Η Α΄ ΕΛΜΕ Δυτικής Αττικής καταθέτει έντονη κριτική για το σχέδιο του ΥΠΑΙΘΑ σχετικά με το «πολλαπλό βιβλίο», τονίζοντας ότι πρόκειται ουσιαστικά για διαφοροποίηση των βιβλίων ανά σχολείο και κοινωνικό υπόβαθρο, με αποτέλεσμα τη δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων και επιβολής μορφωτικών ανισοτήτων.
Το ΔΣ επισημαίνει ότι η πρωτοβουλία αυτή ενισχύει τα ιδιωτικά συμφέροντα των εκδοτικών οίκων, αυξάνει τον φόρτο εργασίας των εκπαιδευτικών, και αγνοεί τα ΕΠΑΛ, αφήνοντας τα σχολικά εγχειρίδια απαρχαιωμένα και ανεπαρκή.
Η ΕΛΜΕ ζητά κατάργηση της Τράπεζας Θεμάτων, της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής και του Εθνικού Απολυτηρίου, ενώ απαιτεί ενιαία και δημοκρατικά προσβάσιμη μόρφωση για όλους τους μαθητές, με σύγχρονα βιβλία και δωρεάν ψηφιακό υλικό, ώστε να διασφαλιστεί ένα δωρεάν δημόσιο σχολείο χωρίς ταξικούς αποκλεισμούς.
Η ανακοίνωση της Α΄ ΕΛΜΕ Δυτικής Αττικής:
Παρά τη σφοδρή κριτική και αντίδραση των εκπαιδευτικών, πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα τα επιμορφωτικά σεμινάρια για το “πολλαπλό” βιβλίο, καθώς το ΥΠΑΙΘΑ εκπονεί εδώ και τρία χρόνια νέα προγράμματα σπουδών και σχολικά εγχειρίδια, χωρίς την παραμικρή διαβούλευση με τον κλάδο. Πιο συγκεκριμένα, από τον Νοέμβριο του 2025 έως και τον Φεβρουάριο του 2026, οι εκπαιδευτικοί κάθε ειδικότητας σε κάθε σχολείο πρόκειται να επιλέξουν ένα σχολικό εγχειρίδιο από το “πολλαπλό βιβλίο”, που θα αφορά τις τάξεις του Γυμνασίου και την Α΄ Λυκείου, ενώ αργότερα θα επεκταθεί στη Β΄ και στη Γ΄Λυκείου. Ανταποκρίνεται η προσφιλής τακτική “αποφασίζομεν και διατάζομεν” στην ανάγκη ανανέωσης των σχολικών βιβλίων, πολλά από τα οποία είναι απαρχαιωμένα και επιστημονικά αμφισβητήσιμα; Προφανώς και όχι! Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους και να τα λέμε με το όνομά τους:
1. Οι διακηρύξεις του ΥΠΑΙΘΑ για το “πολλαπλό βιβλίο” είναι σκόπιμα παραπλανητικές, καθώς ΕΝΑ θα παραμένει το βιβλίο σε κάθε σχολείο και ΕΝΑ για κάθε μαθητή και μαθήτρια. Η αλλαγή έγκειται, δηλαδή, στη διαφοροποίηση των βιβλίων ανά σχολείο, καθώς άλλα θα επιλέγονται και θα χρησιμοποιούνται στην Εκάλη και άλλα στις λαϊκές γειτονιές, άλλα στα Πρότυπα και άλλα στα τυπικά σχολεία. Οι τυμπανοκρουσίες για οποιοδήποτε συμπληρωματικό -ψηφιακό κατά βάση- υλικό δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση “πολλαπλό βιβλίο” ή παγκόσμια πρωτοτυπία: οι εκπαιδευτικοί έτσι κι αλλιώς χρησιμοποιούμε προ πολλού στη δουλειά μας συμπληρωματικές σημειώσεις-ασκήσεις-υλικό λόγω των υπέρογκων εξεταστικών απαιτήσεων.
