Μια φράση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ειπωμένη την Παρασκευή 25 Απριλίου στο Υπουργείο Παιδείας, άναψε φωτιές στην εκπαιδευτική κοινότητα: «Όποιος εκπαιδευτικός αρνείται από θέση αρχής την αξιολόγηση, δεν έχει θέση στο εκπαιδευτικό σύστημα». Η δήλωση έγινε αντιληπτή από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (ΠΕΦ) όχι μόνο ως ρητορική αυστηρότητα, αλλά ως ξεκάθαρη απειλή απολύσεων προς τους χιλιάδες εκπαιδευτικούς που αμφισβητούν τον τρέχοντα τρόπο εφαρμογής της αξιολόγησης.
Η ΠΕΦ εκφράζει την πλήρη στήριξή της στους εκπαιδευτικούς που, όπως σημειώνει, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωποι με αυταρχισμό, διώξεις και κλήσεις σε πειθαρχικά συμβούλια, επειδή αντιστέκονται σε μια πολιτική που αντιμετωπίζει την εκπαίδευση ως πεδίο συμμόρφωσης κι όχι δημιουργίας. Οι φιλόλογοι επισημαίνουν ότι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί σήκωσαν στις πλάτες τους το δημόσιο σχολείο, παρά τις ελλείψεις και την υποχρηματοδότηση.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί στους φιλολόγους η μετατροπή της «ατομικής αξιολόγησης» σε εργαλείο πίεσης και κατηγοριοποίησης, που –αντί να αναγνωρίζει τη συνθετότητα της εκπαιδευτικής πραγματικότητας– εστιάζει στον κατακερματισμό της γνώσης και την αποδυνάμωση του κριτικού πνεύματος, ακόμη και στα μαθήματα ανθρωπιστικής παιδείας. Το μάθημα της Λογοτεχνίας, σύμφωνα με την ΠΕΦ, τείνει να μετατραπεί σε ένα «παιχνίδι χωρίς κανόνες», αποστερημένο από ιστορική και επιστημονική θεμελίωση.
Παράλληλα, η Ένωση καταγγέλλει ότι η ατομική αξιολόγηση παραγνωρίζει τις κοινωνικές ανισότητες και τις ποικίλες συνθήκες μέσα στις οποίες λειτουργεί ένα σχολείο. Το εκπαιδευτικό έργο –τονίζουν– δεν μπορεί να αποτιμηθεί αποκομμένο από την κοινωνική του βάση, τις ελλείψεις σε υποδομές, τα διαφορετικά προφίλ μαθητών και τις επισφαλείς σχέσεις εργασίας.
Απέναντι σε μια πολιτική που μεταθέτει την ευθύνη από το κράτος στον εκπαιδευτικό, η ΠΕΦ ζητά δομικές αλλαγές: σύγχρονα σχολικά κτήρια, επαρκή επιμόρφωση χωρίς οικονομική επιβάρυνση, εκπαιδευτική άδεια χωρίς μισθολογικές επιπτώσεις, και έναν ουσιαστικό διάλογο που να βασίζεται στην εμπιστοσύνη και όχι στον φόβο. Όπως αναφέρει στην ανακοίνωση της: «Η αξιολόγηση δεν μπορεί να στηρίζεται στον ανταγωνισμό και την ανθρωποφαγία, αλλά στην αλληλοτροφοδότηση του εκπαιδευτικού με την πολιτεία».
Η ΠΕΦ προγραμματίζει ημερίδα για να καταθέσει τις επιστημονικές της θέσεις και καλεί τους φιλολόγους σε ενότητα και ενεργή συμμετοχή στους συλλογικούς αγώνες. Για την Ένωση, το διακύβευμα είναι σαφές: ένα δημόσιο σχολείο που θα υπηρετεί τη μόρφωση και όχι την πειθάρχηση.
Η ανακοίνωση της ΠΕΦ
Ανακοίνωση για τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στο Υπουργείο Παιδείας σχετικά με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών
Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού την Παρασκευή 25 Απρίλη στο υπουργείο Παιδείας, ότι όποιος εκπαιδευτικός αρνείται από θέση αρχής την αξιολόγηση δεν έχει θέση στο εκπαιδευτικό σύστημα, συνιστούν ευθεία απειλή απολύσεων προς τη συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών. Αποτελούν συνέχεια και κλιμάκωση της πολιτικής που έχει αποφέρει φέτος χιλιάδες κλήσεις σε Πειθαρχικά Συμβούλια και γενικότερα διώξεις σε εκπαιδευτικούς, της πολιτικής του αυταρχισμού και της καταστολής με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους εκπαιδευτικούς ειδικά τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση κλιμακώνει την επίθεση της στους εκπαιδευτικούς οι οποίοι έχουν κρατήσει όρθια τα σχολεία όλα τα τελευταία χρόνια μέσα σε αντίξοες συνθήκες υποχρηματοδότησης και υποβάθμισης των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών μας.
