Thumbnail
Πολύ πριν το ξημέρωμα, Ταύρος (Νέα Σφαγεία) 1943.

Πολύ πριν το ξημέρωμα, Ταύρος (Νέα Σφαγεία) 1943. Μαύρο σκοτάδι απαραίτητο συνδράμει τους μικρούς αετούς στα πρώτα φτερουγίσματα για λευτεριά. «Θα γράφαμε συνθήματα στους δρόμους (“Θάνατος στον φασισμό”, “Κάτω οι προδότες”). Ήταν κι αυτός ένας τρόπος αγώνα κατά των Γερμανών. Η Αθηνούλα Χατζηεσμέρ μάς συντόνιζε», μου είπε ανασκαλεύοντας τη μνήμη, «αετόπουλο» και συναγωνιστής της Αθηνάς Χατζηεσμέρ, Γ. Κ., παιδάκι τότε, στα μαύρα χρόνια της γερμανικής κατοχής. «Πραγματική θεά, εμφανιζόταν εκεί που δεν το περίμενες, να μας δώσει οδηγίες και να μας τονώσει το ηθικό που κατέβαλε η πείνα. Γνώριζε καλά τον Ταύρο και ξεγλιστρούσε επιδέξια από τις σκιές των δωσίλογων της περιοχής. Αντιστεκόμαστε όπως μπορούσαμε αρκεί να διώχναμε ξένους και ντόπιους φασίστες, παιδί μου» συνέχισε, «να τα γράψεις αυτά. Μεγάλο εμπόδιο στον αγώνα μας για πραγματική λευτεριά στάθηκαν οι Γερμανοτσολιάδες, ακόμη και τώρα υπάρχουν. Όποιος μελετά την ιστορία, γνωρίζει πρόσωπα και καταστάσεις, καταλαβαίνει. Εσείς μην παραιτείστε από την προσπάθεια, η πάλη για λευτεριά είναι διαρκής. Βλέπω ότι η γενιά σας έσκυψε πολύ το κεφάλι, και το σήκωσε ο φασισμός. Εμείς μεγαλώσαμε απότομα μέσα στον πόλεμο με παιχνίδι τα συνθήματα και τις προκηρύξεις. Δεν είχαμε ούτε να φάμε αλλά μάθαμε να παλεύουμε για τα μεγάλα. Ειρήνη, Εθνική Ανεξαρτησία, Σοσιαλισμό».

Στον Ταύρο σήμερα, με την έναρξη του σχολικού έτους 2015-16 και στον απόηχο του καλοκαιρινού δημοψηφίσματος, στον τοίχο του σχολείου της Αθηνάς Χατζηεσμέρ διαβάσαμε σύνθημα γραμμένο ίσως από τους απογόνους της, μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, και ελπίδα υπόσχεσης που έπεσε στο κενό «Ψηφίζουμε ΟΧΙ, πίσω Γερμανοτσολιάδες!». Εκείνη, περήφανη από ψηλά, έβλεπε και επικροτούσε. Πέρα και έξω από τον χρόνο, αλλά κυρίαρχη στον χώρο, στο σχολείο της και τη γειτονιά μας, διέκρινε πλέον καθαρά τον κίνδυνο όχι μόνο από τους παλιούς, αλλά και τους νέους συνεργάτες των Γερμανών. Τους ήξερε καλά, τους είχε γευτεί τους Γερμανοτσολιάδες. Όταν εκείνη, νεαρή ΕΠΟΝίτισσα κράταγε με τους συντρόφους της την αντίσταση στον Ταύρο, οι λακέδες χέρι-χέρι με τα Ες-Ες καίγανε τις γειτονιές· και κοίτα τώρα πώς έρχονται τα πράγματα. Οι φασίστες ξαναεμφανιστήκανε και η Αθηνά βλέπει μέσα στη νύχτα, μετά από 72 χρόνια, νέους αγωνιστές να δηλώνουν την αντίθεσή τους γράφοντας συνθήματα κατά των καινούριων Γερμανοτσολιάδων. Τελευταία λοιπόν λέξη της μόδας ή μήπως στους ίδιους ρόλους συνεχιστές ενός έργου που ξαναπαίζεται;

Για το χρέος μας στην ιστορία, σήμερα, επετειακά και όχι μόνο, καλούμαστε να ξαναβουτήξουμε στα βρώμικα νερά της κατοχής για να θυμηθούμε τον βίο και τα έργα των Γερμανοτσολιάδων.