2. Σε αυτό το πλαίσιο, θα δημιουργηθούν ουσιαστικά πολλές κατηγορίες σχολικών βιβλίων, διαφορετικών για κάθε τύπο και προφίλ σχολείου, ανάλογα τελικά με το κοινωνικό-οικονομικό υπόβαθρο της περιοχής όπου εδρεύει και των μαθητών του. Οι εκπαιδευτικοί και οι σύλλογοι διδασκόντων θα κληθούν μάλιστα να κατατάξουν και να κατηγοριοποιήσουν τα παιδιά και τα σχολεία τους, βγάζοντας από τη δύσκολη θέση την κυβέρνηση, που τους πετάει το μπαλάκι και παριστάνει την αθώα περιστερά. Αλήθεια, τα σχολεία των λαϊκών περιοχών όπως το Περιστέρι ή τα εσπερινά σχολεία των εργαζόμενων παιδιών ποιο βιβλίο θα επιλέξουν;
3. Ο ενιαίος χαρακτήρας της μόρφωσης ως καθολικού δημόσιου αγαθού γίνεται κομμάτια και θρύψαλα, και πρόκειται να δημιουργηθούν σχολεία πολλών ταχυτήτων με διαφορετικά προγράμματα σπουδών και βιβλία, σύμφωνα άλλωστε με τις επιταγές κυβέρνησης-ΕΕ-ΟΟΣΑ. Πιο συγκεκριμένα, από τη μια πλευρά, τα “καλά” σχολεία θα απευθύνονται στους λίγους με βιβλία υψηλότερων απαιτήσεων και δυσκολίας, και θα μπορούν μελλοντικά να επιλέγουν μαθητές-πελάτες, εξέλιξη επικίνδυνη αν λάβουμε υπόψη μας τις εξαγγελίες για “ελεύθερη επιλογή σχολείου” μέσω των κουπονιών-διαχρονικό αίτημα των σχολαρχών για να ροκανίζουν πακτωλούς δημόσιου χρήματος. Από την άλλη, τα “κακά” σχολεία για τους πολλούς θα χρησιμοποιούν βιβλία στοιχειωδών γνώσεων και δεξιοτήτων. Άλλωστε, η διεθνής εμπειρία είναι αποκαλυπτική: άλλοι είναι οι εκδοτικοί οίκοι συγγραφής βιβλίων για τα υποβαθμισμένα σχολεία των λαϊκών περιοχών (διαφημίζοντας μάλιστα τις υπηρεσίες τους!), ενώ οι εκδόσεις της Οξφόρδης και του Cambridbe απευθύνονται στα “καλά” σχολεία.
4. Το ΥΠΑΙΘΑ υποστηρίζει χωρίς ίχνος ντροπής ότι «στόχος της μεταρρύθμισης είναι η απομάκρυνση από την αποστήθιση» και η στροφή από τη διδακτέα ύλη στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα. Αλήθεια, όμως ποια θα είναι αυτά και πώς θα διασφαλίζεται η ενιαία επίτευξή τους για όλα τα παιδιά, από τη στιγμή που η ύλη θα διαφοροποιείται; Μήπως αντιγράφεται πιστά το αποτυχημένο παράδειγμα των αγγλοσαξωνικών χωρών στις οποίες υπάρχει ένα ελάχιστο επίπεδο κατάκτησης της γνώσης από μία ελάχιστη διδακτέα ύλη για τους πολλούς και από εκεί και πέρα τα “καλά” σχολεία που την εμπλουτίζουν με επιπλέον κεφάλαια, σε μεγαλύτερο βάθος και με μεγαλύτερη επιστημονική πληρότητα; Τα παραδείγματα είναι ήδη ατελείωτα: 1) Στο Γυμνάσιο μέρος της ύλης χωρίζεται πλέον σε υποχρεωτικό και προαιρετικό, ώστε να μη διδάσκεται και “με τη βούλα” ενιαία ύλη σε όλους; 2) Το μάθημα των Φυσικών Επιστημών στα πιο υποβαθμισμένα σχολεία της Αγγλίας διδάσκεται ενιαία (Φυσική, Χημεία), με τον τίτλο Science, σε βασικό επίπεδο (Foundation Tier), ενώ στα “καλά” σχολεία το μάθημα χωρίζεται σε διακριτά αντικείμενα σε υψηλό επίπεδο (Higher Tier).
5. Το ΥΠΑΙΘΑ διατυμπανίζει με ασύστολα ψέματα την απομάκρυνση από το άγχος των πανελλαδικών και τη “μετατόπιση από τη διδακτέα ύλη στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα”, τη στιγμή που:
► Επιμένει στην Τράπεζα Θεμάτων, την επιτομή δηλαδή της λογικής “αγκομαχώ να καλύψω την ύλη και όποιος κατάλαβε-κατάλαβε”, παρά το διαχρονικό αίτημα γονιών-μαθητών-εκπαιδευτικών για την κατάργησή της.
► Αυξάνει διαρκώς τα τελευταία χρόνια την ύλη των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων (Χημεία, ΑΕΕΠ, Ιστορία κ.λπ.) και θέτει εξαιρετικά δύσκολα θέματα στις πανελλαδικές (π.χ. Φυσική). Την ίδια στιγμή, έχει “απεγκλωβίσει” πάνω από 40.000 παιδιά από το δημόσιο πανεπιστήμιο με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, η οποία φυσικά και δεν ισχύει για τα κάθε λογής ιδιωτικά κολέγια των 7.000 ευρώ διδάκτρων ετησίως.
