Σημαντικά εμπόδια στην πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες αναδεικνύει νέα μελέτη της IQVIA για λογαριασμό του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ). Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόλις το 20% των νέων φαρμάκων που εγκρίνονται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) φτάνουν τελικά στη χώρα μας – και μάλιστα με καθυστέρηση που αγγίζει τα δύο έτη.
Η έρευνα αφορά το διάστημα 2021–2024, κατά το οποίο εγκρίθηκαν 178 νέα φάρμακα από τον EMA. Από αυτά, μόνο τα 36 είναι σήμερα διαθέσιμα στην ελληνική αγορά, ενώ το 49% εκτιμάται ότι δεν θα κυκλοφορήσουν καθόλου στη χώρα. Το επιχειρηματικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται αποτρεπτικό, με κυρίαρχο πρόβλημα τις υπέρογκες υποχρεωτικές επιστροφές (clawback), που φτάνουν έως και το 50% της φαρμακευτικής δαπάνης στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης.
Από τα υπόλοιπα 142 φάρμακα που δεν αποζημιώνονται, 37 έχουν τιμολογηθεί, αλλά μόλις 6 εξ αυτών αναμένεται να κυκλοφορήσουν τελικά στην αγορά. Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται θεραπείες για νευρολογικές, ογκολογικές, αιματολογικές και μεταβολικές παθήσεις, καθώς και ανοσοθεραπείες, οι οποίες δεν θα είναι διαθέσιμες μέσω του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, λόγω έλλειψης σχετικού αιτήματος από τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Παράλληλα, 105 φάρμακα δεν έχουν τιμολογηθεί στην Ελλάδα. Από αυτά, τα 40 δεν πρόκειται να κυκλοφορήσουν, ενώ τα 36 βρίσκονται σε φάση αναμονής για τιμολόγηση.
Η εικόνα συμπληρώνεται από τα ευρήματα της πανευρωπαϊκής μελέτης "Patients W.A.I.T. Indicator", που διεξάγεται σε 36 χώρες από το 2004. Για την περίοδο 2020–2023, μόλις 75 από τα 173 νέα φάρμακα που εγκρίθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο διατέθηκαν στην Ελλάδα, ενώ ο μέσος χρόνος αναμονής από την ευρωπαϊκή έγκριση έως την αποζημίωση έφτασε τις 654 ημέρες – χρόνος μεγαλύτερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (578 ημέρες) και αυξημένος σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο (587 ημέρες).
Η μεγαλύτερη επιδείνωση καταγράφεται στα ογκολογικά και ορφανά φάρμακα. Στα πρώτα, η διαθεσιμότητα μειώθηκε στο 59% από 71%, ενώ ο χρόνος αναμονής αυξήθηκε σε 657 ημέρες. Στα δεύτερα, η διαθεσιμότητα μειώθηκε σε 36% από 41% και ο χρόνος αναμονής εκτοξεύθηκε στις 704 ημέρες.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και η συρρίκνωση της κρατικής συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη. Από 57% το 2017, υποχώρησε στο 40% το 2023. Την ίδια στιγμή, οι ασθενείς επιβαρύνονται περισσότερο: από 617 εκατ. ευρώ ιδία συμμετοχή το 2017, το ποσό αυξήθηκε στα 734 εκατ. ευρώ το 2023, χωρίς να υπολογίζεται η ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη.
Ο ΣΦΕΕ υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα υστερεί σημαντικά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως προς την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, κάτι που αποδίδεται κυρίως στο υπέρμετρο clawback, αλλά και στις χρονοβόρες διαδικασίες αποζημίωσης. Ζητά την ενίσχυση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, εξορθολογισμό των επιστροφών, στρατηγική αξιολόγηση νέων φαρμάκων και θεσμικές μεταρρυθμίσεις για τη βιωσιμότητα του συστήματος.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ολύμπιος Παπαδημητρίου:
«Η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει την ισότιμη, καθολική και έγκαιρη πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στις νέες θεραπείες, υλοποιώντας άμεσα τις δεσμεύσεις της για χρηματοδότηση και μεταρρυθμίσεις».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Ντομάτες: Πού πρέπει να τις αποθηκεύετε για να διατηρούνται φρέσκες και νόστιμες
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 14/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