Χ. Κεφαλίδου: Το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των ΑΕΙ στην οικονομική ενίσχυση από το κράτος δεν διαπραγματεύεται
Ομιλία στη Σύνοδο των Πρυτάνεων

Ομιλία στην 92η Σύνοδο των Πρυτάνεων παρέθεσε σήμερα, Σάββατο 30/11, η Χαρά Κεφαλίδου, Τομεάρχης Παιδείας και βουλευτής Δράμας του Κινήματος Αλλαγής.

Ολόκληρη η ομιλία της Χαράς Κεφαλίδου:

«Κυρίες και Κύριοι,

O πρωταρχικός σκοπός των Πανεπιστημίων είναι η παραγωγή και μετάδοση της επιστημονικής γνώσης προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Η εξυπηρέτηση της αγοράς και του επιχειρηματικού κλάδου πρέπει να έρχεται ως αποτέλεσμα αυτής της επιστημονικής γνώσης. Στα Ελληνικά Πανεπιστήμια παράγεται γνώση σε πολύ υψηλό επίπεδο. Αυτό αποδεικνύεται:

  • τόσο από τις διεθνείς εκθέσεις, όπου οι Έλληνες επιστήμονες παράγουν, ανάλογα με τον πληθυσμό της χώρας και τη χρηματοδότηση, πολύ περισσότερα επιστημονικά άρθρα από ότι άλλοι Ευρωπαίοι όπως π.χ. Γάλλοι και  Γερμανοί,
  • όσο και από διεθνείς διαγωνισμούς αριστείας, όπου Έλληνες φοιτητές κατακτούν τις πρώτες θέσεις.

Η επαρκής χρηματοδότηση προς τα ΑΕΙ είναι ίσως ο βασικότερος μοχλός ανάπτυξής τους και αποτελεί ένα πάγιο αίτημα του συνόλου της κοινωνίας. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί είναι ότι η χρηματοδότηση από 1,42 δις ευρώ το 2009, μειώθηκε στο 0,83 δις ευρώ το 2015 και έκτοτε παραμένει σε ανάλογα χαμηλά επίπεδα.

Η σύνδεση της κρατικής χρηματοδότησης των ΑΕΙ με την αξιολόγηση είναι στην κατεύθυνση της ορθολογικής διαχείρισης των προβλεπόμενων κονδυλίων για την Γ’ βάθμια εκπαίδευση. Αρκεί να μην χρησιμοποιηθεί ως εύσχημος τρόπος για να αποφύγει η Πολιτεία να καλύψει βασικές ανάγκες και οδηγηθούμε στην περαιτέρω μείωση της κρατικής χρηματοδότησης, που θα υπονομεύσει τη λειτουργία και τον δημόσιο χαρακτήρα των Πανεπιστημίων.

Το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των ΑΕΙ στην οικονομική ενίσχυση από το Κράτος (άρθρο 16 παρ.5) δεν μπορεί να τεθεί υπό διαπραγμάτευση. Από την άλλη, η ευνομούμενη Πολιτεία οφείλει να έχει και να λειτουργεί με κανόνες, διαφάνεια, αξιολόγηση και λογοδοσία. Είναι ο ελάχιστος σεβασμός στα χρήματα των Ελλήνων πολιτών που δεν περισσεύουν.

Η εύρεση πρόσθετων πόρων χρηματοδότησης και κυρίως η παραγωγή πλούτου από τα ίδια τα Πανεπιστήμια με τη διεύρυνση των δυνατοτήτων απόκτησης πόρων αποτελεί κοινή λογική για την ανάπτυξη των ΑΕΙ. Οι φόβοι που έχουν διατυπωθεί ότι τέτοιες πρακτικές θα λειτουργήσουν ως υποκατάστατο της κρατικής χρηματοδότησης είναι παρωχημένοι και με ιδεολογικές αγκυλώσεις.