Ο χαρακτηρισμός «Γερμανοτσολιάς» είναι επιτυχημένη επινόηση που όριζε τον Έλληνα συνεργάτη των Ες-Ες και φιλοναζί, τη μαύρη περίοδο της γερμανικής κατοχής. Η αστική τάξη της χώρας, φοβούμενη τη νικηφόρα πορεία του απελευθερωτικού κινήματος ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, προχώρησε στις απαραίτητες για τα συμφέροντά της ενέργειες, για να κατοχυρώσει τη θέση της μετά την απελευθέρωση. Η ανησυχία για την επικράτηση των αντιστασιακών δυνάμεων προκάλεσε την οχύρωση του αστικού καθεστώτος απέναντι στον κομμουνιστικό κίνδυνο. Απόστρατοι αξιωματικοί, επικεφαλής των οποίων υπήρξε ο Θεόδωρος Πάγκαλος, με ανησυχία για τις εξελίξεις συζητούν το θέμα και αποφασίζουν να το θέσουν υπόψη των Γερμανών ζητώντας βοήθεια. Ο Πάγκαλος (φθαρμένος ήδη απ’ τη δικτατορία), ο Γονατάς και ο Ράλλης αναθέτουν διερευνητικά την υπόθεση στον Ιωάννη Βουλπιώτη, γνωστού γερμανόφιλου και διευθυντικού στελέχους της Siemens. Ο Ιωάννης Βουλπιώτης, μετά τον γάμο του με την Χέρτα, κόρη του Καρλ Φρίντριχ Φον Ζίμενς, θα γίνει ο μόνιμος συνεργάτης και εκπρόσωπος του γερμανικού κεφαλαίου στην κατοχική Ελλάδα. Ακόμη και μετά τη διάλυση του γάμου του με τη Χέρτα, ο Βουλπιώτης δεν διαλύει τον δεσμό του με την αγαπημένη του Siemens, διότι η εταιρία αυτή έχει ερωτικό παρελθόν, παρόν και μέλλον στις σχέσεις της με την Ελλάδα. Άριστη λοιπόν επιλογή του αστικού καθεστώτος ο γερμανομαθής και γερμανοτραφής Βουλπιώτης, με το παγωμένο βλέμμα, το πλατύγυρο καπέλο και τη χρυσή ταμπακιέρα, προκειμένου να μεταφέρει στους Γερμανούς την ανησυχία της αστικής τάξης για την ενδεχόμενη επικράτηση των κομμουνιστών στην Ελλάδα μετά τον πόλεμο. Η ναζιστική Γερμανία ανταποκρίνεται και συμφωνεί να παρθούν μέτρα από την κατοχική κυβέρνηση. Η περίπτωση Κ. Λογοθετόπουλου κρίθηκε ακατάλληλη για τον σκοπό αυτόν, και οι Γερμανοί αναθέτουν στον Ιωάννη Ράλλη την πρωθυπουργία (1943) ο οποίος πρόθυμα υλοποιεί την έμπνευση του Ιωάννη Βουλπιώτη για τη δημιουργία των περίφημων Ταγμάτων Ασφαλείας. Ο Ιωάννης Ράλλης ήταν η καλύτερη επιλογή για το δωσίλογο καθεστώς, επειδή ήταν άφθαρτος και «δημοκρατικός», σε αντίθεση με τον δικτάτορα Πάγκαλο. Τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα σε εποχές κρίσης αναθέτουν τη διαχείριση της εξουσίας σε φαινομενικά μετριοπαθείς και άφθαρτους πολιτικούς, για να πετύχουν τον στόχο τους. Μπροστά στον κίνδυνο του κομμουνισμού συγκροτούνται τα ένοπλα ευζωνικά τάγματα ασφαλείας, με νόμο που υπογράφει ο Ράλλης (ΦΕΚ 18Α΄/18.6.1943, Νόμος 260 «Περί συγκροτήσεων τεσσάρων ευζωνικών ταγμάτων»). Τον πρώτο καιρό τα τάγματα αυτά αναφέρονται ως «Βουλπιώτηδες» και «Ράλληδες» από τα ονόματα του εμπνευστή και ιδρυτή τους.

