Νίκος Τσούλιας Είναι άραγε απομεινάρι, αταβισμού χνάρι η βαθιά επιθυμία μας να μετακινούμαστε στους τόπους, να κυλάμε και εμείς εικόνες και παραστάσεις μαζί με τη ροή του χρόνου, να τον τεμαχίζουμε με ασυνέχειες, να γευόμαστε εσαεί το διαφορετικό, να υφαίνουμε τις αφηγήσεις μας με όλο και πιο νέες κλωστές;
Κοινό όνειρο κάθε ανθρώπου, επιθυμίας ασίγαστη πρόκληση, τάση έμφυτη και συνάμα επιλογή συνειδητή και πρώτη, το ταξιδεύειν. Δεν μπορείς να ζεις σε έναν τόπο. Η ζωή δεν το θέλει αυτό, έχει δώσει άπειρες ομορφιές, προχωράει με την ποικιλομορφία, η εξέλιξή της είναι ένα διαρκές κάλεσμα στο άγνωστο, στο καινούργιο, στο πρωτότυπο. Μπορείς να μην ανταποκριθείς στο κάλεσμά της; Το αλλού και το ξένο στο προσκήνιο.
Μα και η έννοια της πατρίδας έχει ουσία και περιεχόμενο μόνο μέσα από τα βιώματα του ταξιδιού. Πώς μπορείς να κατανοήσεις και να συνδεθείς ψυχικά με την πατρίδα σου, με το χωριό σου, με το σπιτικό σου, αν δεν τα ερμηνεύεις από “απόσταση”, αν δεν τα συγκρίνεις και δεν τα ξεχωρίζεις από άλλα, αν δεν κάνεις κινήσεις για να τα νοσταλγήσεις και να τα αγαπήσεις και μέσα από την έλλειψή τους; Το οικείο μπορεί να γνωσθεί ουσιαστικά με την παράλληλη γνώση του ανοίκειου, του ξένου.
Ανοίγοντας την έξοδο προς το ταξιδεύειν έχεις ήδη αρχίσει να αισθάνεσαι την αλλαγή “παραδείγματος”, του τόπου και του ορίζοντα που σε έχει γεννήσει, το συναίσθημά σου μετασχηματίζεται για να νιώσει το καινούργιο, ένα αεράκι απροσδιόριστης ομορφιάς έχει εγκατασταθεί ήδη στην ψυχή σου. Είσαι έτοιμος να ρουφήξεις εικόνες και έννοιες του διαφορετικού. Η σκέψη σου προ-οικονομεί, αυτοσχεδιάζει, προκρίνει, ονειρεύεται, φαντασιώνεται.
Μα το ταξίδι δεν είναι μόνο μια κίνηση των αισθήσεων και των συναισθημάτων. Μας τροποποιεί τον τρόπο σκέψης, τις κοσμοθεωρίες μας, ακόμα και τον τρόπο της ζωής μας. Παρατηρώντας έναν ξένο ναό – και πιο πολύ άλλης θρησκείας – και τις σχετικές τελετουργίες του νιώθεις και συνειδητοποιείς τη σχετικότητα και την αυθαιρεσία των δικών σου ανάλογων παραδόσεων, έστω και αν αυτές αποτελούν στοιχείο της ταυτότητάς σου. Βλέπεις τη διαφορετική φαινοτυπική έκφραση της πανίδας και της χλωρίδας των ίδιων ζώων και φυτών της πατρίδας σου και αντιλαμβάνεσαι την επιρροή του περιβάλλοντος πάνω στη μορφή και στη λειτουργία των έμβιων οργανισμών – κάτι που ποτέ δεν θα το είχες αντιληφθεί.
Γεμίζουν τα μάτια σου με πρωτόγνωρες παραστάσεις, απογυμνώνεις ό,τι θεωρούσες ως στερεότυπο, σχετικοποιείς και κάνεις πιο πλήρεις τις γνώσεις σου. Νιώθεις ένα ανάλαφρο αεράκι να σου αλλάζει την ψυχή σου. Και αν η περιήγηση και ο τουρισμός σου γίνει βασική και μόνιμη επιλογή, τότε έχεις αλλάξει για τα καλά. Ζεις μια άλλη ζωή. Είσαι πλέον διαφορετικός. Ο φιλόσοφος Z. Bauman, στο έργο του “Και πάλι μόνοι: η ηθική μετά τη βεβαιότητα”, έχει μια ενδιαφέρουσα σχετική με το θέμα μας παρατήρηση.
“Η ζωή του σύγχρονου ανθρώπου παρομοιάστηκε συχνά με ένα προσκυνηματικό ταξίδι στον χρόνο… Αντίθετα, η ζωή των ανδρών και των γυναικών της εποχής μας μοιάζει περισσότερο με τουρισμό στον χρόνο: οι τουρίστες δεν ήθελαν και δεν μπορούν να αποφασίσουν εξ αρχής ποια μέρη θα επισκεφτούν και με ποια σειρά: αυτό για το οποίο είναι βέβαιοι είναι ότι δεν θα σταματήσουν να μετακινούνται, αβέβαιοι πάντοτε αν ο τόπος στον οποίο φτάνουν είναι ο τελικός προορισμός τους… Το πιο πιθανό είναι να θεωρήσουν τον κάθε τόπο προσωρινή στάση, που έχει σημασία μόνο για την ικανοποίηση που τους δίνει – αλλά πρέπει να είναι έτοιμοι να ξαναφύγουν, κάθε φορά που η ικανοποίηση μειώνεται ή πιο πράσινα λιβάδια τους καλούν αλλού”.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 19/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
