Στην ενδοχώρα της πανδημίας
Γράφει η Άντζελα Γεωργοτά, φιλόλογος, ποιήτρια

Όταν φτάσεις κάποτε ν’ ανακαλύψεις

πόσες ακόμα αυταπάτες συντηρούσες
όταν αναγκαστείς ν’ αναγνωρίσεις
κι εκείνα που δεν ήθελες να παραδεχτείς
όταν πέσει και το τελευταίο είδωλο
που πάνω του στήριζες την πίστη σου
τότε μπορεί ν’ αρχίσεις να μαθαίνεις
πόσο βαθιά πηγαίνουν, πόσο είναι σκοτεινές
οι ρίζες της καθεμιάς σου πράξης.[i]

Δύσκολες μέρες κι αυτές. Έρχεσαι να αναμετρηθείς με τον εαυτό σου, με τα μέσα σου, να δεις ποιος είσαι, ποια η στάση σου και τα πιστεύω σου. Δύσκολες μέρες. Τώρα πρέπει να μετρήσεις τα όριά σου, τι κάνεις, ποια η δική σου αντοχή. Δύσκολες μέρες. Πώς να αφήσεις στην άκρη τον εγωισμό σου; Πώς να ξεχάσεις τις πίκρες, τους θυμούς, τις απογοητεύσεις, να τα παραμερίσεις και να γίνεις ένα με ό,τι απωθείς;  Δύσκολες μέρες. Πρέπει να δεχτείς την αλήθεια, μα εσύ δεν θέλεις. Θέλεις να κατασκευάσεις τη δική σου, πάνω στα δικά σου πιστεύω και πάνω σε αυτή να φτιάξεις θεωρίες, μύθους και απαντήσεις. Πόσο άβολο είναι να αφήσεις τον άλλο να σου πει τι να κάνεις… Πώς γίνεται εκείνος να ξέρει και όχι εσύ;  Πώς μπορεί κάποιος να σου πει ΕΣΕΝΑ ποιο είναι το σωστό; Εσύ δεν είσαι ο γνώστης των πάντων; Εσύ δεν γεννάς με το μυαλό σαν νέος Προμηθέας τις λύσεις;

Εσύ κι οι σφαλερές σου προσεγγίσεις.  Το υπερτροφικό Εγώ σου σε παρασύρει. Και δεν μπορείς άξιος να σταθείς απέναντι στο Χρέος σου. Μα «η αλήθεια. -έτσι δε λένε;- είναι οδυνηρή/κι έχει ανάγκη, να ξέρεις, απ’ το αίμα σου/έχει ανάγκη απ’ τις λαβωματιές σου»[ii], έχει ανάγκη από τη δική σου αυτοκριτική και αυτογνωσία.

Ζούμε σε μια ελεύθερη κοινωνία. Μα χρησιμοποιούμε ως παραπέτασμα την ελευθερία για να γίνουμε αναίσχυντοι αποδεικνύοντας την ανοησία μας. Γιατί και η κάθε ελευθερία θέλει νου για να μη τη ντροπιάζεις. Να την κάνεις περήφανη, να λάμπει σαν πολύτιμο πετράδι. Όταν τη βουτάς στο σκοτάδι του μυαλού μόνο μαυρίλα αναδίνει. Γιαυτό δούλεψε το μυαλό «σκάψε το ακόμα πιο βαθιά και φράξε το πιο στέρεα και πλούτισε τη χλώρη του και πλάτυνε τη γη του, κι ακλάδευτο όπου μπλέκεται να το βεργολογήσεις, και να του φέρνεις το νερό το αγνό της βρυσομάνας, κι αν αγαπάς τ’ ανθρωπινά κι όσα άρρωστα δεν είναι, ρίξε αγιασμό και ξόρκισε τα ξωτικά, να φύγουν, και τη ζωντάνια σπείρε του μ’ όσα γερά, δροσάτα»[iii].  Η μάχη με τον δαίμονα του μυαλού είναι μεγάλη. Χρειάζεται επαγρύπνηση και πάλη καθημερινή. Μοναδικά σου εργαλεία η λογική. Μα ποιος ορίζει θα μου πεις τη λογική; Τι είναι κοινός νους;

