Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν πως οι παρεκτροπές της στιγμής δεν είναι τόσο αθώες: οι άμεσες επιπτώσεις στην καρδιά και στον εγκέφαλο μπορεί να γίνουν, με τον καιρό, μέρος ενός προβληματικού προτύπου.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Journal of Nutritional Physiology, εξετάζει πώς ένα γεύμα πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά επηρεάζει το αγγειακό σύστημα και ποια μπορεί να είναι η σημασία αυτών των αλλαγών για τη μακροχρόνια υγεία.
Τι συμβαίνει στα αιμοφόρα αγγεία λίγες ώρες μετά από ένα λιπαρό γεύμα
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, μετά την κατανάλωση ενός γεύματος με πολλά κορεσμένα λιπαρά, η λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων επιδεινώνεται αισθητά μέσα σε τέσσερις ώρες.
Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε:
Μειωμένη ικανότητα των αρτηριών να διαστέλλονται
Λιγότερο αποτελεσματική ροή αίματος
Πρώιμα σημάδια αγγειακού στρες, τα οποία, αν επαναλαμβάνονται συχνά, μπορεί να μεταφραστούν σε αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο
Η διαταραχή αυτή σχετίζεται με την ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, δηλαδή το γεγονός ότι η εσωτερική επένδυση των αγγείων (το ενδοθήλιο) γίνεται λιγότερο ευαίσθητη και δεν ανταποκρίνεται σωστά στα σήματα που ρυθμίζουν τη διαστολή και τη ροή του αίματος. Αυτός ο μηχανισμός είναι ζωτικός για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και την επαρκή οξυγόνωση των ιστών.
Πώς επηρεάζεται ο εγκέφαλος από ένα γεύμα γεμάτο λιπαρά
Οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται στις αρτηρίες του σώματος. Η ίδια μελέτη έδειξε ότι ένα τέτοιο γεύμα επηρεάζει και την εγκεφαλική αυτορρύθμιση, δηλαδή την ικανότητα του εγκεφάλου να διατηρεί σταθερή ροή αίματος, ακόμη και όταν η αρτηριακή πίεση αλλάζει.
Μέσα σε τέσσερις ώρες από την κατανάλωση ενός λιπαρού γεύματος, παρατηρήθηκε:
Μειωμένη σταθερότητα στην παροχή αίματος στον εγκέφαλο
Μεγαλύτερη ευαισθησία σε ξαφνικές μεταβολές της πίεσης
Ένα πιθανό μονοπάτι που, αν επαναλαμβάνεται με τον καιρό, μπορεί να συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου ή γνωστικής έκπτωσης
Με απλά λόγια, ο εγκέφαλος φαίνεται να προστατεύεται λιγότερο αποτελεσματικά από τις διακυμάνσεις της πίεσης όταν έχει προηγηθεί ένα γεύμα ιδιαίτερα πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά.
Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά τόσο γρήγορα;
Οι επιπτώσεις αυτές οφείλονται κυρίως στις αλλαγές που προκαλούν τα πολλά λιπαρά στο αίμα και στο ενδοθήλιο αμέσως μετά το γεύμα.
Τα κορεσμένα λιπαρά:
αυξάνουν τα τριγλυκερίδια στο αίμα
εντείνουν το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή
μειώνουν τη διαθεσιμότητα μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ), μιας ουσίας-κλειδί για τη χαλάρωση και διαστολή των αγγείων
Τι σημαίνουν όλα αυτά μακροπρόθεσμα;
Η μελέτη εξέτασε τις άμεσες, βραχυπρόθεσμες συνέπειες ενός μόνο γεύματος. Όμως, αν τέτοια γεύματα αποτελούν συχνό κομμάτι της καθημερινότητας, οι επαναλαμβανόμενες μικρές βλάβες μπορούν να μετατραπούν σε:
Αυξημένο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακών νοσημάτων
Πιθανότητα για εγκεφαλικά επεισόδια και αγγειακή άνοια
Ενίσχυση ανθυγιεινών μεταβολικών καταστάσεων, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη
Με άλλα λόγια, αυτό που συμβαίνει σε 4 ώρες δεν είναι μόνιμο από μόνο του, αλλά μπορεί να αποτελέσει δομικό υλικό για χρόνια προβλήματα, αν επαναλαμβάνεται συστηματικά.
Συχνές ερωτήσεις
– Μπορεί ένα μόνο λιπαρό γεύμα να προκαλέσει μόνιμη βλάβη;
Όχι, οι επιδράσεις που κατέγραψε η μελέτη ήταν παροδικές. Ωστόσο, αν τα γεύματα με πολλά κορεσμένα λιπαρά είναι συχνά, η επαναλαμβανόμενη επιβάρυνση μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες βλάβες στα αγγεία και στην εγκεφαλική λειτουργία.
– Τι είδους γεύματα εξετάστηκαν;
Τα γεύματα είχαν υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, όπως αυτά που βρίσκουμε σε τηγανητά φαγητά, λιπαρά κρέατα και επεξεργασμένα σνακ.
– Μπορεί η άσκηση να αντισταθμίσει ένα βαρύ, λιπαρό γεύμα;
Η τακτική σωματική δραστηριότητα προστατεύει την υγεία των αγγείων, αλλά δεν ακυρώνει πλήρως τη ζημιά από συχνά γεύματα γεμάτα κορεσμένα λιπαρά. Η καλύτερη στρατηγική είναι συνδυασμός: κίνηση + πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές.
– Είναι τα ακόρεστα λιπαρά καλύτερα;
Ναι. Τα ακόρεστα λιπαρά (ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, σπόροι, λιπαρά ψάρια) έχουν προστατευτική δράση για την καρδιά και τον εγκέφαλο, όταν καταναλώνονται στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής.
Τι να κρατήσουμε για την καθημερινή μας διατροφή
Το βασικό μήνυμα της μελέτης είναι ξεκάθαρο:
ακόμη και ένα μόνο γεύμα πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά μπορεί προσωρινά να επιβαρύνει τα αγγεία και τον εγκέφαλο.
Για να προστατεύσουμε την υγεία μας σε βάθος χρόνου, είναι σημαντικό:
να περιορίσουμε τα κορεσμένα λιπαρά (τηγανητά, επεξεργασμένα τρόφιμα, λιπαρά κρέατα)
να επιλέγουμε γεύματα με καλά λιπαρά, φυτικές ίνες, φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης
να βλέπουμε κάθε γεύμα όχι ως στιγμιαία απόλαυση αλλά ως μια μικρή επένδυση στη μελλοντική υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου μας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Έκτακτο επίδομα έως 1.700 ευρώ σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 6/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Alfavita Newsroom