Alfavita Newsroom Το νέο κραχ του χρηματιστηρίου της Σαγκάης, σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της μεγαλύτερης οικονομίας του Πλανήτη, οι γεωπολιτικές εντάσεις που προκαλεί ο οξύτατος ανταγωνισμός των ιμπεριαλιστικών κρατών, τα τεράστια κύματα των προσφυγικών ροών που προκαλούν οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, η εμπορική συμφωνία των χωρών του Ειρηνικού (TPP) σε αντιπαράθεση με τη Συμφωνία της Σαγκάης για το μοίρασμα των παγκόσμιων αγορών, η φωτογραφική συμφωνία για την κλιματική αλλαγή στο Παρίσι (COP21), η μεταρρύθμιση των ποσοστών συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο του ΔΝΤ, είναι οι βασικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία το 2016. Και καθώς η παγκόσμια οικονομική κρίση συνεχίζει να σιγοβράζει για ένατη χρονιά, είναι επαρκές το διάστημα για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Και τα συμπεράσματα αυτά απορρέουν αβίαστα από την ανάλυση της Πολιτικής Οικονομίας, σε συνδυασμό με τα κοσμοϊστορικά γεγονότα των τελευταίων δεκαετιών, που έπαιξαν και παίζουν καθοριστικό ρόλο όχι μόνο στην εμφάνιση της κρίσης, αλλά και στη συνέχισή της.
Όλη η αστική προπαγάνδα, προκειμένου να συσκοτίσει τα πραγματικά αίτια και να αποστρέψει τη λαϊκή συνείδηση από τη βαρβαρότητα και τις καταστροφικές συνέπειες της κρίσης πάνω στους ίδιους τους λαούς, δείχνει το χρηματοπιστωτικό σύστημα σαν τον ένοχο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Πρόκειται για μία ακόμα εικονική πραγματικότητα, μία προσπάθεια συγκάλυψης του γεγονότος ότι η καπιταλιστική οικονομική κρίση είναι σύμφυτη με το καπιταλιστικό σύστημα, την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, με την αντίφαση που υπάρχει μεταξύ της κοινωνικής παραγωγής και της ατομικής ιδιοποίησης από τους καπιταλιστές με μοναδικό σκοπό το κέρδος.
«Ο πλούτος των κοινωνιών όπου κυριαρχεί ο κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής, εμφανίζεται σαν ένας τεράστιος σωρός από εμπορεύματα…». Με αυτήν τη φράση ξεκινά ο Κ.Μαρξ το αξεπέραστο «Κεφάλαιό» του. Και αυτή η υπερσυσσώρευση –απότοκο των καπιταλιστών να παράγουν όσο το δυνατόν περισσότερα εμπορεύματα για περισσότερο κέρδος, εντείνοντας την προπαγάνδα του καταναλωτισμού- οδηγεί αναπόφευκτα στη βίαιη διακοπή της διευρυμένης παραγωγής από τα εκατομμύρια των εργαζόμενων. Η πραγματική λοιπόν αιτία που γεννά τις καπιταλιστικές κρίσεις βρίσκεται στην όξυνση της αντίθεσης ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και την καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της.
Η σημερινή παγκόσμια κρίση που ξέσπασε το 2008, ξεκίνησε ακριβώς από την κατάρρευση της υπερπαραγωγής καταναλωτικών αγαθών και στη συγκεκριμένη περίπτωση λαϊκών κατοικιών μέσω στεγαστικών δανείων υψηλού επιχειρηματικού κινδύνου και στη συνέχεια από την κατάρρευση των ομολόγων αυτών των δανείων που διακινήθηκαν από τις τράπεζες σαν αξιόπιστο χρήμα – που αργότερα ονομάσθηκαν τοξικά- σε δυο βασικά χώρες· τις Η.Π.Α. και τη Μ. Βρετανία. Σε αυτή την εξέλιξη συνέβαλε η κακή πορεία της οικονομίας των Η.Π.Α. που οφείλεται α) στην παθητικότητα του Εμπορικού Ισοζυγίου τους, δηλαδή στο γεγονός ότι οι εισαγωγές των Η.Π.Α. ήσαν μεγαλύτερες των εξαγωγών β) στην παθητικότητα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών, γ) στις τεράστιες δαπάνες εξοπλισμών, του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού που να τον καθιστά στρατιωτική υπερδύναμη και κυρίως δ) στους πολυδάπανους πολέμους που εξαπέλυσε στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, καθώς και στις επιδρομές στη Λιβύη και τη Συρία.
