Νίκος Τσούλιας Το γεγονός ότι η μαθητική ιδιότητα είναι μια κατάσταση διαχρονική και καθολική, ότι αφορά ένα συστατικό μέρος της ζωής μας και με δεδομένο ότι είναι κάτι ως “φυσικό γεγονός”, ναι μεν καταδεικνύει την σπουδαιότητά της, αλλά παράλληλα αποκτά και μια εικόνα συνήθειας και επομένως απομειώνεται σχετικά ο ρόλος της.
Με δεδομένη αυτή την θεώρηση, λίγη σημασία δίνουμε στο εύρος και στο βάθος των στοιχείων που εμπεριέχονται εν ενεργεία ή εν δυνάμει στη μαθητική διαδρομή μας. Άλλωστε, ποιος κοινωνιολόγος και φιλόσοφος της εκπαίδευσης ή ποιος παιδαγωγός και εκπαιδευτικός ή ποιος θεωρητικός και στοχαστής γενικότερα μπορεί να αναλύσει σε βάθος σε όλα τα σημεία της μαθητικής εικόνας, ποια και πόσα βλαστάρια ξεφυτρώνουν και άλλα εκδηλώνονται αμέσως και άλλα αργά – αργά, ποιοι και πόσοι σπόροι πέφτουν και περιμένουν φως και νερό για να προβάλλουν είτε διστακτικά είτε ορμητικά σε μακρινούς των σχολείων καιρούς;
Υπάρχει και κάτι άλλο. Συνδεόμενη αυτή η ιδιότητα με την παιδική και την εφηβική ηλικία μας, που επισύρει το μείζον παιχνίδι της νοσταλγίας μας και μάλιστα διαρκώς ενισχυόμενο με το πέρασμα της ηλικίας, αλλά και ανεξάρτητη απ’ αυτή και με το βάρος μόνο των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα κατά την μαθητική περίοδο, παραμένει δρώσα καθ’ όλη τη ζωή μας και με τις όποιες μικρές αφορμές είτε και χωρίς αυτές – χωρίς καν να καταλαβαίνουμε το πως – εμφανίζονται οι παλιές εικόνες και μάλιστα με νέες ερμηνείες και θεωρήσεις και επομένως λογίζονται ως ένα υβρίδιο νέων και παλιών εμπειριών με ισχυρή τη συναισθηματική πλημμύρα που καθιστά το όλο συμβάν ως κάτι πολύ ξεχωριστό και πολύ όμορφο, ως ένα παιχνίδι με τον χρόνο και μάλιστα και με μια μορφή ανατροπής της γραμμικότητας του χρόνου – όπερ, τι συνιστά;
Όταν πρωτοανοίγουν τα σχολεία, που ήταν και είναι πάντα εικόνα μαγική, αν και συνηθισμένη, ανατρέχουμε με μια γλυκιά προσμονή είτε σε σχετικές εικόνες των παιδιών μας είτε σε δικές μας παλιές και πολύ διαφορετικές εικόνες άλλων καιρών και χωρίς να τολμούμε – γιατί είναι έξω από τον ορίζοντα της φαντασίας μας – να σκιαγραφήσουμε το πως μπορούσαν να είναι οι μαθητικές εικόνες των γονέων μας αλλά και γιατί ποτέ δεν έχουμε καν σκεφτεί τους γονείς μας ως παιδιά, αφού “οι γονείς μας είναι πάντα γονείς (μας)”.
Όλοι μας στοχαζόμαστε τα κάθε λογής πρωτάκια και πιο πολύ του νηπιαγωγείου και του δημοτικού – και λιγότερο του γυμνασίου και ακόμα λιγότερο του λυκείου – και πιάνουμε τον εαυτό μας να γράφει σενάρια επί σεναρίων στο πως θα βρουν τον καινούργιο τους κόσμο, στο πως θα βιώσουν την έστω μερική αποκοπή από την οικογένειά τους, στο πως θα φιλοτεχνήσουν την / τον νηπιαγωγό ή τον δάσκαλο και τη δασκάλα και στο πως θα δώσουν αυτά την εικόνα του εαυτού τους στον κύριο ή στην κυρία του σχολείου με την κρυφή ελπίδα του καθενός ότι “με κοίταξε πολύ ώρα και με συμπάθησε”.
Η μαθητική ιδιότητα – πέραν των πολλαπλών επάλληλων στρωμάτων της – εμπεριέχει και κάτι γοητευτικό. Οι μαθητές και οι μαθήτριες καταθέτουν ένα (μάλλον) άγραφο χαρτί για να τους δώσουν οι δάσκαλοι και οι δασκάλες τα πρώτα τους ερεθίσματα για τα όνειρά τους. Γιατί τα πρώτα Γράμματα ναι μεν θεσμικά συνδέονται με τη γραφή και με το διάβασμα, αλλά κάθε παιδί τα προσλαμβάνει σε σχέση με το μέλλον του, το μέλλον που ακόμα δεν μπορεί να το σχεδιάσει και περιμένει πως και πως από το σχολείο να συνεργήσει στις πρώτες του ιδέες.
Μαθητική ιδιότητα: δεν είναι κομμάτι της ζωής μας. Διαχέεται σε όλη τη ζωή μας. Ξέρουμε ότι αυτή μας εισάγει στον κόσμο του πνεύματος και του πολιτισμού, ότι αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Αν δεν έχεις υπάρξει μαθητής, δεν μπορείς να γίνεις άνθρωπος. Και αν είσαι πάντα “μαθητής”, η ζωή (σου) γίνεται όλο και πιο δική σου. Τι πιο γοητευτικό;
Καλή Σχολική χρονιά, με πάθος για τη Γνώση!
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