► Ετοιμάζει το Εθνικό Απολυτήριο, δηλαδή τριπλές πανελλαδικές εξετάσεις σε Α΄, Β΄ και Γ΄ Λυκείου με ενιαία θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο και συνυπολογισμό των βαθμών τους για την πρόσβαση στο πανεπιστήμιο, γιγαντώνοντας στο έπακρο την ανάγκη των φροντιστηριακών μαθημάτων. Το παράδειγμα της Αγγλίας είναι χαρακτηριστικό: τα παιδιά που προέρχονται από τα «λαϊκά σχολεία» που διαφημίζονται ως «φιλικά στον μαθητή» με «εύκολα βιβλία», δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα «σκληρά» διετή προπαρασκευαστικά προγράμματα που οδηγούν στα πανεπιστήμια (A Level). Τόσο απλά, ανάλγητα και αντιλαϊκά!
6. Η ιδέα δεν είναι καινούργια αλλά δοκιμασμένη και αποτυχημένη από τον διαβόητο νόμο Αρσένη του 1997, κατά την εφαρμογή του οποίου γράφτηκαν πολλά βιβλία και δόθηκε η δυνατότητα στο κάθε σχολείο για έναν χρόνο να επιλέξει ποιο θα διδάξει. Η συνέχεια είναι γνωστή: δεδομένων των πολλών προβλημάτων που προκλήθηκαν, η ιδέα κατέρρευσε παταγωδώς και τα δεκάδες εκατομμύρια που είχαν δαπανηθεί στις συγγραφικές ομάδες πήγαν απλώς χαμένα!
7. “Είναι πολλά τα λεφτά Άρη…”. Εκτός των παραπάνω και έχοντας καταργήσει τον Οργανισμό Εκδόσεων Σχολικών Βιβλίων που εξέδιδε τα φθηνότερα σχολικά βιβλία στην Ευρώπη, η κυβέρνηση στηρίζει με πρωτοφανή ωμότητα και προκλητικότητα την κερδοφορία εκδοτικών οίκων και συγγραφικών ομάδων, που έχουν ήδη κατακλύσει το εμπόριο με βοηθήματα και πρόκειται να λάβουν πακτωλό δημοσίου χρήματος από τη φορολογία των εργαζομένων. Τη στιγμή που ποτέ δεν δαπανούν δεκάρα τσακιστή για τις ανάγκες της παιδείας, την οικονομική αξιοπρέπεια των εκπαιδευτικών -40% οι απώλειες του εισοδήματός μας με το ενιαίο μισθολόγιο-φτωχολόγιο- και την υγεία, χαρίζουν στους μεγαλοεπιχειρηματίες και τα σχολικά βιβλία! Όπως ακριβώς επί πανδημίας χάρισαν απλόχερα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στη CISCO, ενώ ανακοίνωσαν πρόσφατα 4 και 8 εκατομμύρια ευρώ αντιστοίχως για κέντημα-πλέξιμο-λαχανόκηπους και ντουλαπάκια στο σημερινό υποστελεχωμένο και εγκαταλελειμμένο δημόσιο σχολείο. Ντρέπεται και η ντροπή!
8. Οι δυσκολίες πρακτικής εφαρμογής του όλου εγχειρήματος είναι τεράστιες, θα προκαλέσουν μπάχαλο και θα αυξήσουν τον φόρτο εργασίας μας: 1) Άλλοι εκπαιδευτικοί θα επιλέξουν βιβλία μέχρι το Φλεβάρη του 2026 και άλλοι θα τα διδάξουν τον Σεπτέμβριο του 2027, δεδομένης της κινητικότητας των εκπαιδευτικών από σχολείο σε σχολείο και από περιοχή σε περιοχή. 2) Οι αναπληρωτές και οι αναπληρώτριες συνάδελφοι που υπηρετούν πολλές φορές σε 3 και παραπάνω σχολεία θα κληθούν να διδάξουν ανά σχολείο πιθανά 3 διαφορετικά βιβλία, χωρίς μάλιστα να τα έχουν επιλέξει! 3) Ειδικότητες με πολλά διδακτικά αντικείμενα, όπως οι φιλόλογοι, θα αφιερώσουν δεκάδες ώρες για την επιλογή βιβλίων, γεγονός που θα αυξήσει κατακόρυφα τον φόρτο εργασίας μέσα στον καθημερινό ωκεανό διδακτικών, εξωδιδακτικών και διοικητικών καθηκόντων. 4) Σε περίπτωση διχογνωμίας, θα καλούνται οι Διευθυντές και οι Διευθύντριες να βγάλουν το “φίδι από την τρύπα” και μάλιστα για διαφορετικές ειδικότητες από τις δικές τους!
