Alfavita Newsroom Είναι καιρός, τώρα, που η Ζωσιμαία Σχολή ως πρότυπο σχολείο περιφέρεται ως «σκοτεινό αντικείμενο» ενός συλλογικού ανεκπλήρωτου πόθου, στη μικρή μας πόλη, τα Γιάννενα. Προεκλογικά, ανακοινώθηκε η ίδρυση Πρότυπου Πειραματικού Λυκείου! Η συνταγή των προεκλογικών υποσχέσεων υπογράμμιζε τη φαυλότητα της κυβερνητικής απόφασης για εξαγορά ψήφων. Πολιτική επιλογή της τελευταίας στιγμής για ένα τύπο σχολείου, που δεν έχει καμιά προτεραιότητα, σήμερα. Το Λύκειο είναι ένα ακυρωμένο σχολείο! Κι αυτό είναι το πρόβλημα.
Μετά τις εκλογές, ήρθε η νέα αριστερή πολιτική ηγεσία. Αρχικά είχε συμπεριλάβει τη Ζωσιμαία Σχολή ( και με Λύκειο) στα «πρότυπα». Στη συνέχεια τα πήρε πίσω. Νέος κύκλος κλαυθμών, οδυρμών, καταγγελιών και ανοικτών επιστολών στην πόλη μας. Με όλο το σεβασμό στα χρόνια αιτήματα του Συλλόγου Αποφοίτων της Ζωσιμαίας Σχολής και των άλλων φορέων της πόλης, θα ισχυριστούμε ότι το πρόβλημα δεν είναι ο αποκλεισμός της από τα πρότυπα «ιστορικά σχολεία». Το πρόβλημα είναι η προτεραιότητα που δόθηκε στη λειτουργία των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, εν γένει.
Η αναιτιολόγητη αιτιολογική έκθεση
Με όρους αριστεράς, η αιτιολογική έκθεση είναι αναιτιολόγητη. Τα πρότυπα και τα πειραματικά σχολεία είναι το αποτέλεσμα μιας περίτεχνης νεοφιλελεύθερης επινόησης που εγκαθιστά στο εσωτερικό του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, επίλεκτες σχολικές μονάδες, με επίλεκτους εκπαιδευτικούς, για επίλεκτους μαθητές κοινωνικά επίλεκτους μαθητές και μαθήτριες που προέρχονται, στην πλειοψηφία τ από προνομιούχα κοινωνικά στρώματα. Η γοητεία τους είναι ακαταμάχητη και η αριστερά συντρέχει σε αυτό!
Τόσο η εγγραφή με εισαγωγικές εξετάσεις όσο και η κλήρωση, σε διαφορετικό βαθμό η κάθε μια, δεν είναι κοινωνικά ουδέτερες. Καθιερώνουν την κλήρωση στα πειραματικά για να εξασφαλίζουν, λένε, «αντιπροσωπευτικό δείγμα» μαθητών! Επέλεξαν τον ανυπόστατο ισχυρισμό για τη σχέση κλήρωσης-αντιπροσωπευτικότητας, αποφεύγοντας, έτσι, τον τεκμηριωμένο ισχυρισμό ότι οι εξετάσεις είναι κοινωνικά εμπόδια. Προκειμένου να θεμελιώσουν τη σκοπιμότητά των πειραματικών, καταφεύγουν σε αστείους ισχυρισμούς, όπως π. χ. « Αν οι φοιτητές/τριες ή οι επιμορφούμενοι/ες γνωρίζουν ότι δεν είναι επιλεγμένο το μαθητικό δυναμικό των τμημάτων, μπορούν να πεισθούν(sic!) ότι είναι εφικτό να εφαρμόσουν παρόμοιες μεθόδους ή σχέδια μαθήματος και στα τμήματα των συνήθων σχολείων»! Αυτός είναι ο λόγος και όχι η άμβλυνση των κοινωνικών εμποδίων στην πρόσβαση!