★★★
Ωστόσο, είναι σκόπιμο να εξετάσουμε το παγκόσμιο περιβάλλον μέσα στο οποίο γεννήθηκε μια από τις μεγάλες καπιταλιστικές κρίσεις της τελευταίας εκατονταετίας.
Ας δούμε το περίγραμμα:
Α) Η κατάρρευση των σάπιων ρεβιζιονιστικών καθεστώτων της Αν. Ευρώπης στις αρχές της δεκαετίας του ’90, που θεωρήθηκε σαν η απόλυτη νίκη του καπιταλιστικού απέναντι στο σοσιαλιστικό σύστημα, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι αυτό είχε ήδη ξεψυχήσει τριάντα χρόνια πριν! Η «νίκη» αυτή καθαγιάστηκε με τη βαρύγδουπη λέξη της «Παγκοσμιοποίησης» που απέπνεε ειρηνικές ριπές, αποκοιμίζοντας την παγκόσμια κοινή γνώμη, την ίδια στιγμή που οι «δυνάμεις της αγοράς» έτριβαν τα χέρια τους μπροστά στην προοπτική μιας τεράστιας αγοράς που ανοίγονταν μπροστά στις αδηφάγες ορέξεις τους. Μάλιστα, ο Φ.Φουκουγιάμα με τίτλο: «Το τέλος της ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος», έδωσε ανάγλυφα το κλίμα της περιόδου, θριαμβολογώντας και υποστηρίζοντας πως η νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική δημοκρατία είναι το ακροτελεύτιο σημείο ιδεολογικής εξέλιξης της ανθρωπότητας, καθώς είναι απαλλαγμένη από τις θεμελιακές εσωτερικές αντιφάσεις που αντιμετώπισαν όλα τα άλλα πολιτικά συστήματα! Επίσης υποστήριζε πως οι αρχές της αγοράς έχουν εξαπλωθεί έχοντας κατορθώσει να επιτύχουν πρωτόγνωρα επίπεδα υλικής ευημερίας ακόμα και στον Τρίτο Κόσμο!!!
Β) Κάτω από το χυδαίο νεοφιλελεύθερο δόγμα της καπιταλιστικής-ιμπεριαλιστικής οικονομίας που πρεσβεύει πως η ανθρώπινη ευημερία θα προαχθεί καλύτερα με την αποδέσμευση των ατομικών επιχειρηματικών ικανοτήτων, πρώτες οι ΗΠΑ με τον Μ.Φρίντμαν στη Χιλή του Πινοσέτ, δημιούργησαν ένα θεσμικό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από ισχυρά ατομικοϊδιοκτησιακά δικαιώματα, «ελεύθερες» αγορές και «ελεύθερο» εμπόριο. Ο ρόλος του κράτους περιορίζεται στο να διατηρεί το θεσμικό πλαίσιο και να δημιουργεί τις στρατιωτικές, αμυντικές, αστυνομικές και νομικές δομές που απαιτούνται ώστε να διασφαλίζονται τα δικαιώματα της ατομικής ιδιοκτησίας, ακόμα και με τη βία. Όλο αυτό το σύστημα υιοθετήθηκε ατόφιο από τις ΗΠΑ, τους προέδρους των ΗΠΑ με επικεφαλής τον Μπους. Τομείς όπως το νερό, η ενέργεια, η γη, η Υγεία, η εκπαίδευση, η κοινωνική ασφάλιση, η περιβαλλοντική ρύπανση, τα απόβλητα, κλπ., πέρασαν στα χέρια της «ατομικής πρωτοβουλίας», δηλ. στα πανίσχυρα πλοκάμια του κυρίαρχου χρηματιστικού κεφαλαίου. Παράλληλα, με την υπερπαραγωγή καταναλωτικών αγαθών, οικοδομικών κατασκευών και πρώτων υλών, εκτοξεύτηκε στα ύψη και ο τομέας των κάθε λογής υπηρεσιών, με κορύφωση τις «φούσκες» των τραπεζικών παραγώγων.
