Alfavita Newsroom Έρση Δάνου
«Οταν άρχισα την καριέρα μου ως ηθοποιός το 1957, ήξερα τρία πράγματα: ότι έπρεπε να πάω στη Νέα Υόρκη, να γίνω μέλος του Actor’s Studio και να δουλέψω με τον κ. Καζάν. Σήμερα τα παιδιά έρχονται στο Λος Αντζελες θέλοντας να δουλέψουν με δύο σκηνοθέτες – τον Αλεξάντερ Πέιν και τον Κουέντιν Ταραντίνο», είπε ο Μπρους Ντερν σε πρόσφατη συνέντευξη. Δεν υπερέβαλε.
Το παιδί-θαύμα του αμερικανικού κινηματογράφου είχε μια παραμυθένια αρχή, σε ένα βιντεοκλάμπ, όπου με τη βοήθεια μιας αλάθητης μνήμης έμαθε όλη την ιστορία του κινηματογράφου. Αυτή η «σχολή» αποδείχτηκε απαραίτητη για τη μυθοπλασία του Κουέντιν Ταραντίνο, που πάντα σφύζει από αναφορές σε ταινίες όλων των εποχών, πάντα παραπέμποντας σε έναν κινηματογράφο θρυλικό, ικανό να μεταμορφώνει την έμπνευση σε εμπειρία.
Ξεχώρισε, όμως, από τους «προγόνους» του. Πρώτα με το «Reservoir Dogs» (1992) και λίγο αργότερα με το «Pulp Fiction» (1994), ταινίες που σφράγισαν την Ιστορία της Εβδομης Τέχνης με τη χαρακτηριστική ελευθερία δομής, διαμόρφωσης χαρακτήρων και προπαντός την ελευθερία της χρήσης του οπτικοακουστικού μέσου.
Στις ταινίες του, ενώ το αίμα ρέει σαν το νερό, ο θεατής έχει πάντα την αίσθηση ότι η ζωή κι ο θάνατος είναι όπως όταν παιδιά παίζαμε στον δρόμο. Οτι θα παίξουμε στη ζωή, χωρίς να μας νοιάζει αν θα πεθάνουμε ή αν θα ζήσουμε. Φτάνει να ζήσουμε με θάρρος, με τα μάτια ανοιχτά, θέτοντας στην υπηρεσία μας ό,τι μέχρι στιγμής μας ανήκει!
Ξανθοί Λαιστρυγόνες, μαύρες θεές, Αφρικανοί ήρωες, δάσκαλοι κουνγκ φου, αδυσώπητοι μαφιόζοι, παμπόνηροι μικροεγκληματίες, αρματολοί και κλέφτες και όλη η γκάμα των καλών, των κακών και των άσχημων φτιάχνουν το γλαφυρό σύμπαν τουΤαραντίνο, ζωγραφίζοντας ένα πρόσωπο της Αμερικής που ξέρει να αντιστέκεται σε αυτό της προτεσταντικής αυστηρότητας, της σκληρής νομιμοφροσύνης και του «politically correct».
Οι «οκτώ» στην όγδοη ταινία του Ταραντίνο, «The Hateful Eight» σκιαγραφούν για ακόμα μια φορά αυτό το άλλο πρόσωπο μιας άγριας, ατίθασης, απρόβλεπτης Δύσης. H γυναίκα, που καταρρίπτει όχι μόνο τη δύναμη των ανδρών, αλλά και όλα τα στερεότυπα της θηλυκότητας.
O μαύρος, που έχει μάθει να επιβιώνει χωρίς να εμπιστεύεται κανέναν. Ο κυνηγός των παρανόμων για την αγάπη του χρήματος. Ο πανούργος μικροεγκληματίας, ο Αγγλος χρυσοθήρας, ο μισητός Μεξικάνος, ο αινιγματικός εραστής και ο αρχιληστής που αναδύεται σαν τον άγγελο από μια καταπακτή.
Ταραντίνο και Μορικόνε στην Πράγα Ταραντίνο και Μορικόνε στην Πράγα | AP PHOTO
Τα λόγια που ανταλλάσσονται και οι ανόσιες πράξεις που διαπράττονται χτίζουν τη μοιραία έκβαση ενός παραμυθιού που μας φέρνει πίσω στις μέρες που ο άνθρωπος ήταν ελεύθερος να πλάσει το όνομά του, την εικόνα και το μέλλον του.
• Οταν πρωτάκουσα τον τίτλο, «Οι Μισητοί Οκτώ», νόμισα ότι η ταινία ήταν για οκτώ «κακούς». Αλλά αφού την είδα κατάλαβα ότι μιλάμε για οκτώ αρχετυπικά πρόσωπα, που τρέφουν το μίσος μέσα τους. Και είναι αρχετυπικά -η γυναίκα, ο μαύρος, ο Μεξικάνος - γιατί εκπροσωπούν τμήματα μιας μεγαλύτερης ιστορίας. Συμφωνείτε με αυτή την ερμηνεία;
Ναι, είναι σωστή η περιγραφή σας. Επιτρέψτε μου μόνο να προσθέσω ότι ιδέα μου ήταν να πω μια ξεχωριστή ιστορία με τον καθένα από τα οκτώ πρόσωπα. Ολοι τους είναι απατεώνες και ο καθένας θα μπορούσε να παίζει τον ρόλο του αντιήρωα σε κάποιο άλλο γουέστερν.
Δεν ήθελα να υπάρχει ηθική βάση για κανέναν απ’ αυτούς. Εχω επηρεαστεί από τις τηλεοπτικές σειρές της δεκαετίας του ’60, όπως οι «The Virginian», «Bonanza», «Gunsmoke».
Τα επεισόδια σπάνια μιλούσαν για τον ήρωα. Συνήθως επικεντρώνονταν στον αντιήρωα, τον Τσαρλς Μπρόνσον, τον Τζέιμς Κόμπερν ή τον Βικ Μόροου, που όταν τους έβλεπες για πρώτη φορά αισθανόσουν ότι είχαν κάποιο σκοτεινό παρελθόν, αλλά δεν ήξερες αν ήταν απατεώνες ή όχι.
Η σκέψη μου ήταν να βάλω όλους αυτούς τους χαρακτήρες β΄ ρόλου μαζί, σε ένα δωμάτιο, αφήνοντάς τους να δημιουργήσουν την κατάστασή τους, χωρίς να καθοδηγούνται από καμία ηθική πυξίδα.
• Οπως ο «Django ο Τιμωρός», κι αυτή η ταινία σας μιλάει για την αρχή της Ιστορίας αυτής της χώρας. Τις βλέπετε σαν τα δύο πρώτα μέρη μιας τριλογίας;
Πολύ πιθανόν. Νομίζω ότι ένας σκηνοθέτης στις μέρες μας πρέπει να κάνει τουλάχιστον τρία γουέστερν για να αποκτήσει γνώση του είδους.
• Οι χαρακτήρες παραμένουν μυστηριώδεις μέχρι σχεδόν το τέλος της ταινίας...
Στον κόσμο μας κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει με ψευτιές, τα έχουν όλα πια –δακτυλικά αποτυπώματα, ταυτότητες ένα σωρό– και αν κάνεις κάποιο παράπτωμα σε βάζουν στη λίστα και δεν μπορείς πια να εξαφανιστείς. Αλλά το 1800 έλεγες ποιος είσαι και αυτό ήταν.
Μ’ άρεσε, λοιπόν, η ιδέα ότι διάφοροι τύποι βρίσκονται παγιδευμένοι σε μια κατάσταση χωρίς να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο. Αλλά και εμείς, οι θεατές, δεν έχουμε κανένα σημείο αναφοράς.
Ακόμα πιο σημαντικό για μένα ήταν να βάλω τους χαρακτήρες να λένε διάφορα πράγματα για τον εαυτό τους, αλλά να μην αφήνουν το κοινό να καταλαβαίνει αν λένε την αλήθεια ή όχι. Θα ήθελα ο θεατής να παίρνει αποφάσεις και να απαντά τα ερωτήματα που γεννιούνται. Ανάλογα με το τι απαντήσεις δίνει, θα δει και την ταινία με τον δικό του τρόπο.
• Η ερμηνεία της Τζένιφερ Τζέισον Λι είναι αριστουργηματική, αλλά τι έχετε να πείτε για την κριτική ότι ο μοναδικός γυναικείος ρόλος στην ταινία είναι μιας γυναίκας που πρέπει να υφίσταται συνεχή βία;
Ως δημιουργός και σεναριογράφος δεν μου επιτρέπεται να υιοθετώ μια τέτοια εξωτερική άποψη, αλλά πρέπει να παραδίνομαι στους χαρακτήρες μου 100%. Γιατί η δουλειά μου είναι να δημιουργώ τρισδιάστατα πρόσωπα, ελεύθερα να πουν ή να πράξουν οτιδήποτε.