Το ΥΠΑΙΘΟ θέλει την κλήρωση σε συνθήκες «απόλυτης διαφάνειας»! Προφανώς, η κλήρωση δε μπορεί να προσδώσει το κύρος «αδιάβλητης» διαδικασίας, μια και αυτή είναι «κοινωνικά πειραγμένη». Για να έχεις πιθανότητες να κληρωθείς χρειάζεται να κάνεις αίτηση. Όμως, πολλά παιδιά από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα αποφεύγουν και την κλήρωση (αυτοαποκλεισμός). Ας αφήσουμε που στήνεται ένας ακόμη κοινωνικός φραγμός, καθώς ορίζεται ότι «η μεταφορά των παιδιών (από απομακρυσμένες περιοχές) στο και από το σχολείο είναι ευθύνη των κηδεμόνων»! Πρόκειται, με άλλα λόγια, για ειδικά σχολεία που έχουν πολύ έντονο ταξικό χαρακτήρα. Δεν είναι τα σχολεία όλων. Δεν είναι τα σχολεία της ουσιαστικής καινοτομίας και του δημιουργικών δοκιμών. Είναι, απλώς, η φετιχοποίηση του σχολείου των ολίγων εκλεκτών. Είναι η «ατμομηχανή» που εγκαθιδρύει την κοινωνική διάκριση ανάμεσα σε δημόσια σχολεία, τριών κοινωνικών ταχυτήτων.
Πέρα από τα παραπάνω, σύμφωνα με το σχεδιασμό, στα σχολεία αυτά «διεξάγεται επιστημονικά εποπτευόμενη (sic!) εκπαιδευτική έρευνα και συστηματική πιλοτική εφαρμογή των νέων αναλυτικών και ωρολογίων προγραμμάτων… των καλών πρακτικών που πρέπει να διαχυθούν, αφού μελετηθούν πιλοτικά…»! Η αιτιολογική έκθεση και ρύθμιση συνιστά μια ευθεία θεσμική αρνητική προκατάληψη και υποτίμηση σε βάρος των τυπικών δημόσιων σχολείων, λες και ο πειραματισμός, η έρευνα, η καινοτομία και η λεγόμενη «πρακτική άσκηση» είναι προνομιακό πεδίο συγκεκριμένων επίλεκτων και «ειδικών» σχολείων. Τα τυπικά δημόσια σχολεία μπορούν να περιμένουν δοκιμασμένες καινοτόμες «καλές πρακτικές» από τα πειραματικά!
Η αποστολή των πειραματικών είναι: εποπτευόμενος πειραματισμός, πιλοτικές εφαρμογές, και έλεγχος της διάχυσης στο όλο εκπαιδευτικό σύστημα. Μάλλον καθιερώνεται ένας στείρος θετικίστικος (πειραματική εφαρμογή) προσανατολισμός στην υπόθεση των εκπαιδευτικών αλλαγών που προστατεύει από μη εγκεκριμένες και μη δοκιμασμένες προτάσεις αλλαγών. Προδιαγράφεται και το «ερευνητικό παράδειγμα» των πειραματισμών. Έτσι, και η πρακτική άσκηση των φοιτητών και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών οριοθετούνται από το πλαίσιο αναφοράς που συγκροτεί, κάθε φορά, η ΔΕΠΠΣ. Μήπως, έτσι εξηγείται και η σύνθεση της νέας ΔΕΠΠΣ;
Και τα «πρότυπα»;
Αυτά διατηρούνται για αδιευκρίνιστους «ιστορικούς αποκλειστικά λόγους» (sic!) ως σχολεία της «αριστείας», με μαθητικό πληθυσμό «επιλεγμένο με εισαγωγικές εξετάσεις, δηλαδή με διαγωνισμό και μάλιστα πολύ ανταγωνιστικό»! Αριστεία, εξετάσεις και κοινωνικά εμπόδια πάνε μαζί! Έτσι, με το να παραχωρείται ελεύθερο πεδίο σε περιορισμένο αριθμό σχολείων που έχουν «ιστορία», καλύπτονται νεοφιλελεύθερες απαιτήσεις «κοινωνικού δαρβινισμού» για την αριστεία. Γιατί τα πρότυπα να συνδέονται κατ αποκλειστικότητα με την «αριστεία» και όχι με πρότυπες μεθόδους ανάσχεσης π.χ. της σχολικής διαρροής! Ανησύχησαν οι υπεύθυνοι του ΥΠΟΠΑΙΘ που η συνύπαρξη πειραματικού με το πρότυπο ακύρωνε τον πειραματισμό ή την αριστεία, αντίστοιχα, και για αυτό, έσπευσαν να διαχωρίσουν θεσμικά τα δύο «σιαμαία ετεροθαλή» νεοφιλελεύθερης κοπής σχολεία. Διατήρησαν ευάριθμες ιστορικές σχολές ως πρότυπα και τα υπόλοιπα (πολυάριθμα) ορίστηκαν ως πειραματικά «αορίστου χρόνου». Για να μιλήσουμε με συγκριτικούς όρους, ορισμένες «πανεπιστημιουπόλεις»(Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα) της χώρας διαθέτουν πολλά πειραματικά σχολεία. Τα πρότυπα θα «κοσμούν» με την παρουσία τους, μόνο Αθήνα και Πειραιά. Για «ιστορικούς αποκλειστικά λόγους»!