Γ) Δέκα χρόνια μετά, τη θριαμβολογία του Φουκουγιάμα, διαδέχεται η τρομολαγνεία, όπου αμέσως μετά την προβοκατόρικη «επίθεση» στους δίδυμους πύργους (11.09.2001), ο Μπους, σαν συνολικός εκφραστής της πιο αντιδραστικής μερίδας του αμερικάνικου χρηματιστικού κεφαλαίου, εξαπολύει τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, καθορίζει και στοχοποιεί τον «Άξονα του Κακού» και ένα μήνα μετά εισβάλλει στο Αφγανιστάν (7.10.2001). Η θεωρία του Σ.Μπρεζίνκι (σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του προέδρου Κάρτερ) στο βιβλίο του «Η μεγάλη σκακιέρα» (1997) ακολουθείται κατά γράμμα με την κατάληψη της Ευρασίας. Μπροστά στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, βρίσκονται τα τεράστια ενεργειακά αποθέματα της Υπερκαυκασίας και της Κασπίας και οι απέραντες υποσχόμενες αγορές της «Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών». Αριστερά του μία ΕΕ με σοβαρότατα οικονομικοπολιτικά προβλήματα (παραπαίον ευρώ, ομοσπονδοποίηση, διεύρυνση, κ.α.). Πίσω του ο Περσικός Κόλπος, μία ανεξάντλητη ελεγκτέα πετρελαϊκή δεξαμενή. Κι όλ’ αυτά πριν προλάβει να ξεδιπλωθεί η ισχύς του ρώσικου ιμπεριαλισμού, εκτοπίζοντας τους «ολιγάρχες» του Γιέλτσιν, πριν αναδυθεί οικονομικά ο κινέζικος καπιταλιστικός γίγας, πριν συμπηχτεί ο γαλλογερμανικός άξονας και η γερμανική ατμομηχανή, πριν αντιδράσουν τα καθεστώτα της Συρίας, του Ιράν και του Ιράκ.
Ωστόσο, ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός δεν πρόλαβε. Η ρώσικη μεγαλοαστική τάξη βγήκε πολύ γρήγορα στο προσκήνιο, η καπιταλιστική Κίνα ξεκίνησε να αναπτύσσεται με φρενήρεις ρυθμούς, η Γερμανία «πήρε κεφάλι» μέσα στην ΕΕ, το Ιράκ συνεχίζει να παραδέρνει σε ένα πολιτικό χάος, οι Κούρδοι ζητούν ανεξάρτητο κράτος, η Συρία του Άσαντ αρνείται σθεναρά να υποταχτεί στα αμερικάνικα σχέδια, ο ιμπεριαλιστοστήριχτος ISIS εγκαθιστά «Χαλιφάτο» πέμπτης φάλαγγας και διακίνησης λαθραίου πετρελαίου, μέσα στα συριακά εδάφη, η Λιβύη έχει πολιτικά διαλυθεί. Οι ΗΠΑ επιχειρούν να απαγκιστρωθούν, χωρίς ωστόσο να χάσουν το γόητρό τους.
Δ) Η προσχηματική εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ (20.03.2003) και η ακύρωση όλων των πετρελαϊκών συμφωνιών από Γάλλους, Γερμανούς, Ιταλούς, κλπ., οξύνει τις αντιθέσεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Όμως, οι αμερικανικοί πόλεμοι, πέρα από τις εκατόμβες των νεκρών (στρατιωτών και άμαχων) που φθάνουν μόνο σε Αφγανιστάν, Ιράκ και Συρία, τις 450.000 ψυχές, δημιουργεί παράλληλα και το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα στη σύγχρονη Ιστορία. Ένα κύμα που ενδέχεται να καταστεί καθοριστικός παράγοντας στη διατήρηση της παγκόσμιας (κυρίως Ευρωπαϊκής) ύφεσης.
Ε) Η αμερικανική επιθετικότητα, εκτός από τα θύματα στον άμαχο πληθυσμό, τον προσφυγικό ξεριζωμό, τις υλικές καταστροφές, τη δυστυχία και τον πόνο, είχε για τις ΗΠΑ τεράστιο οικονομικό κόστος. Γύρω στα 11 τρις δολάρια στοίχισαν οι πόλεμοι της Γιουγκοσλαβίας, του Αφγανιστάν, του Ιράκ, της Λιβύης, της Συρίας και της Ουκρανίας. Σχεδόν ένα ετήσιο αμερικανικό ΑΕΠ.