Το να αφαιρέσω από τους γυναικείους ρόλους αυτή την αίσθηση της έκπληξης ή ακόμα και του αίσχους που χαίρουν οι αντρικοί ρόλοι στις ταινίες μου, θα ήταν σαν να βάζω τη γυναίκα σε βάθρο ή σε χρυσό κλουβί.
• Διαλέξατε να δουλέψετε με 70mm φιλμ. Πείτε μας, τι άλλαξε για σας το φορμά αυτό;
Ηθελα να γυρίσω την ταινία σε 70mm, πρώτον για να σώσουμε το φορμά και δεύτερον για να δώσουμε στο κοινό την ευκαιρία να απολαύσει το μεγάλο του μέγεθος, την κινηματογραφική εμπειρία. Παρ’ όλα αυτά υπήρχε αρκετή αμφιβολία.
Αν η ιστορία διαδραματίζεται σε ένα δωμάτιο, γιατί να τη γυρίσουμε με φορμά που είναι προορισμένο για τη φωτογράφηση βουνοκορφών και ερήμων; Βέβαια, δεν συμφωνώ με την άποψη αυτή. Αντίθετα τα 70mm άνοιξαν την εικόνα, της έδωσαν πλάτος, που δεν θα είχε αλλιώς. Το σκηνικό παραμένει κλειστοφοβικό, αλλά μόνο στον βαθμό που εξυπηρετεί τη δραματική ένταση.
• Οι ηθοποιοί σας σάς επαινούν για την προσοχή που δίνετε στη λεπτομέρεια...
Τολμώ να πω πως είμαι καλύτερος σκηνοθέτης από τεχνική άποψη. Αν πρόκειται να γυρίσω μια ταινία σε 70mm σε ένα σκηνικό, καλά θα κάνω να τα φροντίσω όλα. Γιατί θέλω να προσφέρω μια εμπειρία λουξ στα μάτια του θεατή, που προϋποθέτει ακρίβεια της εικόνας, των σκηνικών και της φωτογράφησης.
• Θεωρείστε ένας από τους λίγους auteurs του σύγχρονου αμερικανικού κινηματογράφου. Θα ήθελα να ξέρω αν εσείς βλέπετε συνοχή στη δουλειά σας, αν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο θέμα που συνδέει τις ταινίες σας.
Βλέπω τα κοινά θέματα σαν μεταλλεύματα σε ορυκτό. Δεν θα ’θελα, όμως, να είμαι αυτός που θα τα διακρίνει και θα τα κατηγοριοποιήσει. Ας πούμε, με έχει απασχολήσει το θέμα του ρατσισμού μέχρι κάποιο βαθμό σχεδόν σε όλες μου τις ταινίες.
Σκηνή από την ταινία με τον Κερτ Ράσελ, Τζένιφερ Τζέισον Λι, Τιμ ΡοθΣκηνή από την ταινία με τον Κερτ Ράσελ, Τζένιφερ Τζέισον Λι, Τιμ Ροθ | AP PHOTO
Οπως και το θέμα της μεταμφίεσης. Χωρίς να το προσπαθώ συνειδητά, σε όλες τις ταινίες μου υπάρχει κάποιος χαρακτήρας που παριστάνει κάτι, ένα ψέμα που άλλοτε πετυχαίνει και άλλοτε όχι.
• Μιλήστε μας για τα νεανικά σας χρόνια πριν ακόμα δουλέψετε στο περίφημο μαγαζί των βίντεο. Είχατε δει κάποια ταινία που είχε μοναδική επιρροή σε σας; Θα μπορούσατε να αναφέρετε μια τέτοια ταινία;
Ναι, μπορώ να ονομάσω τρεις ταινίες. Είδα το «Rocky» όταν ήμουν 12-13 χρονώ. Δεν με έκανε να θέλω να γίνω σκηνοθέτης, αλλά διαμόρφωσε το ενδιαφέρον μου για το σινεμά. O Σταλόνε μού φαινόταν σαν ήρωας του κόσμου μου, θυμάμαι πως ήθελα να πάρει το Οσκαρ γιατί κατάφερε να γλιστρήσει μέσα στο Χόλιγουντ απ’ το πουθενά. Κατά κάποιον τρόπο ένιωθα κι εγώ το ίδιο όταν έκανα το «Pulp Fiction», ότι κατάφερα να περάσω μέσα από έναν τοίχο.
Οι ταινίες, όμως, που με βοήθησαν να αρχίσω να σκέφτομαι με τη γλώσσα της εικόνας ήταν το «Κάποτε στην Αμερική» του Σέρτζιο Λεόνε και το «Black Sabbath» του Μάριο Μπάβα. Μια ταινία σαν το «Κάποτε στην Αμερική» είναι τόσο σκηνοθετημένη, ενορχηστρωμένη, βλέπεις πώς ο σκηνοθέτης χειρίζεται το κάθε πλάνο... Μιλάμε για σινεμά εν τη γενέσει του.