Η αντικομμουνιστική πολεμική ξεκινάει με το πρώτο τάγμα ευζώνων, μετατρέποντας την τιμημένη φουστανέλα του αγωνιστή του ’21 σε τσόλι του Γερμανού κατακτητή. Με τους Γερμανοτσολιάδες, το τουρκικό «τσουλ» (φθαρμένο ύφασμα, κουρέλι) αποκτά κυριολεκτική σημασία. Έτσι προκύπτουν τα Γερμανοτσόλια, ορκισμένοι εχθροί, με όρκο στον Χίτλερ, ενάντια στους αγωνιστές για τη λευτεριά της πατρίδας. Η δωσίλογη κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη κουρελιάζει τον ομηρικό όρο «εύζωνας» που χρησιμοποιείται από το 1868 για να τον ταυτίσει με τον ρόλο του προδότη και τον ξεφτιλίζει. Στους Γερμανοτσολιάδες εντάσσονται τα λούμπεν στοιχεία της κοινωνίας, εξαθλιωμένοι χωρίς συνείδηση, εγκληματίες, καταζητούμενοι, απόστρατοι Βενιζελικοί και αντικομμουνιστές φορούν φουστανέλα και έχουν επικεφαλής Γερμανούς αξιωματικούς. Είναι αυτοί που με κουκούλα ή χωρίς έδειχναν με το δάχτυλο και ανατρίχιαζαν ένα γύρω οι γειτονιές. Αυτοί που έδειχναν και ορφάνευαν τα χαμόσπιτα. Βασικό προσόν των ταγματασφαλιτών ήταν η εντοπιότητα. Γνώριζαν ανθρώπους και πράγματα, στόχευαν με το δεξί τους, δεξί χέρι των Γερμανών που χωρίς συνεργάτες θα δυσκολεύονταν πολύ να επικρατήσουν. Επέβαλαν τρομοκρατία και σκοταδιστικό περιβάλλον. Καίνε βιβλιοθήκες, σαν γνήσιοι Ναζί και διαλύουν τοπικούς θεατρικούς ομίλους. Ήταν αυτοί που στέκονταν στις πλατείες βρίζοντας με προστυχόλογα και καλούσαν τους πολίτες να βγουν από τα σπίτια τους για να παραδοθούν στον θάνατο. Αυτοί που ρήμαζαν γειτονιές ολόκληρες και από τη χαρά τους πετούσαν ψηλά τη σκούφια τους (φέσι) ως εκδήλωση ικανοποίησης. Γερμανοτσόλια που έστηναν μπλόκα και θέριζαν τους αντιστασιακούς, όπως στις 17/08/44 στην μαρτυρική Κοκκινιά, όπου τα ευζωνικά τάγματα επιχείρησαν να ξανασυλλάβουν κατοίκους που οι Γερμανοί είχαν απελευθερώσει.

Συγκλονιστική για το θέμα της είναι η φωτογραφία που δείχνει χαμογελαστό γερμανοτσολιά να φυλάει κρεμασμένο ΕΠΟΝίτη για να μην τον πάρουν οι δικοί του, αλλά να μείνει προς θέα και παραδειγματισμό των περαστικών και των αγωνιστών. Χιλιάδες οι περιπτώσεις που Γερμανοτσολιάδες και Ες-Ες στη διάρκεια της κατοχής βάδισαν μαζί, χέρι-χέρι, κάτω από τις διαταγές του Βάλτερ Σιμάνα, στον οποίο οφείλουμε και τον τελικό απολογισμό της δράσης των ταγμάτων μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα.