Το ΔΣ της ΠΕΦ συμπαραστέκεται στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι εκβιάζονται από την κυβέρνηση για ακόμη μια φορά με απροκάλυπτο τρόπο. Συμμερίζεται τον προβληματισμό και τον αγώνα που δίνει η συντριπτική πλειοψηφία του μάχιμου εκπαιδευτικού κόσμου απέναντι στην «ατομική αξιολόγηση», την οποία προωθεί το Υπουργείο Παιδείας. Συστηματικά, τα τελευταία χρόνια, κυβέρνηση και Υπουργείο Παιδείας στέλνουν τον αγώνα τους στα δικαστήρια. Με τρομοκράτηση και απειλές για περικοπές μισθών σε περίπτωση άρνησης της αξιολόγησης επιδιώκουν να εφαρμόσουν την αντιεκπαιδευτική πολιτική τους.
Ως Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, εκτιμούμε ότι η εκπαιδευτική πολιτική αξιολόγησης, η οποία ασκείται τα τελευταία χρόνια, επιταχύνει τις κατηγοριοποιήσεις σχολικών μονάδων, μαθητών και εκπαιδευτικών αντί να τις αμβλύνει, διασπά τον ενιαίο χαρακτήρα της γνώσης, την οποία κατακερματίζει και υποβαθμίζει σε δεξιότητες, ενώ περιορίζει ασφυκτικά το εκπαιδευτικό έργο, διαμορφώνοντας κλίμα ανασφάλειας, το οποίο προκαλεί τόσο η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εκπαιδευτικό κόσμο όσο και η απουσία ενθάρρυνσης των μάχιμων εκπαιδευτικών.
Η «ατομική αξιολόγηση» αποκρύπτει, επί της ουσίας, τον συστημικό χαρακτήρα χρόνιων παθογενειών και αστοχιών, οι οποίες αποτυπώνουν την αποτυχία της ενιαίας πολιτικής που εφαρμόζεται, εδώ και δεκαετίες, στην εκπαίδευση. Υπεύθυνοι, κατά πάγια τακτική, για αυτές τις παθογένειες και τις αστοχίες θεωρούνται οι συντελεστές του εκπαιδευτικού έργου (γονείς, μαθητές, εκπαιδευτικοί), οι οποίοι αντιμετωπίζονται σαν «αποδιοπομπαίοι τράγοι». Συγκεκριμένα, η αναφορά του πρωθυπουργού στις "κοινωνικές παθογένειες" (σχολικός εκφοβισμός) στοχοποίησε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς.
Εξάλλου, το θέμα της υποβάθμισης της γνώσης αφορά και στα φιλολογικά μαθήματα όπως το μάθημα της Λογοτεχνίας. Οι προτεινόμενες δραστηριότητες παιχνιδιού, όπως η δημιουργική γραφή και άλλες δραστηριότητες που προτείνονται μεταβάλλουν το μάθημα της Λογοτεχνίας σε ένα παιχνίδι χωρίς κανόνες, υπονομεύουν την κριτική προσέγγιση των κειμένων από τους μαθητές και τα αποϊστορικοποιούν. Ως εκ τούτου, η επιστημονική γνώση συνεχώς υποβαθμίζεται.
Πέρα από τη διαπίστωση ότι η επιχειρούμενη αξιολογική διαδικασία έχει εφαρμοστεί σε εκπαιδευτικά συστήματα του εξωτερικού χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα, η εξατομίκευση της αξιολόγησης δεν είναι δυνατόν να υποστηριχθεί επιστημονικά, αν λάβουμε υπόψη μας: α. τον ετερόκλητο μαθητικό πληθυσμό των σχολικών μονάδων, β. τη γεωγραφική κατανομή, γ. το κοινωνικό-οικονομικό υπόβαθρο των οικογενειών των μαθητών, δ. τις πολιτιστικές και θρησκευτικές διαφοροποιήσεις, ε. τις μαθησιακές αποκλίσεις, στ. τις αδυναμίες της υλικοτεχνικής υποδομής, ζ. την ποικιλομορφία των εργασιακών σχέσεων, οι οποίες επιδρούν αρνητικά τόσο στην εργασιακή δέσμευση και τη διάρκεια της εργασιακής σχέσης του εκπαιδευτικού όσο και στους όρους εργασίας και τις συνθήκες της ζωής του, η. το εύρος των απαιτούμενων δικαιολογητικών επάρκειας και επιμόρφωσης του εκπαιδευτικού, θ. την αδυναμία να προσδιοριστούν αντικειμενικά οι δείκτες της αξιολόγησης από τους εποπτικούς μηχανισμούς του Υπουργείου με αποτέλεσμα η αξιολογική διαδικασία να ταλαντεύεται μεταξύ υποκειμενισμού και σχολαστικισμού.