Εξ αιτίας αυτού του τεράστιου κόστους (που προβλέπεται να αγγίξει και τα 12 τρις δολάρια λόγω του κόστους και των δαπανών υποστήριξης και συντήρησης των ασθενούντων και αναπήρων βετεράνων δηλ. 52.304 ατόμων σύμφωνα με τα στοιχεία της NASA, του Δεκ. 2014), δημιουργήθηκαν τα υπερβολικά και ανεξέλεγκτα ελλείμματα Προϋπολογισμού, η αστάθεια στο Ισοζύγιο Πληρωμών, η υποτίμηση του δολαρίου, η αστάθεια στις κτηματαγορές και στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, η αύξηση πληθωρισμού, η φυγή κεφαλαίων, το κλείσιμο βιομηχανιών, η πτώση ημερομισθίων και η αύξηση της ανεργίας, που αναφέρθηκαν παραπάνω.
ΣΤ) Οι δύο τελευταίες παράμετροι, που αφορούσαν τα εκατομμύρια των Αμερικανών με στεγαστικά δάνεια οδήγησαν σε μία πρωτοφανή «φούσκα» που το σκάσιμό της έγινε το καλοκαίρι του 2008. Η εκδήλωσή της ξεκίνησε αρχικά το 2007 στις ΗΠΑ, στον κλάδο κατασκευών, με τη μορφή «χασούρας» κεφαλαίων σε χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, λόγω εκτεταμένης κίνησης επενδυτικών παραγώγων σε τιτλοποιημένα επισφαλή στεγαστικά δάνεια, που έμελλε να αποβεί μοιραίο για την παγκόσμια οικονομία. Κι αυτό γιατί, τα στεγαστικά δάνεια τιτλοποιήθηκαν (Σημ.: το μέγεθος της αγοράς στεγαστικών δανείων στις Η.Π.Α. έφθανε τα 12 τρις $, εκ των οποίων 75% ήταν τιτλοποιημένα, δηλ. έγιναν τραπεζικά προϊόντα από τις επενδυτικές τράπεζες Lehman Brothers, Wachovia Bank, Merrill Lynch, Bear Stern, Fannie Mae και Freddie Mac) και σαν τέτοια, με βαθμολογία ΑΑΑ από τις εταιρείες Διαβάθμισης (θυγατρικές των παραπάνω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων), διακινήθηκαν σε παγκόσμια κλίμακα, δίκην μετρητών!!! Με την πτώση των μισθών και ημερομισθίων, με την αύξηση της ανεργίας, με τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό και την υποτίμηση του δολαρίου, με την αύξηση των επιτοκίων της FED ( από 1% τον Ιούνιο του 2004 σε 5,25% το Αύγουστο του 2006), πολλά εκατομμύρια (το 27%) δανειοληπτών βρέθηκαν σε αδυναμία καταβολής των δόσεων. Τα σπίτια τους κατασχέθηκαν (350.000 κατασχετήρια μόνο το μήνα Αύγουστο του 2008), εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες πετάχτηκαν στο δρόμο και παράλληλα η «φούσκα» των στεγαστικών έσκασε, παρασύροντας στην καταστροφή όχι μόνο πολλές αμερικανικές τράπεζες, χρηματιστήρια και εταιρείες, αλλά και ευρωπαϊκές, ασιατικές κλπ.
Ζ) Το σλάλομ που ακολούθησε η κρίση στην αμερικάνικη οικονομία, πριν πάρει τις παγκόσμιες διαστάσεις της, δίνεται παραστατικά από τα στοιχεία του ΑΠΘ για την περίοδο 2006-2010.
2006-07: Πτώση της Στεγαστικής Αγοράς της Αμερικής
2007: Σταδιακή Επέκταση του Προβλήματος σε Διεθνείς Τράπεζες και Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα
Αύγουστος 2007: Ανακοίνωση BNP Paribas
Φθινόπωρο 2007 - Άνοιξη 2008: Κρίση Εμπιστοσύνης και Ρευστότητας
Μάρτιος 2008: Διάσωση της Bear Stearns
Σεπτέμβριος 2008: Κατάρρευση της Lehman Brothers – Πάγωμα της Διατραπεζικής Αγοράς – Ντόμινο Πτωχεύσεων
Φθινόπωρο 2008 - : Δυναμική Παρέμβαση Κυβερνήσεων και Κεντρικών Τραπεζών με παροχή 7,3 τρις δολαρίων στις πληγείσες τράπεζες και χρηματοπιστωτικές εταιρείες.