Θέλω το θέμα του Μορικόνε να μείνει στην Ιστορία
• Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον Ενιο Μορικόνε;
Συναντηθήκαμε στο σπίτι του για τσάι και μιλήσαμε μέσω διερμηνέα. Η πρώτη ερώτηση που μου έκανε ήταν, «εσύ δεν συνηθίζεις να χρησιμοποιείς πρωτότυπη μουσική στις ταινίες σου και μάλιστα είσαι καλός στο να συλλέγεις από άλλα σάουντρακ. Τι άλλαξε τώρα;».
Του είπα ότι «δεν είμαι σίγουρος ότι θέλω να αλλάξω τακτική. Ωστόσο, εκτός από την επιθυμία μου να δουλέψω μαζί σου, υπάρχει και κάτι άλλο. Για κάποιο λόγο αισθάνομαι πως αυτό το υλικό αξίζει τη δική του, πρωτότυπη μουσική, το δικό του μουσικό θέμα που θα μείνει στην ιστορία σαν το θέμα του «The Hateful Eight». Η ηχογράφηση έγινε στην Πράγα με τη φιλαρμονική ορχήστρα της Τσεχίας - ήταν μια πολύ ικανοποιητική εμπειρία.
Το σινεμά βρίσκεται σε καμπή
• Η αγάπη σας για τον κλασικό κινηματογράφο είναι γνωστή σε όλους. Τι θα κάνατε αν δεν υπήρχε το σινεμά του 35mm;
Σε κάποιο βαθμό, το σινεμά μη ψηφιακής προβολής έχει ήδη εξαφανιστεί. Η ψηφιακή προβολή για μένα είναι το ίδιο με το να βλέπεις ταινίες στο σπίτι σου. Ευτυχώς, έχω μια μεγάλη συλλογή από κόπιες σε 35mm.
• Αγοράσατε το σινεμά New Beverly στη λεωφόρο Beverly του Λος Αντζελες με σκοπό να παίζονται ταινίες μόνο σε προβολή 35mm. Πώς νιώθετε με τη νέα σας δραστηριότητα;
Νιώθω περήφανος για την αίθουσα. Σας προσκαλώ να παρακολουθήσετε το παρόν πρόγραμμα με τις ταινίες στις οποίες ο Τζον Κασσαβέτης συμμετείχε ως ηθοποιός. Το New Beverly Cinema μου έχει φέρει πολλή χαρά από τότε που το έχω αναλάβει, εδώ και ένα χρόνο, γιατί νιώθω υπερασπιστής του κλασικού σινεμά.
Ως επί το πλείστον ελέγχω όλα τα προγράμματα, ακόμη και όταν γύριζα το «The Hateful Eight». Συνεργάζομαι ειδικά με τρία στούντιο που έχουν ανοίξει τις αποθήκες τους και μας στέλνουν κόπιες. Αλλά έχω και εγώ τη συλλογή μου και γνωρίζω τέσσερις ακόμη συλλέκτες που στηρίζουν την προσπάθειά μου. Βλέπω πολλούς νέους και φοιτητές να ενδιαφέρονται και αυτό με ικανοποιεί πολύ.
• Ποιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον του σινεμά;
Δεν θέλω να πω μεγάλες κουβέντες, αλλά πιστεύω ότι ο κινηματογράφος βρίσκεται σε μια παράξενη καμπή της Ιστορίας του. Δεν νομίζω ότι μπορεί να προβλέψει κανείς τι θα γίνει έπειτα από 5-10 χρόνια. Εχω προσέξει κάτι όμως: συνήθως θέλω τρία χρόνια να κάνω μια ταινία, γιατί πάντα αρχίζω με μια λευκή κόλλα χαρτιού κι έτσι χρειάζομαι λίγο παραπάνω χρόνο.
Κάθε φορά που σκηνοθετώ, τα πράγματα έχουν ήδη αλλάξει μέσα σε τρία χρόνια, τα συνεργεία έχουν συνηθίσει σε κάτι άλλο από αυτό που ήξερα. Δεν ξέρω αν οι αλλαγές είναι καλές ή όχι, αυτό που ξέρω είναι ότι βρισκόμαστε σε μεταίχμιο.
Info: Οι «Μισητοί Οκτώ» παίζονται στις αίθουσες
πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
