Μαρία Δούση Για χρόνια, η αθηροσκλήρωση –η συσσώρευση λιπαρών ουσιών που φράζουν τις αρτηρίες– θεωρούνταν η κύρια αιτία καρδιακής προσβολής. Όμως, νέα επιστημονική μελέτη από το Journal of the American College of Cardiology αλλάζει τα δεδομένα: σχεδόν οι μισές καρδιακές προσβολές σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 65 δεν οφείλονται σε φραγμένες αρτηρίες, αλλά σε άλλες, λιγότερο γνωστές αιτίες.
Η «σιωπηλή» απειλή της SCAD
Ο μεγαλύτερος «ένοχος» πίσω από αυτές τις περιπτώσεις είναι η αυθόρμητη ανατομή στεφανιαίας αρτηρίας (SCAD – Spontaneous Coronary Artery Dissection), μια πάθηση που εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες 30-60 ετών και δεν σχετίζεται με τους παραδοσιακούς καρδιολογικούς παράγοντες κινδύνου.
Η SCAD προκαλείται όταν ένα αιμοφόρο αγγείο στην καρδιά σχίζεται ή διαχωρίζεται, περιορίζοντας ξαφνικά τη ροή του αίματος – χωρίς καμία προειδοποίηση. Αν και σπάνια, η πάθηση γίνεται όλο και πιο αναγνωρίσιμη στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, καθώς φαίνεται να ευθύνεται για μεγάλο ποσοστό εμφραγμάτων σε υγιείς γυναίκες χωρίς ιστορικό καρδιοπάθειας.
Τυπική καρδιακή προσβολή vs SCAD – Τι αλλάζει
| Χαρακτηριστικό | Τυπικό έμφραγμα (αθηροσκλήρωση) | SCAD και άλλες αιτίες |
|---|---|---|
| Πρωταρχική αιτία | Απόφραξη από πλάκα και θρόμβους | Ρήξη ή διαχωρισμός αρτηρίας |
| Συνηθισμένη ηλικία | Ηλικιωμένοι άνδρες/γυναίκες | Νεαρές/μεσήλικες γυναίκες |
| Παράγοντες κινδύνου | Υπέρταση, κάπνισμα, διαβήτης | Ορμονικές μεταβολές, εγκυμοσύνη, στρες |
| Διάγνωση | Αγγειογραφία | Εξειδικευμένη απεικόνιση |
| Αντιμετώπιση | Στεντ, bypass, φάρμακα | Συντηρητική θεραπεία, αποφυγή στεντ |
Γιατί επηρεάζονται περισσότερο οι γυναίκες;
Η SCAD φαίνεται να έχει άμεση σύνδεση με ορμονικές αλλαγές, κυρίως κατά την εγκυμοσύνη ή την περίοδο μετά τον τοκετό, καθώς και με νόσους του συνδετικού ιστού. Επιπλέον, οι γυναίκες συχνά δεν εμφανίζουν τα «κλασικά» συμπτώματα καρδιακής προσβολής, με αποτέλεσμα να υποδιαγιγνώσκονται ή να καθυστερεί η σωστή διάγνωση.
Πώς αντιμετωπίζεται η SCAD;
Σε αντίθεση με τις καρδιακές προσβολές που σχετίζονται με πλάκα, οι ασθενείς με SCAD συνήθως δεν χρειάζονται χειρουργική επέμβαση ή τοποθέτηση στεντ, εκτός αν υπάρχει σοβαρό μπλοκάρισμα.
Τυπική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
Συντηρητική παρακολούθηση: Το αγγείο επουλώνεται φυσικά σε αρκετές περιπτώσεις.
Φαρμακευτική αγωγή: Αντιαιμοπεταλιακά και β-αναστολείς για πρόληψη υποτροπών.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής: Αντιμετώπιση στρες, ήπια άσκηση και τακτικοί έλεγχοι.
Το μήνυμα των ειδικών: Προσοχή στα «άτυπα» εμφράγματα
Η νέα έρευνα δεν έρχεται να «αντικαταστήσει» τη σημασία της πρόληψης για την αθηροσκλήρωση. Αντιθέτως, υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στην καρδιολογική φροντίδα των γυναικών, αναγνωρίζοντας ότι η καρδιά τους δεν «σπάει» πάντα με τον παραδοσιακό τρόπο.
Αν είστε γυναίκα κάτω των 65 ετών και νιώσετε πόνο στο στήθος, δύσπνοια, εφίδρωση ή ζάλη, μην αγνοήσετε τα συμπτώματα – ακόμη κι αν δεν έχετε παράγοντες κινδύνου.
Η έγκαιρη και σωστή διάγνωση μπορεί να σώσει ζωές.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