2010: Σταθεροποίηση της ύφεσης – αλλά Διακυμάνσεις στις Αγορές Κεφαλαίου και Ανησυχία για τις Επιπτώσεις των Δημοσιονομικών Προβλημάτων της Ευρώπης.
Η) Η καπιταλιστική κρίση, χτύπησε πρώτα τη μητρόπολη του παγκόσμιου χρηματιστικού κεφαλαίου. Ήδη στις ΗΠΑ, πάνω από 29 εκατ. Αμερικανοί τρέφονται από τις υπηρεσίες επισιτισμού, δηλ. από τα συσσίτια, ενώ το 60% των αιτήσεων για ένταξη στα προγράμματα συσσιτίων απορρίπτονται για τυπικούς λόγους! Εκατοντάδες χιλιάδες αστέγων ζουν στους δρόμους ή σε παραγκουπόλεις-καταυλισμούς, που εμφανίζονται πλάι από τα αστικά κέντρα με διαρκώς αυξανόμενους ρυθμούς. Η κατάρρευση της αγοράς ακινήτων είχε σαν συνέπεια τον περιορισμό της δραστηριότητας ή και τη διακοπή λειτουργίας πολλών κλάδων της οικονομίας που παράγουν ή εμπορεύονται οικοδομικά υλικά ή εξοπλισμούς κατοικιών. Ο περιορισμός της δραστηριότητας ή η διακοπή λειτουργίας πολλών κλάδων της οικονομίας προκάλεσε ανεργία και μείωση εισοδήματος, άρα και μείωση της ζητήσεως πολλών προϊόντων και υπηρεσιών της αμέσου καταναλώσεως, γεγονός που οδήγησε σε ένα δεύτερο κύμα ανεργίας και μειώσεως του εισοδήματος. Αυτή η διαδικασία συνεχίστηκε επηρεάζοντας σταδιακά δυσμενώς σχεδόν όλους τους κλάδους οικονομίας έως ότου η οικονομική ύφεση φθάσει στο τέλος της. Η κρίση μεταδόθηκε διαδοχικά και σ’ όλες τις χώρες του κόσμου. Αρχικά η ανεργία και η μείωση του εισοδήματος μεταδίδεται στις χώρες από τις οποίες οι ΗΠΑ είτε έκαναν εισαγωγή πρώτων υλών ή υπηρεσιών είτε είχαν μεγάλες επενδύσεις. Στη συνέχεια επηρεάζονται όλες οι χώρες του κόσμου αφού στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη αγορά κάθε μια εξαρτάται και επηρεάζεται από τις άλλες με τις οποίες διατηρεί εμπορικές σχέσεις.
Το ίδιο ζοφερή είναι η κατάσταση που εξελίχθηκε και στην Ευρώπη. Τα πλατιά λαϊκά στρώματα που βιώνουν τη φτώχεια, τον αποκλεισμό και το κοινωνικό περιθώριο εξαιτίας των νεοφιλελεύθερων πολιτικών της ΕΕ, καλούνται να αποπληρώσουν τις τυχοδιωκτικές επιλογές του ευρωπαϊκού χρηματιστικού κεφαλαίου και ιδίως του κλάδου των τραπεζών, την ίδια ώρα που υφίστανται όλες τις τρομερές συνέπειες της κρίσης και προπάντων την ανεργία που επέρχεται με το γονάτισμα της πραγματικής οικονομίας. Γιατί ύφεση σημαίνει «αναδιαρθρώσεις», λουκέτα στη βιομηχανία, μείωση θέσεων εργασίας, εκτίναξη της ανεργίας, πάγωμα των μισθών και περαιτέρω συρρίκνωση των κοινωνικών δαπανών. Η φτώχεια θα εκτιναχτεί ακόμα παραπέρα, οδηγώντας στο περιθώριο, την εξαθλίωση και την απόγνωση όλο και μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας.
Ακόμα πιο τραγική είναι η κατάστασης για τα κράτη-μέλη της ΕΕ που έχουν μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα ή χρέη και που οι λαοί τους υποχρεώνονται να αναλάβουν στις πλάτες τους το έργο της διάσωσης των τραπεζών τους. Η Πορτογαλία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Ισπανία είναι οι πιο τρωτές στην κρίση.