Οι δωσίλογοι της κατοχής, ένα ξεχωριστό και κατάμαυρο κεφάλαιο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, θα καταφέρουν να ξεγλιστρήσουν και να γλυτώσουν όταν μετά την απελευθέρωση ξεκίνησαν τα ειδικά δικαστήρια για τους δωσίλογους και τους ταγματασφαλίτες. Η αστική τάξη ευγνωμονούσα τους πρωταγωνιστές Τσολάκογλου, Λογοθετόπουλο, Ράλλη και τους λοιπούς κομπάρσους δωσίλογους και Γερμανοτσολιάδες, τους στήριξε διακριτικά στις περίφημες δίκες, επειδή αυτοί με το έργο τους απάλλαξαν τη χώρα από τον κίνδυνο του κομμουνισμού. Άλλους από αυτούς καταδικάζει «εις θάνατον», αλλά στη συνέχεια μετατρέπει την ποινή «εις ισόβιον κάθειρξιν» και «περιορισμό κατ’ οίκον», ενώ άλλους τους κρίνει αθώους «ελλείψει στοιχείων». Στη δίκη των δωσίλογων του 1946 θα καθίσουν στο εδώλιο των κατηγορουμένων όλα τα καμάρια και οι φίλοι των Γερμανών εθνικοσοσιαλιστών: Κ. Λογοθετόπουλος, Ι. Βουλπιώτης, Ν. Χριστοφοράκος (πατήρ του Μιχαήλ Χριστοφοράκου, φερόμενου ως εμπλεκόμενου με το σκάνδαλο της Siemens). Όλοι θα αθωωθούν «ελλείψει στοιχείων» με πρωταγωνιστή τον μάρτυρα υπεράσπισής τους Παναγιώτη Χατζηπάνο, επιφανούς μέλους της ελληνικής τεκτονικής στοάς, και μετέπειτα υπουργό Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Τσαλδάρη. Σε κάποιες περιπτώσεις, τους δωσίλογους και Γερμανοτσολιάδες το «ελεύθερο» αστικό καθεστώς θα τους χρησιμοποιήσει ως ειδικούς αναμορφωτές (βασανιστές) για τους αμετανόητους κομμουνιστές στο κολαστήριο της Μακρονήσου. Η τυφλή δικαιοσύνη αποφάσιζε ανάλογα με τη θέση και τις διασυνδέσεις του εκάστοτε δωσίλογου με την επίσημη εθνικοφροσύνη. Για το «θεάρεστο» έργο τους, η «Πατρίς» ευγνωμονούσα τους ταγματασφαλίτες, μετά τον θάνατό τους, δίνει συντάξεις στις οικογένειές τους (κατοχικός νόμος 927/1943), ενώ τα μεγάλα στελέχη του δωσιλογισμού καταλαμβάνουν υψηλές θέσεις μετά την απελευθέρωση, γιατί το κράτος έχει συνέχεια και συνέπεια.

Νωπή η μνήμη από το έργο των Γερμανοτσολιάδων: Καλλιθέα, Ταύρος, Πετράλωνα, Κοκκινιά, Δραπετσώνα, Νέα Ιωνία, Ιλίσια, Καισαριανή, Καλάβρυτα και Δίστομο μετρούν ακόμη τις πληγές τους. Τι έχουν ξεχάσει σήμερα στις γειτονιές αυτές και φέρνουν πίσω τα φαντάσματα των Ναζί; Δωσίλογοι και Γερμανοτσολιάδες, νεοναζί και φασίστες, επιστρέφουν με νέα ονόματα και σχήματα, αλλά στον ίδιο ρόλο και την ίδια πολιτική, πάντοτε υπηρέτες των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, ντόπιου και ξένου.

Ο Λαός όμως αυτός, ο μικρός, ο μέγας, δεν ξεχνά την ιστορία του. Τώρα γνωρίζει, διακρίνει και ορθώνει το ανάστημά του. Δεν φοβάται. Μέσα στη σημερινή οικονομική κρίση, στη φτώχεια και την ανέχεια, ο φασισμός με τους σύγχρονους Γερμανοτσολιάδες απλώνει ξανά τις μαύρες φτερούγες για να αγκαλιάσει δήθεν τον κάθε λογής αποδιωγμένο, να τον κρατήσει χαμηλά, ακίνητο, να μη μπορέσει να σηκωθεί ποτέ. Με αυτόν τον τρόπο σε κάθε εποχή ο φασισμός δημιουργεί εφεδρείες από ανθρώπους σκυφτούς, νοικοκυραίους, υπάκουους υπαλλήλους που εφαρμόζουν τον νόμο, δεν μιλούν, δεν γελούν, ανέχονται μόνο και κοιτάνε τη δουλειά τους. Σε κάθε περίπτωση το βραβείο της σιωπής ακολουθούν και άλλα μικροοφέλη, μικροβολέματα και δωροδοκίες συνειδήσεων. Αυτές οι σιωπηλές εφεδρείες κρυμμένες πίσω απ’ τις κουρτίνες του καναπέ, όταν έρθει η κρίση και ο καιρός θα χρησιμοποιηθούν εκούσια ή ακούσια για το στήριγμα του Κεφαλαίου και των Αγορών. Στη μαύρη νύχτα της οικονομικής κρίσης οι Γερμανοτσολιάδες καιροφυλακτούν να αναλάβουν τον νέο ρόλο τους. Στη θέα του ευρώ και μπροστά στην απειλή και τον φόβο του grexit θα τεθούν νέα διλήμματα, θα κλείσουν στόματα, και θα χαλαρώσουν συνειδήσεις.

Η αστική τάξη της χώρας στο σκηνικό της χρεοκοπίας θα ξαναπαίξει το έργο της «εθνικής ενότητας» με πρωταγωνιστές και κομπάρσους τα ισχυρά διεθνή οικονομικά συμφέροντα και τους ντόπιους εντολοδόχους τους. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της διαπλοκής του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού διαχρονικά και συγχρονικά αποτελεί και η μακροχρόνια παρουσία της γερμανικής εταιρείας Siemens στην Ελλάδα. Η εταιρία του Έρνστ Βέρνερ Φον Ζίμενς από τη δεκαετία του 1900 εδραιώνει τη θέση της στην Ελλάδα προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων του γερμανικού ιμπεριαλισμού. Από την περίοδο που ο Καρλ Φρίντριχ Φον Ζίμενς κάνει γαμπρό του τον Ιωάννη Βουλπιώτη, έως και την εποχή του φυγά Μιχαήλ Χριστοφοράκου, γνωστού στελέχους της Siemens, η συμπλοκή και διαπλοκή των ελληνογερμανικών συμφερόντων αποτέλεσε τη μόνιμη βάση της διαφθοράς του πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου της χώρας. Μεγάλα δώρα, μίζες και ποσοστά επί του τζίρου δίνονται σε Έλληνες πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες για να κλείσουν τα στόματα και να κάνει η εταιρία τη δουλειά της. Το «λάδι» έρρεε άφθονο στην κατοχική Ελλάδα της πείνας και του θανάτου προκειμένου το γερμανικό κεφάλαιο να κερδοσκοπήσει πάνω στα πτώματα. Η «λαδία» ήταν τόσο μεγάλη, που φαίνεται, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα και τις κακές γλώσσες, ότι η Siemens και ο Χριστοφοράκος τη βγάλανε καθαρή, αφού όπως ορθά επεσήμανε ο κύριος Σόιμπλε «ο καθένας είναι υπεύθυνος για την καθαριότητα της αυλής του». Το μέλλον, άδηλον. Προς το παρόν, μετά τον έντιμο αλλά επώδυνο συμβιβασμό μεταξύ της πανίσχυρης Γερμανίας και της φτωχής πλην τιμίας Ελλάδας, τίθεται το ερώτημα ποιοι είναι και τι συμφέροντα εξυπηρετούν οι Γερμανοτσολιάδες της κάθε εποχής. Δεν γνωρίζω. Η ιστορία θα δείξει. Ωστόσο, η επανάληψη του κατοχικού χθες στο ελεύθερο σήμερα προμηνύει το εκρηκτικό αύριο. Η θεά Αθηνά, η Χατζηεσμέρ, να μας φυλάει από τέτοια κουμάσια.

Η Αθηνά Χατζηεσμέρ [1924- 1944] υπήρξε νεαρή λαϊκή αγωνίστρια, ψυχή της ΕΠΟΝ στον Ταύρο, την οποία συλλαμβάνουν οι Γερμανοί μετά από προδοσία και εκτελείται την αυγή της 5-9-1944 στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Το 2ο Γυμνάσιο Ταύρου για να την τιμήσει φέρει το όνομά της [ΦΕΚ 1264/ ΤΒ/ 11-4-2012].

Ανδριανή Στράνη

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

καρπαθος
Διακοπές στην Κάρπαθο: Στα 10 πιο ενδιαφέροντα μέρη του κόσμου για το 2025​​​​​​​​
Ο Δήμος Καρπάθου οργάνωσε τον Σεπτέμβριο δημοσιογραφικές αποστολές από Πολωνία και Σουηδία, με στόχο την έγκαιρη προβολή για τη νέα σεζόν
Διακοπές στην Κάρπαθο: Στα 10 πιο ενδιαφέροντα μέρη του κόσμου για το 2025​​​​​​​​