Είναι γνωστή η αντίθεσή μας στην απομάκρυνση του Τομέα Έρευνας από το Υπ. Παιδείας και η μεταφορά του στο Υπ. Ανάπτυξης. Όσο κι αν θέλει συμβολικά η Κυβέρνηση να περάσει το μήνυμα της προτεραιότητας του εκσυγχρονισμού του ελληνικού Πανεπιστημίου και σύνδεσής του με την επιχειρηματικότητα, δεν αποφεύγει να εγείρει ερωτηματικά καθώς μοιάζει να υποκρύπτει εργαλειοποίηση της έρευνας, υποβαθμίζοντας την ανεξαρτησία της και υπονομεύοντας τον ευρύτερο ανθρωπιστικό και κοινωνικό της ρόλο.

Κυρίες και κύριοι,

Το Πανεπιστήμιο δεν είναι και δεν πρέπει να λειτουργεί ως επιχείρηση. Είναι όμως και πρέπει να λειτουργεί ως δεξαμενή  τροφοδότησης και κινητοποίησης των επιχειρήσεων προκειμένου να εξελιχτούν, και να γίνουν ανταγωνιστικές στο διεθνές περιβάλλον. 

Ταυτόχρονα, οφείλει όχι μόνο να ακολουθεί και να εναρμονίζεται με τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου, αλλά και να είναι ο μπροστάρης της ανάπτυξης του τόπου. Αφού στο τέλος αυτόν καλείται να εξυπηρετήσει με τις γνώσεις και  την εξειδίκευση που παρέχει στους φοιτητές που εκπαιδεύει.

Όσο καλύτερα επιτελεί αυτό τον πρωταρχικό του ρόλο, τόσο συντελεί στην ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου του συνόλου. Αυτή η στοιχειώδης λογική, (απόδειξη οι 400.000 νέοι επιστήμονες που εγκατέλειψαν τη χώρα τα τελευταία 10 χρόνια), χάθηκε!

Η κριτική που ασκείται, για την απουσία εμπορικής αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων της πανεπιστημιακής κοινότητας με τη δημιουργία πατεντών ή με τη δημιουργία τεχνοβλαστών/ spin-off εταιρειών, σε συνεργασία και με ιδιώτες επενδυτές κλπ, θεωρούμε ότι έχει ως βάση, το αίτημα του εκσυγχρονισμού του πανεπιστημιακού χώρου. Αλλά μέχρι εκεί!

Η υποχρέωση της Πολιτείας να στηρίζει οικονομικά, την υψηλού επιπέδου ερευνητική δραστηριότητα των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σεβόμενη την ελευθερία του κάθε ερευνητή στην επιλογή της ερευνητικής του ενασχόλησης, δεν μπορεί να τίθεται υπό αμφισβήτηση ή διαπραγμάτευση.

Γιατί είναι άλλο πράγμα τα ερευνητικά αποτελέσματα εφαρμοσμένων ερευνητικών δραστηριοτήτων να μπορούν να αξιοποιηθούν και να οδηγήσουν σε αξιοποιήσιμα επιχειρηματικά οικονομικά οφέλη, κι άλλο ο περιορισμός και η ποδηγέτησή της από την επιχειρηματική ελίτ.

Άλλωστε στην επιστήμη, τα αποτελέσματα μιας έρευνας δεν είναι εκ των προτέρων γνωστά. Η έρευνα χρειάζεται χρόνο. Στον αντίποδα στην επιχειρηματικότητα, στις επενδύσεις ο χρόνος λειτουργεί αντίστροφα. Αυτή την αντίθεση καλούμαστε να συγκεράσουμε.

Εμείς πιστεύουμε ότι η προοπτική εμπορικής αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων είναι σημαντικός παράγοντας. Όμως δεν μπορεί να αναγνωρίζεται ως μοναδικό κριτήριο προσανατολισμού των Προγραμμάτων Σπουδών και Έρευνας. Μπορεί να είναι ικανή όχι όμως και αναγκαία συνθήκη καθορισμού της κατεύθυνσης του Δημόσιου Πανεπιστημίου.

