Μαρία Δούση Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) για τον θανατηφόρο μύκητα Candidozyma auris (C. auris), ο οποίος εξαπλώνεται με ταχύτητα σε νοσοκομεία της Ευρώπης, θέτοντας σε σοβαρό κίνδυνο ασθενείς και συστήματα υγείας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του 2023, στην Ευρώπη καταγράφηκαν 1.346 κρούσματα, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ και σημειώνει αύξηση 67% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όπως ανακοίνωσε σήμερα Πέμπτη το ECDC.
Ο μύκητας χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα δύσκολα θεραπεύσιμος, καθώς παρουσιάζει υψηλή αντοχή στα αντιμυκητιασικά φάρμακα και μπορεί να επιβιώσει σε επιφάνειες και ιατρικό εξοπλισμό. Η μετάδοσή του μεταξύ των ασθενών είναι ταχεία, ενώ για άτομα που είναι ήδη άρρωστα τα ποσοστά θνησιμότητας μπορεί να φτάσουν το 60%.
Η κατάσταση στην Ελλάδα και άλλες χώρες
Κρούσματα έχουν αναφερθεί σε Κύπρο, Γαλλία και Γερμανία, ενώ σε Ελλάδα, Ιταλία, Ρουμανία και Ισπανία η μετάδοση έχει φτάσει επίπεδα τέτοια που δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν μεμονωμένα περιστατικά.
Όπως τονίζει ο Διαμαντής Πλαχούρας, επικεφαλής του τμήματος Αντοχής στα Αντιμικροβιακά και Λοιμώξεων του ECDC, «αυτό δείχνει πόσο γρήγορα μπορεί να εδραιωθεί στα νοσοκομεία. Αλλά αυτό δεν είναι αναπόφευκτο. Η έγκαιρη ανίχνευση και ο γρήγορος, συντονισμένος έλεγχος των λοιμώξεων μπορούν ακόμα να αποτρέψουν την περαιτέρω εξάπλωση».
Πώς περιορίζεται η εξάπλωση
Η απομόνωση των ασθενών σε μονόκλινα δωμάτια και η σχολαστική απολύμανση του εξοπλισμού θεωρούνται κρίσιμες για τον περιορισμό της μετάδοσης. Το ECDC αναφέρει τη Δανία ως παράδειγμα χώρας που κατάφερε να ελέγξει την επιδημία, χωρίς να καταγράφονται νέα κρούσματα μετά τη λήψη μέτρων.
Παρά ταύτα, πολλές χώρες αντιμετωπίζουν σημαντικές ελλείψεις στη διαχείριση του C. auris: από τις 36 χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα του ECDC, μόνο 17 διαθέτουν εθνικά συστήματα επιτήρησης, ενώ μόλις 15 έχουν εκδώσει ειδικές οδηγίες πρόληψης για τις λοιμώξεις.
Η προειδοποίηση των ευρωπαϊκών αρχών υπογραμμίζει την ανάγκη για έγκαιρη δράση και συντονισμό των νοσοκομείων, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω διάδοση ενός μύκητα που ήδη προκαλεί ανησυχία σε ολόκληρη την ήπειρο.
Ελλάδα: Δεύτερη σε κρούσματα στην Ευρώπη
Η Ελλάδα κατατάσσεται δεύτερη στην Ε.Ε. σε αριθμό κρουσμάτων του μύκητα Candida Auris, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), που δόθηκε σήμερα, 11 Σεπτεμβρίου, στη δημοσιότητα. Ο μύκητας αυτός εξαπλώνεται ραγδαία σε νοσοκομεία, είναι ανθεκτικός σε πολλά αντιμυκητιασικά φάρμακα και πλήττει κυρίως βαρέως πάσχοντες ασθενείς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η χώρα μας κατέγραψε 852 περιστατικά την τελευταία δεκαετία, πίσω μόνο από την Ισπανία, ενώ συνολικά πάνω από 4.000 κρούσματα έχουν δηλωθεί στην Ευρώπη την ίδια περίοδο, με 1.346 περιστατικά μόνο το 2023 – ρεκόρ από την εμφάνιση του μύκητα στην ήπειρο το 2014.