Η λογική εδράζεται στο έλλογο μέρος της ψυχής μας, στη διάνοια. Δεν έχει σχέση με πάθη, συναισθήματα, παρορμήσεις. Η λογική βασίζεται στη συσσωρευμένη γνώση, στους ορθούς συλλογισμούς, στην επιστήμη. Δεν κάνει  αυθαίρετες υποθέσεις, στηρίζεται σε αποδείξεις, σε συστηματική διερεύνηση. Με όπλο τη λογική μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ελευθερία μας. Να γίνουμε σωστοί χρήστες της, χωρίς παραλογισμούς ή ακρότητες. Ναι σωστά. Και η ελευθερία έχει ακρότητα, όταν γίνεται ασυδοσία.  Όταν στο όνομα της δικής σου ελευθερίας θέτεις σε κίνδυνο τον διπλανό σου τότε τι είσαι; Πώς αξίζει να λέγεσαι; Ας πούμε χάριν ευγένειας ανεύθυνος. Ή ανίκανος να διαχειριστείς ένα ιερό δικαίωμα . Τόσο ανίκανος που το δικαίωμα σου το στρέφεις εναντίον των άλλων. Δικαίωμα λοιπόν να βγεις βόλτα στον ήλιο, να πας στην παραλία, να βγεις ελεύθερα για τα ψώνια σου, να παρακολουθήσεις τη λειτουργία στην εκκλησία. ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ∙ χωρίς συνείδηση όμως  της ελευθερίας.

Σήμερα όλοι μας είμαστε ευάλωτοι μπροστά σε έναν απρόσωπο ιό . Δεν έχουμε καμία ασπίδα. Είμαστε μόνο η ασπίδα του άλλου. Ή η βόμβα του. Αναλογιζόμενη τη στάση μας απέναντι στο πρόβλημα μού έρχεται στο μυαλό ένα  παιχνίδι που παίζουμε με τους μαθητές μου στο θέατρο : βόμβα και ασπίδα. Στο παιχνίδι αυτό όλοι απλώνονται στο χώρο και καθένας διαλέγει μυστικά κάποιον από τον οποίο πρέπει να φεύγει γιατί είναι «βόμβα». Ταυτόχρονα, και επίσης μυστικά, επιλέγει κάποιον ως «ασπίδα» που προφανώς πρέπει να είναι πάντα ανάμεσα σε αυτόν και στη βόμβα για να τον προστατεύει. Αφού όλοι κάνουν τις επιλογές τους το παιχνίδι ξεκινάει. Μία ενδιαφέρουσα ανθρωπογεωγραφία δημιουργείται. Τι γίνεται όμως στην πραγματική ζωή; Πόσοι με τη συνετή στάση τους είναι ασπίδες για μας; Πόσοι είναι βόμβες; Τώρα καλούμαστε να δείξουμε υπευθυνότητα. Μα αποδεικνυόμαστε κατώτεροι των περιστάσεων. Και έτσι απλά θα χρειαστεί κάποιος να μας «νουθετήσει». Θα μας απειλήσουν , θα μας τιμωρήσουν μήπως και μείνουμε σπίτια μας.

Ή όλη λογική του δεν υπακούω δεν πηγάζει απλά από αντιδραστικότητα. Πηγάζει από έλλειψη λογικής. Ο καθένας θεωρεί ότι ξέρει καλύτερα. Φτιάχνει ένα σενάριο για την «κατασκευή» του ιού που τον βολεύει ή ταιριάζει στις ιδεοληψίες του και έτσι ακυρώνει τις συστάσεις του οργανωμένου κράτους. Σκοτεινές συνωμοσίες βγαίνουν στο φως, πολιτικές ίντριγκες, εξωγήινοι, σατανάδες όλα ξεχύνονται με μανία από τα τρίσβαθα του μυαλού. Αφιλτράριστα φυσικά. Αλλά ικανά να δικαιολογήσουν την απουσία συνεργασίας. Να απαξιώσουν κάθε επιστημονική συμβουλή ή σύσταση. Μπορεί να μη χρειάζεται καν μια συνομωσία φτάνει μόνο να χλευάσεις τον «υπερβολικό ζήλο» των άλλων, τη φροντίδα που δείχνουν να «συμμορφωθούν» στις υποδείξεις των ειδικών. Κι εσύ μέσα σου αυτάρεσκα φωνάζεις «τα θύματα».

Η αυταρέσκεια του καθενός μας είναι που εμποδίζει να ξεκαθαρίσουμε τους ρόλους και τις υποχρεώσεις μας, τα δικαιώματα και τις δεσμεύσεις μας. Υποχρέωσή μας είναι να ακολουθήσουμε τις οδηγίες των αρμοδίων. Αυτοί ξέρουν και σε μία κοινότητα οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε. Γιατί «και εκείνος που δεν μπορεί να είναι μέλος μιας κοινωνίας λόγω της αυτάρκειάς του δεν την χρειάζεται την κοινωνία, αυτός δεν είναι μέρος της πόλεως και είναι κατά συνέπεια είτε θηρίο είτε θεός[iv]» λέει ο Αριστοτέλης.