★★★
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ζούμε μία από τις πιο μεγάλες οικονομικές καπιταλιστικές κρίσεις της τελευταίας εκατονταετίας και το γεγονός ότι η σημερινή οικονομία έχει πολύ μεγαλύτερο παγκοσμιοποιημένο χαρακτήρα στην κίνηση του κεφαλαίου σε σχέση με το παρελθόν, κάνει την κρίση αυτή πιο σοβαρή τόσο στις επιπτώσεις για τους λαούς, όσο και στους τρόπους αντιμετώπισής της. Τα στοιχεία που δίνει το World Economic Forum (μέχρι το 2010) είναι αποκαλυπτικά για το μέγεθος και την έκταση της καπιταλιστικής κρίσης:
Χρηματοπιστωτικός Τομέας
Πτώση Χρηματιστηριακής Αξίας (2008 - Άνοιξη 2009): - $30 τρις
Συνολικές Διαγραφές Περιουσιακών Στοιχείων Τραπεζών (2007-10): $2,3 τρις
Παγκόσμια Οικονομική Ανάπτυξη
2007: Ανάπτυξη : 5,2%
2009: Συρρίκνωση 0,6% (Ανεπτυγμένες Χώρες 3,4% - Ευρωζώνη 4%)
Ανεργία
2007: 5,4% (Ανεπτυγμένες Χώρες)
2009: 8,0% (Ευρωζώνη: 9,4%)
2010: 8,4% (Ευρωζώνη: 10,5%)
Παγκόσμιο Εμπόριο
2007: Αύξηση 7,3%
2009:Συρρίκνωση 11,9%
Κόστος Κρατικών Επεμβάσεων
Παγκοσμίως: $ 11 τρις για Διάσωση Τραπεζικού Τομέα - Αμερική: $ 7,3 τρις (Σύνολο Παρεμβάσεων)
Δημοσιονομικό Έλλειμμα
Ευρώπη: 1% (2007) - 7% (2010)
ΗΠΑ: 1% (2007) – 10,64% (2010)
Χρέος
Ευρώπη: 60% (2007) - >80% (2010)
ΗΠΑ: 65% (2007) - >100% (2011).
Η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κ. Λαγκάρντ, πολύ πρόσφατα, ανέφερε ότι η προοπτική αύξησης των επιτοκίων στις ΗΠΑ και η οικονομική επιβράδυνση στην Κίνα συμβάλλουν στην αβεβαιότητα και τον υψηλότερο κίνδυνο οικονομικής ευπάθειας παγκοσμίως. Οι παράγοντες αυτοί, σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου και της υποχώρησης των τιμών των πρώτων υλών, δημιουργεί προβλήματα στις οικονομίες του Πλανήτη, ενώ το χρηματοπιστωτικό σύστημα επισείει ακόμα κινδύνους. Η λύκαινα του ΔΝΤ επισημαίνει: «Όλα αυτά σημαίνουν ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα είναι απογοητευτική και άνιση το 2016 (…) Η χαμηλή παραγωγικότητα, η γήρανση του πληθυσμού και οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη». Επιπλέον, προειδοποίησε ότι η άνοδος των επιτοκίων των ΗΠΑ και η ισχυροποίηση του δολαρίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις επιχειρήσεις σε αθέτηση πληρωμών και αυτό στη συνέχεια θα μπορούσε να «μολύνει» τις τράπεζες και τα κράτη. Εξ άλλου για τις επιπτώσεις από την πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων της ομοσπονδιακής αμερικανικής τράπεζας (FED) στην οικονομία ευρωπαϊκών και ασιατικών χωρών κάνουν λόγο Ευρωπαίοι οικονομικοί αναλυτές, εκτιμώντας ότι η εξέλιξη θα έχει βραχυπρόθεσμα θετικές συνέπειες για την αμερικανική οικονομία και τις χώρες της ΕΕ, αλλά αρνητικές για τις κατά τόπους αναδυόμενες οικονομίες λόγω μιας πιθανής μαζικής διαφυγής επενδυτικών κεφαλαίων προς τις ΗΠΑ. Τέτοια κεφάλαια μεταφέρονται στις ΗΠΑ, επενδύουν σε δολάριο, αφού είναι πιο ισχυρό, υπάρχει μεγαλύτερο επιτόκιο, άρα θα βγάλουν μεγαλύτερα κέρδη.
