Alfavita Newsroom Η είδηση πέρασε αρχικά σχεδόν αθόρυβα — όμως πίσω της κρύβεται μια μεγάλη στροφή στην ελληνική εκπαιδευτική πολιτική.
Για πρώτη φορά, δεκατρία δημόσια σχολεία της χώρας καλούνται να λειτουργήσουν τμήματα του Διεθνούς Απολυτηρίου (IB), προγράμματα δηλαδή που μέχρι σήμερα συναντούσαμε αποκλειστικά σε ιδιωτικά σχολεία υψηλών διδάκτρων. Το γεγονός αυτό παρουσιάστηκε ως «ιστορικό άνοιγμα της δημόσιας εκπαίδευσης στον κόσμο», μια τομή διεθνοποίησης που θα «αναβαθμίσει το ελληνικό σχολείο».
Μόνο που, όπως συμβαίνει συχνά στην Ελλάδα πίσω από τις διακηρύξεις αγκομαχά μια πραγματικότητα γεμάτη ερωτήματα, αντιφάσεις και ταξικά αποτυπώματα.
Από τα λόγια στα σχολικά προαύλια: μια «διεθνής διαφήμιση» σε δημόσιο τοίχο
Στους πίνακες ανακοινώσεων των 13 δημόσιων σχολείων που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα αναρτήθηκαν αφίσες με το λογότυπο του International Baccalaureate Organization (IBO), συνοδευόμενες από φράσεις όπως:
“Over 4.200 IB World Schools – More than 75.000 teachers – More than 1.250.000 students”
Σε απλή μετάφραση: «Γίνε κι εσύ μέρος μιας παγκόσμιας κοινότητας μαθητών».
Αλλά η πρόσκληση αυτή, όσο ελκυστικά κι αν διατυπώνεται, γεννά ένα παράδοξο:
Πώς είναι δυνατόν σχολεία του ελληνικού Δημοσίου, τα οποία τυπικά οφείλουν να εφαρμόζουν τα προγράμματα σπουδών του ΙΕΠ και του Υπουργείου Παιδείας, να προωθούν άλλα προγράμματα, ξενόφερτα, με διαφορετική φιλοσοφία, αξιολόγηση και στόχευση;
Και πώς γίνεται αυτή η «πρεμιέρα διεθνοποίησης» να πραγματοποιείται την ώρα που εκατοντάδες σχολεία στενάζουν από ελλείψεις, κενά εκπαιδευτικών και μαθήματα σε προκατασκευασμένες αίθουσες;
Από τη ρητορική της αναβάθμισης στην πράξη της διάκρισης
Το Υπουργείο Παιδείας και το ΙΕΠ παρουσιάζουν την ένταξη των δημόσιων σχολείων στο πρόγραμμα IB ως «σημάδι εκσυγχρονισμού».
Η ειρωνεία είναι πως το ίδιο το κράτος, διαφημίζοντας την IB κουλτούρα, απαξιώνει εμμέσως τα δικά του προγράμματα σπουδών.
Αν το ΙΕΠ και το Υπουργείο Παιδείας θεωρούν το IB τόσο ανώτερο, τότε τι λένε στους υπόλοιπους μαθητές και εκπαιδευτικούς;
Ότι συνεχίζουν να ζουν μέσα σε ένα «ξεπερασμένο, αποστηθιστικό σύστημα»;
Ότι η ποιότητα κατοικεί πια αλλού — σε ένα διεθνές “brand” και όχι στη δημόσια σχολική αίθουσα;
Από τον «επαναπατρισμό μυαλών» στη φυγή
Για χρόνια, οι κυβερνητικές ρητορικές μιλούσαν για αναχαίτιση του brain drain και ενίσχυση της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης.
Τώρα, το ίδιο το κράτος καλεί μαθητές του δημόσιου λυκείου να στραφούν προς σπουδές στο εξωτερικό και παράλληλα κλείνει το μάτι δείχνοντας τα μη κρατικά Πανεπιστήμια.
Γιατί, ας μην κρυβόμαστε: το IB είναι σχεδιασμένο για να οδηγεί σε ξένα πανεπιστήμια. Οι μαθητές του δεν συμμετέχουν στις Πανελλήνιες — προετοιμάζονται για εισαγωγή σε αγγλόφωνα ΑΕΙ.
Έτσι, το δημόσιο σχολείο, αντί να λειτουργεί ως φυτώριο κοινωνικής κινητικότητας και εγγράμματης δημοκρατίας, μετατρέπεται σε προθάλαμο φυγής.
Ποιο είναι, λοιπόν, το πραγματικό μήνυμα;
Ότι η επιτυχία δεν είναι να σπουδάσεις στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά στο Λονδίνο ή στο Άμστερνταμ;
Και ότι το ελληνικό πτυχίο δεν αρκεί πια;
Το ταξικό πρόσημο της «διεθνοποίησης»
Οι 13 δημόσιες σχολικές μονάδες που φιλοξενούν το IB μπορεί να είναι «δημόσιες» στα χαρτιά, αλλά δεν είναι ουδέτερες κοινωνικά.
Το κόστος συμμετοχής, οι επιπλέον απαιτήσεις, οι ξενόγλωσσες εξετάσεις και τα έξοδα πιστοποίησης δεν είναι αμελητέα.
Αλήθεια, έχουν όλοι οι μαθητές των σχολείων αυτών τις ίδιες δυνατότητες;
Ή θα δημιουργηθεί σύντομα ένα νέο είδος δημόσιου σχολείου δύο ταχυτήτων — όπου η «προνομιούχα» τάξη του IB θα συνυπάρχει με την «παλιά» τάξη του εθνικού απολυτηρίου;
Και ακόμη πιο ανησυχητικό: θα υπάρξει στο μέλλον νομοθετική ρύθμιση που θα δίνει ποσοστό εισαγωγής στα ελληνικά ΑΕΙ για τους αποφοίτους του IB;
Αν συμβεί αυτό, δεν θα πρόκειται απλώς για διεθνοποίηση, αλλά για θεσμική ανισότητα — με τους μαθητές του IB, δημόσιων ή ιδιωτικών σχολείων, να αποκτούν πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων.
Η πολιτική διάσταση: ξένο πρότυπο, εγχώρια αμηχανία
Για πρώτη φορά, μια κυβέρνηση παραδέχεται στην πράξη ότι απέτυχε να βελτιώσει το ελληνικό Λύκειο και επιλέγει να το παρακάμψει.
Αντί να ενισχύσει τα Νέα Προγράμματα Σπουδών που βρίσκονται σε ΦΕΚ εδώ και τρία χρόνια, επιλέγει να εισαγάγει ένα ξενόφερτο μοντέλο, με διαφορετική φιλοσοφία, εξετάσεις, διδασκαλία και αξιολόγηση.
Το γεγονός ότι πριν λίγα χρόνια το διεθνές σύστημα IB βρέθηκε στο επίκεντρο σκανδάλου διαρροής θεμάτων φαίνεται να μην προβλημάτισε κανέναν.
Αντίθετα, παρουσιάζεται σήμερα σαν το νέο πρόσωπο της προόδου.
Η αντίφαση είναι εκκωφαντική: το ελληνικό σχολείο δεν έχει επιλύσει βασικά προβλήματα υποδομών, αλλά φιλοδοξεί να γίνει «διεθνές» — χωρίς να έχει γίνει πρώτα λειτουργικό.
Μια διεθνής ταμπέλα σε ένα εθνικό έλλειμμα
Το Διεθνές Απολυτήριο στα δημόσια σχολεία παρουσιάζεται ως σύγχρονη μεταρρύθμιση.
Στην πραγματικότητα, όμως, λειτουργεί σαν καθρέφτης της εκπαιδευτικής μας ανασφάλειας.
Αντί να επενδύσουμε σε ένα ισχυρό, ποιοτικό, σύγχρονο εθνικό σχολείο —ελληνικό αλλά ανοιχτό στον κόσμο— επιλέγουμε να εισάγουμε έτοιμα μοντέλα, να πληρώνουμε ακριβά δικαιώματα πιστοποίησης και να διαφημίζουμε την «παγκοσμιότητα» ως ελιτισμό.
Η ουσία της εκπαίδευσης δεν βρίσκεται στα προγράμματα που αγοράζουμε, αλλά στους ανθρώπους που μορφώνουμε.
Και το πραγματικά διεθνές σχολείο είναι εκείνο που δίνει σε κάθε παιδί, από κάθε γειτονιά, ίση ευκαιρία να σκεφτεί, να μάθει και να ονειρευτεί.
Όλα τα άλλα είναι —όπως εύστοχα ειπώθηκε— μια «καρικατούρα διεθνοποίησης».
Κι όσο το Υπουργείο επιμένει να επιδεικνύει το IB ως “κόσμημα”, το δημόσιο σχολείο θα συνεχίζει να ζητά κάτι πολύ πιο απλό: σεβασμό, ισότητα και ουσιαστική παιδεία.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 12/11
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