Δείτε για παράδειγμα την έρευνα στο πεδίο των Ανθρωπιστικών Επιστημών.  Δεν μπορεί να μεταφραστεί ευθέως σε παραγωγή πλούτου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι πολιτισμός, Θέατρο, Ιστορία, Αρχαιολογία, Φιλοσοφία, πρέπει να σταματήσουν ή να συρρικνωθούν λόγω έλλειψης άμεσων οικονομικά αξιοποιήσιμων αποτελεσμάτων; 

Κυρίες και κύριοι,

Για το Κίνημα Αλλαγής βάση αναφοράς των όποιων αλλαγών στα Πανεπιστήμια είναι ο Ν.4009, που πολεμήθηκε και τελικά δεν προχώρησε σε μια ολοκληρωμένη πρώτη εφαρμογή, ώστε να μπορούμε σήμερα να συζητάμε βελτιώσεις.

Αναφέρομαι επιγραμματικά στο Πρόγραμμά μας:

  • Αναγνώριση της ανάγκης Ενιαίου χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας με ισχυρούς εκπαιδευτικούς πόλους ανά Περιφέρεια και Επαναφορά του διακριτού ρόλου της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.
  • Επανασχεδιασμός και Αναδιάρθρωση του κατακερματισμένου (γεωγραφικά και ακαδημαϊκά) χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η χωροταξική αναδιάρθρωση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με τη δημιουργία ισχυρών εκπαιδευτικών πόλων ανά Περιφέρεια (και όχι ένα Τμήμα σε κάθε πόλη).
  • Άμεση ανασύσταση του Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας (ή μάλλον Εκπαίδευσης) για να υπάρξει εθνικός στρατηγικός σχεδιασμός για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
  • Ενίσχυση του ρόλου της ΑΔΙΠ και υποχρεωτική αξιολόγηση όλων των Πανεπιστημιακών Τμημάτων (τόσο των προγραμμάτων σπουδών όσο και των διδασκόντων με τη συμμετοχή των φοιτητών/τριών) και Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων/Ερευνητικών Κέντρων.
  • Δημιουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων Προπτυχιακών και Μεταπτυχιακών σπουδών για υποδοχή ξένων φοιτητών. Η Ελλάδα και τα Πανεπιστήμιά της μπορούν να γίνουν διεθνής εκπαιδευτικός χώρος αναφοράς. Δυνατότητα ίδρυσης παραρτημάτων των ελληνικών πανεπιστημίων στο εξωτερικό.
  • Ενίσχυση της Αυτονομίας και της Εξωστρέφειας των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, και τέλος
  • Κωδικοποίηση όλων των νομοθετημάτων που διέπουν τα ΑΕΙ και δημιουργία ενός λιτού θεσμικού πλαισίου, ώστε να υπάρξει Αυτονομία του Πανεπιστημίου από την κρατική εξουσία (να αποφασίζει το Πανεπιστήμιο για την καθιέρωση κανόνων και να ρυθμίζει τις υποχρεώσεις φοίτησης (πλήρης ή μερική φοίτηση, χρονικό όριο κλπ).

Που βρεθήκαμε τα τελευταία χρόνια; Στις συμπληγάδες των πολιτικών επιλογών ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, που χωρίς επιστημονικούς όρους και προϋποθέσεις πανεπιστημιοποίησαν τα ΑΤΕΙ, ψήφισαν ένα απαράδεκτο σύστημα εισαγωγής υποβαθμίζοντας την παρεχόμενη γνώση στα Λύκεια (η υποτιθέμενη «ελεύθερη πρόσβαση» στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση) και πόσα άλλα.

