Προσκλητήριο από τη Μακρόνησο

Στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του 2^ου Γυμνάσιου Ταύρου για το σχολικό έτος 2012-2013 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Μουσείο Μακρονήσου στο κτήριο της Πανελλήνιας Ένωσης Κρατουμένων Αγωνιστών Μακρονήσου (ΠΕΚΑΜ). Στο Μουσείο, ένα ωραίο νεοκλασικό με θέα τον Κεραμεικό, εκτίθεται φωτογραφικό και αρχειακό υλικό των εξορίστων αντιστασιακών της περιόδου 1946-1949. Στη διάρκεια της ξενάγησης, καθηγητές και μαθητές, παρακολουθήσαμε τις αφηγήσεις των εξορίστων στη Μακρόνησο, μια ζωντανή μαρτυρία για τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, ενώ γνωρίσαμε ένα διαφορετικό «εκπαιδευτικό σύστημα».

            Με την ίδρυση και λειτουργία του Ειδικού Σχολείου Αναμορφώσεως Ιδιωτών (Ε.Σ.Α.Ι.) το καθεστώς της δεξιάς στόχευε στη διαπαιδαγώγηση και «αναμόρφωση» των αριστερών εξορίστων. Το πρώτο «πείραμα αναμόρφωσης» έγινε στο Γ΄ τάγμα σκαπανέων, που χρησιμοποιήθηκε σαν πρότυπο για τα βασανιστήρια στα άλλα στρατόπεδα. Το Μακρονήσι, όπως το αποκαλούν οι εξόριστοι, ήταν ένας τόπος εξορίας και μαρτυρίου. Σήμερα τα γυμνά κτήρια, όσα έμειναν όρθια μετά την εγκατάλειψη και τη λεηλασία (1961), στοιχειώνουν μέσα στα πουρνάρια και το θυμάρι. Οι ψυχές και το πνεύμα των βασανισμένων αγωνιστών με τις πεταλούδες και τα αγριολούλουδα είναι εκεί, τρανή μαρτυρία της αντίστασης της μνήμης.

            Μακρόνησος, μια ανάσα από το Λαύριο, μια ανάσα που πάγωνε στο άκουσμα της μεταφοράς στο νησί αυτό. Η μαθήτρια Α.Β. συνομιλώντας με τον παππού της για τα πέτρινα χρόνια της εξορίας καταγράφει στην έκθεση για την ιστορία της Μακρονήσου, τα λόγια του: «Μανάδες, κόρες, γυναίκες και αρραβωνιαστικές των εξορίστων έρχονταν στο Λαύριο και από το λιμάνι κοιτούσαν απέναντι μήπως και ξεχωρίσουν τον άνθρωπό τους απ’ τη φιγούρα, μήπως και πάρουν καμιά πληροφορία από τους ντόπιους. Περίμεναν τους βαρκάρηδες που γυρνούσαν από την τροφοδοσία μπας και μάθουν κάτι για τον αγαπημένο τους άνθρωπο. Όμως κανείς δεν έλεγε κουβέντα· όλοι σιωπούσαν γιατί φοβόντουσαν».

            Απένταντι στο Μακρονήσι, οι βασανιστές υπερηφανεύονταν για τις μεθόδους «αναμόρφωσης» που χρησιμοποιούσαν στο κολαστήριο. Εξόριστος των χρόνων εκείνων, καταπονημένος από τα βασανιστήρια, αλλά με αγέρωχη φωνή, κατέθεσε μπροστά στο μνημείο γαρύφαλλα, αλλά και την ψυχή του. «Γιάννη έχε το νου σου, εδώ που ήρθες δεν είναι Νταχάου, είναι Μακρόνησος», αφηγείται ο αγωνιστής Γιάννης. Αυτό ήταν το καλωσόρισμα στο ειδικό σχολείο αγωγής για τους «εθνικώς υπόπτους».  

            Την περίοδο 1946-49 υπολογίζεται ότι εξορίστηκαν στη Μακρόνησο περίπου 100.000 αριστεροί πατριώτες, κομμουνιστές, αγωνιστές του ΕΑΜ και της Εθνικής Αντίστασης. Εδώ ήρθαν για «εξυγίανση» και φρονηματισμό οι στρατεύσιμοι από τα Γιούρα και το Τρίκκερι (1947), καθώς και οι πολιτικοί εξόριστοι κομμουνιστές από την Ικαρία, τον Άη Στράτη και τη Λήμνο (1949). Έτσι σχηματίστηκε το μεγαλύτερο στρατόπεδο του εμφυλίου πολέμου. Οι σκηνές, η μια κοντά στην άλλη, θαρρείς πως ήταν ιστιοφόρα κολλημένα στους θάμνους και τις πέτρες, που ήθελαν να ταξιδέψουν μα δε μπορούσαν από τα συρματοπλέγματα.

            Οι εξόριστοι, όσοι άντεξαν από το ξεροβόρι, την πείνα, τη δίψα και τα βασανιστήρια, κάθε χρόνο κρατούν τη μνήμη και την ιστορία ζωντανή. Φέτος στις 26 Μάη 2013, ημέρα Κυριακή, έγινε το ετήσιο προσκλητήριο κρατουμένων αγωνιστών Μακρονήσου, όχι μόνο για εκείνους που είναι εδώ, αλλά για εκείνους που μένουν Εκεί με το μαΐστρο, το θυμάρι και τις πεταλούδες. Για εκείνους που δεν έφυγαν ποτέ, για να κρατάνε ψηλά τη γροθιά και τα λάβαρα της Λευτεριάς. Σήμερα που ο φασισμός σηκώνει κεφάλι, οι Μακρονησιώτες είναι παρόντες στον αγώνα για δικαιοσύνη, ισότητα και εθνική ανεξαρτησία.

Ανδριανή Στράνη

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ 2^ΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΑΥΡΟΥ «ΑΘΗΝΑ ΧΑΤΖΗΕΣΜΕΡ»

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 14/12

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber