Alfavita Newsroom Τις επιπτώσεις της κρίσης και της δημοσιονομικής προσαρμογής στην τρέχουσα και τη μελλοντική λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος διερευνά μελέτη του Ιδρύματος Βιομηχανικών και Οικονομικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), με τίτλο «Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση» που είδε το φως της δημοσιότητας 17 – 12 – 2018, η οποία βασίζεται σε συλλογή και την επεξεργασία στοιχείων, του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος μηχανογραφικής υποστήριξης σχολικών μονάδων, «Myschool» και ανθολόγησε ο Σύλλογος μας.
Ειδικότερα όπως προκύπτει από τις 271 σελίδες της, στην εν λόγω μελέτη διερευνώνται μεταξύ των άλλων :
Α. Το γεγονός ότι οι μαθητές στα σχολεία όσο πάνε και λιγοστεύουν.
Στο - 5.9% η μείωση του συνολικού μαθητικού πληθυσμού μετά την έναρξη της κρίσης. Οφείλεται στη μείωση των γεννήσεων και τη μετανάστευση.
Β. Το ενδεχόμενο μείωσης των σχολείων κατά 30,8% μέχρι το 2035.
Γ. Το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού του διδακτικού προσωπικού όλων των βαθμίδων.
Δ. Το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού των τάξεων - τμημάτων όλων των βαθμίδων.
Ε. Ποιες οι επιπτώσεις και πότε αναμένεται ότι θα εκδηλωθούν αυτές :
1. Στις διαφορετικές ειδικότητες εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης α) νηπιαγωγών, β) δασκάλων, γ) των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων που διδάσκουν στα Δημοτικά σχολεία.
2. Σε όλες τις ειδικότητες εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης.
3. Στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
4. Στην εξέλιξη αναγκών διδασκόντων κατά ειδικότητα και αποφοίτων κατά ειδικότητα.
5. Στη σύνδεση της Ανώτατης εκπαίδευσης με την εξέλιξη των αναγκών διδασκόντων, την αγορά εργασίας και την απασχόληση.
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ
Για τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών στη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος
Ο Σύλλογος μας θεωρεί ότι πρέπει εγκαίρως να λαμβάνει υπόψη τις μεταβολές που έχουν σημειωθεί στα βασικά μεγέθη και δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος, μετά την έναρξη της κρίσης, καθώς επίσης και τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών που έχουν σημειωθεί, στη μελλοντική εξέλιξη και προοπτική της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος όπως αποτυπώνονται στη συγκεκριμένη μελέτη την στιγμή μάλιστα που αυτή βασίζεται, (όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα της), σε συλλογή και την επεξεργασία στοιχείων, του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος μηχανογραφικής υποστήριξης σχολικών μονάδων, «Myschool», όπως άλλωστε και τα στοιχεία και κάθε άλλης σχετικής και τεκμηριωμένης μελέτης και να εκφράζει ξεκάθαρα τη θέση του προς ενημέρωση όλων των συναδέλφων.
Από την μελέτη των στοιχείων που δημοσιοποιούνται στη μελέτη όπως : Ι. το συνολικό μέγεθος του μαθητικού πληθυσμού, ΙΙ. το μέγεθος του διδακτικού προσωπικού, ΙΙΙ. τον αριθμό των εκπαιδευτικών ανά ειδικότητα, ΙV. τον αριθμό των σχολικών μονάδων και των τάξεων - τμημάτων, V. τις αναλογίες μαθητών ανά εκπαιδευτικό και μαθητών ανά τμήμα, όπου αυτό είναι εφικτό, στις βαθμίδες εκπαίδευσης, θεωρούμε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται μπροστά σε σημαντικές προκλήσεις.
Η σημαντικότερη και μάλιστα εν εξελίξει μεταβολή στα παραπάνω μεγέθη του εκπαιδευτικού συστήματος, μετά την έναρξη της κρίσης, προκύπτει ότι αφορά στη μείωση του μαθητικού πληθυσμού καθώς είναι προφανές ότι θα επηρεάζει σταδιακά τον αριθμό των σχολικών μονάδων , των τάξεων - τμημάτων και το μέγεθος του διδακτικού προσωπικού.
Θεωρούμε πρόκληση την επιτυχή μετατροπή της προαναφερθείσας εν εξελίξει μεταβολής, (της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού), σε ευκαιρία για παροχή ποιοτικότερης παιδείας με την νομοθέτηση ΑΜΕΣΑ δημιουργίας τμημάτων με μείωση του μέγιστου προβλεπόμενου αριθμού μαθητών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης ΔΙΑΡΚΩΣ αναπροσαρμοζόμενου μάλιστα ανάλογα με την κατά σχολικό έτος προκύπτουσα μείωση μαθητικού πληθυσμού ανά περιοχή (καθώς υπάρχει η σχετική συλλογή και επεξεργασία στοιχείων από το «Myschool»).
Η αναβάθμιση της παρεχόμενης παιδείας προς τους μαθητές σε κάθε γνωστικό αντικείμενο πρέπει να θεωρείται δεδομένη αφού ο λόγος διδάσκοντα προς μαθητές θα λειτουργεί υπέρ των τελευταίων και θα βελτιώνονται κατ’ επέκταση οι συνθήκες εκμάθησης.
Παράλληλα σύμφωνα με τα παραπάνω διασφαλίζονται η εργασιακή ασφάλεια των διδασκόντων και το απαιτούμενο κλίμα ηρεμίας των σχολικών μονάδων τα οποία λειτουργούν σωρευτικά υπέρ των μαθητών και της αναβάθμισης της παρεχόμενης παιδείας.
Πράγματι τότε το δημογραφικό θα άλλαζε άρδην το εκπαιδευτικό σύστημα σε ΘΕΤΙΚΗ κατεύθυνση.
Εξίσου σημαντική πρόκληση είναι ο έγκαιρος συντονισμός των φορέων έκφρασης των εκπαιδευτικών, Δ.Ο.Ε. , Ο.Λ.Μ.Ε. , Ο.Ι.Ε.Λ.Ε. , Συλλόγων Π.Ε., ΕΛΜΕ και Επιστημονικών Φορέων – Συλλόγων ειδικοτήτων αλλά και η συσπείρωση των συναδέλφων γύρω από αυτούς, ώστε να υφίσταται πράγματι δυνατότητα ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ τυχόν εκδήλωσης κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής της εκάστοτε Κυβέρνησης και Υπουργού Παιδείας προς την κατεύθυνση ΑΝΑΛΟΓΩΝ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ του εκπαιδευτικού προσωπικού, του δικτύου σχολικών υποδομών (σχολείων) και του σχολικού προγράμματος ( στο οποίο «εν ευρεία έννοια» εντάσσονται οι ώρες διδασκαλίας του κάθε γνωστικού αντικειμένου και ο τρόπος δημιουργίας τμημάτων και κατ’ επέκταση ο αριθμός τους), στο πλαίσιο της παραπάνω προοπτικής, δηλαδή της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, και με την δικαιολογία εξορθολογισμού και ως εκ τούτου της «αναγκαίας» δημοσιονομικής προσαρμογής των σχετικών δαπανών.
Στην αντίθετη περίπτωση της υλοποίησης ΑΝΑΛΟΓΩΝ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ του εκπαιδευτικού προσωπικού, του δικτύου σχολικών υποδομών (σχολείων) και του σχολικού προγράμματος ( στο οποίο «εν ευρεία έννοια» εντάσσονται οι ώρες διδασκαλίας του κάθε γνωστικού αντικειμένου και τρόπος δημιουργίας τμημάτων και κατ’ επέκταση ο αριθμός τους) στο πλαίσιο της παραπάνω προοπτικής μείωσης του μαθητικού πληθυσμού με την δικαιολογία της «αναγκαίας» ως εκ τούτου δημοσιονομικής προσαρμογής των σχετικών δαπανών, το δημογραφικό πράγματι θα άλλαζε άρδην το εκπαιδευτικό σύστημα σε ΑΡΝΗΤΙΚΗ κατεύθυνση.
Διότι περαιτέρω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, που προβλέπεται τα προσεχή χρόνια, ( σύμφωνα πάντοτε με την Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. ) ως αποτέλεσμα των δυσμενών επιπτώσεων, που προκαλούνται εξαιτίας της εν λόγω μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΑΜΕΣΑ και με την Ανώτατη Εκπαίδευση, με την αγορά εργασίας αλλά και την απασχόληση, καθώς ο κλάδος της εκπαίδευσης απασχολεί το μεγαλύτερο μερίδιο των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αναλογικά μεγαλύτερο μερίδιο από άλλες χώρες της Ε.Ε.
