Ωστόσο, πίσω από τις μεγαλόστομες διακηρύξεις, κρύβεται μια ακόμη συντηρητική και ταξικά μεροληπτική πολιτική επιλογή, που αναμένεται να επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τους μαθητές και τις οικογένειές τους.
Το Εθνικό Απολυτήριο στην πράξη συνεπάγεται πολλαπλασιασμό εξετάσεων και αξιολογικών φραγμών. Η σχολική ζωή, ήδη πιεστική για τους εφήβους, θα υποταχθεί ολοκληρωτικά στη λογική της συνεχούς εξέτασης και επιτήρησης. Μαθητές 15, 16 και 17 ετών θα κληθούν να ανταποκριθούν σε έναν όγκο ύλης και απαιτήσεων που συχνά υπερβαίνει την παιδαγωγική αντοχή τους. Το Λύκειο, αντί να λειτουργεί ως χώρος καλλιέργειας, αμφισβήτησης, δημιουργικότητας και κοινωνικοποίησης, μετατρέπεται σε εξεταστικό κέντρο και οι έφηβοι σε «υποψήφιους εξεταζόμενους» από την πρώτη κιόλας μέρα.
Οι οικονομικές συνέπειες για τις οικογένειες
Το Εθνικό Απολυτήριο θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη άνθηση των φροντιστηρίων και της ιδιωτικής ενισχυτικής διδασκαλίας. Όσο αυξάνονται οι εξεταστικοί φραγμοί, τόσο οικογένειες με οικονομική δυνατότητα θα μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά τους περισσότερη υποστήριξη, ενώ οι εργατικές και λαϊκές οικογένειες θα οδηγούνται σε νέα αδιέξοδα. Οικονομικές θυσίες, χρέη, εξάντληση, μόνο και μόνο για να μπορέσει ο έφηβος να σταθεί σε έναν άνισο αγώνα. Πρόκειται για μια επιλογή που αναπαράγει και ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες, βαθαίνοντας το χάσμα ανάμεσα σε εκείνους που «έχουν» και σε εκείνους που «δεν έχουν».
Το ταξικό φίλτρο της εκπαίδευσης
Η επίκληση της «αντικειμενικότητας» στις εξετάσεις είναι παραπλανητική. Η εκπαιδευτική ανισότητα στην Ελλάδα –αλλά και διεθνώς– δεν πηγάζει από το ότι δεν υπάρχουν αρκετές εξετάσεις, αλλά από το κοινωνικό και ταξικό υπόβαθρο των μαθητών. Έρευνες (όπως ακόμα και αυτές των PISA και OECD) δείχνουν ότι το μορφωτικό και οικονομικό κεφάλαιο της οικογένειας είναι ο ισχυρότερος παράγοντας εκπαιδευτικής επιτυχίας. Το Εθνικό Απολυτήριο, λοιπόν, δεν «αντικειμενικοποιεί» τίποτα· αντίθετα, νομιμοποιεί θεσμικά την αναπαραγωγή των ανισοτήτων, αποκλείοντας τα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων από τα Πανεπιστήμια ή οδηγώντας τα σε σχολές δεύτερης κατηγορίας.
Έτσι η καθιέρωση του Εθνικού Απολυτηρίου δεν αποτελεί εκπαιδευτική αναβάθμιση, αλλά μια ακόμη νεοφιλελεύθερη μεταρρύθμιση που εναρμονίζεται με την ευρωπαϊκή «ατζέντα ανταγωνιστικότητας» στην εκπαίδευση. Ο στόχος δεν είναι να καλλιεργηθεί η κριτική σκέψη και η κοινωνική συνείδηση, αλλά να επιβληθεί ένα καθεστώς διαρκούς άγχους και διαλογής, ώστε να παραχθούν «πειθαρχημένοι» εργαζόμενοι για μια αγορά εργασίας χωρίς δικαιώματα.
Η πραγματική αναβάθμιση του Λυκείου δεν μπορεί να έρθει με περισσότερες εξετάσεις και ταξικά φίλτρα. Μπορεί να έρθει μόνο με δημόσιο, δωρεάν, ενιαίο σχολείο για όλους, με ενισχυμένη υποστήριξη στους μαθητές που τη χρειάζονται, με αναλυτικά προγράμματα που καλλιεργούν τη σκέψη, τη δημιουργικότητα και την αλληλεγγύη, όχι τον ανταγωνισμό και τον αποκλεισμό.
Πίσω λοιπόν από τον μανδύα της «αναβάθμισης», η καθιέρωση του Εθνικού Απολυτηρίου αποτελεί ένα ακόμα ταξικό μέτρο. Φορτώνει βάρη στους μαθητές, θυσίες στις οικογένειες, και διαιωνίζει τις κοινωνικές ανισότητες. Η απάντηση του εκπαιδευτικού κινήματος δεν θα είναι άλλη από την υπεράσπιση της ισότητας στην εκπαίδευση και την πάλη για ένα σχολείο που θα ανήκει πραγματικά σε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως τάξης, καταγωγής και εισοδήματος, ένα σχολείο για όλες και όλους.
*Δημήτρης Παπαδημητρίου, Πρόεδρος Α ΕΛΜΕ Κυκλάδων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 3/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