Το ερώτημα όμως παραμένει. Πως ανταποκρίνεται η σημερινή κυβέρνηση στην ανάγκη συνολικής μεταρρύθμισης ώστε να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις των πολιτικών ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ; 

Με αποσπασματικές διατάξεις, τροπολογίες, και άτολμη εκπαιδευτική πολιτική; Έτσι δεν αίρονται οι σοβαρές συνέπειες και ελλείψεις που άφησε πίσω της η Αντι-μεταρρύθμιση Γαβρόγλου.

Όσο η δημόσια εκπαίδευση και το ανθρώπινο δυναμικό της παραμένουν εγκλωβισμένοι σε προκαταλήψεις και αγκυλώσεις του παρελθόντος, τόσο η επικράτηση ενός άκρατου λαϊκισμού θα βρίσκει γόνιμο έδαφος.

Η φύση καλύπτει πάντοτε τα κενά που δημιουργούνται.

Τα θέματα εύρυθμης, σύγχρονης λειτουργίας των Πανεπιστημίων μας ώστε να είναι διεθνώς ανταγωνιστικά και να αποτελούν μοχλό ανάπτυξης της χώρας περιμένουν απαντήσεις. Πού θέλουμε να πάμε, σε πόσο χρόνο και με ποιες παραδοχές, ποιο κόστος (κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό) ως συντεταγμένη κοινωνία;

Το ξέρουμε πλέον όλοι ότι μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν.

Χρειάζεται διάλογος, πνεύμα συνεργασίας, ειλικρινής διάθεση να δούμε πέρα από κομματικές, επαγγελματικές, κοινωνικές προλήψεις, αγκυλώσεις και στεγανά, πολλή δουλειά και εμπλοκή όλων των παραγωγικών φορέων, της επιστημονικής κοινότητας και της κοινωνίας των πολιτών.

Η χώρα έχει άμεση ανάγκη στιβαρής και ολοκληρωμένης μεταρρύθμισης στα θέματα Παιδείας».

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Αδιανόητη αυθαιρεσία: Διευθυντής Π.Ε αδικεί υποψήφιο Διευθυντή σχολείου και δημιουργεί «μπάχαλο» με εμπλοκή της δικαιοσύνης!

Κατάρτιση 500.000 ενηλίκων: 10.000 προσλήψεις εκπαιδευτών ενηλικών με έως 22 ευρώ την ώρα

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - Ξεκινάει 28 Μαρτίου

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 28/3

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)

ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Είμαι επί ξυρού ακμής και δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας! Τι σημαίνει αυτός ο συνδυασμός νεοελληνικής και αρχαίας γλώσσας
Εκφράσεις από τα Αρχαία Ελληνικά που χρησιμοποιούμε σήμερα
Είμαι επί ξυρού ακμής και δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας! Τι σημαίνει αυτός ο συνδυασμός νεοελληνικής και αρχαίας γλώσσας
paidia glossa
Δέκα παγκόσμιες λέξεις που είναι… ελληνικές και κάνουν τη δική τους "καριέρα" στο εξωτερικό
Δέκα λέξεις με ελληνική ρίζα, που κάνουν τη δική τους "καριέρα" στο εξωτερικό
Δέκα παγκόσμιες λέξεις που είναι… ελληνικές και κάνουν τη δική τους "καριέρα" στο εξωτερικό
anergoi-oaed-epidoma-anergia.jpg
Δωρεάν εργαστήρια συμβουλευτικής ΔΥΠΑ: Ξεκινούν αύριο οι αιτήσεις- Οι θεματικές
Αύριο ξεκινούν οι αιτήσεις για τα διαδικτυακά εργαστήρια συμβουλευτικής της ΔΥΠΑ για τον Απρίλιο, με νέες θεματικές ενότητες
Δωρεάν εργαστήρια συμβουλευτικής ΔΥΠΑ: Ξεκινούν αύριο οι αιτήσεις- Οι θεματικές