Επιπρόσθετα για το παραπάνω θέμα η Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. εισάγοντας την παράμετρο των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών λόγω συνταξιοδότησης για την επίτευξη του στόχου της εν λόγω μείωσης του αριθμού των εν ενεργεία εκπαιδευτικών επισημαίνει κατ’ αρχήν επί λέξει ότι : « Για την ακριβέστερη εκτίμηση της έκτασης των πλεονασμάτων εκπαιδευτικών απαιτείται ξεχωριστή μελέτη που θα λάβει, επιπλέον, υπόψη τις επιπτώσεις της γήρανσης του εκπαιδευτικού προσωπικού και των μεταρρυθμίσεων του ασφαλιστικού συστήματος. Αξίζει ωστόσο, να αναφερθεί ότι κάποιες πρώτες τέτοιες εκτιμήσεις τονίζουν ότι, με βάση τα δεδομένα των προσφάτων μεταρρυθμίσεων του ασφαλιστικού συστήματος των δημοσίων υπαλλήλων, ο αριθμός των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών αναμένεται να μειωθεί σημαντικά από το 2022 και έπειτα, καθώς ολοκληρώνεται η μεταβατική περίοδος για τη συνταξιοδότηση των υπαλλήλων του δημοσίου που καθορίστηκε με τις πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις.»
Με ανάλογο τρόπο προσέγγισης εκφράζουν επιφυλάξεις ως προς την δυνατότητα αλλά και την σκοπιμότητα της επίτευξης του εν λόγω στόχου της μείωσης δηλαδή του αριθμού των εν ενεργεία εκπαιδευτικών δια των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών λόγω συνταξιοδότησης και τα παρακάτω Ενημερωτικά Σημειώματα :
Ενημερωτικό Σημείωμα της 29 Μαΐου 2018 του αιρετού στο ΚΥΣΔΕ Νεκτάριου Κορδή.
«Σχετικά με τις αποχωρήσεις εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ο συνολικός αριθμός τους
ΕΤΟΣ | ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ | ΠΟΣΟΣΤΟ |
2016 | 977 | 4,8% |
2017 | 509 | 2,5% |
2018 | 886 | 4,3% |
Ένα σοβαρό ζήτημα που έχει προκύψει με το νέο ασφαλιστικό είναι ότι μετά την 1. 1. 2022 ένα μεγάλο τμήμα των εκπαιδευτικών θα συνταξιοδοτείται πλέον σε ηλικίες από 62 έως και 67 ετών! Με την τάση συνεπώς, που έχει ο αριθμός των συνολικών παραιτήσεων, αρκετοί εκπαιδευτικοί σε λίγα χρόνια θα έχουν σχεδόν 50 χρόνια διαφορά ηλικίας με τους μαθητές τους! Μέσα στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να αναγνωριστεί η ιδιαιτερότητα του επαγγέλματος και να μειωθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Το αίτημα για πλήρη σύνταξη στα 60 με 30 χρόνια εργασίας, ώστε να ανανεωθεί το έμψυχο δυναμικό της εκπαίδευσης, να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να αμβλυνθεί το οξύ πρόβλημα της ανεργίας των νέων εκπαιδευτικών, παραμένει πάντα στην πρώτη γραμμή! ».
Ενημερωτικό Σημείωμα της 26/05/2018 για τις αιτήσεις παραίτησης εκπαιδευτικών ΠΕ το 2018 του Βασίλη Παληγιάννη, αιρετού του ΚΥΣΠΕ
« Είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά με ελάχιστες αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Υπενθυμίζω πως τα τελευταία 10 χρόνια (2008-2017) έχουν συνταξιοδοτηθεί 16.537 εκπαιδευτικοί με Μ.Ο. κατ’ έτος 1653, σε αντίθεση με το Μ.Ο. της τελευταίας τριετίας ( 419 το 2016, 236 το 2017, 387 το 2018) που είναι μόλις 347.
Οι λίγες παραιτήσεις έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις υπηρεσιακές μεταβολές αλλά και στις προσλήψεις εκπαιδευτικών ».
Αδόκιμη λοιπόν αποδεικνύεται, σύμφωνα με τα παραπάνω, η «επίλυση» του θέματος της μείωσης του αριθμού των εκπαιδευτικών για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, λόγω μειωμένων αναγκών γι’ αυτούς εξαιτίας της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού δια των αποχωρήσεων λόγω συνταξιοδοτήσεως, αφού κατατίθενται πλέον ελάχιστες αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Η θέση του Συλλόγου μας είναι ξεκάθαρη.
Άλλο ζήτημα είναι η εμφάνιση μειωμένου αριθμού εκπαιδευτικών εξ αιτίας συνταξιοδοτήσεων με διατήρηση των θέσεων εργασίας – οργανικών και πλήρωση τους με νέες προσλήψεις προς ανανέωση του έμψυχου δυναμικού της εκπαίδευσης και άμβλυνση έστω του οξύτατου προβλήματος της ανεργίας των νέων συναδέλφων και άλλο θέμα η μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος και ως εκ τούτου του αριθμού τους ως αποτέλεσμα της εμφανιζόμενης ως αναγκαιότητας μείωσης ΚΑΙ των τμημάτων, που προβλέπονται τα προσεχή χρόνια, ( σύμφωνα πάντοτε με την Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. ).
Οι προαναφερθείσες δυσμενείς επιπτώσεις εξαιτίας της μείωσης του μαθητικού πληθυσμού, τονίζουμε και πάλι πρέπει να αποτραπούν.
Μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος και ως εκ τούτου του αριθμού τους έστω και de facto λόγω έλλειψης δυνατότητας παροχής εκπαιδευτικού έργου στον προβλεπόμενο νομοθετικά αριθμό διδακτικών ωρών στο γνωστικό αντικείμενο για το οποίο προσλήφθηκαν και μισθοδοτούνται εξαιτίας της μείωσης των τμημάτων ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟΔΕΚΤΗ από τον κόσμο της εκπαίδευσης οποτεδήποτε και με οποιαδήποτε δικαιολογία επιχειρηθεί, όταν υπάρχει η δυνατότητα νομοθέτησης λύσης ΑΜΕΣΑ.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ
Δημιουργία τμημάτων με μείωση του μέγιστου προβλεπόμενου αριθμού μαθητών ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ της εκπαίδευσης ΔΙΑΡΚΩΣ αναπροσαρμοζόμενου μάλιστα ανάλογα με την κατά σχολικό έτος προκύπτουσα μείωση μαθητικού πληθυσμού ανά περιοχή, (καθώς υπάρχει η σχετική συλλογή και επεξεργασία στοιχείων από το «Myschool»).
Το παραπάνω πρέπει να αποτελέσει από τούδε και στο εξής ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ ΜΟΝΙΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΝΑ ΠΡΟΒΑΛΟΜΕΝΟ ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΔΕΚΤΟ, δεδομένου ότι η νομοθέτηση ΑΜΕΣΑ της παραπάνω πρότασης
ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΕΙ την αξιοποίηση του υπάρχοντος - διαθέσιμου εκπαιδευτικού προσωπικού,
ΑΝΑΒΑΘΜΙΖΕΙ σε κάθε περίπτωση την παρεχόμενη παιδεία στους μαθητές αφού o λόγος διδάσκοντα προς μαθητές θα λειτουργεί υπέρ των τελευταίων καθώς θα βελτιώνονται κατ’ επέκταση οι συνθήκες εκμάθησης.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ - ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΕΙ τον υφιστάμενο στις σχολικές μονάδες ΚΑΘΕ ΒΑΘΜΙΔΑΣ αριθμό οργανικών – θέσεων εργασίας ως ενεργών, την οργανικότητα ΚΑΙ τον αριθμό των σχολικών μονάδων, αφού θα υφίσταται ο αναγκαίος αριθμός τμημάτων όπου ο εκπαιδευτικός της κάθε ειδικότητας θα παρέχει υπηρεσία στο γνωστικό του αντικείμενο στον προβλεπόμενο αναγκαίο αριθμό διδακτικών ωρών, γεγονός που
θα ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΝΕΙ ΠΛΗΡΩΣ την αναγκαιότητα μείωσης του αριθμού των εκπαιδευτικών και ταυτόχρονα
θα ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ τις θέσεις εργασίας στην εκπαίδευση τόσο για τους ήδη διορισμένους, όσο ΚΑΙ για μελλοντικούς διορισμούς για την ανανέωση του προσωπικού, χωρίς να υποβαθμίζεται σε κάθε περίπτωση η παρεχόμενη ποιότητα παιδείας και
θα ΑΠΟΤΡΕΠΕΙ τον κίνδυνο διαρκών μειώσεων του αριθμού των σχολικών μονάδων.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΤΕΛΛΑ ΛΕΟΝΑΡΔΟΥ ΡΟΥΛΑ ΙΑΣΟΝΙΔΟΥ
Για περαιτέρω ενημέρωση με κρίσιμες και χρήσιμες πληροφορίες ακολουθεί
ΑΝΘΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΙΟΒΕ ΜΕ ΤΙΤΛΟ
«Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση»
Η μελέτη αναλύει τις μεταβολές που έχουν σημειωθεί στα βασικά μεγέθη και δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος, μετά την έναρξη της κρίσης, καθώς επίσης και τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών που έχουν σημειωθεί, στη μελλοντική εξέλιξη και προοπτική της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος.
Σύμφωνα με την μελέτη, η σημαντικότερη μεταβολή στα μεγέθη αυτά αφορά στη μείωση του μαθητικού πληθυσμού, που οφείλεται στην εξωτερική μετανάστευση κυρίως αλλοδαπών που σημειώθηκε στη χώρα μετά την έναρξη της κρίσης, αλλά και στη μεγάλη μείωση των γεννήσεων, που έχει σημειωθεί από το 2010 και έπειτα.
Εξέλιξη που έχει πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις.
Ως τα σημαντικότερα ευρήματα και συμπεράσματα της μελέτης ως προς τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών που έχουν σημειωθεί στη χώρα μετά την έναρξη της κρίσης, στη μελλοντική εξέλιξη και προοπτική της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος αναφέρονται τα εξής:
• Η σημαντικότερη επίπτωση της κρίσης στη λειτουργία της εκπαίδευσης, που διαπίστωσε η παρούσα μελέτη, αφορά στη μείωση του συνολικού μαθητικού πληθυσμού που σημειώθηκε μετά την έναρξη της κρίσης καθώς από 1.530.000 το 2000 μειώθηκε σε 1.490.000 το 2009 (- 3,1%) και 1.440.000 το 2016 (- 5.9% συγκριτικά με το 2000).
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται:
α) στην εξωτερική μετανάστευση, ( δηλαδή την μετανάστευση στο εξωτερικό), οικογενειών από την Ελλάδα, κυρίως αλλοδαπών μετά την έναρξη της κρίσης, καθώς μεταξύ 2011 και 2015 ο αριθμός των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών μειώθηκε κατά 55,9% (από τους 159.500 στους 70.300 ),
β) στη μείωση των γεννήσεων που σημειώθηκε από το 2010 και εντάθηκε από το 2012 και μετά (με εξαίρεση το 2016, όταν σημειώθηκε αύξηση σε σχέση με το 2015).
Η μείωση των γεννήσεων μετά την έναρξη της κρίσης κατά σχεδόν 30%, από 118.300 το 2008 σε 88.500 το 2017, άρχισε ήδη να αποτυπώνεται στον αριθμό των νηπίων στο νηπιαγωγείο (από 162.000 το 2014 σε 155.200 το 2015) και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου (από 107.200 το 2016 σε 101.900 το 2017).
• Οι μεταβολές αυτές στο μαθητικό πληθυσμό αποτελούν έμμεσες αλλά βαθύτερες επιπτώσεις της κρίσης στην εκπαίδευση, καθώς συνδέονται με τη μεγάλη μείωση της απασχόλησης που σημειώθηκε, τη διάρκεια της ύφεσης της οικονομίας και της καθυστέρησης της ανάκαμψης της απασχόλησης, τις επιπτώσεις στον οικογενειακό προγραμματισμό λόγω της αβεβαιότητας και της έλλειψης οικονομικής εμπιστοσύνης που επήλθε, καθώς και την εξωτερική μετανάστευση αλλοδαπών και Ελλήνων σε αναπαραγωγική ηλικία.
• Αυτές οι επιπτώσεις της κρίσης δεν έχουν ακόμα εκδηλωθεί και αποτυπωθεί πλήρως στη λειτουργία της εκπαίδευσης.
Από τη μια, η μείωση του αριθμού των μαθητών που οφείλεται στην εξωτερική μετανάστευση έχει ήδη συντελεσθεί, χωρίς όμως να είναι βέβαιο ότι έχει σταματήσει και ολοκληρωθεί.
Από την άλλη, η μείωση του αριθμού των μαθητών, που οφείλεται στη μείωση των γεννήσεων μετά την έναρξη της κρίσης, έχει μόλις πρόσφατα αρχίσει να αποτυπώνεται στη λειτουργία της εκπαίδευσης.
Οι επιπτώσεις της μείωσης των γεννήσεων, που έχει σημειωθεί από το 2010 και έπειτα, και συνεχίζεται μέχρι και το 2017 αναμένεται να εκδηλωθούν σταδιακά και εντονότερα τα προσεχή χρόνια και να μεταβάλλουν ριζικά το συνολικό τοπίο του εκπαιδευτικού συστήματος.
ΟΙ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Προκειμένου να καταγράψει και αναδείξει πληρέστερα τις επιπτώσεις της κρίσης στην εκπαίδευση, η μελέτη του ΙΟΒΕ εκπόνησε εναλλακτικά σενάρια μελλοντικής εξέλιξης και προοπτικής του εκπαιδευτικού συστήματος με βάση τις δημογραφικές τάσεις.
Τα εναλλακτικά αυτά σενάρια μελλοντικής προοπτικής δείχνουν ότι, αν στο μεταξύ δεν υπάρξουν ριζικές αλλαγές (τέτοιες ώστε να έχουν ως αποτέλεσμα τη μεγάλη αύξηση των γεννήσεων ή την μαζική επιστροφή Ελλήνων και την εισροή μεταναστών από άλλες χώρες στην Ελλάδα τα προσεχή χρόνια), ο συνολικός αριθμός των μαθητών από 1.480.000 το 2008 θα μειωθεί σε 1.050.000 περίπου (29,2 % ή 423.300 λιγότεροι μαθητές) μέχρι το 2035, όταν δηλαδή θα έχει ενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα και η πιο πρόσφατη μείωση γεννήσεων που σημειώθηκε το 2017.
Όπως προαναφέρθηκε, η επίδραση της εξωτερικής μετανάστευσης των αλλοδαπών, μαζί με τα εξαρτώμενα τέκνα τους που φοιτούσαν στα ελληνικά σχολεία, και της μείωσης των γεννήσεων που προκάλεσε ο συνδυασμός, από τη μια, της εξωτερικής μετανάστευσης αλλοδαπών και Ελλήνων σε αναπαραγωγική ηλικία και, από την άλλη, η οικονομική αβεβαιότητα που επικράτησε τα τελευταία χρόνια στη χώρα φαίνονται καλύτερα όταν αναλυθεί η εξέλιξη των μεγεθών στο σύνολο της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ο αριθμός του συνόλου των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, την περίοδο 2019-2035 παρουσιάζει συνεχή πτώση (Διάγραμμα 4.8 της μελέτης).
Στα Δημόσια σχολεία
Την περίοδο 2019-2035 ο αριθμός των μαθητών δημοσίων σχολείων παρουσιάζει πτώση κατά 387.000 μαθητές (από τους 1.380.000 στους 989.200 μαθητές).
Στα Ιδιωτικά σχολεία
Ο αριθμός των μαθητών την περίοδο 2019-2035 εμφανίζεται μειωμένος κατά 23.400 μαθητές (από τους 81.900 στους 58.500 ).
Ειδικότερα :
Ήδη καταγράφεται μείωση του αριθμού νηπίων στα Νηπιαγωγεία (από 162.000 το 2014 σε 155.200 το 2015) καθώς και του αριθμού μαθητών στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου (από 107.200 το 2016 σε 101.900 το 2017). Συγκεκριμένα, η μείωση που αποτυπώνεται στον αριθμό μαθητών του Δημοτικού σχολείου από το 2016 θα φτάσει στην τελευταία τάξη (Στ΄ Δημοτικού) το 2021.
Μέχρι τότε, όμως θα συνεχίσουν να αποτυπώνονται στις εγγραφές μαθητών στις χαμηλότερες τάξεις του Δημοτικού οι ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις γεννήσεων που σημειώθηκαν από το 2011 και έπειτα (με εξαίρεση το 2016 οπότε σημειώθηκε αύξηση γεννήσεων σε σχέση με το 2015).
Αντίστοιχα οι επιπτώσεις της έναρξης μείωσης των γεννήσεων που σημειώθηκε το 2010 θα αρχίσουν να αποτυπώνονται στη λειτουργία του Γυμνασίου από το 2022,
ενώ στα Γενικά και τα Επαγγελματικά Λύκεια από το 2025.
Στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση οι επιπτώσεις αυτές θα αρχίσουν να εκδηλώνονται από το 2028 και έπειτα.
• Επιπλέον, η κρίση είχε σημαντικές επιπτώσεις και στην Ιδιωτική εκπαίδευση, καθώς
ο αριθμός των μαθητών στην Ιδιωτική εκπαίδευση από 94.200 το 2000 και 93.400 το 2009 μειώθηκαν σε 70.700 το 2015 ( - 24,9% σε σχέση με το 2000).
Οι εκπαιδευτικοί στην Ιδιωτική εκπαίδευση από 9.000 το 2000 και 8.900 το 2009 μειώθηκαν σε 8.300 το 2014 (- 8,4% σε σχέση με το 2000).
……………………
Οι δημογραφικές επιπτώσεις στη διαχείριση του δικτύου σχολικών υποδομών, του εκπαιδευτικού προσωπικού, και του σχολικού προγράμματος.
Συγκεκριμένα, ανάλογα και με την κατεύθυνση και τις επιλογές της κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής για τη διαχείριση του εκπαιδευτικού προσωπικού, του δικτύου σχολικών υποδομών και του σχολικού προγράμματος που θα εφαρμοστεί τα προσεχή χρόνια ( 1.αδράνεια, 2. προσαρμογή ή 3. ευρωπαϊκή σύγκλιση της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος), στο πλαίσιο της παραπάνω προοπτικής μείωσης του μαθητικού πληθυσμού από την μελέτη προκύπτουν τα εξής:
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
α) ο αριθμός των σχολικών μονάδων ενδέχεται να μειωθεί έως τις 10.700 το 2035 από 15.500 το 2008 και 13.870 το 2015 (μείωση κατά 30,8% ή 4.800 σχολικές μονάδες μεταξύ 2008 και 2035),
• Ο αριθμός των σχολικών μονάδων, έβαινε μειούμενος με αργό ρυθμό την περίοδο πριν από την κρίση από 15.714 το 2000 σε 15.547 το 2009 (μείωση 1,1%) και επιταχύνθηκε έτσι ώστε το 2015 μειώθηκε σε 13.870 (μείωση 10,8%), στο πλαίσιο του εξορθολογισμού και της δημοσιονομικής προσαρμογής που ακολούθησε την έναρξη της κρίσης.
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
• Μετά την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης, ο αριθμός των εκπαιδευτικών στην δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αυξήθηκε σημαντικά από 145.000 το 2000 σε 180.000 το 2010 (αύξηση 24%).
Στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής που ακολούθησε την έναρξη της κρίσης, ο αριθμός των εκπαιδευτικών σημείωσε σημαντική μείωση από 180.000 το 2010 σε 152.000 το 2017 (μείωση 15,6%).
• Οι αυξομειώσεις του αριθμού των εκπαιδευτικών που σημειώθηκαν πριν και μετά την έναρξη της κρίσης, μετέβαλαν σημαντικά τις αναλογίες εκπαιδευτικών-μαθητών στο σύνολο πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Ειδικότερα, πριν από την κρίση, η αναλογία εκπαιδευτικών-μαθητών από 1 : 10,6 (2000) μειώθηκε σε 1 : 8,2 (2009).
Μετά την έναρξη της κρίσης, οι αναλογίες εκπαιδευτικών-μαθητών αυξήθηκαν εκ νέου σε 1: 9,5 (2017).
Επιπρόσθετα στην εν λόγω Ανάλυση αναφέρονται και τα εξής ειδικότερα στοιχεία:
Ως προς το διδακτικό προσωπικό, ο αριθμός του την περίοδο 2002-2007 περιορίστηκε κατά 14,9%, ακολουθώντας την πτώση του αριθμού των μαθητών κατά 30,6%. Στη συνέχεια, και μέχρι το 2015 ο αριθμός των διδασκόντων περιορίστηκε κατά 28,6% σε σχέση με το 2011, ενώ την ίδια περίοδο η πτώση στον αριθμό των μαθητών διαμορφώθηκε σε 18,5%. Την τριετία 2008-2010 το προσωπικό στα σχολεία Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 28,5% ενώ την ίδια περίοδο η ποσοστιαία άνοδος στον αριθμό των μαθητών ήταν χαμηλότερη (7,5%).
Σχετικά με την κατανομή των διδασκόντων κατά κατάσταση απασχόλησης, πάνω από 7 στους 10 (72,3%) είναι διδάσκοντες με πλήρες ωράριο και στη συνέχεια ακολουθούν αυτοί με μη πλήρες ωράριο – μειωμένου ωραρίου (12,3%), 1 στους 10 διδάσκοντες (10,2%) είναι απών και τέλος ακολουθούν οι διευθυντές (3%) καθώςεπίσης με ίδιο ουσιαστικά ποσοστό και οι υποδιευθυντές (2,9%).
Ως προς την κατανομή των διδασκόντων με βάση το καθεστώς εργασίας, την περίοδο 2001-2015 πάνω από 8 στους 10 διδάσκοντες ήταν μόνιμοι, με το ποσοστό τους από το 66,6% το 2001 να ανέρχεται στο 85,6% το 2015. Αντίθετα, το ποσοστό των αποσπασμένων βαίνει μειούμενο (από 26,1% το 2001 στο 5,5% το 2015) ενώ το ποσοστό των αναπληρωτών – με κάποιες αυξομειώσεις – την υπό εξέταση περίοδο κινείται στην περιοχή του 6,8%.
• Ύστερα από την έναρξη της κρίσης και ως αποτέλεσμα της διακοπής των προσλήψεων, η αναλογία μονίμων / αναπληρωτών εκπαιδευτικών μεταβλήθηκε σημαντικά.
Στο Δημοτικό σχολείο από 7% το 2004 και 6,6% το 2008 σε 18,7% το 2015,
στο Λύκειο το ποσοστό των αναπληρωτών από 3,1% το 2002 και 3,6% το 2009 ανήλθε σε 6,8% το 2015, ενώ
στην Επαγγελματική Εκπαίδευση από 7,4% το 2002 και 4,8% το 2009 ανήλθε σε 8,9 το 2015.
• Ότι παρά την έκταση της δημοσιονομικής προσαρμογής που εφαρμόστηκε από το 2010 και έπειτα, οι αναλογίες εκπαιδευτικών - μαθητών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση παραμένουν στην Ελλάδα μικρότερες από το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΟΣΑ.
Επιπλέον δε ότι οι αναλογίες αυτές είναι μικρότερες από τον μέσο όρο των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, είτε στις κεντρικές περιφέρειες της χώρας (Αττική, Κεντρική Μακεδονία), όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος του μαθητικού πληθυσμού, είτε στις περισσότερο απομακρυσμένες περιοχές με μικρότερο πληθυσμό και γεωγραφικές ιδιαιτερότητες (π.χ. δυσπρόσιτα σχολεία νησιωτικών ή ορεινών περιοχών).
• Προκύπτει επομένως το συμπέρασμα, ( σύμφωνα πάντοτε με την εν λόγω ανάλυση – μελέτη ), ότι οι ελλείψεις και τα κενά εκπαιδευτικών που παρουσιάζονται κάθε χρόνο στα ελληνικά σχολεία, οφείλονται περισσότερο σε διαχειριστικές αδυναμίες της κεντρικής διοίκησης, στην αξιοποίηση και διαχείριση του προσωπικού της εκπαίδευσης, του δικτύου σχολικών υποδομών και του σχολικού προγράμματος.
Συνολική εξέλιξη μεγεθών
Παράλληλα οι επιπτώσεις της μείωσης των μαθητών στις ανάγκες σε εκπαιδευτικούς που απαιτούνται για τη λειτουργία των σχολείων, ανάλογα και με το σενάριο εκπαιδευτικής πολιτικής που θα εφαρμοστεί τα προσεχή χρόνια, αναμένεται να εκδηλωθούν σταδιακά στις διαφορετικές ειδικότητες εκπαιδευτικών.
Κατ’ αρχήν η σταδιακή επέκταση της 2ετούς υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης (από το 2018) μετριάζει τις επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών και αναβάλει προσωρινά για το 2019 την έναρξη εκδήλωσής τους στον αριθμό των νηπίων και στις ανάγκες για νηπιαγωγούς.
Οι επιπτώσεις των δημογραφικών μεταβολών αναμένεται ότι θα εκδηλωθούν πρώτα (2018) στην ειδικότητα
των Δασκάλων καθώς και
των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων που διδάσκουν στα Δημοτικά σχολεία (Αγγλικής, Γαλλικής, Γερμανικής, Φυσικής Αγωγής, Μουσικής, Καλλιτεχνικών, Πληροφορικής).
Από το 2022 όμως, οι επιπτώσεις αυτές θα αρχίσουν να εκδηλώνονται και στις υπόλοιπες ειδικότητες εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης, και θα εντείνονται τα επόμενα χρόνια καθώς ο αριθμός των μαθητών θα μειώνεται σταδιακά και εντονότερα.
Η έκταση του πλεονάσματος εκπαιδευτικών, συνολικά και ανά ειδικότητα που ενδέχεται να δημιουργηθεί τα προσεχή χρόνια, λόγω των δημογραφικών μεταβολών θα εξαρτηθεί και από τον αριθμό και την εξέλιξη των συνταξιοδοτήσεων / αποχωρήσεων εκπαιδευτικών καθώς και από την πολιτική προσλήψεων εκπαιδευτικών τα προσεχή χρόνια.
Προκειμένου μάλιστα να καταγράψει και αναδείξει πληρέστερα τις επιπτώσεις της κρίσης στην εκπαίδευση, εξαιτίας της μείωσης των γεννήσεων, που έχει σημειωθεί από το 2010 και έπειτα, και η οποία συνεχίζεται, η μελέτη του ΙΟΒΕ εκπόνησε εναλλακτικά σενάρια μελλοντικής εξέλιξης γενικά του αριθμού των σχολικών μονάδων, του αριθμού των διδασκόντων εκπαιδευτικών, αλλά και ειδικότερα του αριθμού των τμημάτων στις σχολικές μονάδες κάθε βαθμίδας. Ο αριθμός αυτός διαφοροποιείται με βάση το σενάριο που λαμβάνεται υπόψη.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ
Αναλυτικότερα και σύμφωνα πάντα με καθένα από τα παρακάτω σενάρια:
Σενάριο της αδράνειας
Το σενάριο αυτό περιλαμβάνει τη διερεύνηση των επιπτώσεων της δημογραφικής εξέλιξης και της μείωσης του αριθμού των μαθητών από την έναρξη της κρίσης μέχρι την πλήρη αποτύπωσή της στις δύο βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος και την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (2008-2035).
Στο σενάριο της αδράνειας θεωρείται ότι δεν λαμβάνει χώρα καμία αλλαγή της τρέχουσας κρατικής πολιτικής και επομένως δεν συμπεριλαμβάνεται καμία αλλαγή της τρέχουσας κρατικής πολιτικής που να μεταβάλλει τα δεδομένα λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος την εξεταζόμενη περίοδο.
Για τούτο, το σενάριο αυτό αποτελεί απλή προβολή στα προσεχή χρόνια.
Επομένως γίνεται η υπόθεση πως την περίοδο 2015-2035 ο αριθμός των εκπαιδευτικών σε κάθε σχολείο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα παραμείνει στα επίπεδα του τελευταίου διαθέσιμου έτους από την ΕΛΣΤΑΤ, δηλαδή του έτους 2014.
Σενάριο «προσαρμογής»
Το δεύτερο σενάριο αφορά στη διερεύνηση των επιπτώσεων της δημογραφικής εξέλιξης και της μείωσης του αριθμού των μαθητών, ενώ η κρατική πολιτική προσαρμόζεται διαρκώς έτσι ώστε να διατηρούνται σταθεροί οι δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος που ισχύουν σήμερα.
Ειδικότερα, στο σενάριο της προσαρμογής, στην περίπτωση των μαθητών, διατηρείται η αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό το έτος 2014 αμετάβλητη για όλη την υπό εξέταση περίοδο 2015-2035.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ
Με τη χρήση αυτής της αναλογίας υπολογίζεται για τη συγκεκριμένη περίοδο ο αριθμός των διδασκόντων σε όλες τις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Κατά το σενάριο αυτό ο αριθμός των εκπαιδευτικών από 180.300 το 2009 ενδέχεται να μειωθεί το 2035 σε 110.500 (μείωση 38,7%).
Στην περίπτωση των Δημόσιων νηπιαγωγείων ο αριθμός των νηπιαγωγών από τις 11.700 το 2015 μέχρι το 2035 περιορίζεται στους 10.600.
Στα Ιδιωτικά νηπιαγωγεία ο αριθμός των νηπιαγωγών από τους 876 το 2015 στους 792 το 2035.
Στα Δημόσια δημοτικά σχολεία, ο αριθμός των δασκάλων από τους 62.000 το 2015 το 2035 περιορίζεται κατά 21.500 , στους 41.400.
Στα Ιδιωτικά δημοτικά σχολεία ο αριθμός των δασκάλων από τους 3.862 το 2015 το 2035 διαμορφώνεται στους 2.579.
Στα Δημόσια γυμνάσια ο αριθμός των καθηγητών από τους 36.600 το 2015 το 2035 περιορίζεται στους 26.500.
Στα Ιδιωτικά γυμνάσια ο αριθμός των διδασκόντων από τους 2.011 το 2015 το 2035 περιορίζεται στους 1.455.
Στα Δημόσια Γενικά Λύκεια ο αριθμός των διδασκόντων από τους 19.300 το 2015 τελικά το 2035 περιορίζεται στους 15.100.
Στα Ιδιωτικά Γενικά Λύκεια ο αριθμός των εκπαιδευτικών από τους 1.408 το 2015 περιορίζεται το 2035 στους 1.098 (310 λιγότεροι εκπαιδευτικοί).
Στην Επαγγελματική Εκπαίδευση ο αριθμός των διδασκόντων στο σύνολο των σχολείων από τους 14.100 2015 περιορίζεται το 2035 στους 11000.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ
Σε σχέση με τις σχολικές μονάδες, και στο πλαίσιο του σεναρίου «προσαρμογής», υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί η αναλογία μαθητών ανά σχολική μονάδα το έτος 2014 αμετάβλητη για την περίοδο 2015-2035.
Οι αντίστοιχες μειώσεις στην περίπτωση των Δημοσίων νηπιαγωγείων από 5.100 το 2014 σε 4.400 το 2035.
Στα Ιδιωτικά νηπιαγωγεία, ο αριθμός τους από 599 το 2014 σε 519 το 2035.
Τα Δημόσια δημοτικά σχολεία, από 4.359 το 2015 το 2035 περιορίζονται κατά 1.500, στα 2.900.
Τα Ιδιωτικά Δημοτικά σχολεία από 329 το 2015 το 2035 περιορίζονται στα 220.
Ο αριθμός των Δημοσίων Γυμνασίων από 1.680 το 2015, το 2035 περιορίζονται στα 1.210.
Τα Ιδιωτικά Γυμνάσια, από 94 το 2015 το 2035 περιορίζονται σε μόλις 68.
Στα Δημόσια Γενικά Λύκεια οι σχολικές μονάδες περιορίζονται από τις 1.095 το 2015 στις 854 το 2035.
Στα Δημόσια σχολεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης οι σχολικές μονάδες από τις 557 το 2015 μειώνονται στις 434 το 2035.
Σενάριο «ευρωπαϊκής σύγκλισης»
Το τρίτο σενάριο περιλαμβάνει τη διερεύνηση των επιπτώσεων της δημογραφικής εξέλιξης και της μείωσης του αριθμού των μαθητών, σε συνδυασμό με παρεμβάσεις της κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής, έτσι ώστε οι βασικοί δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος να συγκλίνουν με τον μέσο όρο των αντίστοιχων δεικτών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το σενάριο βασίζεται στα διεθνή συγκριτικά στοιχεία της μελέτης που έδειξαν ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα εμφανίζει χαμηλότερες τιμές σε κρίσιμους δείκτες λειτουργίας, όπως η αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό και μαθητών ανά τάξη.
Ουσιαστικά πρόκειται για δεύτερο σενάριο με μόνη διαφοροποίηση ότι οι λόγοι μαθητές ανά διδάσκοντα (14 μαθητές στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, 11 στα Γυμνάσια και 13 στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) και μαθητές ανά τμήμα (20 μαθητές στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και 21 στα Γυμνάσια) του έτους 2014 αφορούν πλέον τους αντίστοιχους λόγους που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι οποίοι είναι διαθέσιμοι από την ετήσια έκδοση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) “Education at a Glance”.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ
Με τη χρήση αυτής της αναλογίας υπολογίζεται για τη συγκεκριμένη περίοδο ο αριθμός των διδασκόντων σε όλες τις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Κατά το σενάριο αυτό ο αριθμός των εκπαιδευτικών από 180.300 το 2009 ενδέχεται να μειωθεί το 2035 σε και σε 80,700 (μείωση 55,2%).
Στην περίπτωση των Δημόσιων Νηπιαγωγείων ο αριθμός των νηπιαγωγών μέχρι το 2035 περιορίζεται στους 10.000.
Στα Ιδιωτικά Νηπιαγωγεία ο αριθμός των νηπιαγωγών περιορίζεται στους 699 το 2035.
Στα Δημόσια Δημοτικά σχολεία, ο αριθμός των δασκάλων το 2035 περιορίζεται στους 28.961.
Στα Ιδιωτικά Δημοτικά σχολεία ο αριθμός των δασκάλων το 2035 διαμορφώνεται στους 1.803 .
Στα Δημόσια Γυμνάσια ο αριθμός των καθηγητών το 2035 περιορίζεται στους 19.932.
Στα Ιδιωτικά Γυμνάσια ο αριθμός των διδασκόντων το 2035 περιορίζεται στους 1.095.
Στα Δημόσια Γενικά Λύκεια ο αριθμός των διδασκόντων τελικά το 2035 περιορίζεται στους 11.814.
Στα Ιδιωτικά Γενικά Λύκεια ο αριθμός των εκπαιδευτικών περιορίζεται το 2035 στους 861.
Στην Επαγγελματική Εκπαίδευση ο αριθμός των διδασκόντων στο σύνολο των σχολείων περιορίζεται το 2035 στους 6194.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑ ΒΑΘΜΙΔΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Σενάριο αδράνειας
Το σενάριο αυτό, όπως προαναφέρθηκε, περιλαμβάνει τη διερεύνηση των επιπτώσεων της δημογραφικής εξέλιξης και της μείωσης του αριθμού των μαθητών από την έναρξη της κρίσης μέχρι την πλήρη αποτύπωσή της στις δύο βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος και την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (2008-2035).
Στο σενάριο της αδράνειας θεωρείται ότι δεν λαμβάνει χώρα καμία αλλαγή της τρέχουσας κρατικής πολιτικής και επομένως δεν συμπεριλαμβάνεται καμία αλλαγή της τρέχουσας κρατικής πολιτικής που να μεταβάλλει τα δεδομένα λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος την εξεταζόμενη περίοδο.
Για τούτο, το σενάριο αυτό αποτελεί απλή προβολή στα προσεχή χρόνια.
Αναφορικά με τις σχολικές μονάδες και τα τμήματα στο παρόν σενάριο γίνεται η υπόθεση ότι την περίοδο 2015-2035 ο αριθμός τους θα είναι ίσος με τον αριθμό των σχολικών μονάδων του έτους 2014 και θα παραμείνει σταθερός μέχρι το 2035, λόγω της μείωσης του αριθμού των μαθητών και της αδράνειας της κρατικής πολιτικής.
Επιπρόσθετα στη μελέτη αναφέρονται ειδικότερα για τα τμήματα των σχολείων και τα εξής: «Ο αριθμός τους την περίοδο 2001-2007 περιορίστηκε κατά 1.800 ακολουθώντας την πτώση του αριθμού των μαθητών (53.800 μαθητές). Την επόμενη τριετία (2008-2010) ο αριθμός των τμημάτων αυξήθηκε κατά 210, όταν ο αριθμός των μαθητών επίσης παρουσίασε άνοδο η οποία έφτασε τους 7.900 μαθητές. Στην συνέχεια, την τετραετία 2011-2014 ο αριθμός των τμημάτων περιορίστηκε σημαντικά, κατά 35,3%, ενώ η πτώση του αριθμού των μαθητών έφτασε το 17,4%».
……………………………………………………………………………………………………………
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ APLF DU : Το ποσοστό μείωσης των τμημάτων είναι ΔΙΠΛΑΣΙΟ (35,3%), από αυτό της μείωσης των μαθητών (17,4%), γεγονός που παρήγαγε τις «παρενέργειες» στη συμπλήρωση του Υποχρεωτικού Διδακτικού Ωραρίου, την απασχόληση σε αντικείμενα διαφορετικά της ειδικότητας των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών και ανεπιθύμητες υπηρεσιακές μεταβολές όπως η απώλεια οργανικών θέσεων και η μετάπτωση μονίμων εκπαιδευτικών στην υπηρεσιακή κατάσταση της διάθεσης με ότι αυτό συνεπάγεται για το εργασιακό τους μέλλον.
……………………………………………………………………………………………………………
Σενάριο προσαρμογής
Το δεύτερο σενάριο που αφορά στη διερεύνηση των επιπτώσεων της δημογραφικής εξέλιξης και της μείωσης του αριθμού των μαθητών, ενώ η κρατική πολιτική προσαρμόζεται διαρκώς έτσι ώστε να διατηρούνται σταθεροί οι δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος που ισχύουν σήμερα χρησιμοποιείται και για τον καθορισμό του αριθμού των τμημάτων.
Κατά το σενάριο αυτό, υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί η αναλογία μαθητών ανά τμήμα του 2014 αμετάβλητη για την περίοδο 2015-2035, ο αριθμός των τμημάτων την περίοδο 2015-2035 :
Στην περίπτωση των Νηπιαγωγείων.
Συγκριτικά με το 2014 μέχρι το 2035 οι μειώσεις διαμορφώνονται ως εξής: Για τα τμήματα Δημοσίων Νηπιαγωγείων από 8.500 τμήματα το 2014 σε 7400 έως το 2035
Για τα τμήματα Ιδιωτικών Νηπιαγωγείων από 816 τμήματα το 2014 σε 707 έως το 2035.
Στην περίπτωση των Δημοτικών.
Ολοκληρώνοντας την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, ο αριθμός των τμημάτων στο σύνολο των δημοτικών από τα 39.800 το 2018 και στο τέλος της υπό εξέτασης περιόδου το 2035 συρρικνώνεται σταδιακά στα 26.200 (13.600 λιγότερα τμήματα).
Ίδια ως προς την πορεία είναι η εξέλιξη του αριθμού των τμημάτων στα Δημόσια Δημοτικά σχολεία. Ο αριθμός τους από τα 38.500 το 2018, μέχρι το 2035 περιορίζεται σημαντικά κατά 13.100, στα 25.400 τμήματα.
Τέλος, στα Ιδιωτικά Δημοτικά σχολεία, ο αριθμός των τμημάτων από τα 1.230 το 2018 το 2035 συρρικνώνεται στα 810 (420 λιγότερα τμήματα).
Η ανάλυση για τα Γυμνάσια ολοκληρώνεται με τις προβλέψεις για τον αριθμό των τμημάτων τους.
Το σύνολο αυτών από τα 15.600 το 2015 με σταδιακή μείωση έως το 2035 περιορίζεται στα 11.300 .
Οι χρονοσειρές που αφορούν τα γυμνάσια στο δεύτερο σενάριο, σε όλα τα μεγέθη εμφανίζουν χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τις αντίστοιχες χρονοσειρές του πρώτου σεναρίου έως το 2035.
Στα Δημόσια Γενικά Λύκεια τα τμήματα από 8.800 το 2015 περιορίζονται σταδιακά έως το 2035 στα 6.900.
Στα Ιδιωτικά Γενικά Λύκεια ο αριθμός των τμημάτων από 544 το 2015 διαμορφώνεται σε μόλις 425 το 2035
Προχωρώντας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση που μαζί με το Γενικό Λύκειο αποτελούν το τελευταίο μέρος της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Τα τμήματα στο σύνολο των σχολείων από τα 4.900 το 2015 περιορίζονται σταδιακά στα 3.800 το 2035.