Η εικόνα της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας δεν είναι καθόλου καλή. Οι διεθνείς διακρατικοί καπιταλιστικοί οργανισμοί ΔΝΤ και ΟΟΣΑ αναθεωρούν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους στους ρυθμούς ανάπτυξης. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην έκθεσή του για την Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική εκτιμά πως η ανάπτυξη το 2015 θα μειωθεί στο 3,1%, από 3,3% που προέβλεπε τον Ιούλη και 3,8% τον Απρίλη, και στο 3,6% για το 2016 από 3,8%, ως συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Με το βλέμμα στραμμένο στην Κίνα, ο ΟΟΣΑ προβλέπει αποδυνάμωση στην παγκόσμια ανάπτυξη σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έδωσε το Σεπτέμβρη, με τις οποίες οι ρυθμοί ανάπτυξης θα κινηθούν ως εξής:
Ευρωζώνη 2015: 1,6% (από 1,7%), 2016: 1,9% (από 2,1%).
ΗΠΑ 2015: 2,4% (από 2%), 2016: 2,6% (από 2,8%).
Κίνα 2015: 6,7% (από 6,8%), 2016: 6,5% (από 6,7%).
Βραζιλία 2015: -2,8% (από -0,8%), 2016: -0,7% (από 1,1%).
Βεβαίως, το μεγαλύτερό τους πρόβλημα είναι η επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας λόγω μεγέθους. Η επιβράδυνση έχει μειώσει τις εισαγωγές της και αυτό έχει αρνητικές επιπτώσεις στις οικονομίες καπιταλιστικών κρατών που έκαναν εξαγωγές σ' αυτήν.
Σύμφωνα με Έκθεση της Ασιατικής Τράπεζας Ανάπτυξης, οι δυσμενείς προοπτικές για την Κίνα και την Ινδία, σε συνδυασμό με την αργή ανάκαμψη στις μεγάλες βιομηχανικές οικονομίες, θα επηρεάσουν αρνητικά και τις υπόλοιπες ασιατικές οικονομίες. Η ενίσχυση της ισοτιμίας του δολαρίου αλλά και των άλλων ισχυρών νομισμάτων θα προκαλέσουν προβλήματα σε χιλιάδες επιχειρήσεις της περιοχής οι οποίες έχουν εκτεθεί με δανεισμό σε συνάλλαγμα. Η βιομηχανική παραγωγή της Ιαπωνίας τον Αύγουστο του 2015 εμφάνισε πτώση 1,2%, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) εκτιμά επιβράδυνση για την οικονομία της χώρας. Οι αξιωματούχοι της Fed προβλέπουν πως ο ρυθμός ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας θα κυμανθεί μεταξύ του 1,8% και του 2,2%, χαμηλότερα από τις εκτιμήσεις που διατύπωσε η Κεντρική Τράπεζα τον Ιούνιο, οπότε και έκανε λόγο για ανάπτυξη μεταξύ 2% και 2,3%.
Στην Ευρωζώνη, ο κεντρικός τραπεζίτης, Μ. Ντράγκι, εφιστά την προσοχή στους κινδύνους που υπάρχουν από την επιβράδυνση των λεγόμενων αναδυόμενων οικονομιών, ενώ ο οικονομολόγος Μ. Κερέ προειδοποιεί πως «έχουν αποδυναμωθεί οι προοπτικές ανάπτυξης της Ευρωζώνης». Στη Γερμανία η βιομηχανική παραγωγή τον Αύγουστο μειώθηκε κατά 1,2%, ενώ μείωση είχαν και οι εξαγωγές της κατά 5,2%, καταγράφοντας την μεγαλύτερη πτώση τους από τον Ιανουάριο του 2009.