Η πρόσφατη ιστορία αυτών των σχολείων;
Με την εποπτεία της ΔΕΠΠΣ, είχαν στήσει ένα κλειστό, ανεξάρτητο, αποστειρωμένο κι απομονωμένο παρασύστημα εκπαίδευσης. Είναι αποκαλυπτικό το πόσο αδιάβροχο ήταν το «κύκλωμα» που στήθηκε, μέσα στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα αλλά και έξω από αυτό! Άντε, να περιμένεις από ένα τέτοιο πειραματικό «παραμάγαζο» τον εμβολιασμό των δημόσιων σχολικών μονάδων με «καλές» και «υποδειγματικές» πρακτικές. Ακόμα και το «συνέδριο» που έκαναν το 2014, ήταν υπόθεση ενός «συνωμοτικού» κλειστού αυτοαναφορικού κύκλου αυτάρεσκων εισηγητών-προσκυνητών, με φιλοφρονήσεις μεταξύ τους. Αλλιώς, πώς θα μπορούσε να παραλάβει η Άννα Δ. το αριστείο μιας Υπουργού/αυτουργού που «τόλμησε την αλλαγή»!
Έχουμε όλες τις ενδείξεις ότι τα δημόσια πρότυπα πειραματικά σχολεία λειτούργησαν ως τα κατ εξοχήν εφιαλτικά εργαστήρια εφαρμογής του πιο αυταρχικού νεοφιλελεύθερου συστήματος ολοκληρωτικής αξιολόγησης που έχει ποτέ επινοηθεί στην Ελλάδα. Και, μάλιστα, σε μια εποχή που οι άλλες σχολικές μονάδες και οι εκπαιδευτικοί έδιναν τη μάχη ενάντια στην αξιολόγηση και στη διείσδυση των πολιτικών της αγοράς στη δημόσια εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτικοί των πρότυπων πειραματικών, κάτω από τις συγκεκριμένες εργασιακές σχέσεις επισφάλειας, επιθεώρησης, φόβου, άκρατου ανταγωνισμού, ατομικισμού και εντατικοποίησης έγιναν κυνηγοί «δράσεων», κατ επίφαση καινοτομικών, συλλέκτες «μορίων» και εργαλειακών πιστοποιήσεων. Έκαναν «τον εαυτό τους επιχείρηση». Ενδεικτική είναι μια από τις τροπολογίες που κατέθεσαν για τον επικείμενο νόμο. Προτείνουν ώστε «Κατά τη διάρκεια της θητείας του και μετά την παρέλευση διετίας από την τοποθέτησή του, ο εκπαιδευτικός (να) δύναται να μετατεθεί ή αποσπασθεί κατόπιν σχετικής αίτησής του σε άλλο σχολείο της ίδιας με αυτήν που εδρεύει το Πειραματικό Σχολείο που υπηρετεί ή άλλης περιοχής μετάθεσης»!
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Είναι αλήθεια πως τα ρεπορτάζ επιφυλάσσουν, στο όνομα της καινοτομίας, αποθεωτική διαφήμιση των σχολείων αυτών. Λες και καινοτομία είναι ό, τι τεχνικό ή πρακτική μπορεί να εμπνευστεί κάποιος χωρίς να εξετάζεται σε τι συνίσταται η καινοτομία. Σε περιόδους ανθρωπιστικής κρίσης δεν έχει προτεραιότητα η καινοτομία για την καινοτομία. Προέχει η στρατευμένη καινοτομία που δίνει λύσεις στα υπαρκτά προβλήματα της εκπαίδευσης που έχουν να κάνουν με την αποδόμηση του δημόσιου σχολείου και με την αυξανόμενη ένταση των ταξικών φραγμών στη μόρφωση, τη διαρροή, την υποεπίδοση. Δε συνιστά καινοτομία κάτι που δεν τα βάζει με την ταξική λειτουργία της εκπαίδευσης. Που να βρει, λοιπόν, στέγη η ουσιαστική καινοτομία στα πρότυπα ή πειραματικά σχολεία; Μάλλον, οι πειραματισμοί, οι καινοτομίες, οι έρευνες και η πρακτική άσκηση των φοιτητών είναι (φευ!) το άλλοθι και η πρόφαση για τη νομιμοποίηση των ελίτ σχολείων.
