Μιχάλης Τσιλιβάκος Η ψήφιση του νόμου 5094/24, που ανοίγει το δρόμο για την ίδρυση παραρτημάτων αναγνωρισμένων Μη Κρατικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, πυροδότησε έντονες συζητήσεις στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
Στο πλαίσιο της στρογγυλής τράπεζας με τίτλο «Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: Το νέο τοπίο στην ανώτατη εκπαίδευση», που διοργάνωσε το ανεξάρτητο και επίσημα αναγνωρισμένο από την Πρυτανεία του ΕΚΠΑ Φοιτητικό Περιοδικό «Νομικός Παλμός», ο δικηγόρος και πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών και Οικονομικών Μελετών Τάσος Αβραντίνης υπερασπίστηκε τη συνταγματικότητα και τα οφέλη της μεταρρύθμισης.
«Η Ελλάδα από τις ελάχιστες χώρες που δεν επέτρεπαν ιδιωτικά Πανεπιστήμια»
«Η Ελλάδα ήταν ένα “γαλατικό χωριό” στην ανώτατη εκπαίδευση, μία από τις ελάχιστες χώρες παγκοσμίως που δεν επέτρεπαν ιδιωτικά πανεπιστήμια. Η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών στο εξωτερικό, περίπου 40.000», σημείωσε ο κ. Αβραντίνης, τονίζοντας ότι η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών, την ενδυνάμωση των δημόσιων πανεπιστημίων και την αποτροπή του brain drain.
«Η εφαρμογή του νόμου αναμένεται να παραγάγει €10,2 δισ. σε πέντε χρόνια, €2 δισ. κρατικά έσοδα και 73.500 νέες θέσεις εργασίας, ενισχύοντας το ΑΕΠ κατά 0,7% στην πρώτη πενταετία», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η ιστορική απόφαση του ΣτΕ έκρινε τον νόμο συνταγματικό, σε εναρμόνιση με το ενωσιακό δίκαιο και τις οδηγίες για την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών.
«Η καλύτερη ερμηνεία είναι αυτή που δεν αγνοεί ή δεν έρχεται σε αντίθεση με την πραγματικότητα της Ελλάδας, που για δεκαετίες ήταν μοναδική στην Ευρώπη», πρόσθεσε.
Η ποιότητα των προγραμμάτων και ο ρόλος του ανταγωνισμού
Αναφερόμενος στην ποιότητα των προγραμμάτων, ο κ. Αβραντίνης σημείωσε ότι κάποιο από τα ιδιωτικά προγράμματα Νομικής – πιθανόν στην Κύπρο – είναι εξαιρετικό και ήδη αναγνωρισμένο από τον ΔΣΑ για πάνω από 15 χρόνια, με τους αποφοίτους να εγγράφονται κανονικά ως δικηγόροι.
«Ο ανταγωνισμός είναι η κινητήρια δύναμη της εκπαίδευσης. Τα διαφορετικά δίδακτρα δείχνουν ότι η αγορά λειτουργεί, ενώ τα δημόσια πανεπιστήμια ενισχύονται με αύξηση χρηματοδότησης και αυτοδιοίκητο», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η διεθνής διάσταση της ανώτατης εκπαίδευσης
Στην αρχική του τοποθέτηση, ευχαρίστησε θερμά για την πρόσκληση στον «Νομικό Παλμό» και εξέφρασε την ιδιαίτερη χαρά και τιμή του που βρίσκεται μαζί με αξιόλογους συναδέλφους στην εκδήλωση. Με χιούμορ διαβεβαίωσε τον κύριο Κυριακόπουλο ότι, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του, το Harvard δεν πρόκειται να έρθει στην Ελλάδα, οπότε «δεν πρέπει να ανησυχεί».
Αναλύοντας το παγκόσμιο εκπαιδευτικό τοπίο, τόνισε πως «η Ελλάδα υπήρξε, για πολλές δεκαετίες, μία από τις ελάχιστες χώρες παγκοσμίως που δεν επέτρεπε τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων». Την ίδια στιγμή, όπως είπε, «η διασυνοριακή εκπαίδευση κάλπαζε και δημιουργούνταν μια διαρκώς αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για πανεπιστημιακές σπουδές, ενώ η Ελλάδα ήταν “ένα γαλατικό χωριό” στην ανώτατη εκπαίδευση».
«Η Ελλάδα εκπαιδευτική ιδιαιτερότητα – Μοναδική μαζί με την Κούβα»
«Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών στο εξωτερικό από οποιαδήποτε άλλη χώρα, περίπου 0,38% του πληθυσμού, ήτοι περίπου 40.000 φοιτητές. Σήμερα, 7 εκατομμύρια φοιτητές παγκοσμίως σπουδάζουν σε άλλη χώρα από τη χώρα καταγωγής τους, αριθμός που αναμένεται να φτάσει κοντά στα 8 εκατομμύρια μέχρι το τέλος της διετίας», ανέφερε.
Σύμφωνα με έρευνα της HSBC, το 77% των γονέων εξετάζει το ενδεχόμενο να σπουδάσουν τα παιδιά τους στο εξωτερικό με δαπάνες της οικογένειας. «Η Ελλάδα αποτελούσε μια παγκόσμια εκπαιδευτική ιδιαιτερότητα, όντας η μόνη χώρα μαζί με την Κούβα που δεν είχε επιτρέψει τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων – ακόμα και στη Βόρεια Κορέα έχει ιδρυθεί καθολικό ιδιωτικό πανεπιστήμιο», υπογράμμισε.