Παράλληλα, όλα τα εργαλεία τιθάσευσης της καπιταλιστικής κρίσης, χάνουν σιγά-σιγά την αποτελεσματικότητά τους. Την υποτίμηση των νομισμάτων μπορούν να την κάνουν όλες οι χώρες, άρα παύει να είναι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις εξαγωγές, οι δυνατότητες οικονομικής παρέμβασης των κεντρικών τραπεζών (δηλ. «κόψιμο» χρήματος) έχουν προ πολλού εξαντληθεί, η έκδοση ομολόγων έχει πλέον καταστεί αναξιόπιστη λόγω των εξαιρετικά χαμηλών αποδόσεων. Απομένουν όμως πάντα τα αντιλαϊκά μέτρα των διαβόητων «αναδιαρθρώσεων» που αποτελούν την πάγια δεξαμενή αφαίμαξης των λαϊκών εισοδημάτων, η οποία ωστόσο οδηγεί στην καταστροφή του καταναλωτικού μοντέλου που για δεκαετίες εμφυτεύει στις λαϊκές συνειδήσεις η καπιταλιστική προπαγάνδα. Άρα;
★★★
Καθώς η παγκόσμια οικονομική καπιταλιστική κρίση αναζωπυρώνεται και αρχίζει να φουντώνει αχαλίνωτη, σαρώνοντας τα διεθνή χρηματιστήρια, χρεοκοπώντας Τράπεζες, πτωχεύοντας πολυεθνικά μεγαθήρια, κατασπαράζοντας μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συγκεντρώνοντας και συγκεντροποιώντας το παγκόσμιο χρηματιστικό κεφάλαιο σε όλο και λιγότερα χέρια, εντείνοντας τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις για το μοίρασμα των αγορών και των σφαιρών επιρροής, το εργασιακό μέλλον εκατομμυρίων ανθρώπων κρέμεται κυριολεκτικά σε μία κλωστή, ενώ την ίδια στιγμή άλλα εκατομμύρια απολυμένοι (η Ένωση Ευρωπαϊκών Εμπορικών Επιμελητηρίων εκτιμά ότι το 2016 πάνω από 5 εκατ. εργαζόμενοι θα χάσουν τη δουλειά τους λόγω της κρίσης), μπαίνουν στην παρατεταμένη ανεργία, δημιουργώντας έτσι το μεγαλύτερο μεταπολεμικά εφεδρικό στρατό ανέργων, και την πρωτοφανή πτώση του μισθού εργασίας. Την ίδια στιγμή ένα παλιρροιακό κύμα εκατομμυρίων ξεριζωμένων ανθρώπων, θυμάτων των ιμπεριαλιστικών πολέμων, αναζητά διέξοδο στη φυγή προς την Ευρώπη.
Οι διάφορες «Μελέτες» και οι «Εκθέσεις» των οικονομολογούντων είναι βολικές για να προσανατολίζουν όχι στη βασική αιτία των φαινομένων στον καπιταλισμό, αλλά στην κατεύθυνση της ευθύνης είτε στα αλήστου μνήμης golden boys, είτε στις αδυναμίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, είτε στα τεράστια χρέη των κρατών, κλπ., κλπ., ακριβώς για να αποσείσουν τις ευθύνες και τον ταξικό χαρακτήρα του κράτους και να αποκρύψουν τον πραγματικό ένοχο που δεν είναι άλλος από το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα που δημιουργεί και αναπαράγει τις κρίσεις υπερπαραγωγής και παράλληλα επιχειρεί, με άλλοθι την «τρομοκρατία», το ξαναμοίρασμα των αγορών και των σφαιρών επιρροής, μέσω των τοπικών πολέμων και επεμβάσεων.
Η κινδυνολογία αποτελεί την επωδό όλων των διαγγελμάτων των ταγών του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού Κόσμου και εισάγεται σαν άλλοθι προκειμένου να υποστηριχθεί η προσπάθεια του παγκόσμιου συστήματος, που όπως είπαμε αποσκοπεί στην ενίσχυση και στήριξη του χρηματιστικού κεφαλαίου, του βασικού δηλαδή ενόχου της ήδη εξελισσόμενης μεγάλης οικονομικής κρίσης. Τα «σχέδια» Ομπάμα, Μέρκελ, Ολάντ, Κάμερον, κλπ., για την εξάλειψη τάχα της κρίσης, φέρνουν στο νου τα λόγια του πάντοτε επίκαιρου Β.Ι.Λένιν: «…Και γεννιέται το ερώτημα: στο έδαφος του καπιταλισμού πιο άλλο μέσο, εκτός από τον πόλεμο, μπορεί να υπάρχει για την εξάλειψη της αναντιστοιχίας ανάμεσα στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και τη συσσώρευση του κεφαλαίου, από τη μια μεριά, και το μοίρασμα των αποικιών και των σφαιρών επιρροής για το χρηματιστικό κεφάλαιο, από την άλλη;». (Ο Ιμπεριαλισμός).
Πηγή: Εφημερίδα Λαϊκός Δρόμος
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 8/5
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 8/5
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