Αντί για ειδικά σχολεία «αορίστου χρόνου», χρειαζόμαστε συνδυασμένες τομές, ώστε τα δημόσια σχολεία να μπορούν, με επιλογή τους και από τα κάτω, να διεκδικούν, μετά από ανοικτή πρόσκληση, ώστε να λειτουργούν, με θητείες πενταετίας, ως σχολεία με αναβαθμισμένες συνθήκες («κτηριακών υποδομών, υλικο-τεχνικής υποδομής, οργανωτικής δομής, επιστημονικής και εκπαιδευτικής επάρκειας των εκπαιδευτικών, σχέσης μαθητών-εκπαιδευτικών, διδακτικών πρακτικών κλπ»-με δικά τους λόγια) και να αντιμετωπίζουν με «υποδειγματικές» μεθόδους τη σχολική αποτυχία, τη σχολική υπο-επίδοση (όλων των μαθητών), τη σχολική διαρροή και την κοινωνική διάκριση, τη σχέση των εκπαιδευτικών με την εργασία τους, κ. α.. Αυτή είναι μια άλλη προσέγγιση που, κατά τεκμήριο, εξασφαλίζει τη διάχυσή τους στο σύνολο του εκπαιδευτικού συστήματος, παρά η δημιουργία ειδικού σταθερού και μόνιμου δικτύου συγκεκριμένων επίλεκτων σχολείων, με ειδικό καθεστώς διοίκησης, το οποίο το κάνει και δυσπρόσιτο και κλειστό στη διακίνηση ιδεών και πρακτικών.
Αν και σε περίοδο ανθρωπιστικής κρίσης, το συγκεκριμένο θέμα αντιμετωπίστηκε, ως ένα θέμα επείγον, αν και δεν έχει προτεραιότητα. Ο νέος πρόεδρος της ΔΕΠΠΣ ισχυρίστηκε ότι ο θεσμός τους είναι προϊόν της κρίσης! Το διακύβευμα είναι πολύ σοβαρό. Με πρωτοβουλία αριστερής κυβέρνησης εδραιώνεται η αναγκαιότητα και η σκοπιμότητα δύο τύπων σχολείων που υποβαθμίζουν και υποκαθιστούν το κοινωνικό αίτημα ενός δωδεκάχρονου δημόσιου σχολείου «επιτυχίας για όλους». Αντί αυτού, θα έχουμε στη δημόσια γενική εκπαίδευση τρεις τύπους σχολείων, το τυπικό δημόσιο σχολείο, το πειραματικό και το πρότυπο σχολείο, σε διαχρονική βάση! Το ενιαίο δωδεκάχρονο υποχρεωτικό δημόσιο σχολείο για όλους παραπέμπεται στο μέλλον. Πρώτα θα εμπεδώσουμε τους νέους τύπους σχολείων, θα τους καθιερώσουμε και ύστερα θα ασχοληθούμε με το ενιαίο υποχρεωτικό σχολείο. Τότε, βέβαια, τα δύο αυτά σχολεία θα τα βρίσκουμε ως εμπόδια μπροστά μας, καθώς θα έχουν ερείσματα, ιστορικούς λόγους και προνόμια. Κρίνουμε ότι η επιλογή που έχει γίνει έχει τα χαρακτηριστικά μιας «απρόσμενης προχειρότητας». Αλλά, η πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία της αριστεράς δεν καταχτιέται με πρόχειρες λύσεις, που κουβαλούν νερό στο μύλο της νεοφιλελεύθερης επίθεσης.