Παράλληλα, η εξατομίκευση της αξιολόγησης, ως βάση για να αξιολογηθεί το εκπαιδευτικό έργο, επιβεβαιώνει την πρόθεση του Υπουργείου Παιδείας να διατηρηθεί η ισχύουσα κατάσταση, να μην υπάρχει, δηλαδή, κεντρική ευθύνη για την εξασφάλιση πιστοποιημένης, ενιαίας, έγκριτης επιστημονικά, δημόσιας και δωρεάν κατάρτισης των εκπαιδευτικών, ώστε αυτοί να προετοιμάζονται κατάλληλα, για να ανταποκριθούν επαρκώς στις απαιτήσεις του εκπαιδευτικού έργου. Ταυτόχρονα, παραμένει ζητούμενο η επαγγελματική και πανεπιστημιακή επιμόρφωση καθ’ όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου του εκπαιδευτικού. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να επιμορφώνονται δίχως ατομική οικονομική επιβάρυνση και με τη χορήγηση εκπαιδευτικής άδειας, η οποία, όμως, δεν θα επηρεάζει τις μισθολογικές και ασφαλιστικές τους απολαβές. Όλα όσα αναφέραμε προηγουμένως, μετατίθενται από την ευθύνη του κράτους στην ατομική ευθύνη, ενώ η κατάσταση ωραιοποιείται με τη χρήση εννοιών, όπως «αποτίμηση», «ανατροφοδότηση», «βελτίωση», έννοιες οι οποίες, στην ουσία, υποστηρίζουν την «αριστεία», την «ανταγωνιστικότητα», την «προσαρμοστικότητα». Στους συλλόγους διδασκόντων δεν διαμορφώνεται κλίμα αλληλεγγύης και διαλόγου. Καλλιεργείται αντίθετα ο ατομισμός, η ανθρωποφαγία και η λογική «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
Σήμερα έχουμε ανάγκη από ένα σχολείο προσανατολισμένο στην ολόπλευρη μορφωτική, πολιτιστική και κοινωνική ανάπτυξη των μαθητών. Με σύγχρονες εγκαταστάσεις, εργαστήρια, βιβλιοθήκες, γυμναστήρια, αθλητικούς χώρους, χώρους πολιτιστικών δράσεων. Με σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα, βιβλία και εποπτικά μέσα, περιοδική επιμόρφωση πανεπιστημιακού επιπέδου, που θα βοηθούν και θα υποστηρίζουν την καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία. Αν εξασφαλισθούν αυτοί οι όροι, είναι δυνατόν να υπάρξει η αμοιβαία ωφέλιμη αλληλοτροφοδότηση ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και την υλοποιούμενη εκπαιδευτική πολιτική. Από αυτήν την αλληλοτροφοδότηση θα προκύπτουν, κάθε φορά, και οι αντικειμενικά μετρήσιμες παράμετροι αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας και της κοινωνικής ανταπόδοσης του εκπαιδευτικού έργου.
Εκφράζουμε την ολόπλευρη στήριξη μας στους αγώνες των μάχιμων εκπαιδευτικών. Συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις ενάντια στην πολιτική υποβάθμισης της αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν παιδείας. Παράλληλα, ως ΠΕΦ επεξεργαζόμαστε δράσεις, όπως μία ημερίδα με τη συμμετοχή συναδέλφων, σχετικά με το θέμα της αξιολόγησης, ώστε να συζητήσουμε και να καταθέσουμε τις επιστημονικές προτάσεις μας.
Συναδέλφισσες και συνάδελφοι,
Η δύναμη μας βρίσκεται στην ενότητα και από την άποψη αυτή καλούμε κάθε μάχιμο εκπαιδευτικό να γίνει μέλος της ΠΕΦ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 7/05
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