……………………………………………………………………………………………………………
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ APLF DU :Το ποσοστό μείωσης των τμημάτων και οι ανάγκες εκπαιδευτικών στο Γενικό Λύκειο και την Επαγγελματική εκπαίδευση θα εξαρτηθούν ΑΜΕΣΑ από τις επιλογές των μαθητών και τις αντίστοιχες ροές στις προαναφερθείσες κατευθύνσεις του Λυκείου μετά τις πρόσφατες ριζικές αλλαγές που εξαγγέλθηκαν στη βαθμίδα του Λυκείου και τον τρόπο εισαγωγής των αποφοίτων του στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
……………………………………………………………………………………………………………
Σενάριο «ευρωπαϊκής σύγκλισης»
Το τρίτο σενάριο, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, περιλαμβάνει τη διερεύνηση των επιπτώσεων της δημογραφικής εξέλιξης και της μείωσης του αριθμού των μαθητών, σε συνδυασμό με παρεμβάσεις της κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής, έτσι ώστε οι βασικοί δείκτες λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος να συγκλίνουν με τον μέσο όρο των αντίστοιχων δεικτών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το σενάριο βασίζεται στα διεθνή συγκριτικά στοιχεία της μελέτης που έδειξαν ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα εμφανίζει χαμηλότερες τιμές σε κρίσιμους δείκτες λειτουργίας, όπως η αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό και μαθητών ανά τάξη.
Ουσιαστικά πρόκειται για δεύτερο σενάριο με μόνη διαφοροποίηση ότι οι λόγοι μαθητές ανά διδάσκοντα (14 μαθητές στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, 11 στα Γυμνάσια και 13 στην Ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) και μαθητές ανά τμήμα (20 μαθητές στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και 21 στα Γυμνάσια) του έτους 2014 αφορούν πλέον τους αντίστοιχους λόγους που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι οποίοι είναι διαθέσιμοι από την ετήσια έκδοση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) “Education at a Glance”.
Κατά το σενάριο αυτό :
Nηπιαγωγεία
Αναφορικά με τον αριθμό των τμημάτων, στο σύνολο τους, από τα 7.800 το 2015 θα περιοριστούν το 2035 στα 7.000.
Όπως και στην περίπτωση των νηπιαγωγών, τα μεγέθη των τμημάτων και οι μεταβολές τους στα δημόσια νηπιαγωγεία είναι παρόμοια με το σύνολο, καθώς η πολύ μεγάλη πλειοψηφία του συνόλου των τμημάτων αφορά Δημόσια Νηπιαγωγεία.
Στα Ιδιωτικά Νηπιαγωγεία, τα τμήματα από 680 το 2015 το 2035 περιορίζονται σταδιακά στα 615.
Σε σύγκριση με το πρώτο σενάριο, η προσαρμογή προς τα κάτω των μεγεθών, με βάση το τρίτο σενάριο της «ευρωπαϊκής σύγκλισης» ξεκινάει από την αρχή της περιόδου 2015-2035.
Δημοτικά σχολεία
Τα τμήματα στο σύνολο των Δημοτικών σχολείων από τα 32.300 το 2015 μέχρι το 2035 περιορίζονται κατά 11.300 διαμορφούμενα στα 21.500.
Έτσι, ο αριθμός τους το 2035 είναι κατά 16.700 (- 43,7%) μικρότερος σε σχέση με τον αριθμό των τμημάτων το 2014 (38.300 ). Το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των μεταβολών αφορά τα Δημόσια Δημοτικά σχολεία.
Στην περίπτωση των Ιδιωτικών Δημοτικών σχολείων, ο αριθμός των τμημάτων από 997 το 2015 ανέρχεται στα 1.014 το 2017 (+17) και το 2035 περιορίζεται κατά 518 (ή 43,7%) σε σχέση με το 2014 (1.184).
Επομένως, με βάση το σενάριο της «ευρωπαϊκής σύγκλισης», οι μειώσεις στον αριθμό των εκπαιδευτικών και στον αριθμό των τμημάτων είναι πολύ μεγάλες και κυμαίνονται από 36,8% μέχρι 70,5%.
Όπως και στην περίπτωση των νηπιαγωγείων, σε συγκριτικά με το πρώτο σενάριο, η προσαρμογή των μεγεθών προς τα κάτω ξεκινάει από το πρώτο έτος της περιόδου 2015-2035.
Γυμνάσια
Σε ότι αφορά τα τμήματα, η εικόνα είναι παρόμοια, καθώς στο σύνολο των σχολείων ο αριθμός τους από τα 15.200 το 2015 έως το 2035 περιορίζεται στα 11.000.
Και πάλι τα μεγέθη και οι μεταβολές τους είναι ουσιαστικά ίδιες στην περίπτωση των τμημάτων Δημοσίων σχολείων.
Στα Ιδιωτικά Γυμνάσια ο αριθμός των τμημάτων από 637 το 2015 μειώνεται σταδιακά μέχρι το 2035 σε 460.
Επομένως και στην περίπτωση του Γυμνασίου, με το τρίτο σενάριο επέρχονται σημαντικές μειώσεις στον αριθμό των διδασκόντων και των τμημάτων.
Επίσης, όπως και στην περίπτωση των νηπιαγωγείων και των δημοτικών, σε συγκριτικά με το πρώτο σενάριο, η προσαρμογή των μεγεθών προς τα κάτω ξεκινάει από το πρώτο έτος της περιόδου 2015-2035.
Γενικό Λύκειο - Επαγγελματική εκπαίδευση
Αναφορικά με το Γενικό Λύκειο, υπενθυμίζεται πως είναι δυνατή μόνο η κατασκευή της χρονοσειράς που αφορά τους διδάσκοντες καθώς από την έκδοση “Education at a Glance” δεν υπάρχει διαθέσιμος ο λόγος μαθητές ανά τμήμα προκειμένου μέσω αυτού να υπολογιστεί ο αριθμός των τμημάτων.
Εν κατακλείδι, στην περίπτωση του σεναρίου της «ευρωπαϊκής σύγκλισης» και με βάση την ανάλυση που προηγήθηκε προκύπτουν πολύ χαμηλότερες ανάγκες εκπαιδευτικών και τμημάτων σε όλα τα επίπεδα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε σύγκριση τόσο με το σενάριο της αδράνειας (πρώτο σενάριο) όσο και με το σενάριο της προσαρμογής (δεύτερο σενάριο) στα τωρινά δεδομένα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
……………………………………………………………………………………………………………
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ APLF DU :Το ποσοστό μείωσης των τμημάτων και οι ανάγκες εκπαιδευτικών στο Γενικό Λύκειο και την Επαγγελματική εκπαίδευση θα εξαρτηθούν ΑΜΕΣΑ από τις επιλογές των μαθητών και τις αντίστοιχες ροές στις προαναφερθείσες κατευθύνσεις του Λυκείου μετά τις πρόσφατες ριζικές αλλαγές που εξαγγέλθηκαν στη βαθμίδα του Λυκείου και τον τρόπο εισαγωγής των αποφοίτων του στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
……………………………………………………………………………………………………………
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, που προβλέπεται τα προσεχή χρόνια, θα έχει επίσης δυσμενείς επιπτώσεις στη σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την απασχόληση, καθώς ο κλάδος της εκπαίδευσης (δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, φροντιστήρια κλπ.) απορροφά μεγάλο μέρος των αποφοίτων ανώτατης εκπαίδευσης και ιδιαίτερα των αποφοίτων πανεπιστημίων.
Ακόμα, η προοπτική μείωσης του μαθητικού πληθυσμού που διαγράφεται με τα σημερινά δεδομένα θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην εισαγωγή μαθητών στην ανώτατη εκπαίδευση, καθώς οι απόφοιτοι Λυκείου που διεκδικούν την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση από 71.800 (2008) θα μειωθούν σε 54.200 το 2035 (- 24,5% ή 17.600 λιγότεροι), ενώ οι εισερχόμενοι στην ανώτατη εκπαίδευση από 68.000 θα μειωθούν σε 51.800 το 2035 (- 23,8% ή -16.200 λιγότεροι), αν διατηρηθεί η σημερινή αναλογία αποφοίτων-εισερχόμενων.
Οι πρώτες επιπτώσεις στην εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση και στο πρώτο έτος των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης αναμένεται να εκδηλωθούν από το 2027 και έπειτα.