Και το εκπαιδευτικό κίνημα;
Εντύπωση, πάντως, προκαλεί που το εκπαιδευτικό κίνημα δε «σήκωσε το θέμα» στη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία! Η ΔΟΕ έχει σιωπήσει πρόσφατα (εκτός και υπάρχει κάποια ανακοίνωση που αγνοώ). Η ΟΛΜΕ, με τον πρόεδρό της, επανέλαβε την πάγια θέση του κλάδου ότι «Αγωνιζόμαστε για την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στα ΠΠΣ και την ανατροπή του ν. 3966/11, που μόνο δεινά έχει μέχρι στιγμής προσθέσει στα σχολεία αυτά. Δεν χρειαζόμαστε σχολεία Αριστείας, αλλά Άριστα Σχολεία για όλους». Μέχρι τώρα, δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο επανεξέτασης και μιας άλλης διεκδίκησης, οι κυβερνητικές προτάσεις που είναι σε διαβούλευση για τους δύο τύπους σχολείων, τις εξετάσεις στα «πρότυπα», τη διατήρηση της ΔΕΠΠΣ, την εκπαιδευτική έρευνα, την πρακτική άσκηση και επιμόρφωση, κ.α. Έχει, άραγε, εξουσιοδοτηθεί η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ στο ΥΠΟΠΑΙΘ να χειρισθεί εν λευκώ το συγκεκριμένο θέμα; Μήπως, οι ρυθμίσεις για την επανασύσταση των ειδικοτήτων για εκπαιδευτικούς επαγγελματικής εκπαίδευσης που είχαν καταργηθεί, την κατάργηση της τράπεζας θεμάτων, την αναστολή ορισμένων διατάξεων της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και την εκχώρηση αρμοδιότητας στους συλλόγους διδασκόντων να συμμετέχουν στην επιλογή των διευθυντών, κ.α. έχουν λειτουργήσει εκτονωτικά και καθησυχαστικά στους κόλπους των διεργασιών που γίνονται για την ανάδειξη των νέων συνδικαλιστικών τους οργάνων;
Φαίνεται ότι το θέμα δεν κρίνεται σημαντικό και σοβαρό για τις επερχόμενες εξελίξεις στη δημόσια εκπαίδευση, λες και δεν είναι αρκετή η ένδειξη ότι το δίκτυο αυτών των σχολείων λειτούργησε ως μηχανισμός για την προώθηση των πιο αντιδραστικών νεοφιλελεύθερων σχεδίων της αγοράς στην ελληνική εκπαίδευση. Η τροποποίηση του ν. 3966/2011 έρχεται για ψήφιση αυτή την εβδομάδα, γιατί επείγει η θεσμική διευθέτηση της κλήρωσης, της τράπεζας θεμάτων και της εκλογής των νέων διευθυντών. Το θεσμικά επείγον και η προτεραιότητα, ωστόσο, δε συμπίπτουν. Η διαδικασία του θεσμικού επείγοντος, συχνά, συμπαρασύρει σε μια ανυπόστατη κοινωνική και εκπαιδευτική προτεραιότητα. Αυτό έχει συμβεί, μάλλον, με την υπόθεση των πρότυπων/πειραματικών. Το επείγον της θεσμικής καθιέρωσης της κλήρωσης επέβαλε και συμπαρέσυρε τη μερική τροποποίηση διατάξεων του ν. 3966/2011 της Άννας Διαμαντοπούλου, αφήνοντας άθικτη τη βασική νεοφιλελεύθερη ιδεολογία που το διαπερνά. Η τροποποίηση δίνει «φιλί ζωής» στην πολυπόθητη αριστεία που κινδύνευε θανάσιμα από τον πνιγηρό εναγκαλισμό της με τον πειραματισμό. Προστατεύει την αριστεία με τις εισαγωγικές εξετάσεις, αποκλείοντας παιδιά από μη προνομιούχα κοινωνικά στρώματα από το δικαίωμα να αναμετρώνται με τον εαυτό τους στην αριστεία. Βλέπετε οι επιδόσεις αυτών των παιδιών ρίχνουν τον μέσο όρο των επιδόσεων στα πρότυπα σχολεία.Αντικειμενικά, η απλή τροποποίηση του νόμου της Διαμαντοπούλου έχει δώσει πόντους στην νεοφιλελεύθερη επινόησή που είχε εκείνη να εμφυτεύσει στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα 55 πειραματικά σχολεία, που με το πρόταγμα ενός μεσιανικού θετικισμού θα εμβολίαζαν τα δημόσια σχολεία με ελεγχόμενες εκπαιδευτικές αλλαγές. Με λίγα λόγια, η τροποποίηση που θα ψηφιστεί θα δώσει πιστοποιητικό πολιτικής και κοινωνικής αποδοχής, που δεν είχε, στο θεσμό των προτύπων και των πειραματικών σχολείων «αορίστου χρόνου». Τουλάχιστον, να οριζόταν ένας χρονικός ορίζοντας πενταετίας για δοκιμαστική εφαρμογή. Κι ύστερα, το ξανασκεφτόμαστε. Εκτός και δεν έχουμε αποβάλει το φόβο της ενδεχόμενης πολιτικής παρένθεσης. Γι αυτό, λέγαμε πως η υπόθεση δεν προσφέρεται για καναπέ και εξουσιοδότηση. Είναι για διαρκή επαγρύπνηση και «δημιουργική αϋπνία»…
Ώρα 02 30, μετά τα μεσάνυχτα, Σάββατο προς Κυριακή, 2/3.5.2015
Συμπλήρωσε τα στοιχεία σου στο Carrefour και κέρδισε 2.000 ευρώ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