Ο νόμος 5094/24 και οι στόχοι του
Για τους στόχους του νόμου 5094/24, τόνισε ότι «εισήγαγε τη δυνατότητα ίδρυσης παραρτημάτων αναγνωρισμένων από την Ελλάδα αλλοδαπών πανεπιστημίων υπό πολύ αυστηρή εποπτεία και αυστηρές προϋποθέσεις αδειοδότησης».
Ο νομοθέτης επεδίωξε τη μερική άρση του κρατικού μονοπωλείου, την ελευθερία επιλογής πανεπιστημιακών σπουδών, την ανάσχεση του εκπατρισμού των νέων και την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών, ενώ παράλληλα ενδυναμώνει τον ρόλο των δημόσιων πανεπιστημίων.
Αναφερόμενος στα νομικά και συνταγματικά ζητήματα, σημείωσε ότι «η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε κατά πλειοψηφία ότι ο νόμος είναι συνταγματικός, ερμηνεύοντας δυναμικά το άρθρο 16 και σε εναρμόνιση με το ενωσιακό δίκαιο».
Υπογράμμισε ότι «η ερμηνεία των διατάξεων του Συντάγματος δεν μπορεί να είναι στατική. Οφείλει να προσαρμόζεται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες, ακόμα κι αν η γραμματική διατύπωση παραμένει ίδια».
«Πρόκειται για μια σύγχρονη και απολύτως συμβατή με το Σύνταγμα ανάγνωση του άρθρου 16», ανέφερε.
«Θα δημιουργήσει 73.500 νέες θέσεις εργασίας»
Σε ό,τι αφορά τις οικονομικές προβλέψεις, παρουσίασε τα ευρήματα μελέτης του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών και Οικονομικών Μελετών και της Deloitte.
«Σε βάθος πενταετίας, η εφαρμογή του νόμου αναμένεται να παράγει αξία 10,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, να αποφέρει περίπου 2 δισ. κρατικά έσοδα, να δημιουργήσει 73.500 νέες θέσεις εργασίας και να ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 0,7% στην πρώτη πενταετία και 1,5% μετά τον έκτο χρόνο».
«Η ΕΘΑΑΕ αυστηρότερη από όσο θα έπρεπε»
Για τη διαδικασία αδειοδότησης από την ΕΘΑΑΕ, ανέφερε ότι κατατέθηκαν 12 αιτήσεις για λειτουργία το 2025-26, εκ των οποίων έγιναν δεκτές οι τέσσερις στο επίπεδο ιδρυματικής αξιολόγησης.
«Η ΕΘΑΑΕ έκανε τη δουλειά της με περισσότερη αυστηρότητα από όσο θα έπρεπε», είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι ο νόμος προβλέπει δυνατότητα διόρθωσης φακέλου, «καθώς είναι αδύνατο η διοίκηση να απορρίπτει αίτηση για ένα λάθος – πρόκειται για ζήτημα χρηστής διοίκησης και κράτους δικαίου».
«Το κέρδος είναι η κινητήριος δύναμη της ζωής των ανθρώπων»
Απαντώντας στις αντιρρήσεις περί αθέμιτου ανταγωνισμού, ο Αβραντίνης δήλωσε: «Η ύπαρξη διαφορετικών διδάκτρων δείχνει ότι η αγορά λειτουργεί και δεν υπήρξαν εναρμονισμένες πρακτικές. Η επιδίωξη του κέρδους στην εκπαίδευση είναι βασική επιδίωξη. Το κέρδος είναι η κινητήριος δύναμη της ζωής των ανθρώπων».
Τέλος, υπογράμμισε τη σημασία της τεχνητής νοημοσύνης στην εκπαίδευση. «Οι φοιτητές πρέπει να ασχοληθούν με την τεχνητή νοημοσύνη, καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα σε 10 χρόνια να μην υπάρχει το δικηγορικό επάγγελμα και να λειτουργούν “robo-advisor”. Αυτά τα ζητήματα δεν απασχολούν καθόλου τον Δικηγορικό Σύλλογο».
Καταλήγοντας, τόνισε ότι ο νόμος 5094 ενισχύει τα δημόσια πανεπιστήμια, αυξάνοντας τη χρηματοδότηση κατά 41% σε σχέση με το 2018 και καταργώντας το πλαφόν στις αμοιβές των καθηγητών.
«Ο καταναλωτής δεν πρέπει να δαιμονοποιείται. Είναι το πιο ανοικτίρμων ον στην ανθρώπινη ιστορία και αυτό που έχει βοηθήσει τους πάντες να γίνονται καλύτεροι», είπε, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Νέο Προσκλητήριο Προσλήψεων Εκπαιδευτών Ενηλίκων: Αφορά όλα τα πτυχία ΑΕΙ-ΤΕΙ - Πιστοποιηθείτε άμεσα
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 22/10
Μοριοδοτούμενο σεμινάριο Ειδικής Αγωγής Πανεπιστημίου Πατρών με μόνο 60 ευρώ
