Μαρία Δούση Μπορεί ένα απλό συμπλήρωμα βιταμίνης D να «φρενάρει» τον χρόνο; Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και του νοσοκομείου Brigham and Women’s της Βοστώνης, υπάρχει ενδεχόμενο η βιταμίνη D να επηρεάζει μια κρίσιμη βιολογική διαδικασία που σχετίζεται με τη γήρανση: το μήκος των τελομερών.
Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για συμπεράσματα – και ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται επιπλέον βιταμίνη D, εκτός αν υπάρχει διαγνωσμένη έλλειψη.
Τι είναι τα τελομερή και γιατί μας ενδιαφέρουν
Τα τελομερή είναι οι "προστατευτικές άκρες" των χρωμοσωμάτων μας, που λειτουργούν σαν «καπάκια» στο DNA. Με κάθε κυτταρική διαίρεση, αυτά μικραίνουν. Όσο μικραίνουν, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση — όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης και καρκίνος.
Η νέα μελέτη δείχνει ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D ενδέχεται να επιβραδύνουν τη μείωση του μήκους των τελομερών, άρα και τη σχετική βιολογική φθορά.
Τι έδειξε η μελέτη – και γιατί ξεχωρίζει
Η έρευνα εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της μελέτης VITAL, στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 26.000 ενήλικες (άνδρες άνω των 50 και γυναίκες άνω των 55 ετών). Στο συγκεκριμένο σκέλος για τα τελομερή, αξιολογήθηκαν 900 συμμετέχοντες για περίοδο 4 ετών, με σύγκριση ανάμεσα σε αυτούς που έλαβαν 2.000 IU βιταμίνης D καθημερινά και όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο (placebo).
Η ανάλυση έδειξε ότι η ομάδα με τη βιταμίνη D παρουσίασε μικρότερη μείωση στο μήκος των τελομερών — μια ενθαρρυντική ένδειξη ότι η D ενδεχομένως να παρεμβαίνει θετικά στη διαδικασία της γήρανσης.
«Τα ευρήματα είναι πολλά υποσχόμενα, αλλά χρειάζονται περαιτέρω επιβεβαίωση πριν αλλάξουν οι διατροφικές συστάσεις», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης, καθηγήτρια JoAnn Manson.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν: Όχι στα τυφλά συμπληρώματα
Παρά την αισιοδοξία, οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν πρέπει να σπεύσουμε στα φαρμακεία. Η υπερδοσολογία βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, όπως:
συσσώρευση ασβεστίου στους νεφρούς (νεφρικές πέτρες ή ακόμα και ανεπάρκεια),
διαταραχές στο πεπτικό και μυοσκελετικό σύστημα,
υπέρταση, κατάθλιψη, σύγχυση, υπνηλία και ανορεξία.
Αμφιβολίες και αντιρρήσεις από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα
Η μελέτη, αν και αυστηρά σχεδιασμένη (τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή και ελεγχόμενη με placebo), έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις. Η νομπελίστρια καθηγήτρια Carol Greider, ειδική στα τελομερή, εξέφρασε αμφιβολίες για τη μεθοδολογία μέτρησης (qPCR), η οποία θεωρείται λιγότερο αξιόπιστη από την τεχνική Flow FISH.
Επιπλέον, επισήμανε ότι οι αλλαγές στη σύνθεση των αιμοσφαιρίων ενδέχεται να επηρεάζουν τα αποτελέσματα, χωρίς τα τελομερή να έχουν πράγματι αλλάξει μήκος.
Συμπληρώματα ή ήλιος και διατροφή;
Η βιταμίνη D συντίθεται φυσικά στον οργανισμό μέσω της έκθεσης στον ήλιο, αλλά μπορεί επίσης να ληφθεί από τη διατροφή. Πηγές πλούσιες σε D είναι:
Λιπαρά ψάρια (σολομός, τόνος)
Στρείδια
Συκώτι
Εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά και δημητριακά
Χοιρινό κρέας
Η ισορροπημένη λήψη είναι κρίσιμη, καθώς τόσο η ανεπάρκεια όσο και η υπερβολή μπορούν να έχουν σοβαρές συνέπειες.
«Τα συμπληρώματα δεν αντικαθιστούν ποτέ έναν υγιεινό τρόπο ζωής», επισημαίνει η Manson. «Η προτεραιότητα πρέπει να είναι η διατροφή και η έκθεση στον ήλιο — και μόνο όπου υπάρχει πραγματική έλλειψη, να εξετάζεται η χορήγηση συμπληρωμάτων.»
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Η πιο εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών στην Ελλάδα σε 2 ημέρες στα χέρια σου - Δίνεις από το σπίτι σου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 18/12
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