Θα προλάβω τις αντιδράσεις σας. Ξέρω ότι σήμερα αντιμετωπίζουμε έναν κίνδυνο που το κράτος ήταν ανέτοιμο να αντιμετωπίσει λόγω των πολιτικών που εφαρμόζει. Ελλείψεις παντού σε προσωπικό, υλικό και κατάλληλα πρόσωπα στη διαχείριση κρίσιμων καταστάσεων χαρτογραφούν την κατάσταση του ελληνικού (και όχι μόνο) κράτους.  Είναι μια αλήθεια. Ίσως η μεγαλύτερη αλήθεια που πρέπει να καταλάβουμε. Όμως, δεν υπάρχει άλλη λύση αυτή τη στιγμή από τη συνεργασία μας και την επίδειξη υπευθυνότητας. Αύριο που όλα θα έχουν περάσει ας μιλήσουμε. Ας διεκδικήσουμε. Ας φωνάξουμε.

Σήμερα ας πούμε όχι στις εξόδους, στη θεία κοινωνία, στα χειροκροτήματα στο μπαλκόνι, στις ανούσιες κριτικές, στις άκυρες συσχετίσεις. Δεν μπορούμε να μπερδεύουμε το θέμα του ιού με τη γρίπη, την πείνα , το μεταναστευτικό και τόσα άλλα προβλήματα που μαστίζουν την ανθρώπινη κοινωνία. ΦΥΣΙΚΑ είναι υπαρκτά προβλήματα και  κάποια πιο σοβαρά∙ όμως ας τα διαχωρίσουμε. Παίρνουμε μέτρα για την πανδημία . Αυτό. Όταν κάποιος τα συσχετίζει υπάρχει η τάση να φαίνεται ότι για τον ιό δεν πρέπει να ασχολούμαστε τόσο αφού υπάρχουν μεγαλύτερα προβλήματα. Προσέξτε λοιπόν όσοι παίζεται αυτό το επικίνδυνο παιχνίδι. Προσέξτε. Το νου σας στην αλήθεια.

Κλείνω με στίχους. Γιατί οι ποιητές πάντα αγρυπνούν.

Τί σιωπηλά που αλλάζουν οι εποχές. Νυχτώνει απέραντα.

Μια ψάθινη καρέκλα μένει μόνη, ξεχασμένη κάτω απ’ τα δέντρα,

μες στη λεπτή υγρασία και στους αχνούς που αναδίνει το χώμα.

Δεν είναι θλίψη· μήτε αναμονή σχεδόν· τίποτα.

Μια κίνηση ακίνητη απλώνεται στο χτες και στο αύριο

Η χελώνα είναι μια πέτρα στα χόρτα· σε λίγο σαλεύει —

ήρεμο απρόοπτο, κρυφή συνενοχή, ευτυχία.[v]

 

[i] Τίτος Πατρίκιος, «Να μαθαίνεις»

[ii] Οδυσσέας Ελύτης ,Μαρία Νεφέλη

[iii] Κωστής Παλαμάς, Οι πατέρες

[iv] Ἀριστοτέλης, Πολιτικά, Α, 1253a 1-5 και Α, 1252b - 1253a 33

[v] Ορέστης, Ρίτσος

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

Κατάρτιση 500.000 ενηλίκων: 10.000 προσλήψεις εκπαιδευτών ενηλικών με έως 22 ευρώ την ώρα

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - Ξεκινάει 28 Μαρτίου

Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 28/3

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)

ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ypaith3.jpg
Πρότυπα-Πειραματικά σχολεία: Ξεκινούν σήμερα το μεσημέρι οι αιτήσεις εισαγωγής - Βίντεο με οδηγίες
Το ενδιαφέρον είναι αυξημένο, καθώς πέρυσι στα Πειραματικά σχολεία έγιναν 9044 αιτήσεις για 2405 θέσεις, ενώ στα Πρότυπα 8752 αιτήσεις για...
Πρότυπα-Πειραματικά σχολεία: Ξεκινούν σήμερα το μεσημέρι οι αιτήσεις εισαγωγής - Βίντεο με οδηγίες
Ρούλα Πισπιρίγκου
Ρούλα Πισπιρίγκου: Ποινή ισόβιας κάθειρξης για τη δολοφονία της Τζωρτζίνας
Η Ρούλα Πισπιρίγκου κρίθηκε ομόφωνα ένοχη από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο για την ανθρωποκτονία και την απόπειρα ανθρωποκτονίας της κόρης της...
Ρούλα Πισπιρίγκου: Ποινή ισόβιας κάθειρξης για τη δολοφονία της Τζωρτζίνας
εκπαιδευτικος
Απίστευτο: Νεοδιόριστη εκπαιδευτικός κλειδώθηκε με τους μαθητές σε τάξη για να αξιολογηθεί! Έκαναν… άσκηση σεισμού για να τους βγάλουν
Τραγελαφικά περιστατικά σε γυμνάσιο των Χανίων
Απίστευτο: Νεοδιόριστη εκπαιδευτικός κλειδώθηκε με τους μαθητές σε τάξη για να αξιολογηθεί! Έκαναν… άσκηση σεισμού για να τους βγάλουν