με απορίες που δεν λύνονται ποτέ γιατί (προφανώς) ο εκπαιδευτικός δεν έχει τον χρόνο να τις λύσει. Οι απορίες εξελίσσονται σε κενά, και αφού δεν υπάρχει ο χρόνος, το βάρος πέφτει στα φροντιστήρια και στην παραπαιδεία – που το ίδιο το Υπουργείο ευαγγελίζεται πως θέλει να πατάξει. Η δυνατότητα να παρακολουθήσει ένας μαθητής ένα μάθημα δύο, τρεις και όσες φορές θέλει, μέχρι να το καταλάβει και να το εμπεδώσει, βοηθάει τον μαθητή, που πλέον νιώθει πως δεν καταστράφηκε η ζωή του αν λείψει σε ένα μάθημα, αν δεν πήρε καλές σημειώσεις, ή αν απλώς εκείνη την ημέρα δεν μπορούσε να συγκεντρωθεί και με τον ίδιο τρόπο, βοηθάει και τον εκπαιδευτικό, που πλέον μπορεί να εστιάσει στις πραγματικές αδυναμίες του κάθε μαθητή.
Αυτό σημαίνει πως αμβλύνεται εν μέρει και η διαφορά δυναμικής μεταξύ των μαθητών. Αν κάποιος χρειάζεται να διαβάσει το ίδιο πράγμα δύο φορές για να το καταλάβει, δεν μειονεκτεί πλέον απέναντι στον «καλό» μαθητή που μπορεί να απορροφά την γνώση από την πρώτη φορά. Πλέον μπορεί να παρακολουθεί με μεγαλύτερη άνεση την παράδοση στην τάξη, γνωρίζοντας πως μπορεί να συνεχίσει την προσπάθειά του και εκτός σχολείου.
Ο χρόνος είναι σημαντικός και από μια άλλη σκοπιά. Οι εκπαιδευτικοί παραπονιούνται δικαίως πως το σαρανταπεντάλεπτο δεν επαρκεί για μια σωστή παράδοση και πως πολλές φορές αναγκάζονται να συμπυκνώσουν την ύλη, αφήνοντας κομμάτια έξω, είτε περνώντας επιδερμικά κάποια άλλα. Με αυτή τη μέθοδο, το πρόβλημα αυτό δεν υφίσταται. Το μαγνητοσκοπημένο βίντεο για το οποιοδήποτε μάθημα δεν συμπιέζεται στην φόρμα των σαράντα πέντε λεπτών, αλλά κρατάει όσο χρειαστεί να κρατήσει. Αν το μάθημα ιστορίας για τον Πελοποννησιακό Πόλεμο χρειάζεται να είναι τρεις ώρες, τότε αυτό θα διαρκεί και τρεις ώρες – ή τρία βίντεο της μιας ώρας ή έξι του μισάωρου. Όπως και να είναι, αυτό βοηθάει τον μαθητή γιατί διδάσκεται το μάθημα, όπως πρέπει, χωρίς χρονική πίεση.
Και για να είμαι ειλικρινής, ναι, θα προτιμούσα ένα διεξοδικό βίντεο, το οποίο θα μπορούσα να το δω από το κρεβάτι μου, ή τρώγοντας στο τραπέζι, ένα βίντεο που θα μπορούσα να το σταματήσω όποτε θέλω και να γράψω σημειώσεις ή να ξεκουραστώ και να το συνεχίσω από εκεί που το άφησα, παρά μια μεταφορά της εμπειρίας της αίθουσας μέσω κάμερας στο skype. Η τεχνολογία μπορεί πραγματικά να εκσυγχρονίσει την παιδεία, κι αυτό δεν θα συμβεί μεταφέροντας την ίδια εμπειρία σε διαφορετικό μέσο, αλλά σχεδιάζοντας από το μηδέν ένα σύστημα το οποίο θα είαι φτιαγμένο για να αξιοποιεί τα εργαλεία που του προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες.
Και όλα αυτά, χωρίς να λάβω υπόψη μου το οικονομικό όφελος που μπορεί να έχει μια οικογένεια, που δεν θα χρειάζεται να χρυσοπληρώνει την κάθε αλυσίδα φροντιστηρίου, μιας και θα έχει την ίδια ή και καλύτερη εμπειρία στο σπίτι της. Αλλά και στην περίπτωση που θα χρειαζόταν επιπλέον βοήθεια από κάποιον ιδιώτη καθηγητή, αυτή θα ήταν για τα ειδικότερα θέματα και τις προσωπικές αδυναμίες του μαθητή που πιθανώς να εμφανίζονταν.
Προφανώς, και το τονίζω, δεν εισηγούμαι να αντικατασταθεί η διδασκαλία με βιντεάκια στο youtube. Κανείς δεν το εισηγείται αυτό. Αλλά λέω πως, αν το Υπουργείο αγαπούσε τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς του, θα ήθελε να έχουν όσα περισσότερα εργαλεία να αξιοποιήσουν, και πιστεύω πως ένα τέτοιο σύστημα θα βοηθούσε αν όχι όλους, τότε αρκετούς ώστε να αξίζει να το προσπαθήσουμε. Λάθη, ατέλειες και παρερμηνείες σίγουρα θα υπάρξουν και σίγουρα δεν μπορεί ένα ολόκληρο σχέδιο να αναπτυχθεί μέσα σε ένα σύντομο άρθρο. Όμως η ευκαιρία δόθηκε και πιστεύω πως πρέπει να την αξιοποιήσουμε ή τουλάχιστον να την δοκιμάσουμε.
Το μόνο που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση, ειλικρινής διάλογος και θέληση να βοηθήσουμε τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς στο να κάνουν το λειτούργημά τους.
Δρ. Ανδρέας Αντωνίου, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας από το Α.Π.Θ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Σχολεία: Αλλάζουν οι ώρες αποχώρησης των μαθητών
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 24 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 24/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