Εκτεταμένη διασπορά στα νοσοκομεία
Η έκθεση του ECDC επισημαίνει ότι από τα μεμονωμένα περιστατικά των προηγούμενων ετών, η κατάσταση σήμερα φτάνει σε εκτεταμένη περιφερειακή και εθνική διάδοση σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ρουμανία.
«Οι εν λόγω χώρες δεν μπορούν πλέον να διακρίνουν συγκεκριμένες εξάρσεις λόγω της ευρείας διάδοσης», αναφέρει η έκθεση, υπογραμμίζοντας την ανάγκη έγκαιρων παρεμβάσεων για τον περιορισμό της εξάπλωσης.
Κατά την επίσκεψη κλιμακίου του ECDC στην Ελλάδα τον Απρίλιο 2024, διαπιστώθηκε ότι ο μύκητας είχε εξαπλωθεί σε όλο το σύστημα υγείας. Σε ένα κέντρο αποκατάστασης χρειάστηκε να δημιουργηθεί ξεχωριστός θάλαμος αποκλειστικά για τους ασθενείς που είχαν μολυνθεί ή αποικιστεί από τον Candida Auris, όπως επιβεβαίωσε στην «Κ» ο αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος μικροβιακής αντοχής και νοσοκομειακών λοιμώξεων του ECDC, Διαμαντής Πλαχούρας.
Η απειλή για τους ασθενείς
Ο κ. Πλαχούρας εξηγεί ότι η εξάπλωση του μύκητα εντός των νοσοκομείων απειλεί την ασφάλεια των βαρέως πασχόντων. «Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο πως υπάρχουν ασθενείς που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το νόσημά τους, αλλά δεν τα κατάφεραν εξαιτίας λοίμωξης από τον συγκεκριμένο μύκητα», αναφέρει.
Προσθέτει ότι οι ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα εμφανίζουν μακροχρόνια συμπτώματα και σε κάποιες περιπτώσεις δεν θεραπεύονται πλήρως, ενώ είναι πιθανό τα κρούσματα να είναι πολύ περισσότερα από τα επίσημα καταγεγραμμένα, καθώς στην Ελλάδα η δήλωση κρουσμάτων δεν είναι υποχρεωτική.
Χαλαρό το πλαίσιο καταγραφής
Η βιολόγος – επιδημιολόγος του ΕΟΔΥ, Λήδα Πολίτη, εξηγεί πως στην Ελλάδα η καταγραφή περιορίζεται στα βαριά περιστατικά και είναι εθελοντική. Στην πράξη, παρότι υπάρχει ΦΕΚ του υπουργείου Υγείας (1665/07-04-2022) που ορίζει υποχρεωτική δήλωση, το μέτρο δεν εφαρμόζεται ουσιαστικά, καθώς ο μύκητας δεν περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης «Προκρούστης».
Η κ. Πολίτη τάσσεται υπέρ της υποχρεωτικής καταγραφής περιστατικών, ώστε οι ελληνικές αρχές να έχουν πλήρη εικόνα της κατάστασης και να προχωρήσουν σε στοχευμένα μέτρα.
Τρόποι περιορισμού της εξάπλωσης
Το ECDC υπογραμμίζει ότι η έγκαιρη ανίχνευση και ο συντονισμένος έλεγχος μετάδοσης μπορούν ακόμα να αποτρέψουν περαιτέρω εξάπλωση. Βασικά μέτρα περιλαμβάνουν:
Απομόνωση ασθενών σε μονόκλινα δωμάτια
Απολύμανση ιατρικού εξοπλισμού και δωματίων
Προσωπικό αποκλειστικά υπεύθυνο για μολυσμένους ασθενείς
Συνεχή ενημέρωση και συνεργασία μεταξύ νοσοκομείων
«Η δήλωση κρουσμάτων πρέπει να είναι υποχρεωτική. Μόνο έτσι θα έχουμε πλήρη εικόνα για τη διασπορά και θα προστατεύσουμε τους ασθενείς», καταλήγει ο κ. Πλαχούρας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/9
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