9. Το καλύτερο από όλα: για τα ΕΠΑΛ δεν προβλέπεται ΤΙΠΟΤΑ! Ούτε νέα αναλυτικά προγράμματα, ούτε νέα βιβλία, ούτε εκσυγχρονισμός των εργαστηρίων, παρά το γεγονός ότι πολλά από αυτά είναι απαρχαιωμένα! Τα παραδείγματα ξεπερνούν κάθε φαντασία: 1) Ορισμένα βιβλία αναφέρονται ακόμα στον πρόλογό τους στα καταργημένα απο το 2006 Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ). 2) Στο πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα “Αρχές Οργάνωσης Διοίκησης” του Τομέα Οικονομίας, χρησιμοποιούνται παραδείγματά με … δραχμές. 3) Στο μάθημα “Σύγχρονο Περιβάλλον Γραφείου” του Τομέα Οικονομίας γίνεται αναφορά σε υπερσύγχρονες συσκευές, όπως telex και fax! Με απύθμενο κυνισμό αντιμετωπίζουν τους μαθητές και τις μαθήτριες των ΕΠΑΛ σαν ενός κατώτερου θεού...
Είναι, λοιπόν, προφανές ότι το περιβόητο “πολλαπλό βιβλίο” δεν είναι καν πολλαπλό, αφού θα παραμένει ΕΝΑ στο επίπεδο του μαθητή και του σχολείου, στο πλαίσιο των κάθε λογής Ωνασείων, Προτύπων, Πειραματικών με Διεθνές Απολυτήριο”, σύμφωνα με τις πρωθυπουργικές θριαμβολογίες για την πολυτυπία των σχολείων. Αντίθετα, το πολλαπλό βιβλίο θα αποτελέσει τελικά επιπλέον εργαλείο της ταξικής κατηγοριοποίησής τους, της όξυνσης στο έπακρο των μορφωτικών ανισοτήτων και της εξώθησης των λαϊκών οικογενειών να βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη. Γι’ αυτό και η συλλογική απάντηση του κλάδου μπορεί και πρέπει να είναι η ριζική αντίθεση στο φθηνό, αριστοκρατικό και εμπορευματοποιημένο σχολείο των ταξικών φραγμών -όπου με αλλεπάλληλες εξετάσεις θα απορρίπτονται ακόμη περισσότερο οι πολλοί και θα επιλέγονται οι λίγοι- και η υπεράσπιση του δημόσιου δωρεάν σχολείου των όλων και των ίσων! Απαιτούμε:
· Κατάργηση της Τράπεζας Θεμάτων και της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής. Ούτε σκέψη για Εθνικό και Διεθνές Απολυτήριο και πολυτυπία σχολείων (Ωνάσεια, Πρότυπα, Πειραματικά, Ακαδημίες Επαγγελματικής Κατάρτισης).
· Ολόπλευρη μόρφωση όλων των παιδιών σε ένα ελεύθερο και δημοκρατικό δωρεάν δημόσιο σχολείο, με ριζική μείωση των μαθητών/τριών ανά τμήμα για στοιχειωδώς καλύτερα παιδαγωγικά και μαθησιακά αποτελέσματα. Πλήρης εικαστική, μουσική, ξενόγλωσση αγωγή. Επαναφορά των κατηργημένων μαθημάτων σχεδίου, κοινωνικών επιστημών, φυσικού περιβάλλοντος και εικαστικής αγωγής.
· Ενιαία προγράμματα σπουδών στη βάση των σύγχρονων επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων και δυνατοτήτων για την ολόπλευρη μόρφωση όλων των μαθητών χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Διδακτικά βιβλία της κριτικής γνώσης και της αμφισβήτησης για την πλήρη κατανόηση και ερμηνεία της κοινωνικής και ιστορικής πραγματικότητας. Δωρεάν σύγχρονο, συμπληρωματικό ψηφιακό υλικό στην υπηρεσία του εκπαιδευτικού για την κάλυψη της ύλης με επάρκεια.
· Κατάργηση του θεσμικού πλαισίου της αξιολόγησης. Γενναίες αυξήσεις-δαπάνες για την παιδεία-μαζικοί διορισμοί.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Black Friday σε μοριοδοτούμενα σεμινάρια και Πιστοποιήσεις Ξένων Γλωσσών για έξτρα 20 μόρια
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
Λεωνίδας Βουρλιώτης