Σχετικά με τις επιπτώσεις από την προοπτική μείωσης του μαθητικού πληθυσμού και τα σύνθετα προβλήματα που προκαλούνται από αυτήν, στην μελέτη του Ι.Ο.Β.Ε. περαιτέρω επισημαίνονται και τ’ ακόλουθα :
Α. Για την μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, που προβλέπεται τα προσεχή χρόνια.
Για το παραπάνω θέμα η Ανάλυση του Ι.Ο.Β.Ε. επισημαίνει κατ’ αρχήν επί λέξει ότι «Για την ακριβέστερη εκτίμηση της έκτασης των πλεονασμάτων εκπαιδευτικών απαιτείται ξεχωριστή μελέτη που θα λάβει, επιπλέον, υπόψη τις επιπτώσεις της γήρανσης του εκπαιδευτικού προσωπικού και των μεταρρυθμίσεων του ασφαλιστικού συστήματος. Αξίζει ωστόσο, να αναφερθεί ότι κάποιες πρώτες τέτοιες εκτιμήσεις τονίζουν ότι, με βάση τα δεδομένα των προσφάτων μεταρρυθμίσεων του ασφαλιστικού συστήματος των δημοσίων υπαλλήλων, ο αριθμός των αποχωρήσεων εκπαιδευτικών αναμένεται να μειωθεί σημαντικά από το 2022 και έπειτα, καθώς ολοκληρώνεται η μεταβατική περίοδος για τη συνταξιοδότηση των υπαλλήλων του δημοσίου που καθορίστηκε με τις πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις.» και συνεχίζει :
Η μείωση των αναγκών σε εκπαιδευτικούς για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, που προβλέπεται τα προσεχή χρόνια, θα έχει επίσης δυσμενείς επιπτώσεις στη σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την απασχόληση, καθώς ο κλάδος της εκπαίδευσης (δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, φροντιστήρια κλπ.) απορροφά μεγάλο μέρος των αποφοίτων ανώτατης εκπαίδευσης και ιδιαίτερα των αποφοίτων πανεπιστημίων.
Όπως έδειξε και η πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ (ΙΟΒΕ, 2018), ο κλάδος της εκπαίδευσης απασχολεί το μεγαλύτερο μερίδιο των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και αναλογικά μεγαλύτερο από άλλες χώρες της Ε.Ε.
Ειδικότερα, όπως εκτιμά η παρούσα μελέτη,( Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση), αν διατηρηθεί τα προσεχή χρόνια σταθερός ο αριθμός εισακτέων στις σχολές/τμήματα που συνδέονται, πρωτίστως, με την απασχόληση στον κλάδο της εκπαίδευσης, ο αριθμός αποφοίτων από σχολές/τμήματα εκπαιδευτικών ειδικοτήτων (π.χ. φιλόλογοι, μαθηματικοί, φυσικοί, θεολόγοι, δάσκαλοι, κ.λπ.) θα αποκλίνει σημαντικά από τις προβλεπόμενες ανάγκες σε εκπαιδευτικούς των αντίστοιχων ειδικοτήτων.
Στην προοπτική αυτή, πέρα από τα ποσοστά ανεργίας, υποαπασχόλησης και ετεροαπασχόλησης των αποφοίτων ανώτατης εκπαίδευσης, που περιορίζουν την αποτελεσματικότητα και την απόδοση της δημόσιας και ιδιωτικής επένδυσης στην εκπαίδευση, ενισχύεται επιπλέον η πιθανότητα συνέχισης της εξωτερικής μετανάστευσης και της ‘’διαρροής εγκεφάλων’’ (“brain-drain”) από την Ελλάδα τα επόμενα χρόνια.
Η προοπτική αυτή πέρα των άλλων οικονομικών επιπτώσεων που έχει, εντείνει περαιτέρω και το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, καθώς αφορά σε εξωτερική μετανάστευση νέων σε αναπαραγωγική ηλικία.
Β. Ακόμα, η προοπτική μείωσης του μαθητικού πληθυσμού που διαγράφεται με τα σημερινά δεδομένα θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην εισαγωγή μαθητών στην ανώτατη εκπαίδευση, καθώς οι απόφοιτοι Λυκείου που διεκδικούν την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση από 71.800 (2008) θα μειωθούν σε 54.200 το 2035 (- 24,5% ή 17.600 λιγότεροι), ενώ οι εισακτέοι στα Α.Ε.Ι. από 68.000 θα μειωθούν σε 51.800 το 2035 (- 23,8% ή – 16.200 ), αν διατηρηθεί η σημερινή αναλογία αποφοίτων-εισακτέων.
Αν οι αριθμός των πρωτοετών φοιτητών στην ανώτατη εκπαίδευση παραμείνει την περίοδο 2015-2035 στα επίπεδα του 2014 (75.200), η διαφορά του με τον αριθμό των τελειόφοιτων Γεν. Λυκείου μετά το 2026 διευρύνεται σημαντικά.
Οι πρώτες επιπτώσεις στην εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση και στο πρώτο έτος των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης θα εκδηλωθούν από το 2027 και έπειτα και θα εντείνονται τα επόμενα χρόνια, μέχρι τουλάχιστον το 2035.
Η παραπάνω προοπτική που διαγράφεται για την ανώτατη εκπαίδευση, σε συνδυασμό με το ήδη διαμορφωμένο συνολικό μέγεθός της (δέχεται περισσότερους από το 60% κάθε γενιάς) που την καθιστά ένα από τα πλέον «ανοικτά» και «προσβάσιμα» συστήματα ανώτατης εκπαίδευσης στην Ευρώπη και τον κόσμο, καθώς και την περιφερειακά κατακερματισμένη διάρθρωσή της, δημιουργεί νέες προκλήσεις για την κρατική πολιτική και τα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης.
Γ. Οι προκλήσεις αυτές δεν αφορούν μόνο στην ανάγκη αναπροσανατολισμού των προγραμμάτων σπουδών και της εκπαίδευσης που παρέχουν. Αφορούν, επιπλέον, και στον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία και αγορά εργασίας, και στις δυνατότητες τους να αξιοποιήσουν τις διευρυνόμενες ευκαιρίες των παγκοσμιοποιημένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών.
Δ. Τέλος, οι δημογραφικές μεταβολές που έχουν σημειωθεί και η προοπτική μείωσης του μαθητικού πληθυσμού που διαγράφεται, αν δεν αναστραφούν σύντομα, θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και την οικονομία, λόγω μειωμένης προσφοράς νέων αποφοίτων, προσόντων και δεξιοτήτων.
Και δεν αναφέρονται οι προαναφερθείσες επιπτώσεις ΜΟΝΟ στον αριθμό των αποφοίτων ανώτατης εκπαίδευσης αλλά και στον αριθμό αποφοίτων επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Ειδικότερα, αν στο μεταξύ δεν υπάρξουν ριζικές αλλαγές στις εκπαιδευτικές ροές και τις επιλογές των μαθητών, ο ήδη ισχνός συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αριθμός των μαθητών της δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης θα μειωθεί από 106.500 το 2008 σε 80.500 το 2035 (- 26.000 ή -24,4%), ενώ ο αριθμός των αποφοίτων κατ' έτος από 37.300 το 2010 σε 24.100 το 2035 (- 5.300 ή -18,1%).
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ Ι.Ο.Β.Ε.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ & ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ - ΕΛΛΑΔΑ
ASSOCIATION DES PROFESSEURS DE LANGUE & DE LITTÉRATURE FRANÇAISES DIPLÔMÉS DES UNIVERSITÉS – GRÈCE
Λεωφόρος Στρατού 2Α-54640 Θεσσαλονίκη / Τηλ/Fax: (+30) 2310 844911/ e-mail : [email protected]
Μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Καθηγητών Γαλλικής και της Επιτροπής της Δυτικής Ευρώπης
Membre de la FIPF et de la CEO
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με μόνο 65Є εγγραφή - έως 17 Απριλίου
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής (ΕΛΜΕΠΑ) με μόνο 50Є εγγραφή- αιτήσεις ως 17/4
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
Proficiency και Lower μόνο 95 ευρώ σε 2 μόνο ημέρες στα χέρια σας (ΧΩΡΙΣ προφορικά, ΧΩΡΙΣ έκθεση!)
ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ και ΙΤΑΛΙΚΩΝ για εκπαιδευτικούς - Πάρτε τις άμεσα
